Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 11

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  objective truth
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1

Benedict de Spinoza’s Virtue: Springboard for Modern Valorization of Ethical Relativism

100%
Ogbujah C. N.
Dialogue and Universalism
|
2021
|
issue 2
107-122
EN
Benedict de Spinoza (1632–1677) was about the most radical of the early modern philosophers who developed a unique metaphysics that inspired an intriguing moral philosophy, fusing insights from ancient Stoicism, Cartesian metaphysics, Hobbes and medieval Jewish rationalism. While helping to ground the Enlightenment, Spinoza’s thoughts, against the intellectual mood of the time, divorced transcendence from divinity, equating God with nature. His extremely naturalistic views of reality constructed an ethical structure that links the control of human passion to virtue and happiness. By denying objective significance to things aside from human desires and beliefs, he is considered an anti-realist; and by endorsing a vision of reality according to which everyone ought to seek their own advantage, he is branded ethical egoist. This essay identified the varying influences of Spinoza’s moral anti-realism and ethical egoism on post-modernist thinkers who decried the “naïve faith” in objective and absolute truth, but rather propagated perspective relativity of reality. It recognized that modern valorization of ethical relativism, which in certain respects, detracts from the core values of the Enlightenment, has its seminal roots in his works.
2
Publication available in full text mode
Content available

Prawda arystotelesowska w procesie administracyjnym i sądowoadministracyjnym

100%
Gontarski W.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2014
|
vol. 73
EN
The contemporary truth reconstructed in a trial reflects differences between the Aristotelian truth in terms of its essence and criterion (material truth – veritas est adaequatio rei et intellectus – ad Aristotle, The Metaphysics IV.7.[1011b 26-27])- and its practical realisation (objective truth – in medio stat veritas – ad Aristotle, Nicomachean Ethics II.7.[1108a 19–20]). In a non-adversarial processes – such as the Polish criminal trial - as opposed to the Anglo-Saxon one - the Polish administrative procedure (an administrative court has only a controlling function, not a reformative one and does not ascertain facts on its own) or separate proceedings in the Polish civil procedure – the court is expressis verbis obliged to reconstruct the objective truth (i.e. the truth which can be ascertained by a man meeting the diligentia boni patris familias standard) and not the material truth. Nonetheless, if the judicial truth understood in this way (the truth ascertained by the court; if the court does not demonstrate an evidential initiative, then it will not ascertain the truth, but it will merely assess the reliability of the evidence submitted as in the Anglo-American criminal trial) will differ from the material truth, it can act as a statutory premise to resume the proceedings. That is, generally speaking, the main difference between the inquisitorial and the adversarial models.
3
Publication available in full text mode
Content available

Metody odkrycia prawdy procesowej przez sędziego w kanonicznym procesie małżeńskim

72%
Brzemia-Bonarek A.
Analecta Cracoviensia
|
2016
|
vol. 48
EN
The assumptions of the above article, according to “first things first” rule, is to briefly remind the superior value of the matrimonial nullity process which is the objective truth. While investigating the case the ecclesiastical judge has to achieve such truth through a variety of methods of the intellectual knowledge. The author indicates and compactly describes the criteria for the judge to accomplish the truth in the process such as moral certitude, free assessment of evidence and objectivity. In the article, the attention is focused on the personality of a judge as the researcher of justice. The publication cites some characteristics and attitudes that assist the judge in the preaching of the truth but can also – under some circumstances – weaken its objectivity. The main idea of this work stipulates that no pastoral reasons could impair the moral and legal requirement to achieve the material truth in the canonical matrimonial process. This fact is contained in the Code of Canon Law as the fundamental principle of salus animarum.
PL
Niniejszy artykuł w swoich założeniach: „najpierw rzeczy pierwsze”,  ma na celu zwięzłe przypomnienie o nadrzędnej wartości kanonicznego procesu małżeńskiego jaką jest prawda obiektywna, do której, poprzez różne metody poznania intelektualnego musi dojść sędzia kościelny badający sprawę o stwierdzenie nieważności małżeństwa. Autorka wskazuje i krótko opisuje kryteria pozwalające sędziemu poznanie prawdy w procesie takie jak: pewność moralna, swobodna ocena dowodów, obiektywizm. Zwraca również uwagę na charakterystykę osoby sędziego jako badacza sprawiedliwości. W publikacji przywołane zostają cechy i postawy, które wspomagają sędziego w przepowiadaniu prawdy, ale które mogą w pewnych okolicznościach osłabić też jego obiektywizm. Tenor myśli przewijającej się w pracy jest następujący: żadne racje pastoralne nie osłabiają nakazu osiągnięcia przez sędziego prawdy obiektywnej. Ta bowiem zawiera się w fundamentalnej kodeksowej zasadzie salus animarum.
4
Publication available in full text mode
Content available

Wybór obiektywnej niepewności jako postawa filozofii egzystencji. Søren Kierkegaard i Odo Marquard

72%
Boroń D.
Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne
|
2011
|
issue 16
75 -89
EN
The idea of the article is to search for the roots of the so-called existential thinking, using the peculiar comparison: of the religiously oriented ideas of Kierkegaard ( especially his notions of subjective and objective thinker and the idea of subjective truth) and contemporary ideas of Odo Marquard’s hermeneutical skepticism. Surprisingly, Marquard’s anthropologically and sociologically oriented reflection, while dealing with the problem of human search for absolute knowledge and its depreciation of particular existence, comes to much the same reflections as Kierkegaard: stating rational inability to reach The Objective. Both philosophers analyze the dynamics of the thinking subject and come to more similar statements: Kierkegaard’s notion of objective uncertainty can be, to the certain extent, used to describe attitude of modern thinker described by Marquard. “To the certain extent” – because it is hard and not legitimized to avoid in interpretation the ultimate religious goal that ties up the whole Kierkegaard’s authorship and makes his thought so specific. But the similarities are not meant just to be shown here: they aim to point out certain, very substantial reflection that lies at the root of the existential thinking and makes it still necessary. It is the reflection that sees human mortality, individuality and the dynamic character of the self as the basis for giving primacy in philosophy to the “here and now” questions of how to live and die and how to share those questions with others.
5
Content available remote

Wybór obiektywnej niepewności jako postawa filozofii egzystencji. Søren Kierkegaard i Odo Marquard

72%
Boroń D.
Analiza i Egzystencja. Czasopismo Filozoficzne
|
2011
|
issue 16
75 -89
EN
The idea of the article is to search for the roots of the so-called existential thinking, using the peculiar comparison: of the religiously oriented ideas of Kierkegaard ( especially his notions of subjective and objective thinker and the idea of subjective truth) and contemporary ideas of Odo Marquard’s hermeneutical skepticism. Surprisingly, Marquard’s anthropologically and sociologically oriented reflection, while dealing with the problem of human search for absolute knowledge and its depreciation of particular existence, comes to much the same reflections as Kierkegaard: stating rational inability to reach The Objective. Both philosophers analyze the dynamics of the thinking subject and come to more similar statements: Kierkegaard’s notion of objective uncertainty can be, to the certain extent, used to describe attitude of modern thinker described by Marquard. “To the certain extent” – because it is hard and not legitimized to avoid in interpretation the ultimate religious goal that ties up the whole Kierkegaard’s authorship and makes his thought so specific. But the similarities are not meant just to be shown here: they aim to point out certain, very substantial reflection that lies at the root of the existential thinking and makes it still necessary. It is the reflection that sees human mortality, individuality and the dynamic character of the self as the basis for giving primacy in philosophy to the “here and now” questions of how to live and die and how to share those questions with others.
6

Satyra antyczna a współczesne standardy prawne wypowiedzi prasowej

58%
Gontarski W.
Studia Iuridica
|
2016
|
vol. 61
53-126
EN
The contemporary truth which applies to journalists (as required by the Council of Europe standards and domestic law) reflects differences between the essence and criterion of Aristotelian truth (material truth – veritas est adaequatio rei et intellectus – ad Aristotle, The Metaphysics IV.7. [1011b 26‒27]), and its practical implementation (objective truth – in medio stat veritas – ad Aristotle, Nicomachean Ethics II.7. [1108a 19‒20]). A journalist is obliged to reconstruct the objective truth (the truth ascertainable by a man who meets the Roman law standard of diligentia boni patris familias, here referred to as diligence expected of a responsible journalist) and not the material truth. Nonetheless, a substantial discrepancy between this journalistic truth and the material truth will constitute a sufficient reason for statutory rectification. As regards the assessing statements, as well as the satirical ones, the proof of truth is only required if the assessment is a conclusion derived from descriptive statements, i.e. the factual basis, and that conclusion must be logical (proportional and therefore just). Satire may not contain words commonly considered as offensive. If a satirical statement is to enjoy the legal protection, it cannot amount to a mere personal attack. Regardless of the fact that satire is a negative assessment and an exaggerated one, it must derive from application of facts, meaning that it must reflect the reality and in that sense it can neither attack human dignity nor contain any discriminatory statements, as confirmed by the latest case law of the Court of Justice of the European Union. Analogical conclusions can be reached upon reading the works of Romanian satirists, for instance Horace.
7
Publication available in full text mode
Content available

Wotum sędziowskie elementem konstytuującym iudicium. Pojęcie wotum i oraz relacja do prawdy obiektywnej i pewności moralnej

58%
POKORSKI K.
Prawo Kanoniczne
|
2019
|
vol. 62
|
issue 2
157-171
EN
During the canonical process, various documents are created, which are important for procedural activities. One of such documents is a judge's vote. It is the presentation of arguments that have their source in the course of the whole process and efforts that the judge undertook to discover the truth and achieve moral certainty. This wording of the vote is the fulfillment of the role of the judge in the canonical process and the implementation of the judicial authority of the church judge.
PL
Podczas toczącego się procesu kanonicznego powstają różnorodne dokumenty, które mają istotne znaczenie dla czynności procesowych. Jednym z takich dokumentów jest wotum sędziowskie. Jest ono przedstawieniem argumentów, które mają swoje źródło w przebiegu całości procesu i wysiłków, które podjął sędzia dla odkrycia prawdy i osiągnięcia pewności moralnej. Tak sformułowane wotum jest wypełnieniem roli sędziego w procesie kanonicznym oraz realizacją sądowniczej władzy sędziego kościelnego.
8
Publication available in full text mode
Content available

Adwokat - cooperator veritatis w procesie o orzeczenie nieważności małżeństwa

58%
MIZIŃSKI A. G.
Prawo Kanoniczne
|
2016
|
vol. 59
|
issue 1
75-104
EN
An advocate is a qualified person who meets the requirements specified in can. 1483 CIC/83, recognized by the competent authority, who was asked by a party to the  process for personal assistance, involving the defense of the interests of the client in the process or defense in court. The task of the advocate in the law of the Latin Church was defined by the term munus and officium of an ecclesiastical nature.  The advocate always acts, taking into account the spirit and the objectives of the canon legal order, and therefore, like other participants of the process, is obligated to cooperate with the judge in the realisation of the fundamental purpose of proceedings under canon law, which is the search for the objective truth. One of the guiding principles in the process of matrimonial nullity contained in motu proprio “Mitis Iudex Dominus Iesus”, the Code of Canon Law and the Instruction Dignitas Connubii is the principle of seeking the objective truth. To implement this principle, cooperation is required of all participants in the process, so a judge (the diocesan bishop in an abbreviated process), the parties, the defender of the marriage bond, the advocate and the promoter of justice - if he takes part in it. A special role in this cooperation is played by the advocate, who as a person competent and skilled in law will help the judge in achieving the moral certitude needed to adjudicate on a case by presenting to him already structured facts and proofs that allow him to pass an equitable judgment. Throughout the duration of the case, ranging from assistance still before the start of the trial (ordinary or abbreviated), through lodging a libellus of litigation, actions during the trial itself and after a verdict, the advocate is - even if not always necessary – a very helpful guarantor of the faithful’s right to defense. In performing his task the advocate should act primarily in the interests of the party that he is defending, but never lose sight of the truth, which should be discovered in judicial proceedings always guided by the principle of justice.
PL
Adwokat to osoba posiadająca odpowiednie kwalifikacje, spełniająca wymogi określone w kan. 1483 KPK/83, uznana przez kompetentną władzę, poproszona przez stronę procesową o osobistą pomoc, polegającą na obronie interesów klienta w procesie lub działaniu w sądzie. Zadanie adwokata w przepisach Kościoła łacińskiego zostało określone łacińskim terminem munus oraz officium o charakterze kościelnym. Adwokat zawsze działa z uwzględnieniem ducha i celów własnych kanonicznego porządku prawnego i dlatego, podobnie jak pozostałe podmioty procesu, zobowiązany jest do współpracy z sędzią w realizacji fundamentalnego celu postępowania kanonicznego, jakim jest poszukiwanie prawdy obiektywnej. Jedną z naczelnych zasad w procesie o stwierdzenie nieważności małżeństwa, zawartą w motu proprio „Mitis Iudex Dominus Iesus”, przepisach kodeksowych oraz w Instrukcji Dignitas connubii jest zasada poszukiwania prawdy obiektywnej. Aby zrealizować tę zasadę, konieczna jest współpraca wszystkich uczestników procesu, a więc sędziego (biskupa diecezjalnego w procesie skróconym), stron, obrońcy węzła małżeńskiego, adwokata oraz rzecznika sprawiedliwości – jeśli bierze w nim udział. Szczególną rolę w tej współpracy pełni adwokat, który, jako osoba kompetentna i biegła w prawie, pomoże sędziemu w osiągnięciu pewności moralnej co do rozstrzygnięcia danej sprawy, przedstawiając mu usystematyzowane już fakty i dowody pozwalające na wydanie sprawiedliwego wyroku. Przez cały czas trwania sprawy, począwszy od pomocy stronie jeszcze przed procesem (zwykłym lub skróconym), poprzez wniesienie skargi powodowej, działania w trakcie samego procesu, a także już po ogłoszeniu wyroku, adwokat jest – nawet jeśli nie zawsze koniecznym – bardzo pomocnym gwarantem przysługującego wiernym prawa do obrony. W realizacji swojego zadania adwokat powinien działać przede wszystkim w interesie strony, której jest obrońcą, jednakże nigdy nie może stracić z pola widzenia prawdy, którą należy odkrywać w postępowaniu procesowym kierując się zawsze zasadą sprawiedliwości.
9
Publication available in full text mode
Content available

Glosa do wyroku Naczelnego Sądu Administracyjnego w Warszawie z 9 lutego 2023 r., sygn. akt III OSK 3945/21

58%
Wasiak D., Kowalczyk B.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2023
|
issue 6(76)
417-425
PL
Wyrok Naczelnego Sąd Administracyjnego w Warszawie z 9 lutego 2023 r., sygn. akt III OSK 3945/21 dotyczy decyzji Prezesa UODO wydanej w sprawie nieodpowiednich zabezpieczeń stosowanych przez sklep internetowy Morele.net., następstwem czego nastąpił nieautoryzowany dostęp do bazy danych klientów tego sklepu. Jedną ze spornych kwestii rozstrzygniętych w głosowanym wyroku jest określenie, czy Prezes UODO posiada kompetencję w zakresie własnej wiedzy specjalistycznej do samodzielnej oceny, czy stosowane przez stronę postępowania administracyjnego środki techniczne i organizacyjne służące ochronie danych osobowych były „odpowiednie”. Stanowisko sądu sprowadza się do stwierdzenia, że Prezes UODO nie powinien przypisywać sobie wiedzy eksperckiej z samego faktu bycia organem administracji publicznej, nawet o szczególnym statusie. Wyrok powinien skłonić Prezesa UODO do opracowania skutecznej metodyki prowadzonych działań kontrolnych. W przeciwnym razie organ nie będzie w stanie obalić kształtowanego w judykaturze zarzutu subiektywnie kreowanego obiektywizmu, jak i wybiórczej równości administratorów
EN
Judgment of the Supreme Administrative Court in Warsaw of February 9, 2023, III OSK 3945/21 concerns the decision of the President of the UODO regarding inadequate security measures used by the Morele.net online store, which resulted in unauthorized access to the store’s customer database. One of the disputed issues resolved is whether the President is competent to independently assess whether the technical and organizational measures used by a party to administrative proceedings to protect personal data were “adequate”, which undoubtedly requires special knowledge. The court’s position is that the President should not ascribe expertise to himself just by virtue of being a public administration body, even with a special status. The judgment should prompt the President to develop an effective methodology for its control activities. Otherwise, the authority won’t be able to refute the accusation of subjectively created objectivity shaped in jurisprudence, as well as the selective equality of administrators.
10
Publication available in full text mode
Content available

Prawda kontrolerska

51%
Murat L.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2020
|
vol. 92
17-40
EN
Each lawful audit centers on discovering truth. Often times, revealing facts is far from ideal and entails some kind of truth creation, called by the author “the audit truth”. The audit statements of facts create their own normative and semantic reality. The audit truth is always to some degree subjective, uncertain, approximated and simplified. Nonetheless, it does not make it false. Imperfectness of reality’s description is hard to avoid. As such it has to be accepted only if it meets certain standards of discovery and description. The article, by revealing the nature of the audit truth, fills the gap in the literature that so far has been focused on the principle of the material truth as an ideal goal for auditors. The author argues that pursuing truth in audit deserves advanced and systematic studies by audit philosophy.
PL
Odkrywanie prawdy to niezbywalna cecha każdej praworządnej kontroli i wyraża się poprzez dążenie do urzeczywistnienia prawdy materialnej. Niemniej jednak ustalanie stanu faktycznego częstokroć odbiega od ideału i wiąże się z pewnego rodzaju kreacją rzeczywistości, którą autor nazywa prawdą kontrolerską. W artykule opisuje charakterystykę owej prawdy, która jak dotąd nie doczekała się naukowego zbadania. Oto dokonywane w trakcie kontroli ustalenia stanu faktycznego tworzą własną rzeczywistość funkcjonującą w przestrzeni normatywno-semantycznej. Prawda kontrolerska jest w mniejszym lub większym stopniu prawdą subiektywną, niepewną, przybliżoną i uproszczoną, co bynajmniej nie oznacza automatycznie jej kłamliwości. Niedoskonałość obrazu faktów to coś nieodzownego i musi zostać zaakceptowane, choć jednocześnie domaga się zachowania poprawności poznania i opisu. Odpowiednią przestrzenią badawczą do podejmowania elementarnych rozważań o granicach kontrolerskiego poznania prawdy jest filozofia kontroli.
11
Publication available in full text mode
Content available

Do Scientists Seek the Truth?

44%
Gurczyńska-Sady K.
Zagadnienia Naukoznawstwa
|
2014
|
vol. 50
|
issue 4(202)
301-312
EN
In this article I try to answer the question if it is true that scientists discover the truth. The question is based on the tradition which the existence of objective truth about reality treats like a myth. I recall the hermeneutics tradition, according to which there is nothing like an objective truth, but there are truths. According to Gadamer, a human being is not the subject who discovers the objective reality, but the interpreter, one who brings out the meaning. On the basis of these framework assumptions I ask two questions. The first of these concerns the object of research for scientists. What is the reality of an interpreter built from? Using a variety of traditions, as referring to Fleck, Wittgenstein and Derrida I give an answer that these are cultural and historical components, not the objects as they are understood in the mathematical sciences. The second question concerns the issue of consciousness of the scientist. In reply I conclude that, despite the fact that the concept of objective truth is empty, it has a character of a white lie. The myth presents in philosophy is false but useful: the conviction of scientists that this myth is true allows for the new meaning to appear.
PL
Artykuł stanowi próbę odpowiedzi na pytanie czy naukowcy odkrywają prawdę? Pytanie to postawione zostaje w oparciu o tradycję, w której istnienie obiektywnej prawdy na temat rzeczywistości jest mitem. Przywołana zostaje tradycja hermeneutyczna, zgodnie z którą istnieją prawdy, a nie prawda. Według Gadamera podmiot nie jest podmiotem poznającym obiektywną rzeczywistość ale interpretatorem, który wydobywa znaczenie, sens w jakim jawi się rzeczywistość. Na bazie tak sformułowanych założeń postawione zostają dwa pytania. Pierwsze z nich dotyczy przedmiotu badań naukowców. Co jest budulcem rzeczywistości interpretatora? Korzystając z różnych tradycji, bo odnosząc się zarówno do Flecka, Wittgensteina, jak i Derridy formułuję odpowiedź, że są to kulturowe i historyczne komponenty, nie zaś przedmioty tak jak się je rozumie w naukach matematycznych. Drugie zaś pytanie dotyczy kwestii świadomości naukowca. Rozważania na ten temat konkluduję twierdzeniem, że mimo tego, że pojęcie prawdy obiektywnej jest puste, przybiera charakter białego kłamstwa. Jest użytecznym – bo pozwalającym by świat ukazał się w pewnym ze swych znaczeń – ale jednak mitem przekonanych o jego prawdziwości naukowców.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.