Search results

1

Niobe w oku kamery. Projekt filmowy — między konkretyzacją a scenopisem

100%

Michałowski P.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2018

|

vol. 61

|

issue 4(128)

71-89

EN

Niobe, a poem by Gałczyński was interpreted with verse and musical references, in the context of Mediterranean culture and contemporary realities of the palace of Nieborów, where a copy of the Ancient sculpture is located. The author creates a “film theory of narratology” and proceeds with reflections on various relationships between literature and cinema, on natural sight and imagination, and takes into consideration the following perspective theories: intersemiotic comparative, Bergson, Ingarden, Helman, Ziomek. Next, he offers a film interpretation of the descriptive part of the poem through a Large Violin Concert.

2

Kongruencja obrazowania związków frazeologicznych a ich międzyjęzykowa ekwiwalencja

86%

Szerszunowicz J.

Prace Językoznawcze

|

2010

|

issue 12

207-223

EN

The analysis of phraseological units and their cross-linguistic equivalents, in which imagery congruence is the key criterion, results in creating a typology of cross-linguistic equivalents. The typology consists of the following groups of equivalents: phraseological units whose cross-linguistic equivalents are also phraseological units conveying fully or partially congruent imagery or conveying different imagery: phraseological units whose cross-linguistic equivalents are word combinations of non-phraseological character, either literal translations into the target language, or descriptive equivalents; phraseological units whose cross-linguistic equivalents have word equivalents (compounds and single words) of full or partial imagery congruence as well as those devoid of imagery.

3

Obrazowanie zjawisk gramatycznych. Projekt gramatyki wizualnej

72%

Kwapisz-Osadnik K.

Półrocznik Językoznawczy Tertium

|

2016

|

vol. 1

|

issue 1&2

EN

Human cognitive abilities related to the global perception of the world and recording information as an image are more and more often recognized as an important factor in teaching foreign languages. The example of the Italian past tense passato prossimo is discussed in the article to prove that the use of the above-mentioned abilities not only improves teaching, but also provides pleasure and satisfaction to the students, because it enables them to ‘discover’ the grammar on they own, recreating models of linguistic categories. This method of teaching also facilitates them to memorize lessons, which leads to the correct use of forms and rules of the language in question. Visual Grammar is thus a proposal for a new approach and description of grammar.

PL

W nauczaniu języków obcych coraz częściej mówi się o wykorzystaniu zdolności poznawczych człowieka związanych z globalnym postrzeganiem świata oraz zapisem informacji w postaci obrazu. Na przykładzie włoskiego czasu przeszłego passato prossimo spróbujemy wykazać, że wykorzystanie wyżej wymienionych zdolności nie tylko usprawni nauczanie, ale jednocześnie dostarczy dużo przyjemności i satysfakcji uczniom, gdyż to właśnie oni będą „odkrywali” gramatykę, odtwarzając modele poszczególnych kategorii językowych. Taki sposób nauczania ułatwi jednocześnie zapamiętywanie materiału, co w konsekwencji, doprowadzi do poprawnego użycia form i reguł danego języka. Gramatyka wizualna to propozycja nowego ujęcia i opisu gramatyki.

4

Metaforyczne sposoby ujmowania Boga i relacji Bóg – człowiek w przysłowiach polskich

72%

Kuryłowicz B.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2014

|

vol. 13

|

issue 2

EN

The aim of the author is an attempt to show metaphoric ways of presenting God and the relations God-man in Polish proverbs. The analysis of the research material shows that figurative images of God are strictly related to everyday life and daily occupations of an average user of Polish, especially trade, craft, construction, medicine, finances, education. It is not odd that these branches of life, generally acknowledged and respected, have become a basis for depictions of God as the highest value. It is also vital that metaphorical images of God and His relations to man are identical with the Christian idea of the Creator. What is more, almost all the metaphors of God present in the research material have their equivalents in the quotations from the Scriptures. Thus, we observe both the influence of the Bible on common images of the nature of God and the impact of the original (dating back to the times when the Bible was coming into existence), ‘naïve’ and commmon-sense vision of the world on biblical images of the Creator.

5

Funkcja i struktura – dwie koncepcje języka w filozofii Wilfrida Sellarsa

72%

Matuszkiewicz M., Warszawski U.

Internetowy Magazyn Filozoficzny Hybris

|

2016

|

vol. 35 (4)

EN

Wilfrid Sellars’ presented two parallel conceptions of language: functional role semantics and theory of picturing. The aim of my paper is to consider how these two views fit together and what roles they play in his overall philosophical project. First I show philosophical motivations for adopting these conceptions. Functional role semantics contributes to explanation of mental phenomena, it is consistent with Sellar’s critique of the given, it provides a nominalistic account of abstract terms. The picturing theory explains how language can be about the world. The question I also address in this paper is to what extent both of these conceptions are marked by what is the key problem for Sellars - the indispensability of both naturalistic and normative perspective for an adequate account of cognition, intentionality and language. I try to trace the limits of naturalistic explanation in both of his conceptions.

6

„Kaukaz w przekładzie”. Sposoby obrazowania realiów „trzeciej kultury” w anglojęzycznych wersjach „Bohatera naszych czasów” Michaiła Lermontowa

72%

Letka-Spychała O.

Roczniki Humanistyczne

|

2019

|

vol. 67

|

issue 7: Słowianoznawstwo

127-139

PL

Celem artykułu jest analiza strategii i technik zastosowanych w obrazowaniu elementów trzeciej kultury w dwóch anglojęzycznych przekładach Bohatera naszych czasów Michaiła Lermontowa, przygotowanych przez J.H. Wisdoma i M. Murraya (1916) oraz M. Parkera (1957). Trzecią kulturę reprezentuje Kaukaz oraz liczne odniesienia do jego przyrody i tradycji. Analiza porównawcza zgromadzonego materiału została sporządzona na podstawie typologii elementów kulturowych Petera Newmarka, która objęła ekologię, kulturę materialną, gesty i zwyczaje. Obok procedur translatorskich, takich jak forenizacja i domestykacja, najczęściej stosowaną metodą jest substytucja prowadząca do zubożenia informacji kulturowej i braku spójności obrazowej między tekstem kanonicznym i jego przekładami.

EN

The main aim of the article is to extract and to compare the strategies and techniques applied in rendition of the Caucasian realia in both English versions of A Hero of Our Time by Mikhail Lermontov. In choosing the target texts two factors were taken into consideration. Firstly, it was linguistic and cultural distance dividing Russian and English texts. Secondly, the time disparity between translations that affects language norms and conventions was considered. The theoretical framework for the analysis is Peter Newmark’s typology of culture-bound items, such as: ecology, culture and social life, customs and gestures. The comparative analysis reveals that the most frequent translation procedures is a substitution. It not only destroys the local colour, but also creates a false image of The Caucasus.

7

Poezja uważności – Czesław Miłosz i haiku

72%

Śniecikowska B.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2014

|

vol. 57/113 z. 1

9-26

PL

Artykuł proponuje wieloaspektową analizę twórczości Czesława Miłosza w kontekście poetyki i filozoficznego zaplecza klasycznych haiku. Autorka rozpoczyna od wskazania zbliżeń i różnic między prezentującą intensywne doświadczenia sensualne poezją polskiego autora a kompozycjami japońskich haijinów. Kolejny etap analizy dotyczy już tylko miniatur Miłosza oglądanych w perspektywie obrazowania zmysłowego w haiku. Dalsza część tekstu poświęcona jest reinterpretacji metaliterackich sądów autora Ocalenia dotyczących poezji Dalekiego Wschodu. Artykuł zamyka komparatystyczna analiza dokonanych przez polskiego poetę przekładów klasycznych japońskich haiku i haiku współczesnych.

EN

The article presents a multifaceted analysis of the underresearched complex relations of the works by Czesław Miłosz and the poetics and philosophical ‘legacy’ of haiku. Firstly, the author examines the haiku-like texts by Miłosz, focusing on sensual imagery employed by classical haijins and the Polish poet. The next section is devoted to re-interpretation of the metaliterary aspects of Miłosz’s texts concerning Far Eastern patterns of poetry. The final part deals with his translations of classical and contemporary haikus, confronting the work of Miłosz with the attempts of other translators and with original texts. The comparative analyses lead to a revision of the common opinions on Miłosz’s translations.

8

Przestrzeń Pasji. O lirykach Zygmunta Krasińskiego

58%

Pyczek W.

Facta Simonidis

|

2008

|

issue 1

263-284

PL

Przedłożony tekst traktuje o motywach pasyjnych występujących w lirykach Zygmunta Krasińskiego. Dzieło liryczne Krasińskiego w tym aspektowym omówieniu jest konfrontowane z tradycją chrześcijańską rozpoznawaną jako system generujący ideowy kształt całej twórczość autora Irydiona. Motywy pasyjne wybrano tutaj jako przedmiot szczegółowego opisu ponieważ z jednej strony ich frekwencja u Krasińskiego jest bardzo wysoka; z drugiej zaś Misterium Paschalne, którego integralną częścią jest Pasja, stanowi centrum doświadczenia chrześcijańskiego. Jednym z głównych wątków zaprezentowanego tekstu jest zagadnienie obrazowania poetyckiego. Dużo miejsca poświęcono zasadniczemu znakowi Pasji w dziele Krasińskiego, czyli krzyżowi. Wiersze liryczne zostały tu omówione w szerszym kontekście. Zestawiono je z innymi utworami Krasińskiego.

XX

The presented text describes the Passion motives in Z. Krasiński’s lyrics. The lyric work of Z. Krasiński in this aspectual discussion is confronted with Christian tradition recognised as a system generating the ideological shape of the whole literary output of the author of Irydion. The motives of passion were chosen here as the object of a detailed description fi rstly because their frequency in Krasiński’s work is very high, secondly because the Paschal Mystery the integral part of which is Passion is the centre of a Christian experience.The substantiations of Passion are connected with two images here: the sphere of individual sufferings of the lyrical ego or the heroes and the diffi cult or tragic fate of Polish nation. One of the main subjects of the text presented here is the nation of poetic imagery. A lot of space is devoted to the basic sign of Passion in Krasiński’s output i.e. the cross. The lyrical poems were described in a wider context and put together with other works by Zygmunt Krasiński

9

SZIR ha-SZIRIM (pieśń najpiękniejsza). Obrazowanie za pomocą metafory Sacrum i profanum na przykładzie „Pieśni nad pieśniami” – analiza kognitywna

58%

Łukiewicz-Kostro R.

Kultura i Wartości

|

2016

|

issue 20

DE

Das im alttestamentarischen Buch der Weisheit Salomos enthaltene Hohelied ist ein leidenschaftliches erotisches Liebesgedicht, das Prototyp der Liebeslyrik, das uralte, faszinierende, sinnliche Empfindungen und Wünsche von Mensch und ... Gott ausdrückt. Der Text hat zahlreiche Interpretationen in unterschiedlichen Strömungen erfahren, u.a. natürliche, kultisch-mythische, allegorische oder auch theologische Interpretation. Der Artikel verfolgt das Ziel, die einzigartige, multisensorische Veranschaulichung der Liebe zwischen Mann und Frau in körperlich-seelischer Dimension mit Hilfe der Metapher einer verkörperten Erfahrung von Sacrum und Profanum aufzuzeigen und zu beweisen, dass es keinen Dualismus dieser zwei Dimensionen gibt, sondern nur gegenseitige Beeinflussung. Die Verfasserin führt eine Analyse ausgewählter Metaphern und Metonymien des Textes in der Übersetzung von Czesław Miłosz unter Verwendung der kognitiven Methode von G. Lakoff und M. Johnson durch.

EN

Song of Songs, included in the Old Testament Book of Wisdom is a passionate erotic poem, a prototype of love lyrical poetry which expresses perennial, fascinating, sensual sensations and human desires. The text has been the subject of numerous interpretations in various perspectives, among others: natural (pastoral), cult and mystical, allegorical or theological. It also stimulated quite provocative radical interpretations as it is a text one cannot go by indifferently. The aim of this paper is to analyze briefly a selected Sacrum/profanum metaphor via cognitive approach and indicate there is no dualism but rather mutual overlapping of those two spheres.

PL

Pieśń nad Pieśniami zawarta w starotestamentowej księdze mądrościowej Salomona to namiętny erotyk, prototyp liryki miłosnej, który wyraża odwieczne, fascynujące, zmysłowe doznania i pragnienia człowieka i …Boga. Tekst doczekał się licznych interpretacji w różnych nurtach , m.in. interpretacja naturalna, kultowo-mityczna, alegoryczna, czy też teologiczna. Celem artykułu jest pokazanie unikatowego, wielosensorycznego obrazowania miłości pomiędzy mężczyzną a kobietą w wymiarze fizyczno-duchowym za pomocą metafory ucieleśnionego doświadczenia Sacrum i profanum i wykazanie, że nie istnieje dualizm tych dwóch wymiarów, a jedynie wzajemne przenikanie. Autorka dokonuje analizy wybranych metafor i metonimii tekstu w przekładzie Czesława Miłosza z zastosowaniem metody kognitywnej G. Lakoffa i M. Johnsona.

10

Patrzenie obrazu. Obrazowanie jako strategia komunikacyjna w przepowiadaniu

58%

Szczepaniak M.

Teologia Praktyczna

|

2015

|

issue 16

111-122

EN

The Homiletic Directory (2014), referring to the apostolic exhortation of Pope Francis Evan-gelii gaudium „On the Proclamation of the Gospel in Today's World”, reminds contemporary preachers of the significance of using images in proclaiming the word of God: One of the most important things is to learn how to use images in preaching, how to appeal to imagery. The need of depiction is all the more pressing as we live in a visual culture, and modern man is sated by talk; he is obviously often tired of listening and, what is worse, impervious to words (Pope Paul VI). The article tackles the issue of the impact of images on the salvific mediation of the Church on the ground of homiletic theology and the theology of mass media. The author bases his argument on several avatars which function very successfully in today's world of electronic communication. He describes the process of appealing to imagination on the example of the image of a window, vase, emoticon, gramophone and vanishing.The preacher paints pictures in the imagination of the listeners first of all by means of his own attitude: gestures, hand movement, look. Also articulation, a faster or slower pronunciation of sounds, as well as moments of silence can become important elements of imagery. The world of visual imagination is particularly compatible with metaphors and comparisons, analogies and suita-ble narration. The functionality of an image perceived in this way should take into account the character of the contemporary message, especially the media message.

PL

Dyrektorium Homiletyczne (2014), odwołując się do adhortacji apostolskiej papieża Franciszka Evangelii Gaudium o głoszeniu Ewangelii w dzisiejszym świecie, przypomina współczesnym kaznodziejom znaczenie obrazów w głoszeniu słowa Bożego. Jedną z najistotniejszych spraw jest uczenie się korzystania z obrazów w przepowiadaniu, sposobów w jakie można odwołać się do wyobraźni. Ta potrzeba jest tym bardziej paląca, gdyż żyjemy w kulturze wizualnej, a współczesny człowiek jest zasypywany obrazami i często zmęczony słuchaniem Artykuł porusza kwestię wpływu obrazów na zbawcze pośrednictwo Kościoła na gruncie teologii przepowiadania i teologii mediów. Autor opiera swoją argumentację na kilku awatarach, które funkcjonują z powodzeniem w dzisiejszym świecie komunikacji elektronicznej. Opisuje proces odwoływania się do wyobraźni na przykładzie wizerunku okna, wazonu, emotikonu, gramofonu i znikania.

11

Pies na krótkiej smyczy na chwiejnym mostku

37%

Muskat Tabakowska E.

Porównania

|

2020

|

vol. 26

|

issue 1

17-37

EN

The inspiration for the paper was the metaphor that Dougles Hofstadter applies to translation. He defines the task of the translator – with particular reference to translation of literary texts – as that of the builder of a bridge that spans the canyon, joining its two sides: the original and the translation. An initial rickety foot-bridge, it gradually turns into a sturdy construction with the translator’s repeated attempts at discovering ever-deepening layers of meaning. Inevitably subjective, the building process requires the translator’s concentration upon individual dimensions of the translated text. These dimensions, or aspects, come strikingly close to what is defined as dimensions of imagery in Ronald Langacker’s model of grammar and natural language. In a wider perspective, the convergence is an argument for transdisciplinarity as a valid approach to translation studies. The translator is led by his own competence, imagination and the feeling of empathy, but at the same time they are constrained by “a short leash”: restrictions imposed by languages, cultures and the peculiarities of individual context. To illustrate the point, the author discusses a text (taken from her own translator’s dossier) in which multiple, and sometimes conflicting, identities of the protagonist require particular attention to lexical and stylistic minutiae. It is such details that constitute the leash, at the same time enabling the translator to construct the bridge.

PL

Punktem wyjścia artykułu jest tytułowa metafora, której Douglas Hofstadter używa, mówiąc o przekładzie. Hofstadter opisuje zadanie stojące przed tłumaczem, zwłaszcza w przypadku tekstu literackiego, jako dzieło budowniczego mostu, spinającego dwa brzegi kanionu oddzielającego oryginał od przekładu. Konstrukcja, która jest z początku jedynie chwiejną kładką, stopniowo zmienia się w solidny most, w miarę jak tłumacz odkrywa coraz głębsze warstwy znaczeń. Ten proces, nieuchronnie subiektywny, wymaga skupienia uwagi na rozmaitych aspektach przekładanego tekstu. Są one uderzająco podobne do wymiarów obrazowania w modelu gramatyki i języka naturalnego stworzonym przez Ronalda Langackera. W szerszej perspektywie ta zbieżność stanowi argument przemawiający za transdyscyplinarnym podejściem do problematyki przekładu. Pracą tłumacza kierują jego kompetencja, wyobraźnia i empatia, ale jednocześnie podlegają one restrykcjom tytułowej „krótkiej smyczy”: ograniczeniom stwarzanym przez język, ale także przez wymogi określonego kontekstu. Jako ilustrację, autorka przytacza przykłady zaczerpnięte z własnego warsztatu tłumacza. Jest to tekst, w którym różne, a czasem wzajemnie sprzeczne, tożsamości bohaterki wymagają od tłumacza szczególnej uważności wobec leksykalnych i stylistycznych detali. To one tworzą smycz, jednocześnie umożliwiając tłumaczowi budowanie mostu.

Refine search results

Niobe w oku kamery. Projekt filmowy — między konkretyzacją a scenopisem

Kongruencja obrazowania związków frazeologicznych a ich międzyjęzykowa ekwiwalencja

Obrazowanie zjawisk gramatycznych. Projekt gramatyki wizualnej

Metaforyczne sposoby ujmowania Boga i relacji Bóg – człowiek w przysłowiach polskich

Funkcja i struktura – dwie koncepcje języka w filozofii Wilfrida Sellarsa

„Kaukaz w przekładzie”. Sposoby obrazowania realiów „trzeciej kultury” w anglojęzycznych wersjach „Bohatera naszych czasów” Michaiła Lermontowa

Poezja uważności – Czesław Miłosz i haiku

Przestrzeń Pasji. O lirykach Zygmunta Krasińskiego

SZIR ha-SZIRIM (pieśń najpiękniejsza). Obrazowanie za pomocą metafory Sacrum i profanum na przykładzie „Pieśni nad pieśniami” – analiza kognitywna

Patrzenie obrazu. Obrazowanie jako strategia komunikacyjna w przepowiadaniu

Pies na krótkiej smyczy na chwiejnym mostku