Search results

1

Obszary metropolitalne w cywilizacji wiedzy (na przykładzie Wrocławskiego Obszaru Metropolitalnego)

100%

Miszczak K.

Studia Miejskie

|

2011

|

vol. 4

253-265

EN

New trends getting in development’s processes of social and economic space of countries are noticed in last years. Big settling centers called metropolitan areas begin playing important role. According with innovative policy of European Union big cities are developed on knowledge base and on global, creative operations direct. Moreover, new type of society opened on changes is formed. These changes are the result of innovative processes realized within network civilization of knowledge. On base of carried researches and done deliberations it was ascertained, that utilization of new external conditionalities, connecting first of all with European integration’s process and internal ones determined by forming only in Wroclaw metropolitan area net structure, but what’s the most important exerting exogenous feature and based on knowledge – it all no doubt proclaims huge chance for decision-makers and inhabitants of this part of Poland. The activities which are undertaken in this range and realized to optimal manner should affect for modernization of social and economic structure of whole Lower Silesia and contribute to increase of this region’s competitive power. As a reason of the elaboration’s limited volume presented matters, opinions and conclusions were depicted in synthetic form.

PL

W ostatnich latach zauważa się nowe tendencje zachodzące w procesach rozwoju przestrzeni społeczno-gospodarczej poszczególnych krajów. Istotną rolę zaczynają odgrywać duże ośrodki osadnicze określone mianem obszarów metropolitalnych, rozwijane zgodnie z polityką innowacyjną Unii Europejskiej na bazie wiedzy oraz ukierunkowane na kreatywne działania globalne. Ponadto kształtowany jest nowy typ społeczeństwa – otwartego na zmiany, które są rezultatem procesów innowacyjnych realizowanych w ramach usieciowionej cywilizacji wiedzy. Na podstawie przeprowadzonych badań i poczynionych rozważań stwierdzono, iż wykorzystanie nowych uwarunkowań – i tych zewnętrznych, związanych przede wszystkim z procesem integracji europejskiej, i tych wewnętrznych, determinowanych kształtującym się wprawdzie dopiero na terenie wrocławskiego obszaru metropolitalnego układem o charakterze sieciowym, ale co najważniejsze wykazującym cechy egzogeniczności i opartym na wiedzy – stanowi niewątpliwie ogromną szansę dla decydentów i mieszkańców tej części Polski. Przedsięwzięcia podejmowane w tym zakresie i w optymalny sposób realizowane z pewnością powinny wpłynąć na modernizacje struktury społeczno-ekonomicznej i przyczynić się do podniesienia siły konkurencyjnej całego Dolnego Śląska. Ze względu na ograniczoną objętość opracowania podnoszone kwestie, oceny i wnioski zostały przedstawione w syntetycznej formie.

2

Agroturystyka w metropolii –stan i możliwości jej rozwoju w opinii mieszkańców Poznania

88%

Kaczmarek U.

Studia Periegetica

|

2015

|

vol. 13(1)

39-49

PL

Agroturystyka, jak wynika z jej definicji, związana jest z obszarami wiejskimi i rolnictwem. Prowadzone analizy uwarunkowań i stanu rozwoju agroturystyki wskazują na rosnące znaczenie tych usług w Polsce, szczególnie jako uzupełnienie bazy noclegowej na obszarach tradycyjnie atrakcyjnych turystycznie i jako szansa na rozwój peryferyjnych obszarów wiejskich. Z uwagi na swą wielofunkcyjność i wysoki stopień zurbanizowania obszary metropolitalne nie są predestynowane do rozwoju agroturystyki. Jednak baza kwater agroturystycznych wokół dużych miast jest dość dobrze rozwinięta, świadcząc głównie usługi noclegowe dla turystów z zewnątrz oraz coraz częściej tworząc specjalną „metropolitalną” ofertę rekreacyjno-wypoczynkową dla własnych mieszkańców. Jak pokazują badania ankietowe prowadzone wśród mieszkańców metropolii Poznań, zainteresowanie agroturystyką jest stosunkowo duże, ale nie dotyczy agroturystyki na obszarach wokół miasta. Wynika to głównie z niewielkiej znajomości atrakcji turystycznych znajdujących się w pobliżu Poznania i możliwości skorzystania z „pozanoclegowej” oferty tamtejszych gospodarstw agroturystycznych.

3

Zagrożenie dla środowiska na peryferiach obszarów metropolitalnych

75%

Zrobek J.

Studia Prawno-Ekonomiczne

|

2009

|

vol. LXXIX (79)

253-267

EN

Periphery metropolitan natural resources are under threats of the rapid economic development. Threats are getting stronger and still emerge in the new forms as the consequence of the new direction and pecularity of such development. Periphery metropolitan areas meet environmental deterioration and contamination. Problem is difficult to solve because the mentropolitan development plans deny radical restriction of such pollution. To have real effect on protection of the environment it’s necessary to take comprehensive solution to the problem basing on economic stimuli counteracting the pollution.

4

The Sustainable Development Idea in the Management of European Metropolitan Areas

75%

DANIELEWICZ J., Paradowska M., Platje J. J., Cibulskiene D.

Economic and Environmental Studies

|

2017

|

vol. 17

|

issue 42

279-296

EN

The rapid urbanisation of the world leads, i.a., to dynamic development of metropolitan areas. The functional relationships between territorial units which make up a metropolitan area mean that in order to prevent negative effects of metropolisation and to ensure sustainable development of such an area, the preparation of economically, spatially and environmentally coherent strategies needs to be co-ordinated on the metropolitan level. This in turn requires that the approach towards managing development shifts in favour of governance. Using London and Copenhagen as case studies, this paper explores whether the concept of governance is used in managing metropolitan areas and weather metropolitan authorities integrate sustainable development principles in their policy documents. Research is based on the analyses of form of governance and strategic programmes adopted in metropolitan areas.

PL

Gwałtowna urbanizacja prowadzi między innymi do dynamicznego rozwoju obszarów metropolitalnych. Związki funkcjonalne zachodzące między jednostkami terytorialnymi tworzącymi obszar metropolitalny oznaczają, iż aby zapobiegać negatywnym efektom metropolizacji i zapewnić zrównoważony rozwój takiego terytorium opracowanie gospodarczo, przestrzennie i środowiskowo spójnych strategii musi być koordynowane na szczeblu metropolitalnym. To z kolei wymaga zmiany w podejściu do zarządzania rozwojem w kierunku współrządzenia (governance). Artykuł, bazując na studiach przypadków obszarów metropolitalnych Kopenhagi i Londynu, ma na celu pokazać czy koncepcja governance jest wykorzystywana w zarządzaniu obszarami metropolitalnymi oraz czy władze metropolitalne w dokumentach strategicznych uwzględniają zasadę zrównoważonego rozwoju. Badania polegały na analizie form współrządzenia w poszczególnych obszarach oraz analizie planów strategicznych przyjętych przez podmioty zarządzające metropoliami.

5

Zarządzanie wielopoziomowe - nowe zastosowania koncepcji

75%

Lackowska M.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2009

|

issue 3(9)

53-67

PL

Artykuł przedstawia nowe pola empirycznego zastosowania koncepcji zarządzania wielopoziomowego (multi- level governance - MLG), opracowanej i stosowanej głównie w odniesieniu do Unii Europejskiej. Konfrontacja założeń koncepcji MLG z problematyką zarządzania metropolitalnego wskazuje, że mechanizmy funkcjonowania metropolii noszą wiele cech wielopoziomowego systemu, choć ich specyfika różni się od tej, do której przywykliśmy, śledząc dyskurs dotyczący integracji europejskiej. Różnice te nie podważają jednak sensu użycia MLG jako narzędzia porządkującego w badaniach organizacji obszarów metropolitalnych. Szczególnie zasadne jest stosowanie koncepcji w przypadku luźnych rozwiązań instytucjonalnych, które pozwalają na zachowanie warunku zarządzania wielopoziomowego - istnienia wielu autonomicznych aktorów powiązanych wzajemnymi zależnościami.

EN

The article presents new empirical applications of the concept of multi-level governance (MLG), elaborated and used mainly in studies of the European integration. The metropolitan discourse and the theory on MLG in the European Union have many features in common. The author stresses that MLG gives an interesting perspective in metropolitan studies, especially in the case of loose institutional metropolitan structures, which complies with the main assumption of multi-level governance, i.e. interactions between many autonomous yet interconnected actors.

6

Przekształcenia struktury przestrzennej otoczenia Puszczy Niepołomickiej

75%

Korzeniak G.

Problemy Rozwoju Miast

|

2009

|

issue 1-2

118-132

PL

W artykule przedstawiono wyniki badań1 procesu intensyfikacji zabudowy w otoczeniu Puszczy Niepołomickiej w okresie 1978-2003 i polityki przestrzennej gmin dotyczącej tych terenów oraz ich skutków. Badania wykazały zróżnicowanie typów procesów przekształceń struktury przestrzennej zachodzących w różnych częściach obszaru metropolitalnego, znaczny wpływ na przyrodniczą strukturę przestrzenną zabudowy niewielkich nawet terenów wrażliwych ekologicznie i zasadność wyznaczania przyrodniczych obszarów funkcjonalnych dla koordynacji polityki przestrzennej na poziomie ponadlokalnym, w szczególności w obrębie obszarów metropolitalnych poddawanych silnej presji inwestycyjnej.

EN

The paper presents results of research on the process of building development intensification within the Niepołomicka Forest surroundings in 1978-2003, and spatial policies of communes in relation to those areas, as well as results of those policies. The research demonstrated diversification in types of spatial structure transformation processes occurring in various parts of the metropolitan area, a considerable influence of even small but ecologically susceptible areas on the natural spatial structure of development, as well as justifiability of determining natural functional areas for the coordination of spatial policy on a trans-local level, in particular within metropolitan areas subjected to strong investment pressures.

7

Polskie obszary metropolitalne a wybrane komponenty kapitału ludzkiego – analiza na podstawie samooceny kompetencji

75%

Grześkowiak A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio H – Oeconomia

|

2018

|

vol. 52

|

issue 1

EN

The paper is focused on assessing the resources of selected human capital elements in regard with metropolitan areas. The analysis is conducted in two ways: a comparison is made between the level of competences declared by metropolitan residents and respondents from other territorial units as well as the differences within metropolitan areas are examined in the sense of confronting their central cities and the surrounding outer zones. The study is based on nationwide survey data and the quantitative approach is used – average results are compared and association plots are used to identify the largest deviations in contingency tables. The analysis leads to the conclusions that there are significant differences in the level of the competences and an advantageous situation in this regard occurs in the metropolitan areas.

PL

W artykule podjęto tematykę dotyczącą oceny zasobów wybranych elementów kapitału ludzkiego w odniesieniu do obszarów metropolitalnych. Analiza została przeprowadzona w dwóch ujęciach: dokonano porównania poziomu kompetencji deklarowanych przez mieszkańców obszarów metropolitalnych i respondentów z pozostałych jednostek terytorialnych oraz przeprowadzono ocenę różnic istniejących wewnątrz obszarów metropolitalnych w sensie zestawienia miast centralnych i otaczających je stref zewnętrznych. Badanie przeprowadzono na podstawie danych z ogólnopolskiego badania sondażowego, stosując ujęcie ilościowe – porównano przeciętne wyniki oraz zastosowano wykresy asocjacji w celu zidentyfikowania największych odchyleń w tabelach kontyngencji. Przeprowadzona analiza pozwoliła sformułować wnioski o występowaniu istotnych różnic w zasobach kompetencji i przewadze obszarów metropolitalnych w tym zakresie.

8

Obszary metropolitalne w Polsce - diagnoza i rekomendacje

75%

Smętkowski M., Jałowiecki B., Gorzelak G.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2009

|

issue 1(35)

52-73

PL

Celem artykułu jest identyfikacja i diagnoza problemów obszarów metropolitalnych w Polsce. W pierwszej części autorzy przedstawiają przegląd najważniejszych przejawów procesów metropolizacji wraz z próbą wskazania problemów, jakie mogą im towarzyszyć w skali lokalnej i regionalnej. Stanowi to podstawę do identyfikacji najważniejszych ośrodków miejskich w Polsce, dla których przeprowadzono delimitację ich obszarów metropolitalnych. W kolejnej części artykułu wyróżnione obszary scharakteryzowano pod kątem ukazania ich najważniejszych problemów rozwojowych. W efekcie możliwe stało się sformułowanie rekomendacji dotyczących działań, które usprawniłyby funkcjonowanie największych miast i ich otoczenia.

EN

The aim of the paper is to indicate metropolitan areas in Poland as well as to provide the assessment of their situation. The first part is devoted to literature review focused on identification of the most significant trade-offs of metropolisation process in regional and local scale. This constitutes a base for indication of the most important cities in Poland for which delineation of their metropolitan areas are provided. In the next part these metropolitan areas were characterised to reveal obstacles in their development. This enables authors to provide recommendations regarding activates that should be undertaken to facilitate growth of the largest cities and their surroundings.

9

REGIONALNE UWARUNKOWANIA SUBURBANIZACJI W POLSCE

75%

GAŁKA J., WARYCH-JURAS A.

Studia Miejskie

|

2011

|

vol. 3

147-157

EN

Dynamie grow of peripherally located cities and each suburban areas was identified in Transformation period. Nowdays, suburbanization is dominated processes in Polish cities. The highest outflow of people to suburban areas could be observed in the biggest cities (above 200 thousand of inhabitants), the same processes can be observed in stnaller cities as well. Economic and social changes were the main reason of development of suburbanization processes in the Polish cities.

PL

Rozwój procesów suburbanizacji zachodzi łącznie z trwającymi w Polsce zmianami społecznymi i gospodarczymi, a migracje ludności są barometrem tych zmian. Opracowanie stanowi próbę określenia dynamiki rozwoju procesów suburbanizacji w polskich miastach w okresie transformacji ustrojowej. Analizie poddano dane statystyczne dotyczące ruchu migracyjnego ludności według gmin. Ramy czasowe badania wyznaczają lata 1995-2007. Obserwowany odpływ ludności miejskiej do strefy podmiejskiej najszybciej zaznaczył się w ośrodkach największych (liczących ponad 200 tys. mieszkańców) i zaczyna przejawiać się obecnie w miastach średniej wielkości. Przedstawione zmiany w zakresie migracji ludności dowodzą, iż podobne procesy nie są zjawiskiem nieznanym, lecz następstwem zmian gospodarczych i społecznych, jakie wystąpiły już dawno w krajach Europy Zachodniej.

10

Zintegrowane podejście do zarządzania obszarami metropolitalnymi w krajach skandynawskich

75%

Danielewicz J.

Studia Miejskie

|

2018

|

vol. 29

9-26

PL

Relacje funkcjonalne zachodzące pomiędzy jednostkami administracyjnymi, które tworzą obszary metropolitalne, generują potrzebę zintegrowanego podejścia do zarządzania rozwojem na poziomie metropolitalnym. To z kolei wymaga współpracy różnych interesariuszy, co prowadzi do odejścia od zarządzania hierarchicznego na rzecz koncepcji governance. Celem artykułu jest zbadanie, które z form integracji są stosowane w obszarach funkcjonalnych krajów skandynawskich oraz w jaki sposób zintegrowane podejście do zarządzania jest realizowane w praktyce. Wykorzystując metodę studium przypadku, poddano analizie formy i obszary współpracy mające miejsce w obszarach metropolitalnych stolic skandynawskich.

EN

Functional relationships between administrative units that create metropolitan areas generate the need for an integrated approach to managing metropolitan development. This, in turn, requires cooperation of various stakeholders, which leads to a departure from hierarchical management to the governance concept. The purpose of this article is to identify which forms of integration are applied in the functional areas of Scandinavian countries and how the integrated management approach is implemented in practice. The analysis has been subjected to the forms and areas of cooperation taking place in metropolitan areas of particular capitals.

11

Integrated Management of Metropolitan Areas in Romania

71%

Danielewicz J.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2020

|

vol. 6

|

issue 351

61-79

PL

Zachodzące na świecie procesy gwałtownej urbanizacji prowadzą między innymi do dynamicznego rozwoju obszarów metropolitalnych. Powiązania funkcjonalne między jednostkami terytorialnymi wchodzącymi w skład obszaru metropolitalnego powodują, że w celu zapobiegania negatywnym skutkom metropolizacji i zapewnienia zrównoważonego rozwoju takiego obszaru należy koordynować na poziomie metropolitalnym przygotowanie spójnych gospodarczo, przestrzennie i środowiskowo strategii. To z kolei wymaga zmiany podejścia do zarządzania rozwojem w kierunku współrządzenia i zintegrowanego planowania rozwoju. Celem artykułu jest ocena, czy zintegrowane planowanie i zarządzanie jest stosowane w obszarach metropolitalnych Rumunii. W badaniach wykorzystano metodę desk research, w ramach której przeanalizowano rumuńskie ustawodawstwo dotyczące obszarów metropolitalnych, zintegrowane strategie rozwoju obszarów metropolitalnych oraz raporty z ich realizacji. Cennym uzupełnieniem informacji były wywiady z przedstawicielami wybranych stowarzyszeń obszarów metropolitalnych.

EN

The rapid urbanisation of the world leads, among others, to dynamic development of metropolitan areas. The functional relationships between territorial units which make up a metropolitan area mean that the preparation of economically, spatially and environmentally coherent strategies needs to be coordinated at the metropolitan level in order to prevent negative effects of metropolisation and to ensure sustainable development of such an area. This in turn requires that the approach towards managing development shifts in favour of governance and integrated strategies. The paper aims at assessing whether the integrated planning and management is used in metropolitan areas in Romania. The desk research method was applied to analyse Romanian legislation for metropolitan areas, integrated strategies for the development of metropolitan areas and reports on their implementation. Interviews with representatives of selected associations of metropolitan areas provided additional valuable insight.

12

Spatial Autocorrelation of Communes’ Income Potential in Selected Metropolitan Areas

71%

Kozera A. B., Głowicka-Wołoszyn R.

|

2017

|

vol. 4

|

issue 330

PL

Własny potencjał dochodowy gmin stanowi nie tylko o ich poziomie samodzielności finansowej, ale przede wszystkim o zdolności danej JST do kreowania rozwoju lokalnego. W celu ulepszenia prowadzonej polityki rozwoju regionalnego, w identyfikacji poziomu własnego potencjału dochodowego JST należy brać pod uwagę nie tylko wewnętrzny potencjał poszczególnych gmin (m.in. demograficzny i gospodarczy), ale także uwzględnić ich lokalizację przestrzenną, a zwłaszcza oddziaływanie największych miast – metropolii. Celem artykułu jest ocena zjawiska autokorelacji przestrzennej w zakresie kształtowania się poziomu własnego potencjału dochodowego gmin w wybranych obszarach metropolitalnych – warszawskim, poznańskim, wrocławskim oraz krakowskim w 2014 roku. Badania empiryczne przeprowadzono na podstawie danych pochodzących z Głównego Urzędu Statystycznego (Bank Danych Lokalnych). Obliczenia wykonano w programie R z wykorzystaniem pakietów spdep, maptools i shapefiles.

EN

A commune’s own income potential, indicative of financial self‑sufficiency, underpins the ability of its government to foster local growth. Accurate recognition of the potential levels necessary for improvement of development policies requires that, apart from considering communes’ own potential, neighbouring communes’ potential should be taken into account, especially if the neighbours are large urban centres of substantial demographic and economic capacity. This article aims to examine spatial autocorrelation of income potential of metropolitan communes of Warsaw, Poznań, Wrocław, and Cracow metro areas in 2014. The study draws on data published by the Central Statistical Office in the Local Data Bank and uses the R programme packages, such as spdep, maptools, and shapefiles for calculations.

13

Periurbanisation – evidence from Polish metropolitan areas

63%

IDCZAK P., MROZIK K.

Economic and Environmental Studies

|

2018

|

vol. 18

|

issue 1

173-192

EN

This study analyses periurbanisation as a specific process of changes caused by the expansion of cities towards rural areas that are situated at a greater distance from the core city but still within the framework of the functional urban area. Peri-urban areas are determined by a particular set of urban and rural characteristics that coincide, but seem to be dominated by the rural aspect. By using a trans-disciplinary approach based on multivariate analysis, the authors identified peri-urban areas within three Polish metropolitan areas. Results show that the areas mostly predestined to be peri-urban are territories classified as rural gminas (communes) and rural areas of urban rural gminas, which are peripherally located in relation to the main city. In general, the findings are relevant from the point of view of policy-making because they provide new insights into the very complex nature of peri-urban areas.

PL

W artykule dokonano analizy zjawiska peryurbanizacji jako procesu transformacji urbanistycznej zachodzącego na obszarach wiejskich leżących w strefie odziaływania miast i predysponowanych do rozwoju wielofunkcyjnego. Obszary te stanowią pewną strefę przejściową (mieszaną) między obszarami miejskimi a wiejskimi, która z jednej strony jest poddana silnemu oddziaływaniu procesów miejskich, a z drugiej - charakteryzuje się morfologią typową dla obszarów wiejskich i posiadają cechy wiejskie oraz, co szczególnie istotne, owe aspekty wiejskie są tutaj ich kluczowym wyznacznikiem. Na podstawie analizy wielowymiarowej wykorzystującej metody taksonomiczne przeprowadzono ocenę procesu peryurbanizacji w ramach jednostek terytorialnych wchodzących w skład trzech obszarów metropolitalnych Polski. Uzyskane wyniki wskazują, że symptomy tego zjawiska są zauważalne na terenie gmin wiejskich i części wiejskiej gmin miejsko-wiejskich, które zasadniczo umiejscowione są peryferyjne w stosunku do głównych miast badanych obszarów. Wyniki te są szczególnie istotne z punktu widzenia procesu kształtowania polityki wobec tych obszarów, ponieważ ukazują ich zróżnicowaną specyfikę.

14

Processes of Change in Polish Metropolitan Areas – Spatial Aspects

63%

Bartkowiak P., Koszel M.

Świat Nieruchomości

|

2016

|

issue 4(98)

81-90

EN

The article discusses the processes of change in Polish metropolitan areas in the context of their spatial development. On the basis of literature overview a synthetic approach to the problems of the functioning of metropolitan areas is described. The most relevant assumptions of local and regional policies are presented. Both of them are related to the issues of spatial planning and management. The empirical part of the article shows findings of own research on the level of metropolitan areas’ development in the spatial context. The authors of the article propose a set of indicators which allow to measure the sustainable development level of local government units within metropolitan areas in Poland. A dynamic approach to the analysis of spatial processes in metropolitan areas is used.

PL

W artykule podjęto problematykę przemian zachodzących w polskich obszarach metropolitalnych w aspekcie przestrzennym. Na bazie przeglądu literatury przedstawiono w syntetyczny sposób podstawowe kwestie funkcjonowania obszarów metropolitalnych oraz ich główne wyzwania rozwojowe. Przedstawiono najważniejsze założenia polityki lokalnej i regionalnej w zakresie gospodarowania przestrzenią i w przestrzeni. Autorzy proponują zestaw wskaźników służących ocenie poziomu zrównoważonego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego tworzących polskie obszary metropolitalne w ujęciu dynamicznym – zmian zachodzących wewnątrz tych złożonych systemów terytorialno-społecznych.

15

Metropolitan Areas in Poland - Diagnosis and Recommendations

63%

Maciej S., Jałowiecki B., Gorzelak G.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2009

|

issue numer specjalny / special issue

37-58

EN

The aim of the paper is to identify and diagnose problems relating to Poland's metropolitan areas. In the frst part, the authors offer a review of the most important features metropolisation process and indicate problems associated with such processes on the local and regional scales. This is followed by an identification of major urban centres in Poland, and a delimitation of their metropolitan areas. In the subsequent part of the study, the identified metropolitan areas are characterised in terms of their pertinent development problems. Finally, a set of conclusions and recommendations is proposed, with the aim of improving the functioning of the largest cities and their environment.

16

Skala i charakterystyka procesów relokacji przedsiębiorstw w polskich obszarach metropolitalnych – wstępne wyniki badań

63%

Dej M., Jarczewski W., Chlebicki M.

Studia Regionalne i Lokalne

|

2018

|

issue 2(72)

78-98

PL

W artykule przedstawiono wyniki badania procesów relokacji przedsiębiorstw w pięciu polskich obszarach metropolitalnych, jakie miały miejsce w latach 2001–2013. Kluczowe cechy relokacji przeanalizowano przede wszystkim z punktu widzenia cech przedsiębiorstw, które tych procesów dokonały, takich jak okres istnienia podmiotu gospodarczego i rodzaj prowadzonej działalności. Badanie objęło ponad 500 przedsiębiorstw zatrudniających co najmniej 50 osób. W badanej grupie ponad jedna trzecia podmiotów relokowała się przynajmniej jeden raz, co potwierdza, że procesy relokacji są zjawiskiem powszechnym. Uzyskane wyniki potwierdzają większość obserwacji opisanych w literaturze światowej w odniesieniu do relokacji przedsiębiorstw w Europie Zachodniej i Stanach Zjednoczonych. Obserwacje te stanowiły między innymi podstawę do sformułowania teorii inkubatorowej.

EN

The paper discusses research results concerning company relocation processes in five major metropolitan areas in Poland in the period 2001–2013. Key characteristics of relocation processes are analyzed mostly from the perspective of the nature of relocating companies, including time since company establishment and type of business. The study covers more than 500 companies employing at least 50 workers each. More than one third of the studied companies were found to have relocated, which confirms the rather widespread occurrence of company relocation. The results obtained in this study confirm most research findings produced in relocation studies in Western Europe and the United States that have been used to help formulate the incubator theory.

17

Model rozwoju spójności obszarów metropolitalnych

63%

Nowak J. F.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2015

|

vol. 77

|

issue 1

165-180

EN

he development of various forms of cooperation. Particular attention has been devoted to the recognition and presentation of institutional forms of cooperation in emerging metropolitan functional areas. The results of a research in the development of forms of cohesion in the Poznań agglomeration are shown in the context of the current European territorially oriented development policy that emphasizes supporting the development of functional areas. Special attention is paid to the policyto deal with the challenges arising from increasing functional connections in metropolitan areas. Current activities in the Polish emerging functional metropolitan areas are discussed in light of the currently emerging Polish territorial based policy. The paper draws special attention to the strengthening of cooperation between local authorities and cooperation with other sectors of the functional areas with special emphasis on metropolitan areas. The result of the research presented in the paper is the proposal to build a model of cohesion in metropolitan areas. The model takes into account the recommendations of European and Polish policy, the changing national legislative framework and local conditions and experience.

PL

Artykuł analizuje doświadczenia jednostek samorządu terytorialnego aglomeracji poznańskiej w rozwijaniu różnych form kooperacji. Szczególna uwaga została poświęcona rozpoznaniu i zaprezentowaniu instytucjonalnych form współdziałania na tworzących się metropolitalnych obszarach funkcjonalnych. Badania dotyczące rozwoju form spójności w aglomeracji poznańskiej przedstawiono na tle aktualnej europejskiej polityki ukierunkowanej terytorialnie, kładącej nacisk na wspieranie rozwoju obszarów funkcjonalnych. Specjalna wagę przykłada się w tej polityce do rozwiązywania wyzwań wynikających z narastania powiązań funkcjonalnych na obszarach metropolitalnych. Aktualne działania podejmowane w kształtujących się funkcjonalnych polskich obszarach metropolitalnych są omawiane także w świetle powstającej obecnie polskiej polityki ukierunkowanej terytorialnie. Szczególną uwagę poświęca ona wzmacnianiu współpracy międzysamorządowej oraz kooperacji z innymi sektorami na obszarach funkcjonalnych, ze szczególnym uwzględnieniem obszarów o charakterze metropolitalnym. Efektem badań prezentowanych w artykule jest propozycja modelu budowania spójności w obszarach metropolitalnych. Model uwzględnia zalecenia polityki europejskiej, polskiej i zmieniające się krajowe ramy legislacyjne oraz uwarunkowania i doświadczenia lokalne.

18

Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania efektywności procesów dostosowania struktur samorządowych do zasięgu obszarów funkcjonalnych na przykładzie Krakowa początków XX wieku

63%

Hołuj D.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2014

|

issue 5(929)

93-110

PL

W artykule dokonano analizy uwarunkowań przeprowadzania procesów dostosowania gminnych struktur samorządowych do wymagań rosnącego obszaru zurbanizowanego wokół Krakowa z początków XX w. W objętych badaniem źródłach historycznych poszukiwano odpowiedzi na pytanie o determinanty sukcesu tego procesu. Porównano też ówczesną i obecną sytuację samorządów tworzących obszar funkcjonalny, stwierdzając z jednej strony wyraźne analogie, z drugiej zaś pewne zróżnicowanie sytuacji z początków wieku i współczesnej. Różnice te, wynikające z występującej obecnie większej zamożności gmin ościennych, wyższego poziomu wartości tożsamości lokalnej, spektakularnych sukcesów samorządów gminnych np. w polityce inwestycyjnej czy pozyskiwaniu inwestorów strategicznych, każą sądzić, że konieczny do przeprowadzenia w przyszłości proces dostosowawczy będzie niezwykle trudny do implementacji w formie zapewniającej efektywność jego działania.

EN

This paper analyses the conditions for municipal self-government structures adjusting to the requirements of the growing urbanised area around Cracow in the early twentieth century. In the survey of historical sources, the determinants of the success of this process were sought. The then and current situations of local governments comprising the metropolitan area were also compared, with clear similarities and certain differences becoming evident. The differences arose from: the greater prosperity of neighbouring communities, a higher level of local identity, and the spectacular success of local governments such as investment policy or attracting strategic investors. All this suggests that future adjustment processes will be extremely difficult to implement in a form that will ensure their effectiveness.

19

Taksonomiczna miara zrównoważonego rozwoju obszarów metropolitalnych w Polsce

63%

Koszel M., Bartkowiak P.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2018

|

issue 3(975)

83-100

PL

W artykule podjęto problematykę poziomu zrównoważonego rozwoju jednostek samorządu terytorialnego tworzących obszary metropolitalne (OM) w Polsce. Do oceny i sporządzenia rankingów zrównoważonego rozwoju wybrano metodę wzorca Hellwiga. W badaniach wykorzystano dane pochodzące z Banku Danych Lokalnych (GUS). Dokonano oceny 345 gmin i miast tworzących osiem polskich obszarów metropolitalnych w aspektach ekonomicznym, społecznym, ekologicznym i przestrzennym oraz w ujęciu całościowym. Wykorzystano dane z 2015 r. Na podstawie przeprowadzonych badań stwierdzono, że poziom zrównoważonego rozwoju badanych jednostek jest zależny od lokalizacji, liczby ludności, rodzaju oraz przynależności do konkretnego obszaru. Wyższy poziom zrównoważonego rozwoju w aspektach ekonomicznym, społecznym i przestrzennym wykazują jednostki miejskie, zlokalizowane w centralnej strefie, o liczbie ludności powyżej 50 tys. mieszkańców (OM Warszawy). W przypadku aspektu ekologicznego wyższy poziom wykazują jednostki wiejskie, peryferyjne i o niższej liczbie ludności (OM Szczecina i OM Łodzi).

EN

The article examines the problem of measuring the sustainable development of local self-government units that constitute metropolitan areas (MA) in Poland. In order to evaluate and compile sustainable development rankings, a taxonomic method, Hellwig̛s standard method, was chosen. Drawing on Central Statistical Office (GUS) data from 2015, an assessment was made of 345 municipalities and cities forming eight Polish metropolitan areas in five dimensions: economic, social, ecological, spatial and overall (mega aggregate). The level of sustainability of local government units shows a clear dependence on their location, population, type and area. A higher level of sustainable development in the economic, social and spatial aspects is demonstrated by urban units located in the central zone and with a population of over 50,000 inhabitants (Warsaw MA). With respect to environmental sustainability rural, peripheral and smaller populations (Szczecin MA and Lodz MA) show better assessment scores.

20

ZMIANY W STRUKTURZE WIEKU LUDNOŚCI W MIASTACH POLSKI NA TLE PROCESÓW SUBURBANIZACJI

63%

KUREK S.

Studia Miejskie

|

2011

|

vol. 3

81-97

EN

The phenomena of population ageing is a crucial demographic issue of modern Europę which influences various aspects of socio-economic life. Its main determinants are fertility decline below replacement level and the decrease of mortality in older age groups resulting from the lengthening of life expectancy. On a regional scalę the level and dynamics of population ageing is also influenced by migration which are selective by age. The spatial patterns of population ageing are the conseąuences of population distribution in core agglomerations, suburban zones and peripheral areas. The article aims at answering the following questions: what is the distribution of the elderly (population aged 65+) in various sized towns, what ageing patterns we can distinguish resulting from the social-economic transition taking into account the spatial shifts in population concentration and finally what is the impact of suburbanization processes on populationage structure on the example of selected metropolitan areas in Poland.The analysis showed that the largest percentages of the elderly were observed in rural areas in 1988 and in large towns in 2007 and even morę significant differences between the size of urban areas and population ageing were recorded with the use of an ageing index. Spatially, the highest level of ageing occurred in large and middle towns in Lower and Upper Silesia as well as in Warsaw and Lodź agglomeration. In case of smali towns the highest level of ageing was obser ved in eastern part of Poland. The dynamics of ageing has been the highest in middle towns while in the largest centres the ageing has decelerated. It is expected to increase the dynamics of ageing in smali and very smali urban areas. The population of metropolitan zones is demographicallyyounger than the population of core cities, however recently metropolitan areas show morę rapid ageing than their core cities and the continuation of this trend is expected which may reduce the differences.

PL

Zjawisko starzenia się ludności jest ważnym problemem demograficznym współczesnej Europy, który wywiera wpływ na rozmaite aspekty życia społeczno-ekonomicznego. Determinantami starzenia się ludności są spadek poziomu urodzeń i zmniejszenie śmiertelności w starszych rocznikach, wynikające z przedłużenia czasu trwania życia. W skali regionalnej poziom i dynamika starzenia się ludności są zależne także od tempa i kierunku migracji, które zachodzą selektywnie w różnych grupach wiekowych. Można zatem przyjąć, że przemiany wzorca płodności i natężenia migracji prowadzące do starzenia się populacji odbywają się na zasadzie dyfuzji - od ośrodków wielkomiejskich, po miasta średnie, małe i obszary wiejskie. Aitor opracowania starał się uzyskać odpowiedzi na kilka pytań: jak w Polsce ludność w wieku 65 i więcej lat jest rozmieszczona w miastach różnej kategorii wielkościowej; jak przebiega od 1988 r. proces starzenia się ludności w zależności od wielkości ośrodka, przy uwzględnieniu zmian w przestrzennej koncentracji ludności wynikających z natężenia ruchu naturalnego i wędrówkowego; w jaki sposób procesy suburbanizacji wpływają na zmiany w strukturze wieku ludności w wybranych obszarach metropolitalnych. Przeprowadzone badania pozwoliły dowieść, że w 1988 r. największe udziały ludności w wieku 65 i więcej lat obserwowano na wsi, a w 2007 r. w dużych miastach. Jeszcze większe różnice pomiędzy wielkością miast a poziomem starości zaobserwowano w przypadku indeksu starości. Ponadto ustalono, że w układzie przestrzennym największym poziomem starości charakteryzowały się miasta duże i średnie położone na Dolnym i Górnym Śląsku oraz w aglomeracji warszawskiej i łódzkiej, a w przypadku miast małych największy stan starości występował w obrębie tzw. ściany wschodniej. Dynamika starzenia się jest najwyższa w miastach średnich, natomiastw największych ośrodkach zaobserwowano spowolnienie tempa starzenia się, a spodziewane jest zwiększenie dynamiki tego procesu w miastach małych i bardzo małych. Ustalono, że ludność obszarów metropolitalnych jest młodsza demograficznie od ludności miast centralnych. W ostatnich latach badanego okresu dynamika starzenia się mieszkańców obszarów metropolitalnych jest jednak większa niż mieszkańców stolic tych obszarów i spodziewana jest kontynuacja owego trendu, przez co różnice te ulegną zmniejszeniu.

Refine search results

Obszary metropolitalne w cywilizacji wiedzy (na przykładzie Wrocławskiego Obszaru Metropolitalnego)

Agroturystyka w metropolii –stan i możliwości jej rozwoju w opinii mieszkańców Poznania

Zagrożenie dla środowiska na peryferiach obszarów metropolitalnych

The Sustainable Development Idea in the Management of European Metropolitan Areas

Zarządzanie wielopoziomowe - nowe zastosowania koncepcji

Przekształcenia struktury przestrzennej otoczenia Puszczy Niepołomickiej

Polskie obszary metropolitalne a wybrane komponenty kapitału ludzkiego – analiza na podstawie samooceny kompetencji

Obszary metropolitalne w Polsce - diagnoza i rekomendacje

REGIONALNE UWARUNKOWANIA SUBURBANIZACJI W POLSCE

Zintegrowane podejście do zarządzania obszarami metropolitalnymi w krajach skandynawskich

Integrated Management of Metropolitan Areas in Romania

Spatial Autocorrelation of Communes’ Income Potential in Selected Metropolitan Areas

Periurbanisation – evidence from Polish metropolitan areas

Processes of Change in Polish Metropolitan Areas – Spatial Aspects

Metropolitan Areas in Poland - Diagnosis and Recommendations

Skala i charakterystyka procesów relokacji przedsiębiorstw w polskich obszarach metropolitalnych – wstępne wyniki badań

Model rozwoju spójności obszarów metropolitalnych

Ekonomiczno-społeczne uwarunkowania efektywności procesów dostosowania struktur samorządowych do zasięgu obszarów funkcjonalnych na przykładzie Krakowa początków XX wieku

Taksonomiczna miara zrównoważonego rozwoju obszarów metropolitalnych w Polsce

ZMIANY W STRUKTURZE WIEKU LUDNOŚCI W MIASTACH POLSKI NA TLE PROCESÓW SUBURBANIZACJI