Search results

1

Równość obywatelska w społeczeństwie demokratycznym według Johna Rawlsa

100%

Rupniewski M.

Społeczeństwo. Edukacja. Język

|

2020

|

vol. 10

PL

DOI: 10.19251/sej/2019.10(2)Abstrakt Artykuł prezentuje doktrynę równego obywatelstwa autorstwa Johna Rawlsa. Doktryna ta jest istotna zarówno jako kluczowa dla zrozumienia filozofii tegoż myśliciela, jak również jako paradygmatyczna dla ideału równości w liberalnej demokracji w ogóle. Podstawowym pytaniem stawianym w tekście jest pytanie o to, czy da się ów ideał równości połączyć z innymi, takimi jak choćby wolność, w ramach spójnej wewnętrznie koncepcji demokratycznej. Celem odpowiedzi na to pytanie w artykule badany jest sam ideał równego obywatelstwa jak również jego normatywne implikacje dla konstytucji oraz ładu społeczno-ekonomicznego, również na poziomie międzynarodowym. Autor argumentuje, iż myśl Rawlsa daje się zinterpretować w sposób, który pozwala na twierdzącą odpowiedź na wskazane główne pytanie,Słowa kluczowe Równość, John Rawls, liberalna demokracja, obywatelstwo

2

Szlachectwo w republice i jego funkcje. przypadek San Marino

100%

Wiszowaty M. M.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2010

|

issue 1 (1)

83-92

PL

On February 13, 1980, the Great and General Council of San Marino adopted a law which finally abolished the titles of nobility. The mere fact of granting nobility by the government of republican state deserves attention. Granting nobility was from the very beginning related to the acquisition of San Marino citizenship. It was granted mainly to gain support among the rural gentry. Later, a honorary citizenship of San Marino became a prestigious award – an expression of gratitude for contribution made to the republic or recognition of outstanding achievements in the arts and culture. It was granted for life or hereditarily. Adopting the Nobility Law of 1931 was probably an attempt to use the institution of nobility to legitimate the new Fascist regime. In 1946 that law was repealed. In 1980 granting of nobility titles was finally prohibited. The article describes the 500 year history of the nobility in San Marino and its regulation, as well as tries to answer the question about the functions of nobility in the republic.

EN

13 lutego 1980 r. Wielka Rada Generalna San Marino przyjęła ustawę, która ostatecznie zniosła możliwość nadawania przez to państwo szlachectwa. Już sam fakt nadawania szlachectwa przez państwo republikańskie zasługuje na uwagę. Szlachectwo San Marino było od samego początku związane z nabyciem obywatelstwa Republiki. Nadawano je w celu zjednywania sojuszników spośród drobnej szlachty wiejskiej. W późniejszym okresie obywatelstwo honorowe miało już jedynie prestiżową funkcję. Przyznawano je jako wyraz wdzięczności za zasługi oddane republice lub uznania dla wybitnych osobistości świata kultury i sztuki. Mogło mieć charakter dożywotni lub dziedziczny. Ustawa „szlachecka” z 1931 r. była prawdopodobnie próbą wykorzystania instytucji szlachectwa dla legitymizacji nowych, faszystowskich porządków. W 1946 uchylono tę ustawę, a w 1980 ostatecznie zniesiono szlachectwo. Artykuł opisuje 500 letnią historię regulacji szlachectwa w San Marino i jego regulacji prawnej, a także próbuje odpowiedzieć na pytanie o funkcje szlachectwa w republice.

3

Miejsce i funkcje szkoły w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego

89%

Chałas K., Kaczmarczyk W.

Roczniki Pedagogiczne

|

2020

|

vol. 12(48)

|

issue 2

115-128

EN

In the literature, the concept of civil society is understood in two meanings: as an ideal norm and as a certain social reality. J. Mariański points out that in the first sense civil society is perceived as “a certain ideal value and norm of a specific social order according to which real societies are assessed”. Civil society in the second sense corresponds to what, remaining outside the structures of state institutions, finds expression in the grassroots initiative of ordinary citizens. It covers various forms of organized civic activity in the form of associations, charities, foundations, councils, committees, voluntary movements of social cooperatives, etc. The basic condition for building a civil society is respect for the dignity of the person, strengthening of civic spiritual attitude, the need and ability to engage, solving social and civic problems, the ability to group civic activity for civil, political and social rights, a conviction of the validity and readiness of civic virtues realization. In the context above, a basic question arises: what is the place and function of the school in building civil society? In the presented material, an attempt will be made to determine the place of the school in civil society understood as a social fact and to determine the function that the school can / should fulfill to prepare young people to build a civil society.

PL

W literaturze pojęcie społeczeństwa obywatelskiego jest rozumiane w dwóch znaczeniach: jako norma idealna i jako pewna rzeczywistość społeczna (Mariański, 2008, s. 143). J. Mariański zwraca uwagę, że w pierwszym znaczeniu społeczeństwo obywatelskie postrzegane jest jako ,,pewien ideał, wartość i norma określonego porządku społecznego, według której ocenia się realnie istniejące społeczeństwa” (tamże). Społeczeństwo obywatelskie w drugim znaczeniu odpowiada temu, co pozostając poza strukturami instytucji państwowych, znajduje wyraz w oddolnej inicjatywie zwyczajnych obywateli. Obejmuje rozmaite formy zorganizowanej działalności obywatelskiej w formach stowarzyszeń, zrzeszeń, towarzystw dobroczynnych, fundacji, kół, rad, komitetów, ruchów ochotniczych spółdzielni socjalnych itp. Podstawowym warunkiem budowania społeczeństwa obywatelskiego jest poszanowanie godności osoby, ugruntowanie obywatelskiej postawy duchowej, potrzeba i umiejętność angażowania się, rozwiązywanie problemów społecznych i obywatelskich, umiejętność grupowej aktywności obywatelskiej na rzecz praw cywilnych, politycznych, socjalnych, przeświadczenie o ważności wartości i cnót obywatelskich i gotowość ich urzeczywistniania. W powyższym kontekście wyrasta podstawowe pytanie: jakie jest miejsce i funkcja szkoły w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego? W przedstawionym materiale została podjęta próba określenia miejsca szkoły w społeczeństwie obywatelskim rozumianym jako fakt społeczny oraz określenia funkcji, jakie może/ powinna spełniać szkoła, by przygotować młodych ludzi do budowania społeczeństwa obywatelskiego.

4

Edukacja obywatelska jako istotny obszar wychowania dla pokoju

88%

Piejka A.

Studia z Teorii Wychowania

|

2020

|

vol. XI(4(33))

113-129

PL

Rozważania podjęte w niniejszym artykule koncentrują się na roli, jaką edukacja obywatelska odgrywa w wychowaniu dla pokoju. Z pewnością te dwa obszary edukacyjnych działań nie są tożsame; wychowanie dla pokoju jest procesem o wiele szerszym i bardziej złożonym, wymagającym zaangażowania wszystkich nauczycieli. Jednak wiedza, kompetencje i motywacje, które powinny być rozwijane jako przygotowujące do odpowiedzialnej aktywności obywatelskiej mają bardzo istotne znaczenie dla budowania ładu pokojowego. Moje rozważania rozpoczynam od krótkiego omówienia najważniejszych kwestii związanych ze współczesnym postrzeganiem pokoju. Następnie odnoszę się do pojęć „obywatel”, „obywatelstwo, by uwypuklić ich sens i w tym kontekście podjąć refleksję nad najważniejszymi obszarami edukacji obywatelskiej. Jest to punkt wyjścia do ukazania zadań wpisanych w edukację obywatelską jako zasadniczych w procesie budowania pokojowego współistnienia ludzi. Zadania te dotyczą różnych obszarów kształcenia obywatelskiego: kognitywnego, kompetencyjnego, afektywnego i obszaru wartości. Realizując je możemy mieć nadzieję, że kształcimy osoby, które poprzez odpowiedzialną obywatelską aktywność przyczyniają się do budowania pokoju.

5

Europejska? Narodowa? Tożsamość przyszłych nauczycieli badana piętnaście lat po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej

88%

Gabowski A.

Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze

|

2019

|

vol. 583(8)

52-65

PL

Opracowanie prezentuje wyniki badania, przeprowadzonego piętnaście lat po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej, dotyczącego tożsamości tych spośród najmłodszych dorosłych Polaków (czyli osób, które w granicach zjednoczonej Europy spędziły niemal całe swoje dotychczasowe życie), którzy zamierzają zostać nauczycielami szkolnymi i przedszkolnymi. Tożsamość ta jest reprezentowana w badaniu jako ich osobiste poczucie/przekonanie, że są obywatelami zjednoczonej Europy/Rzeczpospolitej Polskiej. Uzyskane wyniki demonstrują, że intensywność deklarowanego przez respondentów subiektywnego poczucia, że są obywatelami Europy jest istotnie niższa niż intensywność ich poczucia, że są obywatelami Polski, niezależnie od czynników sytuacyjnych, których potencjalne oddziaływanie na reakcje uczestników poddano w trakcie badania eksperymentalnej kontroli. Niemniej, tożsamość osób badanych można zaklasyfikować jako polsko-europejską, gdyż żadna z jej składowych ani nie istnieje, ani nie ulega nasileniu kosztem drugiej. Pozwala to przewidywać, że jako nauczyciele i wychowawcy będą dobrym przykładem dla przyszłych pokoleń, pokazując swoim uczniom, że można być jednocześnie Polakiem i Europejczykiem, że tożsamość europejska nie rozwija się kosztem tożsamości narodowej, że obie mogą ze sobą zgodnie współistnieć.

6

THE CONSTITUTIONAL-LEGAL ANALYSIS OF “COMMUNICATION”, “MEANS OF SOCIAL COMMUNICATION”AS WELL AS “SOCIAL DIALOGUE”, AND “CITIZENS’ DIALOGUE”

88%

Litwin T.

Polityka i Społeczeństwo

|

2020

|

vol. 18

|

issue 1

PL

Artykuł wyjaśnia i opisuje pojęcia ‘komunikowania’, ‘środków społecznego przekazu’, ‘dialogu społecznego’ i ‘dialogu obywatelskiego’ w świetle przepisów Konstytucji RP z 1997 r. W pracy wykorzystano podejście prawno-dogmatyczne oraz następujące metody wykładni przepisów prawnych: językowo-logiczną, celowościową oraz systematyczną.

7

Problem obywatelstwa dziecka prawdopodobnie pochodzącego od obywatela polskiego niebędącego mężem surrogate mother : uwagi aprobujące wyroki NSA z 6 maja 2015 r. (II OSK 2372/13 oraz II OSK 2419/13)

75%

Mostowik P.

Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego

|

2018

|

vol. 16

55-75

EN

The matter of these remarks are judgments of the Supreme Administrative Court of May 6, 2015, in which decisions on refusal to confirm the Polish citizenship of a child in similar, unusual circumstances, were given. A child who lives in the United States under the care of a couple of men, was born by a woman referred to in foreign law as "surrogate mother". In the performance of the contract this woman - nota bene married - became pregnant, gave birth to a child and gave it to the ordering (intending) party, i.e. a man of Polish citizenship and a second man with a homosexual relationship with him. Polish private law was applicable in this case, because according to the conflict-of-law rules on the origin of a child, the law of the state of citizenships applies. Administrative authorities and courts refused to confirm citizenship. The justification of the judgments indicated that the request did not find support in the collected documents and evidence. The courts and administrative bodies did not have the basic substantive premise to allow a different ruling to be issued. The author presents the position that Polish law in general could allow proving the paternity of the applicant, for which it would be necessary to initiate other domestic procedures confirming that the child comes from the applicant. Since they were not instituted, the authorities or courts in the proceedings in which the judgments were handed down did not have the basic data that would allow a different ruling to be issued. By the way, the author presents a few more general reflections on the current differences between legal systems. States that have legally introduced "surrogate motherhood" operations may not require other (most countries in the world) that the latter automatically recognize their effects of foreign law. Intensive globalization since the beginning of the 21st century also shows the free flow of information about the different legal systems. In the area of family law, differences have recently become diametrical and have a scale unprecedented by thousands of years of law development. No state in the world can expect (and does not expect) that any application of its law will have effects also abroad (i.e. from perspective of anther legal orders abroad). In the circumstance that underlie the decisions and judgments discussed, it would be helpful if American authorities and courts issued an additional document that would abroad accurately describe the woman who gave birth to the child and, moreover, that the particular man is the child's genetic father (what can be of great importance abroad). In the case of submitting such information, the evidence collected in the case would give the Polish authorities and courts a different answer in the discussed proceeding and other proceedings.

8

Obywatel z państwem czy bez państwa? Stare i nowe koncepcje obywatelstwa

75%

Łucka D.

Opuscula Sociologica

|

2017

|

issue 3(21)

19-33

PL

Klasyczne rozumienie obywatelstwa jako powiązanego z państwem i narodem zostaje zakwestionowane we współczesnych koncepcjach obywatelstwa transnarodowego oraz postnarodowego. Zgodnie z tymi koncepcjami, obywatelstwo podlega procesom „denacjonalizacji”: wykracza poza granice państwa narodowego.Analiza tych koncepcji pokazuje jednak, że – choć słusznie wskazują one na wiele nowych zjawisk – pozostają powiązane z państwem narodowym, a zwłaszcza z systemem prawnym na poziomie państwa. Celem poniższego artykułu jest wykazanie, że polityka państwa może bezpośrednio wpływać na wzmacnianie bądź osłabianie procesów transnacjonalizacji i postnacjonalizacjiobywatelstwa.

EN

The classical understanding of citizenship as connected with a state and a nation is being questioned by contemporary theories of transnational and postnational citizenship. According to these theories, citizenship is affected by the processes of “denationalisation”: it reaches beyond the borders of a nation state. However, the analysis of such new concepts shows that – although they correctly point out to many new phenomena – they still remain connected with a nation state, especially with a legal system at the level of a state. The goal of this article is to show that state policies may directly influence the processes of transnationalisation and postnationalisation of citizenship, either strengthening or weakening them.

9

Nabycia polskiego obywatelstwa a urodzenie przez matkę zastępczą : uwagi na tle wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 maja 2015 r.: II OSK 2372/13 oraz II OSK 2419/13

75%

Wysocka-Bar A.

Problemy Współczesnego Prawa Międzynarodowego, Europejskiego i Porównawczego

|

2018

|

vol. 16

38-54

EN

The article is a comment on the Supreme Administrative Court's verdicts of 6 May 2015 (signatures: II OSK 2372/12 and II OSK 2419/13) by which confirmation of the acquisition of Polish nationality based on ius sanguinus principle was denied to a child as the legal parentage was established in the foreign judgement and birth certificate indicating the genetic father and his same sex partner as parents. The denial was justified by the public policy clause. The Court underlined that the principle of marriage as a union between one woman and one man and the rule that mother is a woman that gave birth to the child are of fundamental character. The aim of the article is the analysis of various public and private international law institutions that interconnect in the discussed verdict: rules on acquisition of citizenship, ius sanguinus principle confronted with same sex parentage, the notion of "parent" in the citizenship law, the principle of ex legerecognition of foreign judgements, public policy clause as an obstacle to that recognition and also right to respect for private life as defined in the jurisprudence of European Human Rights Court.

10

Potwierdzenie posiadania obywatelstwa polskiego oraz transkrypcja aktów urodzenia dzieci, których rodzice pozostają w związkach jednopłciowych. Analiza orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego

75%

Kaniewska D.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2019

|

issue 4 (50)

91-111

PL

W dyskusjach dotyczących konieczności przejścia od niesformalizowanych związków partnerskich (szczególnie tworzonych przez osoby tej samej płci) do struktur uregulowanych przy pomocy normatywnych standardów, ścierają się różnorodne argumenty natury aksjologicznej i socjologicznej. Szczególne miejsce w tej debacie powinny zajmować problemy dotykające dzieci, stanowiące bezpośrednią konsekwencję decyzji ich rodziców o skorzystaniu z instytucji nieregulowanych przez prawo polskie. Analiza orzecznictwa dotyczącego wskazanej w tytule artykułu problematyki prowadzi do wniosku, że obecnie Naczelny Sąd Administracyjny (NSA) brak stosownych uregulowań normatywnych rekompensuje wykładnią możliwie jak najbardziej uwzględniającą dobro dziecka. Przyjęte rozwiązanie nie gwarantuje jednak niewystąpienia w niedalekiej przyszłości innych problemów, które w znaczny sposób mogą negatywnie oddziaływać na sytuację prawną dzieci, których rodzice zdecydowali się na życie w związkach jednopłciowych.

EN

In discussions about the need of transition from informal relationships (especially same-sex relationships) to structures regulated by normative standards, various arguments of axiological and sociological nature clash. The problems affecting children, which are a direct consequence of their parents’ decision to apply institutions not regulated by Polish law, play a significant role in this debate. The analysis of the case-law concerning the issue, indicated in the title of the article, leads to the conclusion that currently the Supreme Administrative Court tries to compensate for the lack of appropriate normative regulations by legal interpretation, which reflects the welfare of the child to the greatest extent, referring to the provisions of the Convention on the Rights of the Child and article 72 of the Constitution of the Republic of Poland. However, the adopted solution does not guarantee that there will be no future problems, which may have a significant negative impact on the legal situation of children whose parents decided to live in same-sex relationships.

11

Obywatelstwo miejskie i jego innowacje w miastach Europy

75%

Szymański A.

Kwartalnik Naukowy OAP UW "e-Politikon"

|

2015

|

issue 13

95-124

PL

Obywatelstwo narodowe jest obecnie analizowane w naukach społecznych w różnych wymiarach i przestało być traktowane wyłącznie w kategoriach praw jednostek i ich obowiązków względem państwa. Poza tym rozwijane są postnarodowe koncepcje obywatelstwa. Te tendencje znajdują swoje odzwier-ciedlenie w obywatelstwie miejskim. Celem niniejszego artykułu jest zaryso-wanie tej koncepcji oraz wskazanie na istniejące i możliwe przyszłe innowacje w miastach europejskich. Jak wskazuje autor, obywatelstwo miejskie jest zwią-zane z kluczową kategorią „prawa do miasta” i różni się w wielu aspektach od obywatelstwa krajowego. Na przeszkodzie wcielania w życie jego pluralistycz-nego modelu stoją niejednokrotnie realia polityczne i współczesne wyzwania dotyczące kwestii migracji, wielokulturowości czy integracji mniejszości. W związku z tym niezbędne jest wdrażanie innowacji, mających na celu w pierwszej kolejności większe otwarcie przestrzeni publicznej na obywateli.

EN

National citizenship is being currently analyzed in social sciences in different dimensions and it is not treated as solely the issue of rights of individuals and their obligations to the state. Moreover, the post-national concepts of citizen-ship have been developed. This tendency is reflected in the urban citizenship. The goal of this article is to outline this concept and point out the existing and possible future innovations in the European cities. The author indicates that the urban citizenship is connected with the key concept of “right to the city” and differs in many aspects from the national citizenship. The obstacles to the implementation of the pluralistic model are often the political reality and the contemporary challenges concerning the migration issue, multiculturalism or integration of minorities. Due to this, it is indispensable to implement innova-tions, aimed first of all at opening the public space for citizens.

12

Female Subversion through Sex Work: Transgressive Discourses

71%

Olasik M.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2018

|

vol. 14

|

issue 1

114-137

PL

Głównym celem niniejszego artykułu jest przedstawienie wieloaspektowej i przestrzennie świadomej refleksji na temat pracy seksualnej. Biorąc za punkt wyjścia z jednej strony subwersywną politykę feministyczną, a z drugiej bardzo przypadkowy koncept obywatelstwa, zamierzam zaprezentować różne formy prostytucji jako potencjalnie pozytywne i wzmacniające podmiotowość tryby seksualnego i emocjonalnego samostanowienia. Opierając się na kluczowych badaniach nad tematem oraz zaczerpnąwszy inspiracji i wiedzy od dr Elizabeth Smith z uniwersytetu La Trobe w Melbourne w Australii, która badała i przedstawiła pracownice seksualne jako troszczące się o siebie i subwersywne podmioty, dokonujące własnych wyborów i czerpiące satysfakcję ze swojego zajęcia, chciałabym poszukać akademickiej sprawiedliwości należnej tym wszystkim kobietom (jak również mężczyznom oraz osobom trans) w przemyśle seksualnym, które na dzień dzisiejszy mają pełne prawo czuć się stygmatyzowane przez presję polityczną oraz kręgi ultrafeministyczne w całej Europie. Przełożenie znaczących badań dr Smith na europejskie (oraz polskie) rzeczywistości społeczne byłoby cennym wkładem w lokalne dyskusje na temat płci i seksualności, jak i osi, które one przecinają. Co jednak ważniejsze, trzeba przyjąć ramę koncepcyjnego interdyscyplinarnego spojrzenia na omawiane kwestie; jest to model, gdzie partykularna, queerowa forma refleksji feminizmu lesbijskiego łączy się z geografią człowieka, ponieważ oba te elementy mają sporo do zaoferowania różnym odłamom socjologicznej teorii i praktyki. Wziąwszy to wszystko pod uwagę, a będąc pracującym z Polski badaczem studiów lesbijskich i perspektywy queer, chciałabym nieco odbiec od mojego przewodniego tematu, by tym razem złożyć akademicko-aktywistyczne uznanie dość zaniedbanemu nurtowi socjologii pracy seksualnej. Moja wielopoziomowa i interdyscyplinarna działalność naukowa pozwala mi jednak połączyć temat pracy seksualnej właśnie ze studiami lesbijskimi. Zarówno pracownica seksualna, jak i lesbijka są kulturowo pozycjonowane przez pryzmat tego, czym jest tak zwana kobiecość, bez możliwości ustanawiania kontroli nad swoimi własnymi podmiotowościami. Dlatego też z jednej strony artykuł ten będzie akademicką reinterpretacją pracy seksualnej jako takiej, lecz z drugiej metodologiczne możliwości uznania i eksplorowania pracownic seksualnych będących lesbijkami będą dodatkowo uwzględnione ze szczególnym naciskiem na feministyczne epistemologie i praktykę. Pomimo iż wrażliwość na określoną lokalność jest rzeczą najwyższej wagi, gdy badacz zajmuje się sprawami płci i seksualności, chciałabym zaproponować nieco bardziej ogólny stosunek do badania zarówno procesów wzmocnienia i upodmiotowienia kobiet poprzez pracę seksualną, jak i studiów lesbijskich uwzględniających pracownice seksualne. Co ważne, te bardziej popularne przekonania dotyczące przemysłu seksualnego muszą zostać zdekonstruowane po to, by możliwe było przyjęcie się różnorodności dyskursów transgresyjnych.

EN

The main objective of this article is to provide a multi-faceted and spatially-sensitive reflection on sex work. Taking as a point of departure subversive feminist politics on the one hand and the much contingent notion of citizenship on the other, I intend to present various forms of prostitution as potentially positive and empowering modes of sexual and emotional auto-creation. Informed by the leading research of the subject, as well as inspired and educated by Australia-based Dr Elizabeth Smith from La Trobe University in Melbourne, who had researched and presented female sex workers as self-caring and subversive subjects who make own choices and derive satisfaction from their occupation, I wish to seek academic justice for all those women (and men or trans people, for that matter) in the sex industry who feel stigmatized by political pressure and ultra-feminist circles across Europe. Translating Dr Smith’s significant research into European (and Polish) social realities would be a valuable contribution to the local discussions on gender and sexuality, and axes they intersect with. More importantly, however, a framework of a conceptual interdisciplinary approach needs to be adopted-one in which a specific queer form of lesbian feminist reflection is combined with human geography, both of which have much to offer to various strands of sociological theory and practice. Therefore, as a queer lesbian scholar based in Poland, I would like to diverge a bit from my usual topic in order to pay an academic and activist tribute to the much neglected strand of sociology of sex work. However, my multi-faceted and interdisciplinary academic activity allows me to combine the matter in question with the field of lesbian studies. Both a female sex worker and a lesbian have been culturally positioned through the lens of what so-called femininity is, without a possibility to establish control over their own subjectivities. Hence, on the one hand the article is going to be an academic re-interpretation of sex work as such, but on the other, methodological possibilities of acknowledging and researching lesbian sex workers will be additionally considered with special attention to feminist epistemologies and praxis. While a sensitivity to a given locality is of utmost importance when dealing with gender and sexuality issues, I would like to suggest a somewhat overall approach to investigating both female empowerment through sex work and lesbian studies inclusive of sex workers. Importantly, the more common understandings of the sex industry need to be de-constructed in order for a diversity of transgressive discourses to emerge.

13

Disabled citizens – defining their own role in the political process. An empirical analysis of the attitudes of disabled people in Poland in 2002–2014

71%

Masłyk T., Migaczewska E.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2016

|

issue 59

43-58

PL

Definiowanie własnej roli w procesie uczestnictwa politycznego decyduje o sposobie jej realizacji, a zatem o postawie, jaką przyjmie działający podmiot w szeroko rozumianej wspólnocie politycznej. Może to być postawa aktywnego aktora współodpowiedzialnego za kierunek i jakość realizowanej polityki lub pozbawionego poczucia sprawstwa klienta. W przypadku osób niepełnosprawnych przyjmowanie pierwszej z nich jest utrudnione zarówno ze względu na obiektywne bariery związane z percepcyjno-motorycznymi ograniczeniami, jak i z uwagi na subiektywne, głęboko zakorzenione w społeczeństwie i wśród samych niepełnosprawnych stereotypizujące sposoby myślenia o funkcjonowaniu tej kategorii społecznej w społeczeństwie. Wyjście poza ten schemat wymaga urzeczywistnienia społecznego modelu niepełnosprawności, w którym osoby niepełnosprawne stają się aktywnymi uczestnikami życia społecznego, przyczyniając się do jego rozwoju. Celem wystąpienia jest zaprezentowanie dynamiki zmian w zakresie postrzegania przez osoby niepełnosprawne w Polsce ich podmiotowości w wymiarze politycznym. Analizie poddane zostaną takie kwestie, jak: zainteresowanie polityką, zaufanie do instytucji politycznych i uogólnionych innych oraz własny potencjał w zakresie współkreowania polityki. Dane, do których odwołają się referenci, pochodzić będą z Europejskiego Sondażu Społecznego (2002–2014).

EN

Define our own role in the process of political participation determines the manner of its implementation, and therefore the attitude we adopt the operating entity in the wider political community. This may be the attitude of an active actor co-responsible for the direction and quality of the policy, or lacking a sense of agency. In the case of disabled persons adopt the first of them it is difficult due to both objective barriers associated with perceptual-motor constraints, and because of the subjective, deeply rooted in society and among the disabled themselves, stereotyping ways of thinking about the functioning of this social category in society. Going beyond this scheme requires the realization of the social model of disability, in which persons with disabilities are active participants in social life, contributing to its development. The aim of the article is to present the dynamics of change in the perception of people with disabilities in Poland, their subjectivity in the political dimension. The analysis will cover issues such as: interest in politics, trust in political institutions and the generalized others, their capacity to co-create the policy. The data used in the empirical analysis is derived from European Social Survey (2002–2014).

14

Jean-Jacques Rousseau i James Madison. Dwa modele obywatelstwa w tradycji doktryny suwerenności ludu

71%

Lis d. R.

Horyzonty Polityki

|

2016

|

vol. 7

|

issue 18

73-90

EN

Research objective: The aim of the article is to analyse the thought of J.J. Rousseau and J. Madison (counted among the most prominent theorists of popular or republican government in the Eighteenth century), with a special emphasis on the issue of citizenry. The research problem and methods: The author focuses on the relationship between the accounts of the people and the associated concepts of citizenship. He wonders whether they can provide us with any coherent vision of the citizens’ role in government or – rather – reveal serious discrepancies within a broader doctrinal tradition. To that purpose the author refers to main works of these authors, supporting his conclusions by critical references to secondary sources, dealing especially with their views on popular sovereignty. The process of argumentation: The article begins with the analysis of Rousseau’s thought, turning then to that of Madison. It finishes with a sort of summary, which gives an opportunity to emphasise the main similarities and – above all – differences between their arguments. Research results: The analysis of the both authors’ thought indicates that there were at least two different views on citizenship within the Eighteenth century tradition of popular sovereignty. It points out that Rousseau viewed the common citizenry in a very active role of a sovereign, insisting on frequent assemblies of the people as a necessary means of identifying the general will. In that respect, Madison kept warning against a more direct or locally-oriented citizens’ activity, looking for such electoral and constitutional devices of majority rule that would more appropriately serve the public interest, securing the rights of minorities as well. Conclusions, innovations, recommendations: The far-reaching conclusion is that the two depicted models of citizenship reveal in fact considerably broad possibilities of defining popular sovereignty and – more specifically – the constitutional function of civic activity. The latter will be ultimately determined by assumptions of the public sphere and evaluations of the moral and political capacities of the very citizens.

PL

Cel naukowy: Celem artykułu jest analiza myśli Jean-Jacques’a Rousseau i Jamesa Madisona (zaliczanych do najbardziej znaczących teoretyków powszechnego czy też republikańskiego ustroju w XVIII wieku), ze szczególnym uwzględnieniem tematu obywatelstwa. Problem i metody badawcze: Autor skupia się na powiązaniach między ujęciami ludu i wynikającymi z nich koncepcjami obywatelstwa. Zastanawia się czy składają się one na spójną wizję roli ustrojowej obywateli czy też – przeciwnie – ukazują one poważne rozbieżności w obrębie szerszej tradycji doktrynalnej. W tym celu sięga autor do najważniejszych prac tych pisarzy, wspierając swe wnioski krytycznymi odniesieniami do literatury sekundarnej, dotyczącej zwłaszcza ich poglądów na temat suwerenności ludu. Proces wywodu: Artykuł rozpoczyna się on analizy myśli Rousseau, przechodząc następnie do myśli Madisona. Jest on zakończony rodzajem podsumowania, które daję okazję do uchwycenia zasadniczych powiązań i – przede wszystkim – różnic między ich argumentami. Wyniki analizy naukowej: Analiza myśli obydwu autorów wykazuje, że w obrębie osiemnastowiecznej tradycji doktryny suwerenności ludu. Wykazuje ona, że Rousseau postrzegał zwykłych obywateli w kategoriach bardzo czynnego zwierzchnictwa, domagając się częstych zgromadzeń ludu, uznanych za konieczne narzędzia ujawniania woli powszechnej. W tym względzie Madison ostrzegał stanowczo przed bardziej bezpośrednią czy zorientowaną lokalnie aktywnością obywatelską, poszukując takich mechanizmów wyborczych i ustrojowych tzw. rządów większościowych, które bardziej służyłyby interesowi publicznemu, zabezpieczając jednocześnie prawa mniejszości. Wnioski, innowacje, rekomendcje: Dalej idącym wnioskiem jest ten mianowicie, że dwa opisane modele obywatelstwa odsłaniają w istocie stosunkowo szerokie możliwości definiowania suwerenności ludu i – ściślej biorąc – roli ustrojowej aktywności obywatelskiej. Ta ostatnia będzie zależeć ostatecznie od założeń dotyczących dziedziny publicznej oraz oceny możliwości moralnych i politycznych samych obywateli.

15

Obywatel i państwo

63%

Raciborski J.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2010

|

issue 2(12)

83-96

PL

Podstawowa teza artykułu brzmi: państwo współczesne jest potężne jak nigdy w historii. Ta potęga wyrasta ze znacznych oczekiwań obywateli co do ilości i jakości dóbr dostarczanych przez państwo. Państwa, niezależnie od licznych trudności, te wysokie oczekiwania spełniają. Szczególną siłę państwo ukazało w początkach ekonomicznego kryzysu, który wybuchł w 2008 r. Potęga państwa nie współwystępuje z aktywnym obywatelstwem i nie towarzyszy jej rozwinięta infrastruktura społeczeństwa obywatelskiego. Autor eksponuje dualistyczny charakter społeczeństwa obywatelskiego, gdyż obywatele stowarzyszają się w istotnie odmiennych celach: a) aby wywierać wpływ na państwo i w ten sposób uzyskiwać także indywidualne korzyści; b) aby samodzielnie realizować swoje potrzeby w obrębie stowarzyszeń. W Polsce obserwujemy istotne deficyty w wymiarze zarówno indywidualnego obywatelstwa, jak i społeczeństwa obywatelskiego w obu formach.

EN

The main point of the article is that the contemporary state is more powerful than ever in history, and that it derives its strength from its citizens' high expectations regarding the quantity and quality of goods it provides. Despite many difficulties, states satisfy the needs of their citizens - it was particularly evident at the beginning of the economic crisis in 2008. However, the strength of the state is not balanced by active citizenship or a well developed civil society. The author exposes a twofold character of civil society whose citizens associate for fundamentally different reasons: a) to have an influence on the state's actions and therefore to ensure its decisions are beneficial for them, b) to fulfill their own needs through the association. In Poland, we can observe a serious deficit of citizenship both on an individual level and on the level of civil society in both its forms.

16

Naturalizacja a poakcesyjne migracje: motywy ubiegania się o status obywatela państwa przyjmującego na przykładzie Polaków w Islandii

63%

Nowicka M.

Zoon Politikon

|

2017

|

issue 8

251-273

PL

Celem artykułu jest rekonstrukcja powodów, dla których polscy imigracji w Islandii chcą się ubiegać o przyznanie islandzkiego obywatelstwa. W wyniku przeprowadzonej analizy zostały wyróżnione cztery główne motywacja przemawiające za przyjęciem obywatelstwa islandzkiego: 1) możliwość bezwizowego podróżowania do USA; 2) ubieganie się o obywatelstwo „na wszelki wypadek”; 3) uzyskanie praw, które mają tylko autochtoni oraz 4) możliwość decydowania o losach społeczności, w której się mieszka. Analiza jest oparta na pół-ustrukturyzowanych wywiadach pogłębionych zrealizowanych w Islandii w 2014 roku.

EN

The purpose of the article is to reconstruct the reasons why Polish immigrants in Iceland want to apply for Icelandic citizenship. As a result of the analysis, four main motivations for adopting Icelandic citizenship were distinguished: 1) the possibility of visa-free travel to the USA; 2) applying for citizenship "just in case"; 3) obtaining rights that only the Icelanders have and 4) the ability to decide about the fate of the community in which immigrants live. The analysis is based on semi-structured in-depth interviews carried out in Iceland in 2014.

17

Volksdeutsche i eingedeutsche w optyce powojennego ustawodawcy, czyli o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich elementów

63%

Bykowska S.

Studia Gdańskie. Wizje i rzeczywistość

|

2013

|

vol. 10

421-432

EN

The article discusses the issues of nationality and citizenship in the Polish territories in the context of World War II and in the period after 1945. The introduction outlines the situation in the interwar period that occurred due to the establishment of new international order and the emergence of new nation states. The Nazi policy introduced a new quality to ethnic relations in Europe. During the war, a compulsory germanization was carried out by means of german national list on the polish territories annexed to the Third Reich. After 1945, it was time for settlement of germanized people for their attitudes and motives for registration with the Volksliste.

18

Obywatelstwo i prawa społeczne Unii Europejskiej w dobie kryzysu gospodarczo-politycznego

63%

Kornobis-Romanowska D.

Przegląd Prawa i Administracji

|

2020

|

vol. 120

|

issue Tom 1

277 - 287

PL

„Obywatelstwo”, „prawa socjalne” i „kryzys” to trzy hasła, które składają się na zagadnienie prawne niniejszego opracowania. Są to zarazem jedne z najbardziej palących problemów politycznych, prawnych i gospodarczych w Europie, aktualne nie tylko dzisiaj, lecz wręcz wpisane w integrację europejską przez wszystkie lata jej istnienia. O ile dziś można powiedzieć, że proces tworzenia wspólnego rynku oraz integracji gospodarczej zbliża się̨ do rzeczywistego zakończenia, o tyle prawne uregulowanie obywatelstwa Unii nadal znajduje się̨ w fazie rozwoju. Zmieniająca się na niekorzyść sytuacja polityczna i ekonomiczna w Europie doprowadziła do modyfikacji i zawężenia praw obywateli UE — od obywatelstwa rynkowego, przez społeczne, aż do polegania na doktrynie „istoty praw” tylko w bardzo szczególnych i wyjątkowych okolicznościach. Z tego powodu, mimo że obywatelstwo unijne znajduje swoją bezpośrednią podstawę w prawie unijnym, w praktyce przekłada się ono raczej na status jednostki w danym państwie przyjmującym niż na jej formalną pozycję w UE. Dzisiaj więc, bardziej niż kiedykolwiek, obywatelstwo unijne wyraża się przede wszystkim w zaangażowaniu społecznym i wymaga czynnego uczestnictwa we Wspólnocie, czyniąc ją potrzebną i realną.

EN

Citizenship, social rights and crisis are the three phrases that appear with the legal issue presented in this paper. They are also one of the most pressing social, legal, and economic problems in the European Union, valid not only today, and inherent for European integration throughout all the years of its existence. Today, it may be concluded that the process of creating a common market is coming to an end, while the institution of Union citizenship is still in a state of constant change. The political and economic situation in Europe has led to a narrowing of the rights of EU citizens, from market citizenship, via social citizenship, to the reliance on the doctrine of the “essence of rights” only in very special and exceptional circumstances. Therefore, despite the fact that EU citizenship finds its basis in EU law, it results in practice in the status of the individual in the given host country rather than in its formal position in the EU. However today, more than ever, citizenship of the EU consists of active participation in the community, since the European community is real.

19

O znaczeniu praw społecznych dla rozwoju obywatelstwa

63%

Necel R.

Opuscula Sociologica

|

2017

|

issue 4(22)

5-17

PL

W artykule podjęto próbę zrozumienia współczesnego obywatelstwa z perspektywy praw społecznych jednostki. Teoretyczną ramą prowadzonych rozważań była koncepcja Thomasa H. Marshalla akcentująca wagę socjalnych uprawnień w redukcji społecznych nierówności. Uwzględniając Marshallowską definicję praw społecznych, zaproponowano dwojaki sposób rozumienia ich istoty. Z jednej strony jako prawa wyjściowego gwarantującego minimalny standard godnego życia, z drugiej zaś jako prawa do aktywności, zaradność, szczególnie w sytuacji doświadczanego kryzysu socjalnego. Ponadto w artykule zaprezentowano typologię źródeł praw społecznych oraz opisano ich zastosowanie na przykładzie osób z niepełnosprawnością.

EN

The author of the article attempts to understand the contemporary citizenship in the perspective of social rights. The theoretical framework is based on Thomas H. Marshall’s conception, which indicates the importance of social rights in the reduction of social inequalities. The article proposes two ways of understanding the essence of social rights. On the one hand, there are rights that guarantee a minimum standard “dignifed life”, on the other hand the ones that guarantee activity and resourcefulness, especially in a situation of social crisis. The article presents a typology of sources of rights and describes implementation of the rights in Poland on the example of people with disabilities.

20

Podmiotowe źródła obywatelstwa

63%

Rozmarynowska K.

Seminare. Poszukiwania naukowe

|

2018

|

vol. 39

|

issue 2

35-44

PL

Przedmiotem rozważań podjętych w artykule jest obywatelstwo ujęte jako kategoria normatywna. Autorka stara się wyjaśnić, na czym polega moralny wymiar obywatelstwa, przekraczający i rozszerzający jego znaczenie prawne i polityczne. Zastanawiając się na tym, jakie cnoty, kompetencje i formy uczestnictwa kształtują postawę obywatelską, podjęła próbę identyfikacji tych struktur podmiotowych i osobowych, które umożliwiają realizację obywatelstwa rozumianego jako współdziałanie w trosce o wspólnotę. Przeprowadzone analizy stanowią więc próbę poszukiwania jego podmiotowych źródeł, czyli takich, które łączą się z ludzką wolnością, świadomością i sprawczością.

EN

The subject of the considerations taken in the article is citizenship recognized as a normative category. The authoress tries to explain the moral dimension of citizenship, which exceeds its legal and political meaning. Pondering over which virtues, competences and forms of participation form an active civic attitude, there were identified personal and subjective structures which enable cooperation for the sake of the community. Consequently, conducted analyzes are the attempt to discover its subjective sources, so those which can by linked with human freedom, consciousness and agency.

Refine search results

Równość obywatelska w społeczeństwie demokratycznym według Johna Rawlsa

Szlachectwo w republice i jego funkcje. przypadek San Marino

Miejsce i funkcje szkoły w budowaniu społeczeństwa obywatelskiego

Edukacja obywatelska jako istotny obszar wychowania dla pokoju

Europejska? Narodowa? Tożsamość przyszłych nauczycieli badana piętnaście lat po przystąpieniu Polski do Unii Europejskiej

THE CONSTITUTIONAL-LEGAL ANALYSIS OF “COMMUNICATION”, “MEANS OF SOCIAL COMMUNICATION”AS WELL AS “SOCIAL DIALOGUE”, AND “CITIZENS’ DIALOGUE”

Problem obywatelstwa dziecka prawdopodobnie pochodzącego od obywatela polskiego niebędącego mężem surrogate mother : uwagi aprobujące wyroki NSA z 6 maja 2015 r. (II OSK 2372/13 oraz II OSK 2419/13)

Obywatel z państwem czy bez państwa? Stare i nowe koncepcje obywatelstwa

Nabycia polskiego obywatelstwa a urodzenie przez matkę zastępczą : uwagi na tle wyroków Naczelnego Sądu Administracyjnego z dnia 6 maja 2015 r.: II OSK 2372/13 oraz II OSK 2419/13

Potwierdzenie posiadania obywatelstwa polskiego oraz transkrypcja aktów urodzenia dzieci, których rodzice pozostają w związkach jednopłciowych. Analiza orzecznictwa Naczelnego Sądu Administracyjnego

Obywatelstwo miejskie i jego innowacje w miastach Europy

Female Subversion through Sex Work: Transgressive Discourses

Disabled citizens – defining their own role in the political process. An empirical analysis of the attitudes of disabled people in Poland in 2002–2014

Jean-Jacques Rousseau i James Madison. Dwa modele obywatelstwa w tradycji doktryny suwerenności ludu

Obywatel i państwo

Naturalizacja a poakcesyjne migracje: motywy ubiegania się o status obywatela państwa przyjmującego na przykładzie Polaków w Islandii

Volksdeutsche i eingedeutsche w optyce powojennego ustawodawcy, czyli o wyłączeniu ze społeczeństwa polskiego wrogich elementów

Obywatelstwo i prawa społeczne Unii Europejskiej w dobie kryzysu gospodarczo-politycznego

O znaczeniu praw społecznych dla rozwoju obywatelstwa

Podmiotowe źródła obywatelstwa