Search results

1

Bankowy tytuł egzekucyjny jako instrument realizacji konstytucyjnie gwarantowanego prawa własności

100%

Nowakowska K., Ochmann P.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2016

|

issue 1 (29)

101-124

PL

Bankowy tytuł egzekucyjny bez wątpienia należy do najbardziej kontrowersyjnych instytucji w polskim systemie prawa. Wyrazem tego są dające się słyszeć w opinii publicznej doniesienia na temat jego rzekomego nadużywania przez banki. Wyroki Trybunału Konstytucyjnego orzekające niekonstytucyjność mocy dokumentu urzędowego przysługującej księgom rachunkowym banków i funduszy sekurytyzacyjnych w odniesieniu do konsumentów stały się przyczynkiem dla ponownego ożywienia debaty wokół BTE. W rezultacie coraz częściej pojawiają się inicjatywy na rzecz jego wyeliminowania z systemu prawa czy też znowelizowania. Bankowy tytuł egzekucyjny stanowi pewnego rodzaju pozostałość poprzedniego systemu społeczno-gospodarczego i istniejącego w nim postrzegania banków jako quasi-organów administracyjnych, co rodzić musi wątpliwości na temat jego miejsca w nowej polityczno-ekonomicznej rzeczywistości. Sytuacja ta skłania autorów do przyjrzenia się bankowemu tytułowi egzekucyjnemu z perspektywy prawa własności i operatywności systemu prawa. Przeprowadzona analiza dogmatyczna tej instytucji oraz prawa własności w Konstytucji RP prowadzić ma do odpowiedzi na pytanie o dopuszczalność i zasadność istnienia bankowego tytułu egzekucyjnego w polskim porządku prawnym na tle konstytucyjnej zasady ochrony własności.

EN

An institution of a bank enforcement title stirs many controversies in the Polish legal doctrine. In addition it is a subject of a heat discussion among politicians, journalists and public opinion. The bank’s debtors are often required to submit themselves to enforcement of claims arising from their relationships with the bank. Notarial deeds are not required for such a submission, which makes the process more advantageous and ess costly than the voluntary submission described above. In the event of default, the bank may issue a bank enforcement title on the basis of the debtor’s submission to enforcement. Such enforcement title is regulated in a detailed and strict manner by Polish Banking Law. In the paper the authors aimed at a scrutiny of a bank enforcement title on the ground of the right to ownership, protected by Polish Constitution of 1997. Tak- ing into account axiology of the all legal system they do investigate constitutionality and then the purposefulness of the institution.

2

Zasada ochrony własności w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

100%

Szponar-Seroka J.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2017

|

issue 4 (38)

67-84

PL

Ochrona własności jest jedną z zasad naczelnych ustroju Rzeczypospolitej Polskiej, zaś art. 21 Konstytucji zapewnia ochronę własności niezależnie od tego, jakiemu podmiotowi prawo to przysługuje. Wydaje się, że, pomimo niewyrażenia tego wprost w art. 21, ochronie na podstawie tego przepisu podlegają także inne prawa majątkowe, których ochrona wynika z art. 64. Mimo że obowiązek ochrony własności wywodzony z Konstytucji spoczywa głównie na organach państwa, to przyjąć należy, że obciąża on także inne podmioty, w tym prywatne. Prawo własności nie ma charakteru absolutnego i podlega różnym ograniczeniom, przede wszystkim wprowadzanym w drodze ustawy, przy czym ustawodawca, wprowadzając je, powinien kierować się zasadą proporcjonalności. Przykładowo warte rozważenia w tym zakresie wydaje się ograniczenie w nabywaniu nieruchomości rolnych w zestawieniu z liberalizacją przepisów dotyczących wycinki drzew.

EN

Ownership protection is one of the rights in the political system of the Republic of Poland. Article 21 of the Constitution safeguards ownership protection in general. Other property rights also seem to be protected on the basis of that general provision such as the ones resulting from Article 64 of the Constitution. Although the obligation of legal ownership protection is vested mainly in the state authorities, other entities, including private ones, are also obliged to comply. The right to property is not absolute and in accordance with Article 64 “may only be limited by means of a statute” but only to the extent not violating its substance. What seems worth considering in this context is the issue of limitations of the procurement of the agricultural real estate as well as liberalization of the provisions concerning tree removal.

3

Ochrona własności pracodawcy w sporze zbiorowym

84%

Żołyński J.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2015

|

vol. 15/2

323-333

PL

Własność pracodawcy jest dobrem chronionym przez Konstytucję. Podlega ona także ochronie w sporze zbiorowym. Prawo własności nie jest jednak chronione w sposób bezwzględny. Ograniczenie tego prawa uwarunkowane jest spełnieniem ściśle określonych przesłanek. W sporze zbiorowym bezwzględna ochrona własności pracodawcy obejmuje sytuację, gdy dojdzie do nielegalnej akcji strajkowej. W przypadku strajku legalnego ochrona własności pracodawcy jest ograniczona, gdyż w jej wyniku może powstać po stronie pracodawcy szkoda. Szkoda ta musi mieć jednak ograniczony charakter, to znaczy skala jej winna pozostawać w adekwatnej proporcji do stawianych żądań. Naruszenie adekwatności stawianych żądań w stosunku do wysokości wyrządzonej szkody może skutkować odpowiedzialnością cywilną organizatorów strajku. W trakcie strajku legalnego ochrona własności oznacza także, że pracodawca nie może zostać przez strajkujących ograniczony w pełnieniu obowiązków i wykonywaniu uprawnień w stosunku do pracowników nie biorących udziału w tym proteście.

EN

Employer’s ownership is protected by the Constitution and is subject to protection during a collective dispute. The ownership, however, is not protected absolutely. The limitation of the ownership is contingent upon the precise prerequisites to be satisfied. The absolute protection of employer’s ownership in the collective dispute refers to a situation where an illegal strike takes place. In case of a legal strike the protection of employer’s ownership is limited since, as a result, the employer may su`er damage which must be limited in the sense that its amount should be adequately proportional to the demands made. The breach of the adequacy of the demands made in relation to the amount of damage injured may result in civil liability of the strike organisers. In the course of strike the ownership protection also means that the employer may not be limited by the strikers in performing its obligations and exercising its rights in relation to the employees not taking part in the protest.

4

Ograniczenia podmiotowe w procedurze sądowej kontroli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w kontekście ochrony własności nieruchomości – wybrane zagadnienia

84%

Ostrowska A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2020

|

vol. 67

|

issue 1

EN

In order to provide a person with administrative court protection, it is necessary to have a connection between his situation and the norm of substantive or procedural law. On the background of judicial control of the local spatial development plan, which in the name of spatial order and sustainable development limits the ownership right to real estate, the key issue is the right of the real estate owner to protect his interests by initiating such control or participating in court proceedings initiated on the initiative of another entity. The doctrine most frequently raises the issue of the complainant’s legitimacy in the context of disputes on the interpretation of Article 101 (1) of the Act of 8 March 1990 on Municipal Self-Government. Much less attention is paid to the equally important issue of the admissibility of participation of participants with the rights of a party in the complaint procedure against a local spatial development plan. It is a part of a broader problem of protection of legal interest in administrative court proceedings in cases of complaints against resolutions of local government bodies.

PL

Dla przyznania jednostce ochrony sądowoadministracyjnej konieczne jest zaistnienie związku pomiędzy jej sytuacją a normą prawa materialnego bądź procesowego. Na tle sądowej kontroli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego, który w imię ładu przestrzennego i zrównoważonego rozwoju ogranicza prawo własności nieruchomości, kluczowym zagadnieniem jest prawo właściciela nieruchomości do ochrony jego interesów poprzez uruchomienie tej kontroli bądź wzięcie udziału w postępowaniu sądowym wszczętym z inicjatywy innego podmiotu. W doktrynie najczęściej porusza się kwestię legitymacji skargowej właściciela nieruchomości w kontekście sporów na tle wykładni art. 101 ust. 1 ustawy z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym. Znacznie mniej miejsca poświęca się natomiast równie istotnemu zagadnieniu dopuszczalności udziału uczestników na prawach strony w postępowaniu w sprawie skargi na miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego. Stanowi ono wycinek szerszego problemu ochrony interesu prawnego w postępowaniu sądowoadministracyjnym w sprawach skarg na uchwały organów jednostek samorządu terytorialnego.

5

Ograniczenie prawa własności nieruchomości w specustawach na przykładzie specustawy drogowej

84%

Polanowski J.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2020

|

vol. 67

|

issue 1

EN

The jurisprudence of administrative courts maintains that in proceedings regarding the authorization of a road investment, in the light of the provisions of the Act of 10 April 2003 on Special Rules of Preparation and Realization of Investments in Public Roads, administrative bodies can not judge necessity and purposefulness of solutions regarding the location of the road, according to the investor’s application. This is because this procedure is pending at the request of the road administrator and the administrative body is bound by this request. Consequently, the content of the application determines which land will be subject to expropriation. However, this position raises many doubts in the context of the constitutional principles of protection of property and proportionality. It may lead to the imbalance between the need to realize the public goal, which is the building of the public road and the obligation to take into account the legitimate interest of the expropriated property’s owner.

PL

W orzecznictwie sądów administracyjnych utrwalone jest stanowisko, że w postępowaniu w sprawie zezwolenia na realizację danej inwestycji drogowej, w trybie przepisów ustawy z dnia 10 kwietnia 2003 r. o szczególnych zasadach przygotowania i realizacji inwestycji w zakresie dróg publicznych, organy administracji nie mogą oceniać niezbędności i celowości rozwiązań dotyczących lokalizacji drogi, przyjętych we wniosku, gdyż postępowanie to toczy się na wniosek zarządcy drogi, którym to wnioskiem organ administracji jest związany. W konsekwencji to treść wniosku przesądza, jakie grunty podlegać będą wywłaszczeniu. Stanowisko to budzi jednak wiele wątpliwości w kontekście konstytucyjnych zasad ochrony własności i proporcjonalności, gdyż może prowadzić do zachwiania równowagi pomiędzy koniecznością realizacji celu publicznego, jakim jest budowa drogi publicznej, a obowiązkiem uwzględnienia słusznego interesu właściciela nieruchomości wywłaszczanej.

6

Ochrona prawa własności, czyli roszczenia przysługujące właścicielowi na podstawie przepisów kodeksu cywilnego

67%

Czerwińska-Koral K.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2014

|

vol. 14/2

247-269

PL

Własność to &lar, na którym opiera się konstrukcja systemu prawa cywilnego i z tego powodu niezmiernie istotne jest właściwe ukształtowanie ochrony tego prawa. Chociaż ochronę własności przewidują przepisy Konstytucji, w zasadzie stanowią one jedynie punkt wyjścia dla regulacji zawartych w kodeksie cywilnym. Kodeksowa ochrona prawa własności realizowana jest poprzez: roszczenia windykacyjne, roszczenia negatoryjne, roszczenia uzupełniające, a także roszczenia posesoryjne i pomoc własną. W przypadku współwłasności możemy mieć do czynienia z roszczeniem podobnym do roszczenia windykacyjnego lub podobnym do roszczenia negatoryjnego. Zasady ochrony prawa własności na mocy szczególnych przepisów są wykorzystywane przy ochronie innych praw, przy czym chodzi o odpowiednie ich stosowanie i specyfikę uwzględniające specy&kę tych praw.

EN

Ownership is the cornerstone of the civil law system. Consequently, it is of great importance that the property right is protected properly. Even though ownership protection is provided for in the Polish Constitution, the provisions contained there are only the starting point for the regulations set out in the Civil Code. Under the Civil Code, property rights are protected by way of: rei vindicatio (“vindicatio of property”), actio negatoria (“action to deny”), supplementary claims, as well as possessory claims and self-help. In case of joint ownership, we may deal with a claim similar to rei vindicatio or a claim similar to actio negatoria. !e principles of property right protection under specific regulations are used for the protection of other rights; what is important in such a case is that they are used in an adequate manner that takes account of the specific nature of those rights.

7

Rozważania nad istnieniem i istotą wolności zabudowy – głos w dyskusji

67%

Ostrowska A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2017

|

vol. 64

|

issue 1

EN

The idea of the freedom of construction encompasses this value as a derivative of the property right and finds its guarantees in the regulations of the Constitution. In the doctrine as well as in the judgements of the Polish Constitutional Court and administrative courts, this kind of freedom occurs traditionally in two aspects: from the perspective of a subject – as a fundamental rule in the process of investment and from the perspective of an object – as a right to construct. Contemporary extensive system of administrative regulation in the construction law with the construction permit as a central legal measure, causes for thought regarding the existence and the essence of the freedom of construction, including its role in the process of making and applying the law as well as in the system of the judicial control of the public administration. This issue is analysed from the perspective of the universal problem, which is the relation between the freedom of the individual and the law.

PL

Klasyczna koncepcja wolności budowlanej ujmuje tę wartość jako pochodną prawa własności nieruchomości, a jej gwarancji upatruje w przepisach Konstytucji. W polskiej doktrynie i orzecznictwie sądowym z zakresu prawa administracyjnego wolność ta występuje tradycyjnie w dwóch aspektach: przedmiotowym (jako zasada prawa) oraz podmiotowym (jako publiczne prawo podmiotowe). Współczesny rozbudowany system reglamentacji w prawie budowlanym, w którym centralną instytucją nadal pozostaje pozwolenie na budowę, skłania do refleksji nad istnieniem i istotą wolności budowlanej, w tym jej rolą w procesie stanowienia i stosowania prawa, a także sądowej kontroli administracji publicznej. Problem ten jest ukazany z perspektywy szerszego zagadnienia, jakim jest relacja pomiędzy wolnością jednostki a prawem.

8

Administracyjnoprawne uwarunkowania rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce

67%

Ostrowska A.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2018

|

vol. 65

|

issue 1

EN

On July 15, 2016, a legal act entered into force, which electrified the business community, especially the unconventional energy industry, local government authorities, and all those who saw the development of the alternative energy sector as the only solution for the global energy crisis. This is about the Act of 20 May 2016 on Investments in Wind Power Plants, which set out the conditions, rules and procedures for the location and operation of wind farms with a power greater than the power of a micro installation, as well as the conditions for the location of housing developments (residential buildings and mixed-use buildings) in the vicinity of wind farms. This Act has been named, both by scholars of law and the media, “another special legislation”, although it is not a typical special legislation. Although it is a lex specialis in relation to the Act of 7 July 1994 – Construction Law, as well as the Act of 27 March 2003 on Spatial Planning and Land Development, its provisions, unlike any “special legislation”, do not introduce preferential conditions for investors with regard to identifying location and authorization for the project covered by it. On the contrary, they introduce a number of significant constraints in the process. The legislature’s goal of increasing the transparency of the wind farm building permit process has come at too high a cost; at the expense of violating basic constitutional standards, notably the principle of proportionality and the principle of protection of property.

PL

W dniu 15 lipca 2016 r. wszedł w życie akt prawny, który zelektryzował środowisko przedsiębiorców (zwłaszcza z branży energetyki niekonwencjonalnej), władze samorządów gminnych oraz wszystkich tych, którzy w rozwoju sektora alternatywnych źródeł energii upatrują jedynego antidotum na globalny kryzys energetyczny. Mowa tu o ustawie z dnia 20 maja 2016 r. o inwestycjach w zakresie elektrowni wiatrowych, która określiła warunki, zasady i tryb lokalizacji oraz realizacji elektrowni wiatrowych o mocy większej niż moc mikroinstalacji, a także warunki lokalizacji zabudowy mieszkaniowej (budynków mieszkalnych i budynków o funkcji mieszanej, w skład których wchodzi funkcja mieszkalna) w sąsiedztwie elektrowni wiatrowych. Ustawa ta zarówno przez doktrynę prawa, jak i media została okrzyknięta mianem „kolejnej specustawy”, mimo że typową „specustawą” nie jest. Jej regulacje, w odróżnieniu od „specustaw”, nie wprowadzają dla inwestorów preferencyjnych warunków ustalania lokalizacji i udzielania pozwolenia na realizację objętych nią inwestycji. Cel ustawodawcy, którym było zwiększenie transparentności procesu uzyskiwania pozwolenia na realizację elektrowni wiatrowej, został jednak osiągnięty zbyt dużym kosztem – złamania podstawowych standardów konstytucyjnych, na czele z zasadą proporcjonalności i zasadą ochrony własności.

Refine search results

4 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

2 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

2 Roczniki Administracji i Prawa

2 2020

1 2018

2 2017

1 2016

1 2015

1 2014

3 Ostrowska A.

1 Czerwińska-Koral K.

1 Nowakowska K.

1 Ochmann P.

1 Polanowski J.

1 Szponar-Seroka J.

1 Żołyński J.

Bankowy tytuł egzekucyjny jako instrument realizacji konstytucyjnie gwarantowanego prawa własności

Zasada ochrony własności w Konstytucji Rzeczypospolitej Polskiej

Ochrona własności pracodawcy w sporze zbiorowym

Ograniczenia podmiotowe w procedurze sądowej kontroli miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego w kontekście ochrony własności nieruchomości – wybrane zagadnienia

Ograniczenie prawa własności nieruchomości w specustawach na przykładzie specustawy drogowej

Ochrona prawa własności, czyli roszczenia przysługujące właścicielowi na podstawie przepisów kodeksu cywilnego

Rozważania nad istnieniem i istotą wolności zabudowy – głos w dyskusji

Administracyjnoprawne uwarunkowania rozwoju energetyki wiatrowej w Polsce