Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 24

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  odpowiedzialność odszkodowawcza
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
Zeszyty Prawnicze
|
2015
|
vol. 15
|
issue 1
53-76
PL
Non-Performance in a Preliminary Agreement in Property Transfer. Liability for DamagesSummaryThis is the second of three articles presenting a detailed discussionof the legal construction of the preliminary agreement, as well as itssignificance and potential application in property transfer. It presentsaspects of the performance of the obligation defined in the preliminaryagreement and the consequences of non-performance, the division ofpreliminary property sales agreements into agreements with strongeror weaker effects, the scope and the amount of damages due to theevent of non-performance of the preliminary agreement by the obligedparty, and the consequences of stipulating a penalty in the preliminaryagreement and making a down payment upon its conclusion.
PL
Celem artykułu jest dokonanie oceny zgodności art. 50 ust. 5 ustawy o imprezach turystycznych i powiązanych usługach turystycznych z dyrektywą 2015/2302 w sprawie imprez turystycznych i powiązanych usług turystycznych. Zgodnie z tym przepisem: „Jeżeli przepisy szczególne ograniczają zakres albo warunki, na jakich odszkodowanie lub zadośćuczynienie jest wypłacane przez dostawcę usług turystycznych, które są częścią imprezy turystycznej, takie same ograniczenia stosuje się do organizatora turystyki”. W ocenie autora niniejszego artykułu obecna regulacja tytułowego problemu w art. 50 ust. 5 wspomnianej ustawy odbiega od standardu wymaganego przez dyrektywę 2015/2302 i wymaga pilnej zmiany legislacyjnej w postaci zmiany tego przepisu, uwzględniającej możliwości wynikające z dyrektywy. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie tej problematyki w szerszym tle, z odwołaniem się do przepisów dyrektywy 90/314 i ustawy o usługach turystycznych.
EN
The subjects of this study is to show aspects of claiming compensation under motor insurance claims during the claims settlement, complaint proceedings and litigation in the context of insurance law and judicial decisions. Therefore, the first part of this study describes issue of claims settlement which is de facto the first and the most important part of claiming compensation. At this stage, the insurer takes over liability to the extent appropriate and indicates the limits of his liability for damage in a traffic incident. Then, the complaints procedure is presented pursuant to the Act of 5 August 2015 on Complaints Handling by Financial Market Entities and on the Financial Ombudsman, in relation to the form of reporting damage and generally available proceedings of claims settlement. Subsequently, the study presents selected aspects of the possibility of pursuing claims in court. Here, in particular, reference is made to the basic principles of civil law in relation to the “normal extent of the damage” clause as a conclusion on the current position of the Supreme Court. The main purpose of the study is to demonstrate the possibilities available to the injured party of a traffic incident – claims settlement, complaint and litigation. As a result of the research, this study presents the impact of claims settlement and complaint procedures on court proceedings in the scope of pursuing claims for damages.
PL
Niniejsze opracowanie obejmuje aspekty związane z możliwością dochodzenia roszczeń w związku z powstałą szkodą komunikacyjną na etapie postępowania likwidacyjnego prowadzonego przez ubezpieczyciela, a także w ramach zgłoszenia reklamacyjnego, oraz w postępowaniu sądowym, w odniesieniu do prawa ubezpieczeniowego oraz aktualnego stanowiska judykatury. W artykule opisano tematykę związaną z postępowaniem likwidacyjnym oraz jego przebiegiem, które jest de facto pierwszym i najważniejszym etapem dochodzenia roszczeń odszkodowawczych, w którym ubezpieczyciel wskazuje, w jakim zakresie przejmuje odpowiedzialność za szkodę, i określa granicę swojej odpowiedzialności za szkodę w związku ze zdarzeniem. Następnie przedstawiono procedurę reklamacyjną na podstawie ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 roku o rozpatrywaniu reklamacji przez podmioty rynku finansowego i o Rzeczniku Finansowym, ze szczególnym uwzględnieniem formy dokonywania zgłoszenia oraz procedury związanej z przebiegiem reklamacji, która dla osób poszkodowanych jest ogólnodostępna. W kolejnej części pracy omówiono wybrane aspekty dotyczące możliwości dochodzenia roszczeń przed sądem oraz podstawowe zasady prawa cywilnego, związane z ustalaniem tzw. normalnych granic odpowiedzialności za szkodę, a w konsekwencji poruszono tematykę postępowania dowodowego w odniesieniu do aktualnego stanowiska Sądu Najwyższego. Głównym celem niniejszej pracy było przedstawienie możliwości, jakie przysługują poszkodowanym w sytuacji wystąpienia zdarzenia komunikacyjnego od postępowania likwidacyjnego, przez postępowanie reklamacyjne, aż po postępowanie przed sądem, a także wyników badań obrazujących wpływ postępowania likwidacyjnego oraz reklamacyjnego na postępowanie sądowe w zakresie dochodzenia roszczeń odszkodowawczych.
EN
The thesis expressed in the glossed judgment that the poviat bears sole responsibility for the damage caused by the issuing of a defective administrative decision by the starost as part of the architectural and construction administration is, in principle, correct. However, this responsibility does not result – as the Court assumed in the commented judgment – from the nature of the tasks performed by the starost, but from the current legal regulations contained in the Civil Code (Art. 417 § 2). Incorrect determination of the nature of the tasks in the field of architectural and construction administration resulted in the dismissal of claims for damages against the State Treasury and local government unit despite the fact that at the time when the decision on the building permit was taken, Art. 4202 of the Civil Code, providing for joint liability of the State Treasury and of a local government unit for damages caused in the performance of government administration tasks specified by law, was in force.
PL
Teza wyrażona w glosowanym orzeczeniu, iż powiat ponosi wyłączną odpowiedzialność za szkodę spowodowaną wydaniem przez starostę wadliwej decyzji administracyjnej w ramach administracji architektoniczno-budowlanej, jest co do zasady słuszna. Jednak odpowiedzialność ta nie wynika – jak założył Sąd w komentowanym wyroku – z charakteru zadań wykonywanych przez starostę, lecz z obecnych regulacji prawnych zawartych w kodeksie cywilnym (art. 417 § 2). Błędne ustalenie charakteru zadań z zakresu administracji architektoniczno-budowlanej spowodowało oddalenie roszczeń odszkodowawczych wobec Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego, mimo iż w okresie, gdy była podejmowana przedmiotowa decyzja o pozwoleniu na budowę, obowiązywał art. 4202 k.c., przewidujący odpowiedzialność solidarną Skarbu Państwa i jednostki samorządu terytorialnego za szkody wyrządzone przy wykonywaniu określonych ustawami zadań z zakresu administracji rządowej.
EN
In this overview of the case law of the International Criminal Court, the author examines the decision that was issued by the ICC on 18 May 2020 pursuant to Jean-Pierre Bemba Gombo’s claim for damages on account of miscarriages of justice and other violations of his rights that allegedly had taken place during his ICC trial. The paper summarizes the Court’s reasoning and interpretation of Article 85 ICC Statute. In passing, it also casts light on recent anti-Court activities undertaken by the United States, including sanctions and other deterrents adopted by President Trump for this purpose.
PL
W kolejnym omówieniu orzecznictwa Międzynarodowego Trybunału Karnego przedstawiono główne idee zawarte w Decyzji dotyczącej roszczenia Jean-Pierre’a Bemba Gombo o odszkodowania i naprawienie szkód, która została wydana 18 maja 2020 r. W szczególności uwagę poświęcono szczegółowym aspektom żądania Bemby, wyjaśniono przyjętą przez Trybunał interpretację art. 85 Statutu MTK, a także prezentuję całościowy ogląd na temat prawa, które dostarcza ofiarom pomyłek sądowych środków odwoławczych przed międzynarodowymi trybunałami karnymi, jak i filozofii leżącej u podstaw tych przepis. Na marginesie odniesiono się także do podejmowanych w ostatnim czasie działań Stanów Zjednoczonych, które wymierzone są w Trybunał, włącznie z sankcjami oraz innymi środkami odstraszającymi przyjętymi w tym celu w ostatnich miesiącach.
PL
Celem wprowadzenia ustawy z dnia 21 kwietnia 2017 r. o roszczeniach o naprawienie szkody wyrządzonej przez naruszenie prawa konkurencji1 (ustawa o roszczeniach) było umożliwienie przedsiębiorcom skutecznego dochodzenia roszczeń odszkodowawczych od sprawców naruszenia prawa konkurencji. Przedawnienie tego typu roszczeń deliktowych uregulowano w sposób kompleksowy, zabezpieczający interesy poszkodowanych w art. 9 ustawy o roszczeniach. Wydłużony do 5 lat termin przedawnienia, wraz z korzystnymi dla poszkodowanych warunkami rozpoczęcia jego biegu i zawieszenia, dotyczy jednak tylko roszczeń o naprawienie szkody wywodzonych z naruszenia prawa konkurencji, które powstało po jej wejściu w życie (27 czerwca 2017 r.). W przypadku roszczeń wywodzonych z naruszenia prawa konkurencji, które nastąpiło przed wejściem w życie ustawy o roszczeniach, zastosowanie ma reguła przejściowa i krótszy – 3-letni termin przedawnienia. Wnikliwa lektura reguły przejściowej na tle stanów faktycznych spraw, w których szkoda wywodzona jest z naruszenia prawa konkurencji, ujawnia istotne problemy co do wykładni przesłanek początku biegu terminu przedawnienia. Naruszenie prawa konkurencji nie stanowi „typowego deliktu”. Zwykle mamy do czynienia z czynem ciągłym, którego skutki są rozciągnięte w czasie. Poziom skomplikowania relacji handlowych między uczestnikami zakazanych zachowań, potajemny charakter takich czynów i wynikające z tego trudności w identyfikacji bezpośrednich sprawców szkody oraz pozyskania materiału dowodowego, sprawiają, że wykładnia przesłanek warunkujących początek biegu przedawnienia oparta o wąskie ich rozumienie na gruncie prawa krajowego, uniemożliwia, a co najmniej poważnie utrudnia dochodzenie tego typu roszczeń. Niniejsze opracowanie ma na celu przedstawienie wątpliwości interpretacyjnych, ale i możliwości takiej wykładni przesłanek początku biegu terminu przedawnienia, która będzie zgodna z zasadą skuteczności i równoważności prawa unijnego. Nadto, w przypadku roszczeń opartych o naruszenie wyłącznie krajowego prawa konkurencji, proponowana wykładnia stanowić będzie zachętę do faktycznego korzystania z instytucji private enforcement, przy jednoczesnym zachowaniu podstawowej funkcji instytucji przedawnienia – pewności prawa (stabilizacji porządku prawnego).
EN
The article is about compensation responsibility for prenatal injuries also wrongful life and wrongful birth. The study is an attempt to define the concept of harm in the context of the birth of a child and to protect the personal rights of parents in the form of the right to family planning in the event of the birth of a child with a disability. The text also refers to the information obligation of the doctor and medical staff, as well as its scope and method of providing the patient with information about his condition.
PL
W niniejszym artykule podjęto tematykę związaną z odpowiedzialnością za szkody prenatalne, a także z roszczeniami wrongful life oraz wrongful birth. Opracowanie jest próbą zdefiniowania pojęcia szkody w kontekście urodzenia się dziecka oraz ochrony dóbr osobistych rodziców w postaci prawa do planowania rodziny w przypadku przyjścia na świat dziecka z niepełnosprawnością. Tekst odnosi się również do obowiązku informacyjnego lekarza i personelu medycznego oraz jego zakresu i sposobu przekazywania pacjentowi informacji o jego stanie zdrowia.
PL
The principle of state liability has been widely recognised in 20th century and codified in certain jurisdictions. English law, however, has been traditionally reluctant to recognise the liability of Crown distinct from the of its servants. According to the long-standing principle of rule of law, servants of the Crown should be liable for torts committed in their official capacity just as individuals. The principle has been allegedly designed to protect the individuals from arbitrary decisions of public authorities, which fall in their actions under jurisdiction of common courts. It was not until the advance of Crown Proceedings Act 1974 when the Crown took material liability for torts committed by its servants. The nature of tortious liability of the public bodies, however, remained peculiar. The aim of this article is to indicate that the underlying concept of individual liability of servants, once designed to protect the individuals, now restricts the scope of civil liability of public bodies in English law.
PL
The purpose of this paper is to describe the application of artificial neural networks in modeling legal reasoning. In particular, the paper will be focused on specific problems which may occur only on the ground of legal reasoning and are difficult from the artificial intelligence perspective. The focal point of the paper is not to provide technical details of analyzed systems but to point out parts of legal conceptual framework which are inconsistent with classical techniques of designing of expert system. Paper consists description of a few legal expert systems based on artificial neural networks. Each of them is the basis for presentation of particular feature of legal reasoning which are considered difficult from the AI point of view e.g. vague concepts, open-texture, analogy.
EN
The article deals with the issue of liability for damage caused by members of bodies a limited liability company. Under Article 293 of the Polish Code of Commercial Companies, liability is one of the essential instruments of corporate governance. First, it should protect company’s assets from being spent without economic justification. On the other hand, it should ensure that members of the company’s bodies have certain range of freedom in decision-making processes, especially regarding decisions that carry the highest economic risk. The author presents the complexity of liability under Article 293 as liability of a contractual nature, using the method of analysis and criticism of legal provisions, views of legal scholarship and the established line of judicial decisions. The text principally deals with negligence as a ground for liability for damage and for this purpose the author analyzes the opinions of legal commentators and the judicature, that have changed lately. Additionally, the text presents the possible impact of the business judgement rule concept that is to be incorporated to the Polish legal system in the proposed amendment to the Polish Code of Commercial Companies.
PL
W niniejszym artykule podjęto tematykę odpowiedzialności członków organów spółki z ograniczoną odpowiedzialnością za wyrządzoną jej szkodę. Instytucja odpowiedzialności jest jednym z instrumentów nadzoru korporacyjnego, który z jednej strony musi zabezpieczyć interes majątkowy spółki, z drugiej natomiast umożliwić funkcjonariuszom1 spółki swobodne podejmowanie decyzji, w szczególności tych obarczonych największym ryzykiem ekonomicznym. W tekście spróbowano kompleksowo przedstawić problem odpowiedzialności odszkodowawczej członków organów spółki jako odpowiedzialności o charakterze kontraktowym, posługując się metodą analizy i krytyki przepisów prawnych, tekstów przedstawicieli doktryny oraz orzeczeń sądowych. W szczególności podjęto temat wykładni obowiązku dołożenia należytej staranności, wynikającej z zawodowego charakteru działalności. W ramach pracy przedstawiono proces kształtowania się instytucji, rozbieżności pojawiające się w doktrynie oraz zmieniającą się linię orzeczniczą w ciągu lat obowiązywania regulacji. Dodatkowo w tekście zaprezentowano próbę wstępnej oceny skutków proponowanej nowelizacji art. 293 Kodeksu spółek handlowych w zakresie wprowadzenia zasady biznesowej oceny sytuacji. Autor wskazał w artykule, że proponowane zmiany w kontekście kształtowania się odpowiedzialności odszkodowawczej członków organów spółki nie będą miały znaczącego wpływu na orzecznictwo, z wyjątkiem możliwości jego ujednolicenia.
EN
In the article, the author questions the justification of liability for damages by means of a repressive function. It indicates that over the years, in both the systemic and comparative aspects, "punishing" the perpetrators of damages has been replaced by the mechanism of compensation of damages. This conclusion highlights the change in the perception of basic concepts of liability for damages such as "fault" or "non - pecuniary loss".
PL
Autor podaje w wątpliwość uzasadnianie odpowiedzialności odszkodowawczej za pomocą funkcji represyjnej. Wskazuje, że na przestrzeni lat zarówno w aspekcie systemowym, jak i komparatystycznym „karanie” sprawców szkód zastąpił mechanizm kompensacji uszczerbków. Wniosek ten uwidacznia zmiana w postrzeganiu podstawowych pojęć z zakresu odpowiedzialności odszkodowawczej takich jak „wina” czy „zadośćuczynienie pieniężne”.
EN
The aim of the article is to research the issue of majority shareholder's liability for damages inflicted on the company. The author discusses the duty of loyalty and indicates its breach as the basis for the shareholder's liability for damages towards the company. The article presents the issue both from the theoretical and practical side. The author presents the concept of interpretation of the provisions on derivative action (actio pro socio), pointing out that shareholders can claim damages from other shareholders on its basis.
PL
Celem artykułu jest zbadanie problematyki odpowiedzialności odszkodowawczej udziałowca większościowego wobec spółki kapitałowej. Autor omawia obowiązek lojalności i wskazuje jego naruszenie jako podstawę odpowiedzialności odszkodowawczej udziałowca wobec spółki. Artykuł prezentuje zagadnienie zarówno od strony teoretycznej, jak i praktycznej. Autor przedstawia koncepcję wykładni przepisów o powództwie derywacyjnym (actio pro socio), wskazując że udziałowcy mogą na jego podstawie dochodzić naprawienia szkody od innych udziałowców.
EN
The article discusses a few legal aspects emerging from the statutory regulation of the contract of transmission of real estate in polish Civil code. The previously mentioned contract seems to be rather undeservedly disregarderd by polish legal doctrine. Dogmatic analysis of the regulation of Art. 9021 and Art. 9022 can contribute to resolving such important difficulties in theory of civil law, as . for example . culpa in contrahendo, legal binding of an invitation to drafting a contract or right of preference which a commune is in charge of. The author manages to turn over old dogmas, such as non-binding character of an invitation to handing offers (art. 71 of the Civil code) as well.
EN
The article is devoted to two problems. First of them is the catalogue of entities liable for harms caused of the functioning of artificial intelligence in medicine. Second of them is the principles on which this liability is based. The study presents comments on the biding law, which show that the software, regardless of its advancement level, cannot be subject of rights and obligations under civil law – including compensation ones. The text considers the need to expand the group of entities with legal capacity to include intelligent software. This analysis led to the conclusion that such a change in the legal status would not be advantageous. The following part of the study presents the role of a medic who uses artificial intelligence in performing professional activities and the role of a patient in making a decision to provide a health service with the use of the described digital tools – in the context of the premises for liability for damages. The considerations contained in the last of essential parts of the article refer to the liability for harms of the software producer, as well as other persons who have an influence on the content of the software code. The study ends with a summary, in which the postulate de lege ferenda was submitted, that the liability of a medical professional using artificial intelligence in providing health services should be based on the principle of presumed fault, and the liability of the software producer or liability of other entities interfering in software code should become a strict liability by extending the definition of the product under Polish Civil Code.
PL
Artykuł poświęcono problemom: katalogu podmiotów ponoszących odpowiedzialność odszkodowawczą za funkcjonowanie sztucznej inteligencji w medycynie oraz zasad, na jakich opiera się owa odpowiedzialność. Zaprezentowano w nim uwagi dotyczące obowiązującego stanu prawnego, z których wynika, że oprogramowanie bez względu na poziom jego zaawansowania nie może być podmiotem praw i obowiązków cywilnoprawnych – w tym kompensacyjnych. Rozważono potrzebę rozszerzenia kręgu podmiotów dysponujących zdolnością prawną na gruncie prawa cywilnego o inteligentne oprogramowanie. Analiza w tym zakresie doprowadziła do wniosku, że podobna zmiana stanu prawnego nie byłaby korzystna. W dalszej części opracowania zaprezentowano rolę przedstawiciela zawodu medycznego wykorzystującego sztuczną inteligencję przy wykonywaniu czynności zawodowych oraz pacjenta, jeżeli chodzi o podjęcie decyzji o udzieleniu świadczenia zdrowotnego z użyciem opisywanych narzędzi cyfrowych – w kontekście przesłanek odpowiedzialności odszkodowawczej. Wywód zawarty w ostatniej spośród zasadniczych części artykułu odnosi się do odpowiedzialności odszkodowawczej producenta oprogramowania, a także innych osób mających wpływ na treść kodu oprogramowania. Opracowanie wieńczy podsumowanie, w ramach którego zgłoszono postulat de lege ferenda, aby odpowiedzialność profesjonalisty medycznego wykorzystującego sztuczną inteligencję przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych oprzeć na zasadzie winy domniemanej, a odpowiedzialność producenta oprogramowania i innych podmiotów ingerujących w jego kod na zasadzie ryzyka poprzez rozszerzenie kodeksowej definicji produktu.
PL
Autor artykułu podejmuje próbę wyjaśnienia relacji pomiędzy trzema instytucjami związanymi z odpowiedzialnością odszkodowawczą – działaniem na własne ryzyko, zgodą poszkodowanego oraz jego przyczynieniem się do powstania lub zwiększenia szkody (art. 362 k.c.). W opracowaniu opisano konstrukcję prawną wszystkich trzech instytucji, dokonano ich porównania, uwzględniając konsekwencje, co umożliwiło wskazanie występujących pomiędzy nimi podobieństw i różnic. Opisano również schemat prawidłowego postępowania sądu przy badaniu, czy w danej sprawie wystąpiła któraś z analizowanych instytucji.
EN
The article is an attempt to explain the relationship between three institutions connected with liability for damages - action at your own risk, the consent of the injured party and the victim's contribution to the occurrence or increase damage (art. 362 of the Civil Code). As well as describing the legal structure of all three concepts, the author makes a comparison having regard to the consequences, which allows to identify the similarities and differences between them. Finally, the appropriate court's procedure has been presented to examine whether any of the analysed institutions has occurred in a particular case.
PL
Niedostosowanie produktu ubezpieczeniowego przez dystrybutora do wymagań i potrzeb klienta jedynie w określonych sytuacjach prowadzić może do nieważności postanowień umowy ubezpieczenia lub być naprawione przez interpretację postanowień umowy ubezpieczenia na korzyść klienta. Zasadniczy środek ochrony klienta stanowić będzie zwykle odpowiedzialność odszkodowawcza dystrybutora. Odpowiedzialność ta, co do zasady, jest odpowiedzialnością ex contractu opartą na domniemaniu winy. Wywodzić ją należy co do brokerów z umowy brokerskiej, zaś w odniesieniu do pozostałych dystrybutorów z przepisów ustawy o dystrybucji ubezpieczeń. Za agentów zależnych zakłady ubezpieczeń odpowiadają ex delicto na zasadzie ryzyka. Klient może, co do zasady, domagać się pełnego odszkodowania zgodnie z teorią różnicy. W wielu przypadkach jednak odpowiedzialność dystrybutora będzie ograniczona do wartości nadpłaconej składki.
EN
According to the author, only in certain situations may the non-adjustment of insurance products to the demands and needs of the customer lead to the invalidity of insurance contract terms, or be remedied by the interpretation thereof in favour of the customer. Thus, the basic legal remedy which can be used by the customer in such case is to claim damages from the distributor. As a rule, distributors assume contractual liability based on the presumption of fault: in the case of brokers arising from brokerage contract, and in case of other distributors from obligations specified in the provisions of the Insurance Distribution Act. Insurers bear tortious non-fault liability for the activities of their dependent agents. Basically, clients may claim full damages according to the so called “difference theory”. In many cases however the damages will be restricted to the value of the overpaid insurance premium.
PL
Błąd perspektywy czasu jest jednym z błędów poznawczych, które ludzie popełniają w sposób systematyczny i przewidywalny. Istotą tego błędu jest niezdolność do prawidłowej oceny prawdopodobieństwa przeszłych zdarzeń. Nasza tendencja do ich przeceniania może prowadzić do niepokojących konsekwencji w ramach procedur prawnych, w których kwestie te są rozważane. W analizie skupimy się na ocenie jak błąd perspektywy czasu wpływa na sposób w jaki sędziowie stwierdzają istnienie winy w procedurze cywilnej. Co więcej, spróbujemy zidentyfikować konsekwencje moralnych, ekonomicznych i prawnych aspektów zanalizowanego teoretycznie błędu poznawczego.
EN
Hindsight bias is one of the cognitive biases, which are biases that people make systematically and predictably. The essence of this bias is inability to correctly evaluate the probability of past events. Our tendency to overestimate it can lead to disturbing consequences in legal proceedings where such activities are on the agenda. In our analysis we will focus on assessing how the hindsight bias affects the way in which judges determine guilt in civil proceedings. Moreover, we will try to identify the consequences of moral, economic and legal aspects of theoretical analyzed cognitive error.
EN
Work-related diseases that are not included in the occupational diseases lists have become a significant social phenomenon, generating increasing costs for the EU member states and for European employers. The impact they have on workers’ health and claims results in a need to implement changes in the legislation, which in Poland is currently limited to providing protection and prevention of already established occupational diseases. In the review, a formal-dogmatic approach was used, in a manner of analyzing the current state of Polish legislation and court rulings based upon it. The Polish legal framework was compared to that of the 3 EU member states selected on the basis of their regulations concerning occupational and work-related diseases (Germany, Finland and Ireland). The presented arguments indicate the purpose of the need for a change in the Polish legal framework of occupational and work-related diseases in the direction of either the Finnish or German model. The current Polish law forces people suffering from those work-related diseases which are not recognized as occupational diseases to seek legal remedies under general provisions of civil law, which demands proving not only an adequate causal link between the type of work and the disease but also the employer’s culpability, which puts the affected employee in a worse legal situation than those suffering from an established occupational disease. The provisions of the statutory law implemented in the Federal Republic of Germany provides a solution for a fraction of the abovementioned problems deriving from the referred differences in occupational and work-related diseases regulation, while the Finnish model, based on causality, instead of the legal definition of occupational disease as such, practically allows for a complete elimination of the problem. Med Pr. 2021;72(5):549–60
PL
Nieujęte w wykazach chorób zawodowych pozostałe choroby związane z pracą stały się istotnym zjawiskiem społecznym, generującym rosnące koszty po stronie rządów państw członkowskich Unii Europejskiej (UE) i działających na ich terenach pracodawców. Konsekwencje zdrowotne i wynikające z nich roszczenia, będące pochodnymi uszczerbku na zdrowiu związanego z pracą zawodową, wskazują na potrzebę wprowadzenia zmian w legislacji, która w Polsce obecnie ogranicza się przede wszystkim do zapewniania ochrony i profilaktyki jedynie w zakresie ugruntowanych już chorób zawodowych. W przeglądzie piśmiennictwa posłużono się metodą formalno-dogmatyczną polegającą na analizie obowiązującego stanu prawnego i wydanego na jego podstawie orzecznictwa. Sytuację prawną w Polsce zestawiono z 3 państwami UE wybranymi ze względu na specyfikę posiadanych uregulowań dotyczących chorób zawodowych i chorób związanych z pracą (Niemcy, Finlandia, Irlandia). Przedstawiono argumenty wskazujące na celowość zmiany polskiego modelu rozpatrywania spraw dotyczących chorób zawodowych i niezawodowych związanych z pracą w kierunku modelu fińskiego lub niemieckiego. Obecny stan prawny w Polsce zmusza osoby, które cierpią z powodu chorób związanych z wykonywaną przez nich pracą, a nieumieszczonych w wykazie chorób zawodowych, do korzystania ze środków ochrony prawnej opartych na zasadach ogólnych prawa cywilnego, co skutkuje koniecznością wykazania nie tylko adekwatnego związku przyczynowego między rodzajem lub sposobem wykonywanej pracy a chorobą, ale również zawinienia po stronie pracodawcy. Stawia to taką osobę w znacznie gorszej pozycji prawnej niż tę, która dochodzi roszczeń z tytułu choroby zawodowej. Model obowiązujący w prawie Republiki Federalnej Niemiec pozwala na wykluczenie części problemów, które mogą wystąpić na gruncie przytoczonych różnic w uregulowaniu chorób zawodowych i chorób związanych z pracą, a model fiński, koncentrujący się na rzeczywistej przyczynowości, a nie czysto legalnym definiowaniu choroby zawodowej jako takiej, pozwala na praktycznie całkowite ich wyeliminowanie. Med. Pr. 2021;72(5):549–560
PL
Celem glosy jest analiza przesłanek zadośćuczynienia za doznaną krzywdę z powodu śmierci osoby bliskiej na podstawie art. 446 § 4 k.c., a w szczególności analiza pojęcia „najbliższy członek rodziny”. Autor z aprobatą odniósł się do argumentacji sądu w zakresie rozumienia powyższego pojęcia, dla którego decydujące znaczenie mają powiązania rodzinne. Źródłem tych powiązań jest stosunek bliskości, który nie zawsze jest oparty na więzach formalno-prawnych. Uwagi krytyczne dotyczyły zaś braku rozstrzygnięcia w glosowanym wyroku kwestii przyczynienia się bezpośrednio poszkodowanego do powstania lub zwiększenia szkody. Zastosowane metody badań opierały się w głównej mierze na analizie dogmatycznej przepisów kodeksu cywilnego, a także na wykorzystaniu literatury prawa cywilnego oraz bogatego orzecznictwa sądowego.
EN
The purpose of the gloss was to analyze the premises for compensation for the harm suffered because of the death of a relative based on art. 446 § 4 of the Polish Civil Code, and in particular the term “the closest family member”. Critical remarks concerned the issue of the lack of resolution in the voted judgment of the issue of directly contributing to the claimant’s rise or damage. The research methods used in the text were based mainly on the dogmatic analysis of the Civil Code, including rich literature and judicial decisions. The author has approved the Court’s argumentation regarding the understanding of the above notion, for which family connections are decisive. The source of these connections is the relationship of closeness, which is not always based on formal and legal links. The applied research methods were based mainly on the dogmatic analysis of the Civil Code, as well as on the use of civil law literature and rich court jurisprudence.
EN
The article selectively deals with issues concerning a physician’s compensative liability for wrongful birth in the Polish law. It considers mainly the grounds for claims made by parents of handicapped children and the nature of a legal interest subject to violation. The article also presents the current state of the Polish legal doctrine and judicature. lt also analyses the premises for validity of awarding damages or compensation. The Author is of the opinion that lawsuits brought on account of wrong death are inadmissible in the Polish law, and she points out the lack of adequate systemic solutions that would put a norm on a physician’s liability regarding conception and birth.
PL
W artykule wybiórczo podjęto zagadnienia dotyczące odpowiedzialności odszkodowawczej lekarza za bezprawne urodzenie w prawie polskim. Uwzględnia głównie podstawy roszczeń rodziców dzieci niepełnosprawnych oraz charakter interesu prawnego podlegającego naruszeniu. W artykule przedstawiono również aktualny stan polskiej doktryny prawnej i orzecznictwa. Analizuje również przesłanki zasadności przyznania odszkodowania lub zadośćuczynienia. Autorka stoi na stanowisku, że powództwa z tytułu nieumyślnego zgonu są w polskim prawie niedopuszczalne i zwraca uwagę na brak adekwatnych rozwiązań systemowych normujących odpowiedzialność lekarza za poczęcie i urodzenie.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.