Search results

1

Idea jakuckiej religii i obchody święta Ysyach w Republice Sacha

100%

Lipiński W.

Lud

|

2020

|

vol. 104

PL

Od początku istnienia Republiki Sacha podejmowano tam wiele działań na rzecz zachowania odrębności kulturowej Jakutów i wzmocnienia ich tożsamości. Służyć temu miały między innymi przyznanie tradycyjnemu świętu Ysyakh statusu święta narodowego oraz próby tworzenia na bazie dawnych wierzeń jakuckiej religii narodowej. Jej podstawą jest tzw. doktryna aĭyy, opracowana przez przedstawicieli jakuckiej inteligencji narodowej. W artykule pokazuję w jakich sferach funkcjonowania dzisiejszego Ysyakhu widoczne są jej wpływy oraz jakie jest znaczenie święta dla jej propagowania.

2

Kościół katolicki na Białorusi na przełomie XX i XXI wieku

86%

Dębiński J.

Folia Historica Cracoviensia

|

2008

|

vol. 14

EN

The article discusses the issues surrounding the revival of the Catholic Church at the turn of the 21st century against a broad historical background.

PL

Artykuł omawia problematykę odrodzenia kościoła katolickiego na przełomie XX i XXI wieku, na szerokim tle historycznym.

3

O procesach zmian w kulturach rdzennych ludów syberyjskich po upadku Związku Radzieckiego. Przypadek kultury buriackiej

72%

Połeć W.

Rocznik Lubuski

|

2020

|

vol. 46

|

issue 2

89-102

EN

The aim of the article is to analyse the selected changes within the cultures of indigenous peoples in Siberia after the dissolution of the Soviet Union, or more precisely after the political and social transformations that took place after the “fall of communism” as exempliﬁed by the Buryat culture. An analysis of the theoretical concept of “policy of cultural revival”, which is widespread in the literature on the subject, is followed by the analysis of the connection between the revival of the cultures of Siberian indigenous peoples and the religious revival in Siberia. Political and economic change has been shown to be linked to cultural and religious change, creating a new context for the Buryats that often deﬁes simple categorisation. Attention was drawn to the interaction of “top-down” factors imposed at the national-political level and “bottom-up” factors, i.e. activities undertaken locally, or sometimes even individually, which make creative reference to local contexts and local cultural heritage. The paper highlights the importance of religious revival for all the changes brought about by the collapse of the Soviet Union and points to their implications for indigenous Siberian cultures.

PL

Celem artykułu jest analiza na przykładzie kultury buriackiej wybranych zmian w obrębie kultur rdzennych Syberii w epoce po rozpadzie Związku Radzieckiego, a właściwie po przemianach ustrojowych i społecznych, jakie miały miejsce po „upadku komunizmu”. Przeprowadzono analizę rozpowszechnionej w literaturze przedmiotu koncepcji teoretycznej, jaką jest „polityka odrodzenia kultur”, by następnie przejść do analiz związku odrodzenia kultur rdzennych ludów syberyjskich z odrodzeniem religijnym na terenach Syberii. Pokazano, jak zmiany polityczne i gospodarcze powiązane są ze zmianami kulturowymi i religijnymi tworzącymi dla Buriatów nowy kontekst działań wymykający się niejednokrotnie prostym kategoryzacjom. Zwrócono uwagę na współdziałanie czynników określanych jako „odgórne”, narzucane w skali organizmu państwo-politycznego i czynników „oddolnych”, to jest działań lokalnych, czasami wręcz jednostkowych twórczo nawiązujących do lokalnych kontekstów i lokalnego dziedzictwa kulturowego. Artykuł podkreśla szczególną rolę zmian związanych z odrodzeniem religijnym dla całości zmian wynikłych z upadku Związku Radzieckiego oraz wskazuje ich implikacje dla rdzennych kultur syberyjskich.

4

Rosyjska diaspora religijna w Paryżu

72%

Kucy A.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 7: Słowianoznawstwo

161-175

EN

The Russian diaspora played an important role in the 20-th century religious and spiritual revival. The French capital was the main centre of the Russian religious and cultural renaissance of in the 1920s and 1930s. In Paris, there were dozens of Orthodox churches and chapels. Religious life flourished, accompanied by intellectual revival. This led to the rise of what can be legitimately called a separate Orthodox, emigrational school of theology.

5

Islam within the religious space in Belarus: centuries-old history and modern tendencies

72%

Kutuzova N.

Nurt SVD

|

2016

|

issue 1

204-221

EN

The article is devoted to the history of Islamic communities in Belarus, their communication with the Christians, features of the modern revival of religious life. Tatar-Muslims moved to the Byelorussian territory in the 14th century. Crimean Tatars, as well as Tatars from the Volga regions migrated to the Byelorussian territory. They were Muslims - Sunnites of the Hanafi madhhab. The legal status of Tatars was limited because the state religion in Grand Duchy of Lithuania was Christianity. The most ancient mosques till now are in villages of Nekrashuntsy near Lida (1415), Lovchitsy under Novogrudok (1420). The hand-written heritage of Byelorussian Tatar-Muslims includes 41 manuscripts along with fragments from the end of the 18th and the first half of the 20th century. The revival of religious life of the Muslims began in Belarus in the 90s of the 20th century. Tatar-Muslim capital in Belarus is Ivie (Grodno region). The Byelorussian Muslim religious associations, the Public association of the Tatars „Zikr ul'-Kitab" plays the key role in the religious revival. Quantitative data and features of modern religious life are described in this article. One of the most acute problems of the Muslim religious association is the problem of religious education of the youth, formation of their religious identity.

PL

Artykuł poświęcony jest historii społeczności islamskich na Białorusi, ich komunikacji z chrześcijanami i trendom współczesnego odrodzenia życia religijnego. Tatarzy-muzułmanie byli przemieszczani na terytorium Białorusi od XIV wieku. Tatarzy krymscy, jak również Tatarzy z regionów nadwołżańskich migrowali na terytorium Białorusi. Byli to muzułmanie-sunnici z hanafickiej grupy madhhab. Status prawny Tatarów był ograniczony, bowiem religią państwową w Wielkim Księstwie Litewskim było chrześcijaństwo. Najstarsze meczety są do dziś w wioskach Nekrashuntsy pod Lidą (1415), Lovchitsy pod Nowogródkiem (1420). Ręcznie pisane dziedzictwo białoruskich Tatarów muzułmanów obejmuje 41 rękopisów wraz z fragmentami z końca XVIII i pierwszej połowy XX wieku. Odrodzenie życia religijnego muzułmanów na Białorusi rozpoczęło się w latach 90. XX wieku. Stolicą Tatarów-muzułmanów na Białorusi jest Ivie (obwód grodzieński). Białoruskie muzułmańskie związki wyznaniowe, stowarzyszenia publiczne Tatarów „Zikr ul'-Kitab" odgrywają kluczową rolę w odrodzeniu religijnym. W artykule podano dane liczbowe i wskazano na istotne cechy społeczności islamskich na Białorusi. Podstawowym problemem muzułmańskiego związku wyznaniowego jest kwestia edukacji religijnej młodzieży, formowanie ich tożsamości religijnej.

6

Odrodzenie życia religijnego w Ukraińskiej Socjalistycznej Republice Radzieckiej w świetle artykułów zamieszczonych na łamach „Tygodnika Powszechnego” w latach 1988-1991

51%

Joniec Ł.

Studia Polonijne

|

2016

|

vol. 37

71-105

PL

Schyłek lat osiemdziesiątych i początek lat dziewięćdziesiątych XX wieku dla większości państw Europy Środkowo-Wschodniej był okresem przełomowym. Wydarzenia zapoczątkowane reformami M. Gorbaczowa nie ominęły także terytorium naszego wschodniego sąsiada – Ukrainy. Pozwoliły one państwu ukraińskiemu na wydostanie się spod hegemonii Moskwy, a następnie umożliwiły budowanie własnej podmiotowości na arenie międzynarodowej oraz ustroju opartego – przynajmniej w teorii – o zasady obowiązujące w demokratycznym państwie prawa. Reformy te zmieniły zasadniczo także pozycję funkcjonujących tam wspólnot religijnych, w tym Kościoła katolickiego. Zerwanie z obowiązującą od dziesięcioleci polityką ateizacji i sowietyzacji społeczeństwa zapoczątkowało spontaniczne odrodzenie religijne, co w konsekwencji doprowadziło do odbudowania struktur Kościoła katolickiego. Wieści o odradzającym się za wschodnią granicą życiu religijnym docierały do Polski między innymi. za sprawą artykułów publikowanych na łamach prasy, w tym „Tygodnika Powszechnego”. Analiza tekstów zamieszczonych na jego kartach w latach 1988-1991 pozwala na stwierdzenie, iż przekazywały one w miarę aktualny oraz pełny obraz zmian, jakie w tym czasie zachodziły na terytorium Ukrainy. Czytelnik informowany był zarówno o reformach obejmujących swym zasięgiem cały kraj, w tym obrazujących zmianę podejścia władz państwowych do kwestii związanych z religią, jak też o sukcesach lokalnych wspólnot katolickich, które dzięki nieprawdopodobnemu wręcz zaangażowaniu potrafiły, pomimo skromnych zazwyczaj możliwości, odzyskać szereg budynków kościelnych, a w dalszej kolejności odbudować struktury poszczególnych parafii. Niestety, pozytywny obraz zachodzących zmian psuły nasilające się od początku lat dziewięćdziesiątych konflikty z ukraińskimi władzami państwowymi, a co gorsza – także z przedstawicielami innych wyznań. Konflikty te, dotyczące głównie kwestii związanych ze zwrotem budynków sakralnych, również znalazły swe odzwierciedlenie na kartach „Tygodnika Powszechnego”. Dzięki temu czytelnik na bieżąco mógł śledzić wydarzenia związane z odrodzeniem życia religijnego na Ukrainie.

EN

The period between late 1980s and early 1990s was a turning point for the majority of Central and Eastern European countries. The events initiated by Gorbachev's reforms affected Ukraine. They allowed the Ukrainian state to leave the Moscow's area of influence, and build its own subjectivity on the international stage and a system based, at least theoretically, on the democratic rule of law. These reforms fundamentally changed the position of the religious communities functioning there, including the Catholic Church. Breaking with the policy of atheization and the sovietization of society that had been in force for decades has initiated a spontaneous religious revival, which in turn led to the rebuilding of the structures of the Catholic Church. The news of the reviving religious life coming from across the Eastern border was heard in Poland, among others due to press articles, including the articles published in “Tygodnik Powszechny.” An analysis of the texts published in “Tygodnik Powszechny” in 1988-1991 shows that they provided a complete and up-to-date description of the changes that occurred in Ukraine at that time. The reader was informed about reforms across the whole country, including the change in the attitude of state authorities to matters related to religion, as well as about the successes of local Catholic communities, which, due to their great commitment, managed to regain a number of church buildings and rebuild the structures of individual parishes, despite limitations in their functionality. Unfortunately, the positive picture of the ongoing changes was tarnished by the conflicts with the Ukrainian state authorities, which had been growing since the beginning of the 1990s, and, what was worse, with the representatives of other religions. These conflicts, mainly concerning issues related to the return of religious buildings, were reflected in the articles published in Tygodnik Powszechny. Due to this, the reader could follow events related to the revival of religious life in Ukraine on an ongoing basis.

Refine search results

1 Folia Historica Cracoviensia

1 Lud

1 Nurt SVD

1 Rocznik Lubuski

1 Roczniki Humanistyczne

1 Studia Polonijne

1 Dębiński J.

1 Joniec Ł.

1 Kucy A.

1 Kutuzova N.

1 Lipiński W.

1 Połeć W.

2 2020

2 2016