Search results

1

Najwcześniejsze polskie ogrody krajobrazowe w świetle materiałów źródłowych (opisów, traktatów i poematów)

100%

Jagiełło M., Brzezowski W.

Architectus

|

2018

|

issue 3(55)

41-52

PL

Artykuł przedstawia historię rozwoju ogrodów nieformalnych w Polsce. Najwcześniejsze założenia tego typu powstały w 3. tercji XVIII w. Tę pierwszą fazę zakładania ogrodów swobodnych odnotowali licznie przybywający wówczas do nas publicyści, podróżnicy, dyplomaci, naukowcy, którzy pozostawili po sobie bezcenne źródłowo „opisy podróży”. Ich osąd bywał nieraz boleśnie szczery. Wielu właścicielom tych ogrodów zarzucano bowiem chęć błyszczenia i popisu, często nieudolne i niesmaczne naśladowanie wzorców obcych, a bardzo rzadko szczere zamiłowanie. Tego ostatniego nie sposób odmówić zasłużonym polskim ogrodnikom-dyletantom: Izabeli Czartoryskiej, Aleksandrze Lubomirskiej, Aleksandrze Ogińskiej, Helenie Radziwiłłowej i Stanisławowi Kostce Potockiemu. To dzięki nim, inspirowanym wieloma europejskimi podróżami i jeszcze liczniejszymi publikacjami poświęconymi sztuce ogrodowej, powstała w ostatnich latach istnienia Rzeczpospolitej i pierwszych jej unicestwienia mozaika form ogrodowych, trudnych czasami do sklasyfikowania, które później przyjęto nazywać „angielskimi”, choć bliżej im wówczas było do wielu krajobrazowych ogrodów francuskich.

EN

The article presents a history of development of informal gardens in Poland. The earliest gardens of this kind arose in the 3rd terce of the 18th century. This first phase of establishing freestyle gardens was noted by many journalists, travelers, diplomats, scientists who came to us at that time and who left behind priceless „travel descriptions”. Their judgment was sometimes painfully honest. Many owners of these gardens were accused of glistening and showing off, often ineptly and unpalatably imitating foreign patterns, and very rarely manifesting sincere involvement. The latter cannot be denied to Polish gardeners-dilettantes: Izabela Czartoryska, Aleksandra Lubomirska, Aleksander Ogińska, Helena Radziwiłowa and Stanisław Kostka Potocki. It is thanks to them, inspired by many European journeys and even more numerous publications devoted to garden art, that in the last years of the Republic’s existence and the first few of its downfall, a mosaic of garden forms appeared, sometimes difficult to classify, later named “English”, though they were closer to many French landscape gardens at that time.

2

Ogrodowe mody i konwencje XVIII wieku i ich recepcja w Polsce. Uniwersalność idei ogrodu angielskiego i działań projektowych

84%

Kosiacka-Beck E.

Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

|

2016

|

issue 4(50)

113-126

PL

Zapoznając się z historią sztuki ogrodowej, zazwyczaj stykamy się z przekazem historyków sztuki, którzy analizują daty powstania, atrybucje, kompozycje czy przemiany obiektów na przestrzeni dziejów. Celem rozważań jest spojrzenie na sztukę kształtowania ogrodów – na ogród jak na element mody, pewien trend, jak na czynnik zaspokajający społeczne potrzeby, pewne zjawisko w ujęciu socjologicznym. Dużo ciekawsze wydaje się być spojrzenie na ogród jako na miejsce, z pomocą którego właściciel czy twórca zaspokajał własne pragnienia, odzwierciedlał własne dążenia i aspiracje, bogactwo, mógł zamanifestować światopogląd, dobry gust czy dotrzymać kroku panującej modzie. Badanie kompozycji i wyglądu współczesnego założeń historycznych, uzupełnione o analizę materiałów historycznych i ikonografi cznych osiemnastowiecznych założeń ogrodowych, w ujęciu historii sztuki, ale i innych dziedzin życia, ma na celu ukazanie mechanizmu przenoszenia idei i uniwersalności ogrodu angielskiego, widzianych w charakterze, formach i rozwiązaniach przestrzennych, utrwalonych również w dzisiejszych tendencjach projektowych. Wiemy dziś na pewno, że dzięki angielskim impulsom na terenie naszego kraju powstawały piękne malownicze scenerie, a krajobraz wypełniały bogate w nowe doznania kompozycje zagospodarowane egzotycznymi gatunkami roślin. Pewne jest też, że ogród przez kompozycje i wyposażenie, a także wszelkie nowinki ogrodnicze był i jest środkiem do poprawy jakości życia, a moda jest tym zjawiskiem, które najkrócej określa sposób rozpowszechniania się ogrodowych idei i rozwiązań przestrzennych. Implikacje praktyczne: wyodrębnione trwałe elementy kompozycji tworzące kanon ogrodu krajobrazowego. Implikacje społeczne: ogrodowe mody i konwencje jako elementy podnoszące jakość codziennego życia.

EN

When exploring the garden design’s history, we usually meet with the art historians who analyse the date of creation, attributions, compositions or transformations throughout history. The aim of this article is to look at the garden history as a social factor, element of fashion, real trend and to look at the garden as a place where man could accent social needs. It would be much more interesting though to look at gardens as the places, thanks to which the owner or the creator has fulfi lled his own dreams, expressed the strive and aspirations or wealth and who could manifest his or her world view, good taste while also keeping up with fashion. The investigation of composition and the appearance of present landscape gardens, replenished with an analysis of historical materials and iconographic eighteenth-century landscape gardens is to present the mechanism of conveyance of the idea and universality of the English garden seen in the nature, forms, and spatial solutions, reinforced also in today’s project tendencies. Today, we know for sure that thanks to the English impulses, in Poland, beautiful picturesque sceneries came into existence and landscapes were full of many exotic plants, enriched with new experience. We are sure that the garden aspired to improve the standard of life through the composition, its equipment and the gardening news. What is more, fashion has been the phenomenon which determines in the shortest way spreading of gardening ideas and spacious solutions in every stage and epoch. Practical implications: the singled out permanent elements of the composition setting up the canon of landscape garden. Social implications: garden fashions and conventions as the elements raising the quality of daily life.

3

Aleksandria – ogród krajobrazowy Aleksandry z Czartoryskich Ogińskiej w świetle nowych materiałów

84%

Knapik A.

Biuletyn Historii Sztuki

|

2020

|

vol. 82

|

issue 1

97-126

EN

It is the Aleksandria landscape garden in Siedlce founded by Aleksandra Ogińska née Czartoryski that is studied in the paper. In the light of the archival and iconographic sources, the following issues have been studied: the story of the garden’s foundation, its attribution and dating, staff structure, analysis of the spatial layout, genesis of the buildings’ forms, as well as their ideological content.

PL

Przedmiotem badań stał się ogród krajobrazowy Aleksandria w Siedlcach założony przez Aleksandrę z Czartoryskich Ogińską. Na podstawie źródeł archiwalnych i ikonograficznych opracowano takie zagadnienia jak: historia powstania ogrodu, sprawa autorstwa i datowania, rekonstrukcja struktury zatrudnienia, analiza układu przestrzennego, geneza form budowli oraz ich treść ideowa.

4

Pałac i ogród Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie

67%

Laskowska-Adamowicz M., Popławska-Bukało E.

Ochrona Zabytków

|

2013

|

issue 1-4

37-60

EN

The intention of the article is to present to readers the Palace of the President of the Republic of Poland with its garden. This ensemble is a well-known monument, valuable for the culture of our country. It is located on a Warsaw Scarp, embedded in the landscape of the downtown. Its rich history dates back to the seventeenth century and is associated with many personages, including Stanisław Koniecpolski and Michał Kazimierz II Radziwiłł. The palace and park complex represents a unique historical and natural value, which has been the reason for bringing it under protection. While the palace itself has been broadly described in the monograph by art historians Zbigniew Bania and Tadeusz Stefan Jaroszewski, the garden inextricably linked to it has not been a subject of extensive study and publications. Therefore, the authors of this paper, after having presented the history of the palace, analyse in more detail the shape and the design of the garden: from early baroque until present times. The primary difficulty they encounter is the modest and uncertain source base. Translated by Małgorzata Laskowska-Adamowicz

Refine search results

1 Architectus

1 Biuletyn Historii Sztuki

1 Kwartalnik Naukowy Uczelni Vistula

1 Ochrona Zabytków

1 2020

1 2018

1 2016

1 2013

1 Brzezowski W.

1 Jagiełło M.

1 Knapik A.

1 Kosiacka-Beck E.

1 Laskowska-Adamowicz M.

1 Popławska-Bukało E.

Najwcześniejsze polskie ogrody krajobrazowe w świetle materiałów źródłowych (opisów, traktatów i poematów)

Ogrodowe mody i konwencje XVIII wieku i ich recepcja w Polsce. Uniwersalność idei ogrodu angielskiego i działań projektowych

Aleksandria – ogród krajobrazowy Aleksandry z Czartoryskich Ogińskiej w świetle nowych materiałów

Pałac i ogród Prezydenta Rzeczypospolitej Polskiej przy Krakowskim Przedmieściu w Warszawie