Search results

1

Jednolitość orzecznictwa a paradygmat interpretacyjny (ze szczególnym uwzględnieniem reguły clara non sunt interpretanda)

100%

Grzybowski T.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2013

|

vol. 2(7)

25-37

PL

A subject of the article is uniformity of judicial interpretation in the context of two rules of interpretation, namely a clara non sunt interpretanda rule and an omnia sunt interpretanda rule challenging first mentioned method. The author points out that taking into consideration omnia sunt interpretanda rule, i.e. order to perform interpretation in every case, may lead to disintegration of judicial interpretation and as a consequence destabilization of judicature in general. Main thesis of the article is that institutional conceptualization of the clara non sunt interpretanda rule is an answer to this threat, because application of this rule enhances the argument from precedent in judicature. According to abovementioned version of clara non sunt interpretanda rule, legal text is considered as obvious and needs no interpretation if its meaning is certain in previous judicial interpretation, e.g. there is line of precedents or preliminary ruling. However it must be underlined that clara non sunt interpretanda rule is not unquestionable. It is a defeasible argument in judicial discourse; it only changes an argumentation burden which does not rest on the one who refers to this rule, but on the one who challenges the rule (wants to perform interpretation).

2

On the maxim of clara non sunt interpretanda

84%

Mikołajewicz J.

Studia Prawa Publicznego

|

2015

|

issue 2(10)

77-88

PL

Powstała na gruncie polskim oryginalna koncepcja wykładni Macieja Zielińskiego, zwana koncepcją derywacyjną, w sposób nieuchronny starła się z dotychczas przyjmowaną koncepcją wykładni prawa (której najwybitniejszym przedstawicielem był J. Wróblewski), w myśl której przedmiotem wykładni prawniczej jest ujaśnianie tekstu prawnego (stąd stosowana nazwa tej koncepcji – koncepcja klaryfikacyjna). Stanowisko M. Zielińskiego ująć by można za pomocą paremii omnia sunt interpretanda w opozycji do podnoszonej paremii clara non sunt interpretanda. O ile stanowisko Macieja Zielińskiego (koncepcji derywacyjnej) w tym sensie jest niezmienne, że nieustannie podnosi wagę wykładni prawa dla samego odtworzenia normy prawnej, to stanowisko zwolenników paremii clara non sunt interpretanda – w toku sporu nie da się jej adherentów identyfikować jedynie ze zwolennikami stanowiska Jerzego Wróblewskiego (koncepcja klaryfikacyjna) – ewoluuje. Stałym elementem tej ewolucji jest tendencja do nadawania sensowności samej tej paremii. W zabiegach tych uczestniczą również zwolennicy koncepcji derywacyjnej. O ile pierwotną treść tej paremii można by, za O. Boguckim i M. Zielińskim, sprowadzić do tezy o jej antyinicjacyjnym charakterze, to po reinterpretacji Z. Ziembińskiego, nadal posługując się lapidarnym ujęciem O. Boguckiego i M. Zielińskiego, trzeba by mówić o jej antykontynuacyjnym charakterze, co skądinąd zbliża tę swoiście polską paremię, do powszechnej w naszym kręgu kulturowym zasady interpretatio cessat in claris. Zauważmy, że o ile pierwsza interpretacja przedstawia się jako metodologicznie bezzasadna, o zasadności drugiej można orzec dopiero po odniesieniu do przyjmowanego kryterium jasności rezultatu. Te oczywiste słabości obu wersji zasady clara… skłaniają zwolenników zachowania tego zwrotu w języku prawniczym do podania trzeciej, tym razem pragmatycznej wersji jej treści. Otóż sprowadzałaby się ona do przerwania dyskursu wykładniowego po podaniu jakiegoś autorytatywnego wyniku. Na interpretację tę, przynajmniej tak się wydaje prima vista, i zwolennicy M. Zielińskiego koncepcji wykładni mogliby się zgodzić, jednak z wyraźnym zaznaczeniem, że po pierwsze: pojęcia autorytatywny nie należy mylić z autorytarny; oraz po wtóre: przed przyjęciem określonego autorytatywnego wyniku wykładni zawsze dokona się sprawdzenia jego aktualności w stosunku do przedmiotowego momentu stosowania prawa.

EN

The original concept of legal interpretation developed in Poland by Professor Maciej Zieliński, also known as the derivative concept of interpretation, has inevitably been juxtaposed against the previously accepted concept of legal interpretation (the most prominent representative of which was J. Wróblewski), according to which the point of legal interpretation is to clarify a legal text (hence the name given to this concept: a clarification concept). M. Zieliński’s views can be encapsulated in the maxim of omnia sunt interpretanda, in opposition to the maxim of clara non sunt interpretanda which is discussed in this study. While M. Zieliński’s view (the derivative concept) is in a certain sense stable in that it continually underscores the importance of legal interpretation for the purposes of the reconstruction of legal rules, the views of the adherents of the maxim clara non sunt interpretanda (who for the purposes of this discussion should not be identified with the adherents of J. Wróblewski’s position falling under the clarification concept) continue to evolve. An inclination to attribute a meaning to this very maxim remains a permanent element of this evolution. Supporters of the derivative concept are also party to these discussions. While the original content of this maxim could, according to O. Bogucki and M. Zieliński, be reduced to a thesis of its anti-initiation nature, following the interpretation by Z. Ziembiński (but still using the concise concept of the two scholars), the maxim merits a different interpretation as an anti-continuation principle, which otherwise brings this specifically Polish maxim closer to the universal principle in our cultural sphere of interpretatio cessat in claris. It is also noteworthy that while the former interpretation appears as methodologically unfounded, the adequacy of the latter may be recognized only after its reference to the adopted criterion of the clarity of the result of interpretation. These obvious weaknesses of both versions of the principle of clara… prompt those who support maintaining this expression in the legal language to give it a third, this time pragmatic, version of its content. This third version would amount to bringing an interpretation discourse to an end, having first provided an authoritative result of interpretation.

3

Koncepcja wykładni prawa Macieja Zielińskiego

82%

Choduń A.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2016

|

vol. 78

|

issue 4

57-67

EN

The collection of interpretative functions used at three stages of interpretation (the ordering phase, the restructuring phase and the perceptive phase) create a normative conception of the interpretation of law which in its primary form was first presented by Maciej Zieliński in 1969. It was later described fully by the same author in his monograph Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki published in 2002. Under this conception it is assumed that interpretation is always done omnia sunt interpretanda and that the text of a legislative act is ways of expressing norms in legal provisions, which requires their reconstruction (syntax-wise, logic-wise and content-wise) and subsequent equivalencing meaning-wise. The result of the activities undertaken by the legislator, after the linguistic, systemic and functional directives have been applied in accordance with the principle of interpretatio cessat post applicationem trium typorum directionae – a legal norm understood as a complete (syntax-, content- and logic-wise) expression sufficiently unambiguous at the given interpretative moment.

PL

Zbiór dyrektyw interpretacyjnych stosowanych w trzech fazach wykładni (fazie porządkującej, fazie rekonstrukcyjnej i fazie percepcyjnej) tworzy normatywną koncepcję wykładni prawa, której pierwotną wersję przedstawił w 1969 r. Maciej Zieliński, a w pełni zaprezentował w monografii Wykładnia prawa. Zasady, reguły, wskazówki w 2002 r. W koncepcji tej przyjmuje się, że interpretacji dokonuje się zawsze (omnia sunt interpretanda) i podlega jej tekst aktu prawnego, który ze względu na swoiste cechy związane z quasi-idiomatycznością oraz różnymi sposobami wyrażanie norm w przepisach prawnych, wymaga przeprowadzenia czynności rekonstrukcyjnych (syntaktycznie, logicznie i treściowo) oraz ujednoznaczniających. Natomiast rezultatem działań interpretatora – po zastosowaniu dyrektyw językowych, dyrektyw systemowych i dyrektyw funkcjonalnych zgodnie z zasadą interpretatio cessat post applicationem trium typorum directionae – jest norma prawna rozumiana jako zupełna (syntaktycznie, treściowo i logicznie) wypowiedź dostatecznie jednoznaczna w wybranym momencie interpretacyjnym.

Refine search results

1 Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

1 Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

1 Studia Prawa Publicznego

1 2016

1 2015

1 2013

1 Choduń A.

1 Grzybowski T.

1 Mikołajewicz J.

Jednolitość orzecznictwa a paradygmat interpretacyjny (ze szczególnym uwzględnieniem reguły clara non sunt interpretanda)

On the maxim of clara non sunt interpretanda

Koncepcja wykładni prawa Macieja Zielińskiego