Search results

1

Zvuk u prijevodu. Onomatopeje u Tuwimovoj pjesmi Lokomotiva i njezinom hrvatskom prijevodu

100%

Pycia-Košćak P.

Przekłady Literatur Słowiańskich

|

2020

|

vol. 10

|

issue 1

191-206

PL

W artykule przeprowadzono analizę wymagającego środka stylistycznego, jakim jest onomatopeja, w oryginalnym tekście - wierszu Lokomotywa Juliana Tuwima i w jego chorwackim przekładzie. Onomatopeje imitują dźwięki rzeczywistości pozajęzykowej, wykorzystując w tym celu specyfikę warstwy fonicznej danego języka, są zatem uwarunkowane kulturowo. W analizowanym tekście wyjściowym warstwa foniczna w dużej mierze uzupełnia warstwę semantyczną, jednak w przekładzie ta zależność jest wyraźnie ograniczona. Techniki translatorskie, w tym liczne kompensacje, w tłumaczonym wierszu nie oddają w pełni wrażeń akustycznych oryginalnego tekstu.

EN

This article analyzes the onomatopoeias in the poem Locomotive byJulian Tuwim and its translation into Croatian. Onomatopoeia is a figure of speech anda linguistic principle deeply rooted in the phonic layer of language and in its culture. Thesound organization of the text based on this phenomenon creates not only the formal level,but also the semantic level of the poem. Translating process structures of this type requiresnot only knowledge of the phonic features of language systems, but also poetic skills.

HR

Ovaj članak analizira onomatopeju, zahtjevnu stilsku figuru u izvornom tekstu, pjesmi Lokomotiva Juliana Tuwima i u hrvatskom prijevodu. Onomatopeje oponašaju zvukove izvanjezičke stvarnosti koristeći u tu svrhu specifičnost fonične razine određenog jezika, pa su one kulturološki uvjetovane. U analiziranom izvornom tekstu fonična razina uvelike nadopunjuje semantičku, međutim u prijevodu je taj odnos ograničen. Prijevodne tehnike, uključujući brojne kompenzacije, u prevedenoj pjesmi ne odražavaju u potpunosti akustične dojmove izvornog teksta.

2

Czasowniki onomatopeiczne w gwarach Śląska na tle słowiańskim. I. Leksemy opisujące głosy i zachowania ptaków

89%

Muszyńska M.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2013

|

vol. LIX

165-187

PL

Artykuł stanowi opracowanie z zakresu czasowników onomatopeicznych w gwarach Śląska, a konkretnie dotyczy leksemów opisujących głosy i zachowania ptaków. Zagadnienie zostało zaprezentowane na tle słowiańskim i w kontekście polszczyzny ogólnej, z uwzględnieniem polszczyzny historycznej (zwłaszcza doby staro- i średniopolskiej). Przytoczone przykłady opowiadają się za tezą o więzi między budową głoskową wyrazu a jego znaczeniem. Zwraca się uwagę na istotną w wypadku onomatopei opozycję u–i (samogłoskom tylnym: u, o, a odpowiada wyobrażenie dużych przedmiotów, a samogłoskom przednim: i, y, e – wyobrażenie małych obiektów). Ważny wydaje się sam fakt odnotowania interesującego zbioru „ptasich” onomatopei, gdyż w polskiej literaturze omawianej tematyce poświęca się stosunkowo niewiele miejsca (przeważają publikacje obcojęzyczne).

EN

This paper is a study dedicated to onomatopoeic verbs in the Silesian dialect, and specifically, lexemes describing bird sounds and behaviours. The subject has been discussed compared to Slavic languages and in the context of the common Polish language, as well as taking into consideration historical Polish (in particular that in the Old- and Middle Polish era). The provided examples support the thesis that there exists a link between the word’s sound formation and its meaning. There is emphasized the opposition between ‘u’ and ‘i’ which is essential in the case of onomatopoeia (back vowels ‘u’, ‘o’ and ‘a’ are used with reference to large objects, while front vowels ‘i’, ‘y’ and ‘e’ – small objects). Noticing an interesting set of ‘bird-type’ onomatopoeia also seems important, since there is relatively little mention of this phenomena in the Polish literature (foreign studies prevail).

3

Angielskie zapożyczenia onomatopeiczne używane do opisu dźwięków wydawanych przez instrumenty perkusyjne

89%

Taraszka-Drożdż B.

Prace Językoznawcze

|

2017

|

issue XIX/4

133-146

EN

The analysis presented in the article constitutes a part of the research conducted by the author on the linguistic strategies used to describe musical auditory sensations. The analysis is based on utterances made by musicians who shared their impressions concerning the sounds produced by percussion instruments on Internet websites of Polish musical journals and on blogs. Among the linguistic means noted in the musicians’ utterances one can find onomatopoeic words borrowed from English, and it is these borrowings that constitute the object of analysis of the present paper. They are approached from the perspective of the relationship between the words’ phonological structure and the acoustic features of the imitated sounds. They are also examined from the point of view of the sound sources that the onomatopoeic words imitate. Additionally, the analysis discusses the issue of adaptation of these borrowings in Polish.

4

Rodzina słowiańskich wyrazów dźwiękonaśladowczych opartych na pierwiastku *gra-. Słowotwórstwo i semantyka

89%

Herej‑Szymańska K.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

|

2023

|

issue 18

93-105

EN

Words containing the sound imitation element *gra-, extracted from dictionaries of all Slavic languages and dialects are presented. Their word‑forming development is discussed from interjection through verbs calling the making of this interjection or sounds reminiscent of it, to the names of the activist, i.e. the person who makes this interjection. Then the semantic development of the discussed words is presented. The basic meaning is ‘voice of a crow’, from which the utterance of such or similar voice developed, and then the name of the one who uttered that voice. The second basic meaning in this word family is the sound of something heavy falling on a hard surface. In addition to these basic meanings, which result directly from the association with the sound heard as a gra-, there are more than a dozen secondary meanings, developed in different directions from the basic ones. Formally, this family of words is model. In terms of semantic, however, it is very extensive. A comparative method was used.

5

Onomatopoeia in interactions between advanced students of English. A corpus based study

89%

Jaskólska A., Kopernika U. M.

Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

|

2013

|

vol. 20

EN

The aim of this work is to present a pilot study investigating the distribution of phono-iconic phenomena in interactions between learners of English. The study was based on Vienna-Oxford International Corpus of English (VOICE) that contains transcripts of conversations between advanced and experienced non-native users of English. The description of material for analysis and methods of study was preceded by a short theoretical introduction to a range of directions of research concerning vocal behaviour in language with special reference to onomatopoeia. The article also provides brief and essential information on VOICE.

6

Angielszczyzna a polszczyzna – foniczne aspekty stylistyki. Wyzwania dla tłumacza

63%

Konert-Panek M.

Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

|

2015

|

issue 39/2015 Filologia IV

83-94

PL

Język polski i angielski różnią się pod względem najczęściej stosowanych fonicznych środków stylistycznych, jak również związanego z powyższym stopnia ekspresywności. Jednym z czynników kształtujących odmienne tradycje stylistyczne są systemy fonemiczne danych języków. Do najistotniejszych różnic fonologicznych między polskim a angielskim zaliczyć można odmienny stosunek samogłosek do spółgłosek oraz reguły fonotaktyczne (zbitki spółgłoskowe, status geminat). Pod względem stylistycznym język polski i angielski charakteryzują się również odmiennością typologiczną oraz częstotliwością zastosowania aliteracji, która wpływa nie tylko na poziom foniczny, ale także znaczeniowy tekstu. W języku angielskim często stosowana jest aliteracja nagłosowa, podczas gdy w polskim – sufiksalna. Celem niniejszego artykułu jest porównanie tych dwóch systemów fonologicznych oraz – w oparciu o wybrane przykłady (literatura piękna, slogany reklamowe, teksty piosenek) – przedstawienie konsekwencji tych różnic, w tym wyzwań, jakie stoją przed tłumaczem. Foniczne środki stylistyczne są szczególnie trudne z perspektywy translatorycznej, zmuszając tłumacza do wyboru między zachowaniem formy i treści lub też do zastosowania innego środka stylistycznego (np. wykorzystania potencjału polskich zbitek spółgłoskowych, bądź użycia aliteracji w innym miejscu tekstu).

EN

Polish and English differ with respect to typical phonic stylistic devices, as well as the resulting degree of their expressiveness. Among the factors influencing distinct stylistic traditions are the phonemic systems of the two languages. The most significant phonological contrasts between Polish and English comprise a vowel-consonant ratio and phonotactic patterns (different consonantal clusters and the status of geminates). Stylistically, Polish and English differ also with regard to the type and frequency of occurrence of alliteration, a stylistic device that is significant not only from the phonetic, but also from the semantic perspective. In English, alliterative devices are used in the onset, while in Polish – in the coda. The aim of the article is to compare the two systems and, with the use of selected examples (comprising poetry, advertising slogans and song lyrics), to show the consequences of such differences and challenges posed to the translator. Phonetic stylistic devices are particularly problematic in the process of translation, frequently forcing the translator to choose between the form and the meaning or to compensate for the loss with the use of a different stylistic device (e.g. Polish complex consonantal clusters or the use of alliteration in different positions compared with the original).

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Kształcenie Polonistyczne Cudzoziemców

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia Linguistica

1 Prace Językoznawcze

1 Przekłady Literatur Słowiańskich

1 Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

1 Zeszyty Naukowe Uczelni Vistula

1 2023

1 2020

1 2017

1 2015

2 2013

1 Herej‑Szymańska K.

1 Jaskólska A.

1 Konert-Panek M.

1 Kopernika U. M.

1 Muszyńska M.