Search results

1

Godność i prawa kobiety / La dignité et les droits de la femme dans les textes de Jean-Paul II – une contribution de la linguistique du corpus à l’élaboration des dictionnaires bilingues

100%

Śliwa D.

|

2014

|

vol. 62

|

issue 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka

183-200

EN

This article presents an analysis of some syntagmas taken from a bilingual corpus of parallel texts. The methodology, which has been applied, combines the elements of distributive and transformational grammar with some components of cognitive semantics based on realistic metaphysics. In the first part of this article, it is presented the etymology of words (niewiasta, kobieta / femme) and discussed a microstructure of an entry taken from a monolingual dictionary. In this structure, the components of word lexical sense reflect the ontological structure. Analysing a microstructure of an entry taken from a bilingual dictionary, it is important to answer a question about the order of included equivalents. These Polish and French syntagmas with words which designate a woman in the texts of John-Paul II show dignity—an important woman’s value. They also present this dignity in the inherent relations with other components (such as vocation, role, rights, love) as well as the relations of other subjects to women. These predicates become a basis for nominal syntagmas and verbo-nominal collocations. Being well-ordered, according to the ontological criterion, they can be a proposition to edit a Polish-French bilingual dictionary.

PL

Artykuł zawiera analizę wybranych syntagm z określonego korpusu dwujęzycznych tekstów paralelnych. Zastosowana metodologia łączy elementy gramatyki dystrybucyjno-transformacyjnej z elementami semantyki kognitywnej opartej na metafizyce realistycznej. W pierwszej części przedstawiona jest etymologia wyrazów (niewiasta, kobieta / femme) oraz omówiona jest mikrostruktura hasła słownika jednojęzycznego, w której komponenty sensu leksykalnego wyrazu odzwierciedlają strukturę ontologiczną. Dla mikrostruktury hasła słownika dwujęzycznego pojawia się pytanie o porządek, w jakim umieszczane są przykłady ekwiwalentów. Syntagmy polskie i francuskie z wyrazami desygnującymi kobietę w tekstach Jana Pawła II ukazują istotną wartość kobiety, jaką jest godność w jej relacjach inherentnych z innymi komponentami (powołanie, rola, prawa, miłość) oraz relacje innych podmiotów do kobiet. Predykacje te są u podstaw syntagm nominalnych oraz kolokacji werbo-nominalnych. Tak uporządkowane według kryterium ontologicznego mogą być propozycją dla redagowania słownika dwujęzycznego polsko-francuskiego.

2

Parlons cerises : les prédicats et les relations dans les définitions lexicographiques et dans les énoncés définitoires

80%

Śliwa D.

Białostockie Archiwum Językowe

|

2015

|

vol. 15

FR

A partir d’une relecture d’Aristote par les métaphysiciens réalistes (Thomas d’Aquin, Gilson, Maryniarczyk) sur la nature des êtres et des objets du réel nous proposons de redéfinir le sens des mots à partir de la définition du concept en tant que résultat de la participation active du sujet parlant dans la connaissance du monde. Dans la description sémantique et dans la formulation des définitions lexicographiques il faut donc tenir compte des liens entre le réel et le conceptuel et de la cohérence interne des composantes du concept assurée par les liens logiques de cause et de but. Une telle description, à partir de la structure ontologique élaborée selon les bases de la métaphysique réaliste, est réalisée par l’instrument d’analyse que sont les structures prédicatives (phrases-sources) exprimant une propriété de l’entité. L’analyse des dénominations des cerises confirme la nécessité de la description cohérente pour les définitions lexicographiques des noms d’une catégorie des entités. Les prédications sous-jacentes aux dénominations varient en fonction du discours général ou spécialisé des sujets parlants.

EN

The aim of the present paper is to present a semantic analysis of meaning that is based on adequately read Aristotelian concept, and developed within the framework of metaphysical realism. A reflection on the nature of real existence makes one discover an ontic structure of actually existing objects; this internally coherent structure is closely related to the resulting ontological structure that is fundamental to all meaning relations. As opposed to the traditionally adopted division between ontological and logical relations, metaphysical realism explains semantic relations between particular components of an object in question: this is due to the fact that these components are linked under logical relations, where the relation of causality is of superior character. In this account, the units of description are source sentences, i.e. the predications where the predicative expression designates a given component (property) or relation. In lexicographical definitions and definitional statements, such predications are linked together and subject to syntactic and morphological transformations. A review of selected names of cherries in French (cerises) and their lexical definitions indicates that there is a need for ontological structure of certain cherry varieties, and for their respective names within the category to be hierarchically organized by an expert. Particular predications express human cognitive activity that is structured not only by logical reasoning but also by sensual perception. This fundamental concept dates back to Aristotle, who spoke of the essence of things rather than the necessary and sufficient conditions to capture the meaning of a word.

3

СПОРЫ О СУЩНОСТИ ПРАВА В ДИСКУРСЕ ПРАВОПОРЯДКА

80%

TOKARYEV V.

Comparative Legilinguistics

|

2010

|

vol. 4

101-110

PL

Artykuł omawia ontologiczną strukture prawa. Autor odwołuje sie do badań V.S. Nersesyanc'a czy do koncepcji "politycznej teologii" C. Schmitta omawiając zaleznośći pomiędzy polityką, prawem a filozofią.

EN

The article is devoted to the ontological structure of law. The contradictions between its various interpretations are eliminated in the law and order discourse. He allows to reveal the social bases of law – the legal situations resolved by the legitimate instance. The law and order discourse is formed in a context of political and legal doctrines of the epoch of the Enlightenment. They raised a question about the universal character of legal structure and offered a new methodology of its comprehension. Subsequently V.S. Nersesyanc interpreted this discourse in an original way. However in the beginning of the XX-th century the weaknesses of the discourse of law and order became the reason of crisis of sense of justice. The conception of ―political theology‖ by C. Schmitt who criticized the liberal jurisprudence was the answer to it. At the same time a rivalry between points of view within the limits of a uniform scientific discourse brings to light its such essential component as a free discussion. Nevertheless, the discussion about essence of law is artificial narrowed by the considerable influence of the political sphere on the legal sphere.

RU

В статье анализируется проблематика онтологической структуры права. Рассматриваются различные подходы к ее осмыслению, противоречия между которыми снимаются в дискурсе правопорядка. Он позволяет выявить социальные основания права – правовые ситуации, разрешаемые легитимной инстанцией. Дискурс правопорядка формируется в контексте политических и правовых учений философов эпохи Просвещения, поставивших вопрос об универсальном характере правовой структуры и предложивших принципиально новую методологию ее познания. Впоследствии этот дискурс будет оригинально интерпретирован автором «либертарной» теории понимания права акад. В.С. Нерсесянцем. Однако уже в начале XX века становятся очевидными и слабые стороны дискурса правопорядка, что приводит к кризису правосознания. Ответом на него была концепция «политической теологии» К. Шмитта, направленная на установление логического соотношения между нормой и фактом в структуре права. В то же время соперничество точек зрения в рамках единого научного дискурса обнаруживало такой его существенный компонент как свободная дискуссия. Тем не менее, пространство дискуссии о сущности права остается искусственно суженным за счет значительного влияния на юридическое поле политического поля, не ставящего вопрос о суверенитете на всеобщее обсуждение

4

Testament : entité – concept – termes français et polonais dans leurs relations pluridimensionnelles

80%

Śliwa D.

Roczniki Humanistyczne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 8: Lingwistyka Korpusowa i Translatoryka

131-147

EN

The aim of this article is to present a method of terms analysis based on realistic metaphysics. Its application is necessary to determine the equivalents of the term will in comparable texts taken from the French and Polish Civil Code. These terms are presented integrally, i.e. in their relation¬ships between ontic structure of the called being, ontological structure as well as morphological and syntactic structure of the language. The author extracts the terms from the documents using a real terminological definition and presents them in their syntagmatic combinatorics on the metalinguistic level in the form of source sentences. It forms the basis for a description of French and Polish collocations and compound terms as some units of the discourse in comparable texts. The author also contrasts them with the terms from bilingual dictionary and presents some difficulties to determine the equivalents. The type of specialized text and its historical context should also be taken into consideration.

PL

Celem artykułu jest porównanie ekwiwalentów opracowanych na podstawie analizy dwujęzycz¬nych tekstów porównywalnych z ekwiwalentami zapisanymi w dwujęzycznym słowniku specjalistycznym. Na przykładzie testamentu przedstawiona jest metoda analizy językoznawczej terminów na bazie metafizyki realistycznej, która pozwala połączyć strukturę ontyczną testamentu, jego konceptualizację (struktura ontologiczna) oraz strukturę morfologiczną i składniową wyrażeń języko¬wych terminu. Na tej podstawie opisane są francuskie i polskie kolokacje oraz terminy zło¬żone jako jednostki dyskursu w tekstach prawa francuskiego i polskiego. Są one wydobywane z tekstu za pomocą realnej definicji terminologicznej i ukazane w ich kombinatoryce syntagmatycznej na poziomie metajęzykowym w postaci zdań źródłowych. Autorka wskazuje na konieczność uwzględnienia typu tekstu specjalistycznego i jego kontekstu historycznego w ustalaniu ekwi¬walentów terminologicznych.

Refine search results

2 Roczniki Humanistyczne

1 Białostockie Archiwum Językowe

1 Comparative Legilinguistics

1 2015

1 2014

1 2013

1 2010

3 Śliwa D.

1 TOKARYEV V.

Godność i prawa kobiety / La dignité et les droits de la femme dans les textes de Jean-Paul II – une contribution de la linguistique du corpus à l’élaboration des dictionnaires bilingues

Parlons cerises : les prédicats et les relations dans les définitions lexicographiques et dans les énoncés définitoires

СПОРЫ О СУЩНОСТИ ПРАВА В ДИСКУРСЕ ПРАВОПОРЯДКА

Testament : entité – concept – termes français et polonais dans leurs relations pluridimensionnelles