Results found: 1

Search results

Search:
in the keywords: orangutan Pongo

Sort By:

Limit search:

Od beztroskiego małpiego ludku do mądrego pana Pongo. Strategie post-ludzkie w późnej poezji Tadeusza Różewicza

100%

Filipowicz A., Uniwersytet Gdański I. F. P., Anna Filipowicz – dr a. w. K. T. L. i. K. A. t. U. G. O. z. s. f. p. h. i. a. z. w. p. l. w. s. O. m. i. a. Z. p. m. n., afilipowicz@wp.pl

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

2013

vol. 02

W późnej twórczości Tadeusza Różewicza zwierzęta bywają często nowymi sprzymierzeńcami poety w jego rozważaniach nad kształtem współczesności. W przeciwieństwie do wcześniejszych tomów, w których świat animalny stanowił zazwyczaj synonim nieodwołalnej ludzkiej degrengolady, ukazywani w ostatnich utworach reprezentanci fauny stają się nieoczekiwanym sojusznikiem Różewicza, coraz bardziej krytycznego wobec ponowoczesnej kultury oraz konstytuującego ją człowieka. W zwierzęcej niemocie poeta szuka zwłaszcza przewrotnej zbieżności z podejmowanymi przez siebie twórczymi wyborami, zaś jego ironiczna gra gatunkową różnicą, w której odwraca się humanistyczne hierarchie i bezlitośnie piętnuje niekompetencję homo sapiens, staje się pretekstem do kolejnego zakwestionowania dorobku wykreowanej przez niego cywilizacji. Zapewne dlatego w poemacie Pan Pongo (ze zbioru Cóż z tego że we śnie) nie tylko docenia się przyrodzone zwierzętom milczenie czy ich behawioralne niepodobieństwo do ludzkiego gatunku, ale pozycjonuje niektóre ze stworzeń (orangutan) na równi z dawnymi „głosami” najważniejszych dla tej twórczości postaci literatury, sztuki czy filozofii. Takie konfrontacje z tym, co animalne zdradzają doskonałą orientację poety w mocnych i słabych stronach związanych ze zwierzętami posthumanistycznych teorii (nurty human-animal studies). Dowodzą jednak również nieredukowalnego sceptycyzmu Różewicza, który nawet w sytuacji pełnego uznania dla zwierzęcego istnienia pozostaje nieodmiennie przy „własnym”, zdenaturalizowanym stanowisku, opowiadając się trwale po ludzkiej i tylko ludzkiej stronie bytu.

Refine search results

1 Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

1 Anna Filipowicz – dr a. w. K. T. L. i. K. A. t. U. G. O. z. s. f. p. h. i. a. z. w. p. l. w. s. O. m. i. a. Z. p. m. n.

1 Filipowicz A.

1 Uniwersytet Gdański I. F. P.

1 afilipowicz@wp.pl

1 2013

Search results

Od beztroskiego małpiego ludku do mądrego pana Pongo. Strategie post-ludzkie w późnej poezji Tadeusza Różewicza