Search results

1

Kajet ucznia Mickiewicza w świetle wileńskiej Grammatyki języka polskiego przez Maxymiliana Jakubowicza napisanej do użytku szkół przeznaczonej

100%

Mędelska J.

Język Polski

|

2013

|

issue 2

77-85

PL

W artykule przedstawiono analizę zapisów ortograficznych w pochodzącym z roku szkolnego 1821/1822 kowieńskim zeszycie ucznia Adama Mickiewicza oraz w uwagach poczynionych przez jego wielkiego nauczyciela, a także w innych rękopisach poety. Zbadano stosowanie liter i, y, j oraz grafemu x, podwajanie liter spółgłoskowych, zetymologizowaną pisownię bezokoliczników (np. bydź, kłaźdź), operowanie kropką nad z, używanie wielkich liter oraz pisownię łączną i rozdzielną, czyli najistotniejsze, kontrowersyjne i nie do końca uregulowane kwestie polskiej ortografii pierwszej ćwierci XIX w. Obserwacje te porównano ze stanem ortografii w wydanym w tym samym okresie wileńskim podręczniku Maksymiliana Jakubowicza, autora także pochodzącego z kresów północno-wschodnich. Analiza wykazała, że pisownia ucznia szkoły kowieńskiej była bardzo zbliżona do pisowni jego nauczyciela i odznaczała się pewnym chaosem w stosowaniu zasad, dość bezładnym ścieraniem się tradycji z nowoczesnością, czyli cechami charakterystycznymi dla ówczesnej inteligencji północnokresowej. Na tym tle gramatyk M. Jakubowicz, zmagający się z tymi samymi problemami, wyróżnia się większą świadomością językową i wynikającą z tego konsekwencją zapisów ortograficznych.

EN

The article presents an analysis of spelling in a Kaunas notebook from the school year 1821/1822 which belonged to Mickiewicz’s student as well as in notes made by the student’s great teacher and in other manuscripts written by the poet. The study concentrated on punctuation, the usage of letters i, y, j and grapheme x, doubling of consonants, etymologized spelling of infinitives (for example bydź, kłaźdź), using a dot over z, the usage of capital letters as well as writing words together or separately. All of the above are the most important, controversial and not entirely regulated problems of the Polish orthography of the first quarter of the 19th century. These observations were compared with punctuation and spelling presented in a Vilnian textbook, issued in the same period as the above book, which was written by Maksymilian Jakubowicz, an author who also came from Northeastern Borderlands. The analysis showed that spelling used by the student who attended a Kaunas school was similar to the spelling of his teacher-poet and that it was characterised by certain chaos in the usage of rules as well as incoherent clashing of tradition and modernity, i.e. characteristics typical of the Northern Borderlands intellectuals of that time. Compared with the above M. Jakubowicz, a grammarian who encountered the same problems, stands out as the one who had better language awareness and, as a consequence, consistency of spelling.

2

Wielką czy małą literą? Przymiotnik pochodny od osobowej nazwy własnej jako komponent frazeologizmu

100%

Bąba S.

Język Polski

|

2012

|

vol. 92

|

issue 1

70–71

EN

The author examines the spelling of adjectives which form a part of set phrases and are derived from personal proper nouns. He considers two groups which can be distinguished among adjectives of this kind: possessive pronouns which answer the question "whose"? (capitalized) and qualitative adjectives which answer the question "what…like"? (not capitalized).

3

Pisownia a wymowa polska w perspektywie historycznej

100%

Dunaj B., Mycawka M.

Język Polski

|

2015

|

vol. 95

|

issue 5

397-405

PL

Celem artykułu jest ustalenie wzajemnego oddziaływania polskiej ortografii i wymowy w rozwoju historycznym. W pierwszym okresie rozwoju polskiego piśmiennictwa (do poł. XVI w.) ortografię polską dostosowywano stopniowo do wymowy. Stabilizacja ortografii spowodowała, że w następnych stuleciach różnice pomiędzy wymową a ortografią zwiększały się. Ortografia wpływała niekiedy na zahamowanie niektórych procesów fonetycznych.

EN

The aim of the article is to define the mutual influence between spelling and pronunciation in the historical development of Polish. At the initial stages of the development of Polish writing (until the middle of the 16th century), spelling was gradually adapted to reflect pronunciation. In later periods, the stabilization of the spelling system resulted in growing differences between pronunciation and spelling. On occasion, the stable spelling system restrained phonetic processes.

4

Udział Kazimierza Nitscha w pracach nad ortografią polską

100%

Saloni Z.

Prace Językoznawcze

|

2009

|

issue 11

229-236

5

O ortografii w kontekście apelatywizacji

100%

Kosek I.

Prace Językoznawcze

|

2006

|

issue 8

21-28

EN

The object of the considerations is the spelling of a subgroup of appellativized or being under the process of appellativization proper names such as: Don Kichot, Zosia Samosia, nowy wspaniały świat, Wielki Brat, siedmiu wspaniałych. Such language units` orthography is clearly unstable, because of some reasons: firstly the doubts about their status (the users' uncertainty whether they are proper or common names), secondly the etymological relations with proper names which are still noticeable even after the change of such units` status (the acquaintance of etymology), and thirdly the writers` habits. As the analysis shows the instability of using capital letters may be the signal of displacement within the lexical subsystem, creation of new units of nomen appellativum character.

6

Dušan-Vladislav Paždjerski, Ewelina Chacia, Zarys fonetyki języka serbskiego. Szkic historyczny, dialekty, akcenty. – Gdańsk : Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2015. – 64 s.

94%

Sawicka I.

Rocznik Slawistyczny

|

2016

|

vol. 65

139-146

7

Gij zult andermans taalfouten koesteren! Tolerantie voor taalveranderingen en spellingfouten

94%

Kowalska-Szubert A.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 5

95-104

NL

Dit essay is een pleidooi voor zorgvuldiger taalgebruik met name door docenten en vertalers Nederlands. Met name de spelling blijkt altijd weer een lastig struikelblok te zijn, en dat lang niet alleen voor tweede- of vreemdetaalleerders. Het essay gaat in op de problematiek van samengestelde woorden en fouten die bij het wel of niet aaneenschrijven van deze woorden worden gemaakt door professionele taalbeoefenaars van het Nederlands.

EN

This essay is a plea for more careful use of Dutch language, in particular by translators and teachers of Dutch. In particular, the spelling always proves to be a difficult stumbling block, and not just for second-language or foreign-language learners. The essay examines the problem of compound words and mistakes made by professional language practitioners of Dutch when writing these words or not.

PL

Będziesz miłował błędy innych ludzi! Tolerancja dla zmian w języku i błędów językowych Niniejszy esej to apel o bardziej staranny język, zwłaszcza do nauczycieli i tłumaczy języka niderlandzkiego. Zwłaszcza pisownia jest, jak się okazuje, ciągle poważnym problemem, i to nie tylko dla osób uczących się języka niderlandzkiego jako drugiego albo obcego. Niniejszy esej porusza problematykę złożeń i błędów, jakie popełniane są przy pisaniu łącznym lub rozdzielnym tychże złożeń przez osób zawodowo zajmujących się językiem niderlandzkim. Dit essay is een pleidooi voor zorgvuldiger taalgebruik met name door docenten en vertalers Nederlands. Met name de spelling blijkt altijd weer een lastig struikelblok te zijn, en dat lang niet alleen voor tweede- of vreemdetaalleerders. Het essay gaat in op de problematiek van samengestelde woorden en fouten die bij het wel of niet aaneenschrijven van deze woorden worden gemaakt door professionele taalbeoefenaars van het Nederlands.

8

Фонетико-фонологічна й графіко-правописна системи української мови ІІ половини XVI століття (на матеріалі викладу о церкви теодосія софоновича)

84%

Наєнко Г.

Rozprawy Komisji Językowej ŁTN

|

2018

|

vol. 66

333-350

PL

Na podstawie Traktatu o Kościele Teodosija Sofonowycza autorka artykułu przeprowadza szczegółową analizę cech graficznych i ortograficznych zabytku, które odzwierciedlają system fonetyczny i fonologiczny języka ukraińskiego drugiej połowy XVII wieku. Autorka zwraca szczególną uwagę na wzajemne relacje zachodzące pomiędzy ukraińskim wariantem języka cerkiewnosłowiańskiego tego czasu a prostą mową. Dochodzi przy tym do wniosku, że prace drukowane w Kijowie miały własną ortografię, która różniła się od ortografii stosowanej w poleskiej odmianie języka pisanego.

EN

Based on Teodosii Sofonovych’s Treatise about the Church, the author offers a detailed analysis of its graphic and orthographic features which reflect the phonetic and phonological system of the Ukrainian language of the 2nd part of the 17th century. An emphasis is placed on the interrelations between the Ukrainian recension of Church Slavonic of that time with the prostaja mova. The author concludes that the Kyivan works had their own orthography which was different from that used in the Polissian variety of the written language.

9

Błędy ortograficzne wynikające z interferencji językowej w pracach pisemnych polskojęzycznych studentów italianistyki

84%

Gnyś U.

Linguodidactica

|

2017

|

vol. 21

PL

Celem artykułu jest analiza błędów ortograficznych występujących w pracach pisemnych polskojęzycznych studentów uczących się języka włoskiego jako języka obcego. Pojawiające się błędy związane są z nieodłącznym zjawiskiem, jakie towarzyszy procesowi uczenia się języka obcego, tak zwanej interferencji międzyjęzykowej. W artykule przedstawione zostaną problemy dotyczące: a) zastępowania grafemów włoskich ich odpowiednikami występującymi w alfabecie polskim, b) braku podwojeń identycznych liter, c) dopisywania w internacjonalizmach dodatkowej litery występującej w pisowni polskiej, d) zastępowania liter oznaczających spółgłoski dźwięczne bezdźwięcznymi, e) błędnego stosowania wielkiej i małej litery oraz f) pisowni hiperpoprawnej.

EN

The aim of the studyis to trace spelling errors occurring in the written works of Polish-speaking students learning Italian as a foreign language. The resulting errors are related to the inherent phenomenon that accompanies the process of learning a foreign language, the so-called inter-lingual interference. The article presents: a) issues related to the replacement of Italian graphs with their counterparts in the Polish alphabet, b) the absence of identical letters, c) the insertion of additional letters in Polish spelling, d) the substitution of consonants for voiceless consonants, e) misapplication of upper and lower case letters, and f) hyperpolic spelling.

10

PODSTAWOWE ZASADY NAUCZANIA ORTOGRAFII W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ

84%

Matusek B.

Zeszyty Naukowe Wyższej Szkoły Humanitas. Pedagogika

|

2013

|

issue 8

19-24

PL

Nauczanie ortografii to proces długotrwały, wymagający systematyczności i zaangażowania nauczyciela i uczniów. Trudności w opanowaniu poprawnej pisowni powoduje abstrakcyjny charakter i bogactwo treści ortograficznych. Warunkiem osiągania sukcesów na polu ortografii w edukacji wczesnoszkolnej jest znajomość i stosowanie zasad nauczania ortografii. Należą do nich: zasada profilaktyki, zasada systematyczności i ciągłości, zasada integracji poszczególnych działów ćwiczeń językowych, zasada przystępności i stopniowania wymagań, zasada poglądowości, zasada aktywności ucznia oraz zasada kontroli i oceny. Odpowiednie przygotowanie metodyczne nauczyciela do nauczania ortografii sprawi, że nauka poprawnej pisowni stanie się łatwa i przyjemna. Należy dołożyć wszel kich starań, aby uczniowie nie kojarzyli nauki ortografii z porażką i niską oceną.

EN

Teaching orthography is a long term process, requiring orderliness and commitment of teachers and students alike. Difficulties in mastering a proper spelling is caused by abstractive character and rich amount of orthographic content. Condition of achieving success in orthography in early school education is knowledge and usage of rules of teaching orthography. They include: rule of prevention, rule of orderliness and continuity , rule of integration of specific parts of language exercises, rules of approachability and scaling of requirements, rule of opinion, rule of student’s activity and rule of control and grading. Proper preparation of teachers in teaching orthography will make teaching a proper spelling easy and pleasant.

11

Ilu ojców mają odkrycia naukowe? O pisowni nazwisk złożonych

84%

Smuga Z.

Język Polski

|

2018

|

vol. 98

|

issue 1

35-48

PL

W artykule szczegółowo omówiono problem dwojakiej (wielorakiej) interpretacji sformułowań zawierających nazwiska złożone. Zgodnie z regułą [185] WSO poprawny jest jedynie zapis z dywizem – bez względu na to, o ilu osobach jest mowa. Ta zasada okazuje się niefunkcjonalna, gdyż na podstawie zapisu hipoteza Sapira-Whorfa nie można stwierdzić, czy mowa o jednej osobie, czy – o dwóch. Autorka kładzie nacisk na to, że myślnik i dywiz pełnią funkcję dystynktywną, i proponuje następujące rozwiązanie: półpauza – najlepiej ze spacjami wokół niej – powinna być stosowana w zapisie nazwisk, gdy chodzi o różne osoby (ma być tożsama z granicą między nazwiskami należącymi do różnych osób), natomiast dywiz powinien być używany, gdy chodzi o nazwisko dwuczłonowe należące do jednej osoby. Wówczas z zapisu hipoteza Sapira – Whorfa jasno wynika, że chodzi o dwie osoby.

EN

The paper presents the problem of the notation of compound surnames in Polish where the issue of twofold (multiple) interpretation occurs. According to the rule [185] of WSO the notation with a hyphen is the only correct one – no matter how many people we refer to. This rule turns out to be non-functional, because based on the notation of the Sapir-Whorf hypothesis no one is able to tell whether the statement is about one person or two different people. The author puts emphasis on the distinctive functions of the hyphen and the en dash. The following solution is proposed: the en dash – preferably with spaces around it – should be used in the notation of surnames when it comes to different people (as a delimiter between surnames belonging to different people), while the hyphen should be used for indicating a double-barrelled surname belonging to one person. Then the notation of the Sapir – Whorf hypothesis is unambiguous with respect to the number of people involved.

12

Wokół wyrażenia „jedyny” i jego zanegowanej postaci

84%

Wołk M.

Język Polski

|

2014

|

vol. 94

|

issue 4

314-321

PL

Przedmiotem refleksji w niniejszym artykule jest słowo „jedyny” i jego zanegowana postać, tj. wyrażenie „nie jedyny” lub „niejedyny”. Słowniki ortograficzne PWN sprawę pisowni (łącznej lub rozdzielnej) explicite rozstrzygają dopiero w wydaniach od 2003 r. Zgodnie z najnowszymi zaleceniami obowiązuje pisownia łączna. Ponieważ poruszony problem wykracza poza kwestie czysto poprawnościowe, analizie poddano również funkcjonowanie tych wyrażeń, status gramatyczny słowa „jedyny”, a także kwestię jego łączliwości, zawsze pozostającą w związku z semantyką danej jednostki językowej.

EN

The article centres on the word "jedyny" (‘only’) and its negated form, i.e. an expression "nie jedyny" or "niejedyny" (‘not the only one’). Orthographical dictionaries published by PWN explicitly determine the issue of their spelling as late as in the 2003 editions. According to the latest recommendations, spelling the negated form as one word is correct. Since the discussed matter goes beyond mere correctness, the functional as well as grammatical status of the word was analysed, together with its selectional restrictions, which are always related to the semantic level of a given linguistic unit.

13

„The spirit of AVNOJ in language policy“: language policy from the end of World War II to mid-1950s in Yugoslavia and Croatia

84%

Mićanović K.

Socjolingwistyka

|

2018

|

issue 32

23-37

PL

Kwestia językowa w wielonarodowej i wielojęzycznej federacji jugosłowiańskiej była nierzadko traktowana jako ważki problem polityczny. Niniejszy artykuł analizuje politykę językową w okresie powojennym, kiedy ukształtowała się polityka językowa nie dająca żadnemu z języków oficjalnego statusu, a praktyka parlamentarna potwierdzała rozróżnienie między czterema językami ludności jugosłowiańskiej – chorwackim, serbskim, słoweńskim i macedońskim. Szczególną uwagę poświęcono przepisom dotyczącym języka w zapisach konstytucyjnych i dyskusjach filologicznych. Podnoszono w nich pytanie, czy powinny istnieć dwa podręczniki ortograficzne – chorwacki i serbski – lub, czy językoznawcy chorwaccy i serbscy powinni stworzyć wspólny podręcznik, który służyłby jako normatywny standard obowiązujący na terytorium czterech jednostek federacji.

EN

The language issue in the multi-national and multi-language Yugoslav federation was oftentimes valued as a vital and political problem. This article analyses language policy in the post-war period, when such a language-politics system was formed that assigned no language de iure official status, and parliamentary practice confirmed the differentiation between the four languages of the Yugoslav peoples – Croatian, Serbian, Slovenian and Macedonian. Particular attention is given to language-related provisions in constitutional texts and philological discussions problematizing the question of whether there should exist two orthographic handbooks – Croatian and Serbian – or Croatian and Serbian linguists should create a unitary common handbook which would serve as a normative standard in the territory of the four federal units.

14

Origins of the Proposal for Orthography in Bosnia and Herzegovina

84%

Baković M.

Socjolingwistyka

|

2020

|

issue 34

295-312

EN

The focus of the paper 1 is the conflict centred around orthography in Bosnia and Herzegovina between advocates of the Karadžić-Daničić concept of language and those of a moderate morphophonemic concept based on the language of the Zagreb Philological School. Special attention will be dedicated to two sessions of the committee for orthography held in 1883 and to the proposal, presented by Kosta Hörmann and Ljuboje Dlustuš, for the preservation and recovery of morphophonemic orthography in Bosnia and Herzegovina. Their proposals will be compared with those presented by Vatroslav Jagić in his 1864 treatise Naš pravopis. The outcome and influence of this conflict on the state of orthography in Croatia will also be discussed.

PL

Artykuł skupia się na sporze wokół ortografii w Bośni i Hercegowinie między zwolennikami koncepcji języka Karadżicia i Daničicia oraz umiarkowanej koncepcji morfofonicznej opartej na języku Zagrzebskiej Szkoły Filologicznej. Szczególną uwagę poświęcono dwóm sesjom komitetu ds. ortografii, które odbyły się w 1883 roku, oraz propozycji, którą przedstawili Kosta Hörmann i Ljuboje Dlustuš, dotyczącej zachowania i odtworzenia ortografii morfofonicznej w Bośni i Hercegowinie. Ich propozycje porównano z propozycjami przedstawionymi przez Vatroslava Jagicia w traktacie Naš pravopis z 1864 roku. W artykule omówiono także rezultaty i wpływ tego konfliktu na stan ortografii w Chorwacji.

15

Sprawność ortograficzna i interpunkcyjna uczniów klas I i II szkoły podstawowej – ocena tekstów przepisywanych

84%

Horodecka A.

Logopedia

|

2016

|

vol. 45

53-70

PL

W niniejszym artykule zaprezentowano wyniki badań ukierunkowanych na ocenę sprawności ortograficznej i interpunkcyjnej u uczniów klas I i II szkoły podstawowej. Materiał badawczy pochodzi z badań empirycznych A. Domagały i U. Mireckiej, referowanych w aspekcie sprawności grafomotorycznych w monografii pt. Grafomotoryka u dzieci w wieku 7–13 lat (2010). Dla celów niniejszego opracowania autorka poddała analizie udostępniony jej materiał – łącznie 200 tekstów pozyskanych od uczniów (po dwie próbki od każdego dziecka). Grupę badaną stanowiło w tym wypadku 100 uczniów klas I i II (po 50 osób z każdego poziomu edukacji, równoliczne grupy dziewczynek i chłopców). Analiza materiału pozwoliła na rozpoznanie poziomu ortograficznego prac każdego ucznia i całej badanej populacji, w ramach przyjętej typologii błędów w pisaniu oraz dokonanie charakterystyki porównawczej sprawności uczniów z uwzględnieniem poziomu edukacji i płci osób badanych. W efekcie ukazano skalę problemów w pisaniu u uczniów klas I–II szkoły podstawowej – na podstawie oceny tekstów przepisywanych. Wyniki przeprowadzonych badań wskazują na wyższy poziom umiejętności w pisaniu u dziewczynek oraz mniejsze nasilenie błędów w próbach przepisania tekstu u uczniów klas II.

EN

This article presents the results of studies aimed at assessing the efficiency of spelling and punctuation among primary school students of first and second grade. The research materials were derived from empirical research conducted by A. Domagała and U. Mirecka, used in terms of efficiency in the graphomotor monograph entitled Grafomotoryka u dzieci w wieku 7–13 lat (2010). For the purpose of this study the author has analyzed the available materials – 200 texts in total, obtained from the students (two samples from each child). In this case, the study was conducted on a group of 100 students (50 children from each level of education, equal groups of girls and boys). Analysis of the gathered materials allowed the identification of the spelling level of each student as well as the entire population, within the typology of errors in writing and after making characteristics of the comparative performance of students with level of education and gender of the tested subjects. As a result, the scale of writing problems of students in grades I–II of primary school was shown, achieved on the basis of the rewritten texts. The results of this study indicate a higher level of writing skills in girls and less severe errors in attempts to rewrite the texts in second grade pupils.

16

Pronuncia e grafia tra L1 e L2: alcune considerazioni sugli errori ortografici di studenti slovenofoni

84%

Bažec H.

Italica Wratislaviensia

|

2019

|

issue 10.1

11-29

EN

This paper proposes a model for the analysis of spelling mistakes that Slovene speakers make in written production in Italian as FL/L2. This model is based on a grid produced by other authors and adapted for the specific needs of the present research. The grid comprises four categories: phonological errors, non-phonological errors, phonetic errors, and punctuation errors. Each category is further divided into sub-categories. The aim of the research is to discover which category yields more errors and what their origin is, in order to propose scientific bases for improvements in teaching Italian to Slovene students. The conclusion is that students and teachers have to deal with first-language interference as well as negative transfer from English as FL/L2, another foreign language that students acquire, and universal strategies comprising generalisation, simplification, and regularisation.

IT

Il presente articolo propone un modello per l’analisi di errori ortografici che L1 sloveni commettono nella produzione scritta in italiano L2/LS. Questo modello si basa su una griglia ideata da altri autori e adattata alle esigenze specifiche della ricerca presentata in questo contributo. La griglia comprende quattro categorie: errori fonologici, non fonologici, fonetici e di interpunzione. Ogni categoria è ulteriormente suddivisa in sottocategorie. L’obiettivo del presente contributo è scoprire quale categoria sia la più rappresentata e quale sia l’origine per proporre delle basi scientifiche sulle quali si potrà migliorare l’insegnamento dell’italiano a slovenofoni. La conclusione è che gli apprendenti e i docenti si devono confrontare con l’interferenza dalla L1, con il transfer negativo dall’inglese L2/LS e con le strategie universali comprendenti la generalizzazione, la semplificazione e la regolarizzazione.

17

Upgrade’ować czy upgradować? Wahania w zapisie czasowników zapożyczonych (zakończonych w języku angielskim na e nieme)

84%

Burkacka I.

Język Polski

|

2022

|

vol. 102

|

issue 2

23-35

PL

Przedmiotem artykułu są obserwowane w polszczyźnie wahania w pisowni nowszych zapożyczeń czasownikowych z języka angielskiego. Centralnym zagadnieniem jest sformułowanie zaleceń normatywnych dotyczących pisowni verbów zakończonych w pisowni oryginału na e nieme.

XX

The subject of the article is fluctuations in the notation of some newer verbal borrowings from English. The main issue is the formulation of normative recommendations which concern the spelling of verbs which in the original notation end with a silent e.

18

(Dzień) Wszystkich Świętych – współczesny uzus ortograficzny w świetle normy

84%

Badyda E.

Język - Szkoła - Religia

|

2022

|

vol. 17

9-21

EN

The article attempts to diagnose the contemporary spelling usus in relation to the Polish name of holiday Wszystkich Świętych. Data from the texts of newspapers, magazines, mass media, main information portals, websites of public administration units, state institutions, educational institutions, scientific publications, Catholic websites, as well as corpus and questionnaire data are presented. They testify to the fact that the contemporary usage of the spelling of the name is unstable, which may indicate the birth of alternative names for the holiday.

PL

W artykule podjęta jest próba zdiagnozowania współczesnego ususu ortograficznego w zakresie pisowni nazwy święta Wszystkich Świętych w języku polskim. Przestawione zostały dane pochodzące z tekstów gazet, czasopism, środków masowego przekazu, głównych portali informacyjnych, internetowych stron jednostek administracji publicznej, instytucji państwowych, instytucji edukacyjnych, wydawnictw naukowych, z internetowych stron katolickich, a także dane korpusowe oraz ankietowe. Świadczą one o tym, że współczesny uzus w zakresie pisowni nazwy święta jest rozchwiany, co może świadczyć o rodzeniu się alternatywnych nazw święta Wszystkich Świętych.

19

Ortografia nie do wiary. Wątpliwe bluźnierstwo i bóg

84%

Tramer M.

|

2022

|

vol. 64

|

issue 1

369-377

EN

After Władysław Broniewski’s death, Mieczysław Grydzewski focussed on, in his opinion, the controversial spelling of the word “bóg” (god) in the poem Zagłębie Dąbrowskie with which Polish readers were very much familiar. The poet stated his non-religious views long before his début. Throughout his literary career he consistently applied the all-lower case spelling of the word “bóg” (god). His motivation was not to act against the established principles but despite the spelling rules that existed in Polish. His intention was not to be blasphemous but to exclude himself from the oppressive principle that considered the existence of a monotheistic “god” as something certain and indisputable. In the years after the watershed year of 1989 some editors and researchers even considered Broniewski’s spelling of the word as something imposed by the Stalinist and communist censorship and thus tried to amend it.

PL

Po śmierci Władysława Broniewskiego Mieczysław Grydzewski zwrócił uwagę na, jego zdaniem, kontrowersyjny zapis słowa „bóg” w bardzo dobrze znanym polskiemu czytelnikowi wierszu Zagłębie Dąbrowskie. Laickie poglądy poeta deklarował na długo przed debiutem. Przez cały okres swojej działalności literackiej konsekwentnie stosował zapis korzystający z małej litery w pisowni słowa „bóg”. Nie czynił tego wbrew regułom, lecz pomimo zasad przyjętych przez polską ortografię. Zamiarem nie było bluźnierstwo, lecz wyłączenie się z opresywnej reguły uznający istnienie monoteistycznego „boga” jako bezdyskusyjny pewnik. Po przełomie 1989 roku część edytorów i badaczy uznała nawet stosowany przez Broniewskiego zapis jako wymuszony przez stalinowską i peerelowską cenzurę i starała się dokonać korekty.

20

Dynamika zmian fleksyjnych i ortograficznych między reformami 1830–1918

67%

Derwojedowa M., Kieraś W., Bilińska J., Kwiecień M.

Język Polski

|

2016

|

vol. 96

|

issue 1

24-35

PL

W artykule omawiana jest dynamika wybranych zmian fleksyjnych i ortograficznych w latach 1830–1918, zbadanych na materiale mikrokorpusu powstałego w ramach grantu „Automatyczna analiza fleksyjna tekstów polskich z lat 1830–1918 z uwzględnieniem zmian w odmianie i pisowni", realizowanego ze wsparciem Narodowego Centrum Nauki (DEC-2012/07/B/HS2/00570). Przykładowe procesy zostały wybrane z listy najważniejszych zmian fleksyjnych i ortograficznych podanej w opracowaniu I. Bajerowej. Musiały być one możliwe do zweryfikowania na stosunkowo niewielkim (1 milion segmentów) materiale. Uzyskane wyniki zostały porównane z ustaleniami I. Bajerowej i uzupełnione o obliczenia bardziej szczegółowe (np. dotyczące podwojonego „ss", poszczególnych liczebników, zaimków dzierżawczych).

EN

In the paper the dynamics of changes in inflection and ortography is discussed. The time span is limited to the period 1830–1918. The data come from the tiny (1M tokens) corpus compiled as part of the National Research Centre funded grant „Automatic analysis of Polish texts from the period 1830–1918 with regard to the inflection and spelling” (DEC-2012/07/B/HS2/00570). Language processes suitable for verification were selected from Bajerowa’s lists. The results were reviewed with Bajerowa’s findings and then elaborated with more detailed statistical data.

Refine search results

Kajet ucznia Mickiewicza w świetle wileńskiej Grammatyki języka polskiego przez Maxymiliana Jakubowicza napisanej do użytku szkół przeznaczonej

Wielką czy małą literą? Przymiotnik pochodny od osobowej nazwy własnej jako komponent frazeologizmu

Pisownia a wymowa polska w perspektywie historycznej

Udział Kazimierza Nitscha w pracach nad ortografią polską

O ortografii w kontekście apelatywizacji

Dušan-Vladislav Paždjerski, Ewelina Chacia, Zarys fonetyki języka serbskiego. Szkic historyczny, dialekty, akcenty. – Gdańsk : Wydawnictwo Uniwersytetu Gdańskiego, 2015. – 64 s.

Gij zult andermans taalfouten koesteren! Tolerantie voor taalveranderingen en spellingfouten

Фонетико-фонологічна й графіко-правописна системи української мови ІІ половини XVI століття (на матеріалі викладу о церкви теодосія софоновича)

Błędy ortograficzne wynikające z interferencji językowej w pracach pisemnych polskojęzycznych studentów italianistyki

PODSTAWOWE ZASADY NAUCZANIA ORTOGRAFII W EDUKACJI WCZESNOSZKOLNEJ

Ilu ojców mają odkrycia naukowe? O pisowni nazwisk złożonych

Wokół wyrażenia „jedyny” i jego zanegowanej postaci

„The spirit of AVNOJ in language policy“: language policy from the end of World War II to mid-1950s in Yugoslavia and Croatia

Origins of the Proposal for Orthography in Bosnia and Herzegovina

Sprawność ortograficzna i interpunkcyjna uczniów klas I i II szkoły podstawowej – ocena tekstów przepisywanych

Pronuncia e grafia tra L1 e L2: alcune considerazioni sugli errori ortografici di studenti slovenofoni

Upgrade’ować czy upgradować? Wahania w zapisie czasowników zapożyczonych (zakończonych w języku angielskim na e nieme)

(Dzień) Wszystkich Świętych – współczesny uzus ortograficzny w świetle normy

Ortografia nie do wiary. Wątpliwe bluźnierstwo i bóg

Dynamika zmian fleksyjnych i ortograficznych między reformami 1830–1918