Celem artykułu jest identyfikacja bodźców skłaniających do oszczędzania dokonana na tle wybranych klasyfikacji motywów oraz określenie hierarchii motywów skłaniających badanych Polaków do powstrzymywania się od bieżącej konsumpcji na podstawie badań własnych zrealizowanych w okresie od 27 lutego do 1 marca 2013 r. we współpracy z Interaktywnym Instytutem Badań Rynkowych.
W artykule podjęto rozważania na temat odpowiedzialnej konsumpcji jako czynnika determinującego odpowiedzialne pożyczanie. Scharakteryzowano kategorię odpowiedzialnej konsumpcji, określono rolę świadomości w kształtowaniu modelu społeczeństwa, jakim jest odpowiedzialna konsumpcja, a także dokonano analizy polityki kredytowej banków w latach 2006–2010, wielkości udzielanych kredytów w latach 2006–2010, jak również analizy zadłużenia Polaków w okresie VIII 2007 – V 2011 w celu wskazania działań rekomendowanych dla kształtowania odpowiedzialnych postaw konsumenckich, a w konsekwencji zapewnienia ładu i spójności społeczno-gospodarczej.
EN
This article elaborates on responsible consumption as a determining factor responsible lending. Characterized category of responsible consumption, defined the role of consciousness in shaping the model of society which is responsible consumption, as well as an analysis of banks' lending policy in the years 2006–2010, the size of loans in 2006–2010, as well as analysis of the Polish debt in the period August 2007 – V 2011 in order to indicate the recommended actions are responsible for shaping consumer attitudes.
Celem artykułu jest prezentacja postaw studentów krajów V4 wobec pieniędzy. Najpierw przedstawiona jest analiza teoretyczna stosunku do pieniędzy i postaw wobec pieniędzy. Badania empiryczne wykonano w uczelniach czterech krajów V4: w Polsce (w Katowicach), Czechach (w Ołomuńcu i Ostrawie), Słowacji (w Nitrze), na Węgrzech (w Godollo), w ramach grantu wyszehradzkiego. Przeprowadzono łącznie 1556 ankiet audytoryjnych. Analiza materiału empirycznego skupia się na takich zagadnieniach, jak: znaczenie pieniędzy w życiu studentów oraz wydawanie/oszczędzanie pieniędzy. W trakcie analizy przedstawiono wyniki poszczególnych grup narodowych oraz porównania między nimi. Zaprezentowano wspólne postawy wobec pieniędzy studentów krajów V4, istniejące różnice między nimi, a także typy postaw.
Celem artykułu jest eksploracja zależności różnych zachowań finansowych od perspektywy czasowej. Czas psychologiczny jest różnorodnie definiowany i mierzony. W badaniach prezentowanych w tym artykule przyjęto koncepcję perspektywy czasowej Philipa G. Zimbardo i Johna Boyda (2009), w której wyróżnia się pięć perspektyw czasowych: (a) przeszła pozytywna; (b) przeszła negatywna; (c) teraźniejsza hedonistyczna; (d) teraźniejsza fatalistyczna; (e) przyszłościowa. Do pomiaru tego konstruktu wykorzystano 15-itemową skróconą wersję Time Perspective Inventory (Short Zimbardo Time Perspective Inventory, SZTPI) (Zhang, Howell, Bowerman, 2013). Przeprowadzono dwa badania na próbach ogólnopolskich reprezentatywnych (N1 = 360; N2 = 1090), w których mierzono różne zachowania finansowe: oszczędzanie, inwestowanie, ubezpieczanie się i zaciąganie zobowiązań finansowych, a także ich związek z perspektywą czasową (SZTPI). Wyniki tych badań ujawniły związek perspektywy czasowej z zachowaniami finansowymi: wyższy poziom teraźniejszej hedonistycznej perspektywy czasowej sprzyjał zaciąganiu pożyczek gotówkowych, a wyższy poziom przyszłej – kredytom hipotecznym. Przyszła perspektywa była korzystniejsza w odniesieniu do oszczędzania pieniędzy i ubezpieczania się. Natomiast wysoki poziom teraźniejszej fatalistycznej perspektywy sprzyjał bierności finansowej
The aim of this study is to distinguish the types of saving behaviour of young Georgians – residents of the capital Tbilisi. The objective was achieved using primary survey data and cluster analysis. Three types of saving behaviour strategies were distinguished: with cash, valuing safety and diversifying saving portfolio. Research indicates that among young residents of Georgia dominates the type of valuing safety. People belonging to this group place their savings in products with a low degree of risk, such as bank deposits in the national currency, cash and insurance policies.
PL
Celem niniejszej pracy było wyodrębnienie typów zachowań oszczędnościowych młodych Gruzinów – mieszkańców Tbilisi. Cel został zrealizowany z wykorzystaniem danych pierwotnych pochodzących z badań ankietowych prowadzonych w Gruzji. Za pomocą analizy skupień wyróżniono trzy typy zachowań istotnie różniące się między sobą strategiami w zakresie podejścia do oszczędności. Badania wykazały, że wśród młodych mieszkańców Gruzji dominuje typ ceniący bezpieczeństwo, lokujący swoje oszczędności w produkty o małym stopniu ryzyka, takie jak: depozyty bankowe w krajowej walucie, gotówka i polisy ubezpieczeniowe.
Apart from their protective function, Life Insurances (individual and group ones) give the opportunity to accumulate and increase one’s capital with the use of unit-link insurances. The amount of the capital that has been gathered depends on: the age of the insured, the amount of the insurance premium, the level of insurance security, or the duration of the insurance. The insured chooses such a program that suits his individual needs. Current debt crisis of countries such as Greece clearly shows that the state is not able to guarantee its citizens decent pensions. Because of that situation, the role of the private insurance market will be still on the rise.
The purpose of the study is to test whether the existence of differences in mean time preferences between countries is a significant determinant of the level of savings, indebtedness, and the size of capital markets across countries. Results show only limited support for the link between time preference and the propensity to save. The paper contains a discussion on the possible reasons for the general lack of support for the hypothesized effects of cross-country time preference heterogeneity.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie badania mającego wskazać, czy istnienie różnicy w przeciętnym poziomie preferencji czasowej między krajami stanowi istotną determinantę poziomu oszczędności, zadłużenia i stopnia rozwoju rynków kapitałowych w poszczególnych krajach. Wyniki analizy wskazały wyłącznie na ograniczony związek między preferencją czasową a skłonnością do oszczędzania. W artykule zawarto dyskusję możliwych powodów braku wsparcia dla postulowanych efektów międzykrajowej heterogeniczności w preferencji czasowej.
The paper discusses the topic of possible impact which the construction of a pension system and its selected parameters may have on the decisions aiming at increasing pension benefits. Two types of decisions are studied: the participation in voluntary pension schemes and the moment of exit from the labour market. On the basis of estimated regression models (for 22 European countries) the following synthetic conclusion has been drawn: apart from factor such as interest rate (resulting from theory of consumption), pension decisions aiming at increasing future benefits are influenced by present and predicted generosity of a pension system, the method of financing and benefit formula.
PL
W artykule podjęto problematykę potencjalnego wpływu, jaki konstrukcja systemu emerytalnego oraz jego wybrane parametry mogą wywoływać na decyzje jednostek w zakresie pode jmowania działań zmierzających do podwyższenia świadczenia emerytalnego. Ocenie poddano dwa rodzaje takich decyzji: uczestnictwo w dobrowolnych planach emerytalnych oraz moment zaprzestania aktywności zawodowej. Na podstawie modeli ekonometrycznych oszacowanych dla 22 krajów europejskich postawiono wniosek, że oprócz takiego parametru ekonomicznego, jak stopa procentowa, wpływ na decyzje mające na celu powiększenie dochodu emerytalnego mają: obecna i oczekiwana hojność systemu emerytalnego, metoda finansowania w systemie emerytalnym oraz formuła wymiaru świadczeń emerytalnych
Opracowanie jest empiryczną identyfikacją strategii alokacji dochodów polskich gospodarstw domowych na konsumpcję, oszczędzanie i inwestowanie. Autorzy wyróżniają 4 podstawowe strategie podziału dochodów: szeregową, dwutorową, rozgałęzioną i równoległą. Pomiar preferencji wykonano za pomocą ocen porównawczych na skali Thurstone’a. Szerszy model objął alokację zasobów zarówno w indywidualnych decyzjach członków gospodarstw domowych, jak i wspólnych, zagregowanych decyzjach całego gospodarstwa domowego, z uwzględnieniem cyklu życia rodziny i ról pełnionych w procesie zakupu.
EN
The subject of this paper is an empirical identification of the income allocation strategies of Polish households in the area of consumption, savings and investments. The authors distinguish four basic strategies of household resource allocation: 1) sequential 2) double-track, 3) branched and 4) parallel. The empirical analysis is made on the basis of multi-level logit model, and the preference measurement model based on thurstonian law of comparative judgment. Preference modeling involves the resource allocation at both the individual decisions of household members as well as at the aggregate level, using family life cycle stage and buying roles of family members
The risk of unawareness affects a large group of people in Poland. It consists in not realizing the decrease in the level of income after finishing professional activity or as a result of loss of earning capacity as a result of an illness or injury. At present, the situation of many households of pensioners and the retired is difficult, especially for women and the disabled. This article answers questions concerning the reasons for this and explains a lack of economic education as well as a crisis of trust in financial institutions. The author has analysed the role of the school in economic education. Despite the presence of economic content in the education program, the school is not able to provide young people with the knowledge necessary for proper functioning in a market economy and for making decisions regarding managing personal finances. As a supplement, many alternative forms of acquiring knowledge about the economy and economics offered by both public and commercial entities have been presented. Indicators of trust in financial institutions and the reasons for their adverse perception by the society were also discussed. Shortages of trust, poor interest of the society in economic knowledge and unwillingness to save money doesn’t support accumulation of capital for retirement period. The need to promote economic knowledge as early as possible at an early stage of childhood and to build a consistent trust policy are key to reducing the risk of unawareness.
PL
Ryzyko nieświadomości dotyka dużą grupę Polaków. Polega ono na nieuświadamianiu sobie spadku poziomu dochodu po zakończeniu aktywności zawodowej bądź w wyniku utraty zdolności do zarobkowania na skutek choroby czy wypadku. Obecnie sytuacja wielu gospodarstw domowych emerytów i rencistów jest trudna, szczególnie kobiet i osób z niepełnosprawnościami. Artykuł odpowiada na pytania o przyczyny tego stanu rzeczy i porusza kwestie braku edukacji ekonomicznej oraz kryzysu zaufania do instytucji finansowych. Autor na podstawie literatury przedmiotu przeanalizował rolę szkoły w edukacji ekonomicznej. Treści ekonomiczne występujące obecnie w programie kształcenia nie są w stanie zapewnić młodym ludziom wiedzy niezbędnej do prawidłowego funkcjonowania w gospodarce rynkowej i podejmowania decyzji dotyczących zarządzania osobistymi finansami. Jako uzupełnienie programu szkolnego wskazano wiele alternatywnych form zdobywania wiedzy o gospodarce i ekonomii, które oferują podmioty zarówno publiczne, jak i komercyjne. Autor cytuje i analizuje wybrane wyniki badań (w tym badań własnych) dotyczące stanu wiedzy ekonomicznej Polaków. Omówione zostały także wskaźniki zaufania do instytucji finansowych oraz przyczyny negatywnego postrzegania ich w społeczeństwie. Niedostatki zaufania wraz ze znikomym zainteresowaniem społeczeństwa wiedzą ekonomiczną i niechęcią do oszczędzania nie sprzyjają budowaniu kapitału na okres po zakończeniu aktywności zawodowej. Konieczność jak najszybszego propagowania wiedzy ekonomicznej, już na wczesnym etapie nauki, oraz tworzenie spójnej polityki zaufania są kluczowe dla ograniczenia ryzyka nieświadomości.
W artykule omówiono dane z ogólnopolskich badań z zakresu sposobu podziału dochodu przez gospodarstwa domowe na konsumpcję oszczędności i inwestycje. Zbadano, które cechy tych podmiotów wpływają na wybór sposobu podziału środków. Dokonano także analizy celów przeznaczania środków finansowych z oszczędności lub inwestycji oraz analizy potrzeb. Uzyskane wyniki wskazują, że najwięcej badanych gospodarstw domowych z góry zakłada wydawanie całego dochodu na konsumpcję. Oszczędności w gospodarstwach domowych są najczęściej gromadzone na lokatach bankowych i nie zakłada się z góry określonego celu konsumpcyjnego. Oszczędności i inwestycje zaspokajają najczęściej potrzeby związane z bezpieczeństwem oraz pragnieniem posiadania i powiększania majątku. Wydawanie środków z oszczędności częściej niż wydawanie środków pochodzących z inwestycji wiąże się z zaspokajaniem potrzeby samorealizacji.
EN
The main subject of this article was the analysis of data from national research on how Polish households share resources on consumption, savings and investments. The paper investigates which features of households influence how money is allocated. The analysis included the goals of saving and investing, and the needs respondents to a survey satisfied by these means. The results indicate that most of the surveyed households anticipate spending all income on consumption. Accumulated savings generally located in bank deposits are not initially earmarked for any particular purpose or goal. Savings and investments mostly satisfy the needs of security and the desire to possess increasing wealth. Self-realisation needs are more often satisfied by spending savings than by investing.
W artykule poruszono problematykę funkcjonowania pracowniczych planów kapitałowych (PPK). Głównym celem badania jest ocena PPK pod kątem ich zdolności do mobilizacji dodatkowych oszczędności emerytalnych. Jako metodę badawczą wykorzystano metaanalizę rezultatów zaprezentowanych w innych opracowaniach. Badaniu poddano cztery grupy czynników wpływających na decyzje oszczędnościowe: zachęty finansowe, czynniki behawioralne, edukację finansową oraz marketing społeczny. Odnosząc te czynniki do założeń systemu PPK stwierdzono, że słusznie położono w nim nacisk na czynniki behawioralne, a w ramach zachęt finansowych zdecydowano się na dopłaty do oszczędności. Ponadto odnotowano, że w ramach PPK nie uwzględniono edukacji finansowej oraz marketingu społecznego. W konkluzji wskazano, że dzięki kombinacji czynników behawioralnych i finansowych PPK wpłyną na wzrost poziomu oszczędności emerytalnych w Polsce, jednak kwestia skali tego wpływu w zakresie stopy oszczędności oraz powszechności oszczędzania pozostaje otwarta.
EN
The study examines employee capital plans (ECP). The main aim of the research is to assess the ability of ECPs to mobilise voluntary retirement savings. It conducts a meta-analysis on the results of other studies, examining four groups of factors that influence savings decisions: financial incentives, behavioural factors, financial education and social marketing. The comparison of these factors to the ECP system leads to the conclusion that they deservedly stress the behavioural factors, and within financial incentives they rightly focus on subsidies for savings. Furthermore, it is noted that financial education and social marketing are not included ECPs. The study found that, thanks to their combination of behavioural and financial factors, ECPs will increase the pension savings in Poland, but the scale of this impact on the savings rate and the universality of savings remains an open question.
Everyone goes through certain stages of their life which end in retirement. This is the time when, according to the regulations, the professional career ends, and current expenses are covered from the funds collected in the form of pensions and profits from the accumulated personal or family property. The aim of the papier is to recognize the views of the representatives of generations X and Y about securing for retirement in the context of saving awareness. The achievement of the goal was a query of the literature on the subject and the results of a survey conducted in 2020 among 351 inhabitants of the Małopolskie Voivodeship. The research positively verified 6 out of 7 research hypotheses.
PL
Każdy człowiek przechodzi przez pewne etapy swojego życia, które kończy okres emerytalny. To czas, kiedy zgodnie z przepisami następuje koniec drogi zawodowej, a bieżące wydatki pokrywane są ze środków zebranych w postaci emerytury i profitów ze zgromadzonego majątku osobistego lub rodzinnego. Celem artykułu jest rozpoznanie opinii przedstawicieli pokolenia X i Y na temat zabezpieczenia się na emeryturę w kontekście świadomości oszczędzania. Realizacji celu posłużyła kwerenda literatury przedmiotu oraz wyniki badań ankietowych przeprowadzonych w 2020 roku wśród 351 mieszkańców województwa małopolskiego. Badania pozytywnie zweryfikowały 6 spośród 7 hipotez badawczych.
The purpose of this article is to examine the real interest rate bonds purchased by the cooperative banks Individual Retirement Account. It also presents the existing pension system, including the ability to avoid paying income tax under the IRA account. Also shown is the market situation for interest rates, inflation and the price of money in the interbank market for the last 10 years, and also describes the financial instruments which are the bonds of co-operative banks.
PL
Celem tego artykułu jest zbadanie realnego oprocentowania obligacji banków spółdzielczych zakupionych poprzez Indywidualne Konto Emerytalne. Przedstawiono również obowiązujący system emerytalny, w tym możliwość uniknięcia płacenia podatku dochodowego w ramach konta IKE. Pokazano także sytuację rynkową dotycząca stóp procentowych, inflacji i ceny pieniądza na rynku międzybankowym za ostatnie 10 lat, a ponadto opisano instrumenty finansowe jakimi są obligacje banków spółdzielczych.
W dzisiejszych czasach istotnym problemem na rynkach finansowych jest niewystarczający poziom włączenia finansowego rozumiany jako dostępność i korzystanie z podstawowych usług finansowych, takich jak posiadanie rachunku bankowego, oszczędności i pożyczek. Celem tego artykułu jest zbadanie stosunku do oszczędzania, inwestowania i ryzyka studentów, jako ważnej grupy potencjalnych klientów instytucji finansowych. W tym celu przeprowadzono ankietę wśród losowo wybranych studentów czterech śląskich uczelni. Wyniki badań pokazały w jakim stopniu uczniowie korzystają z dostępnej oferty produktowej instytucji finansowych, ich podejścia do korzystania z tej oferty, poziomu wiedzy finansowej, która ma wpływ na poczucie bezpieczeństwa i swobodne poruszanie się na rynkach finansowych. Nie zaobserwowano znaczących różnic pomiędzy studentami poszczególnych uczelni. Większość studentów ocenia swoją wiedzę na poziomie podstawowym. Zdecydowana większość studentów posiada oszczędności, jednakże wąskie grono studentów deklaruje chęć inwestycji w walory ryzykowne.
EN
The purpose of this article is to examine the attitude to saving, investing and risk of students, as an important group of potential clients of financial institutions. Students who are just entering the financial markets and are getting familiar with the offer constitute a large potential target group. In this paper, published research show how students manage their funds from various sources, as well as their willingness to use the savings and investment offer. It is also shown to what extent students use the offer available, their attitude to using the offer and their financial awareness which has an impact on the complacency on the financial markets.
Wprowadzenie Pracowniczych Planów Kapitałowych, ustanowienie tak zwanej trzynastej emerytury jako świadczenia cyklicznego, a także odejście od procentowej waloryzacji świadczeń emerytalnych i rentowych to przykłady zmiany percepcji zabezpieczenia społecznego. Wdrażane przez władze publiczne rozwiązania mają coraz mniej wspólnego z metodą ubezpieczeniową i wprowadzają nowe mechanizmy obce dotychczas funkcjonującym ubezpieczeniom społecznym. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie poglądu wskazującego na wygaszanie ubezpieczeń społecznych w Polsce oraz próba eksplanacji nowej metody realizacji prawa do zabezpieczenia społecznego. W pierwszej części niniejszego opracowania przedstawiono dotychczas znane metody zabezpieczenia społecznego. W drugiej części artykułu autor podejmuje próbę przedstawienia kształtującej się obecnie nowej metody realizacji prawa do zabezpieczenia społecznego. Trzecią część tekstu stanowi przedstawienie zmian w systemie zabezpieczenia społecznego wprowadzanych w latach 2016–2019. Całość wieńczy podsumowanie zawierające argumenty przemawiające za umacnianiem się nowej metody w polskim systemie emerytalnym.
EN
The introduction of Employee Capital Plans, the so-called 13 old-age pensions, as well as a departure from the percentage indexation of retirement and disability benefits are examples of changes in the perception of social security. Solutions introduced by public authorities have less and less to do with insurance methods and introduce new mechanisms foreign to the existing social insurance. The purpose of this article is to provide a view indicating the termination of social security in Poland and an attempt to explore a new technique for implementing the right to social security.
Problematyka zarządzania finansami przez gospodarstwa domowe wzbudza coraz większe zainteresowanie badaczy i polityków gospodarczych. Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie struktury aktywów finansowych gospodarstw domowych w Polsce na tle innych krajów oraz zbadanie wybranych uwarunkowań wyboru instrumentów finansowych przez gospodarstwa domowe. Dla realizacji celu sięgnięto do danych makroekonomicznych oraz mikroekonomicznych, pochodzących z badania zrealizowanego na próbie 1264 gospodarstw domowych województwa mazowieckiego. Wskazano, że najwyższą aktywność na rynku finansowym przejawiają gospodarstwa domowe czteroosobowe, osób z wyższym wykształceniem, o wysokich dochodach, prowadzących własną działalność gospodarczą lub uprawiających wolny zawód, posiadających znaczne oszczędności. Przy wyborze formy oszczędzania największe znaczenie ma bezpieczeństwo i rentowność instrumentów.
EN
Household finance management is a topic attracting more and more attention of both researchers and policy makers. The purpose of this article is to provide some insight to the Polish households financial assets structure and to explore the relationships between household characteristics and asset holding patterns. The macro-level data as well as a micro-level dataset on saving behavior of 1264 Masovian households survey are used. It was demonstrated that Polish households show a preference for less risky assets (currency and deposits). The ownership rates of all non-bank asset categories are low. The significance of household composition, level of education, income, income source and wealth for asset participation is remarkable. Households' portfolio choice decisions are based mainly on the evaluation of the instrument risk and profitability level.
W artykule zaprezentowano rangę i specyfikę polityki pieniężnej w aspekcie gospodarstwa domowego, strategię polityki pieniężnej w Polsce oraz konsekwencje realizacji polityki pieniężnej państwa. W związku z tym przedstawiono również istotę behawioralnego podejścia do pieniądza. Ponadto wskazano na ważne relacje między polityką pieniężną i rynkiem kapitałowym w kontekście portfela finansowego gospodarstwa domowego.
EN
The article presents the importance and specificity of monetary policy in the context of the household, the monetary policy strategy in Poland and the consequences of the implementation of the monetary policy of the state. Therefore, it also shows the nature of the behavioral approach to money. Moreover it emphasized the important relationship between monetary policy and capital market in the context of the financial portfolio of the household.
Celem badań była analiza wpływu warunków zewnętrznych (stopień pewności odnoszącej się do przyszłych dochodów i kondycji ekonomicznej kraju) na podejmowanie decyzji dotyczących oszczędzania i zadłużania się indywidualnych konsumentów. W badaniu 1 warunki zewnętrzne odnosiły się do bliższego otoczenia osoby badanej, związanego z jej sytuacją ekonomiczną i dochodową. W badaniu 2 przyjęto szerszą perspektywę ekonomiczną, w której warunki zewnętrzne podejmowanej decyzji określane były przez poziom stabilności ekonomicznej danego kraju. W badaniu uczestniczyły 174 osoby. Wyniki dowiodły istotnego wpływu bliższego otoczenia zewnętrznego jednostki na podejmowane przez nią decyzje dotyczące oszczędzania. Nie stwierdzono wpływu badanych warunków na decyzje dotyczące zadłużania. Stwierdzono także brak powyższej zależności w odniesieniu do warunków zewnętrznych związanych z sytuacją ekonomiczną kraju.
EN
The purpose of the study was to examine the impact of external conditions (the degree of uncertainty relating to future income and economic condition of the country) on the decision-making regarding saving and debt-incurrence of individual consumers. In study 1, the external conditions were related to the respondent’s closer environment, regarding his or her economic and income situation. In study 2, a broader economic perspective was adopted where the external conditions of the decision were determined by the level of economic stability of the country. 174 people participated in the study. The results showed a significant impact of the closer external environment only on savings decisions. Closer external conditions had no impact on debt-incurrence decisions. Neither there was any impact of external conditions related to the economic situation of the country on saving nor debt-incurrence decisions.
RU
Целью изучения был анализ влияния внешних условий (степень уверенности в будущих доходах и экономическом положении страны) на принятие решений в отношении сбережений и задолженности отдельных потребителей. В обследовании 1 внешние условия касались ближайшей среды обследуемого, связанной с его экономической ситуацией и доходами. В обследовании 2 приняли более широкую экономическую перспективу, в которой внешние условия принимаемого решения определялись уровнем экономической стабильности данной страны. В обследовании приняли участие 174 лица. Результаты показали существенное влияние ближайшей внешней среды индивида на принимаемые им решения о сбережениях. Не отметили влияния изучаемых условий на решения в отношении задолженности. Констатировали тоже отсутствие зависимости по отношению ко внешним условиям, связанным с экономической ситуацией страны.
Zmiany wprowadzane w obszarze długoterminowego oszczędzania w Polsce mają na celu stworzenie dodatkowych zasobów finansowych niezbędnych do pokrycia przyszłych potrzeb i zobowiązań. Funkcjonujące dotychczas produkty emerytalne wchodzące w skład III filaru systemu emerytalnego nie zyskały powszechności i nie zapewniają wystarczających środków na przyszłe świadczenia emerytalne. W celu przeciwdziałania dotychczasowym barierom rozwoju produktów długoterminowego oszczędzania zastosowano wiele rozwiązań wspierających wysoki poziom uczestnictwa w dobrowolnym, dodatkowym oszczędzaniu. Fundamentem aksjologicznym podjętych działań stało się pojęcie wolności, a teorią wyjaśniającą zachowania jednostek ekonomia behawioralna. W niniejszym opracowaniu przedstawiono mechanizmy zaczerpnięte z dorobku ekonomii behawioralnej, które zapisane zostały w ustawie z dnia 4 października 2018 roku o pracowniczych planach kapitałowych oraz aktach niższego rzędu konstytuujących system PPK w Polsce. W pierwszej części pracy przedstawione zostały przyczyny wprowadzenia nowego rozwiązania długoterminowego oszczędzania. W drugiej części pracy wskazano praktyczne zastosowania ekonomii behawioralnej wykorzystane w konstrukcji PPK. Pracę wieńczy krytyczne podsumowanie, wskazujące wyzwania i problemy, które mogą stanowić bariery w upowszechnieniu się tej formy oszczędzania.
EN
The changes introduced in the area of long-term savings in Poland are aimed at creating additional financial resources necessary to cover future needs and obligations. Previously functioning pension products included in the third pillar of the pension system have not become popular and do not provide sufficient funds for future retirement benefits. In order to counteract the existing barriers to the development of long-term saving products, a number of solutions supporting a high level of participation in voluntary, additional savings were applied. The axiological foundation of the actions undertaken became the notion of freedom and the theory explaining the behavior of individuals in behavioral economics. This study presents the mechanisms taken from the heritage of behavioral economics, which were recorded in the Act of 4 October 2018 on employee capital plans and lower-level acts constituting the PPK system in Poland. The first part of the work presents the reasons for introducing a new long-term saving solution. In the second part, the work contains a description of the duties of employing entities and the rights of participants of the Employee Capital Plans. In the third part of the work, practical applications of behavioral economics used in the construction of PPK were indicated. The work is crowned with a critical summary showing the challenges and problems that may constitute barriers to the spread of this form of saving.
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.