Search results

1

Częstość występowania zaburzeń funkcji poznawczych w grupie pacjentów powyżej 65. roku życia w wybranej placówce podstawowej opieki zdrowotnej z zastosowaniem testu MMSE oraz testu rysowania zegara

100%

Chorążyczewska E., Sapilak B.

Family Medicine & Primary Care Review

|

2015

|

issue 2

86-89

2

Otępienie i depresja u pacjentów w podeszłym wieku w Praktyce Lekarza Rodzinnego

100%

Bujnowska-Fedak M., Grata-Borkowska U., Sapilak B.

Family Medicine & Primary Care Review

|

2012

|

issue 3

349-353

3

Speech Therapy Case Study of Patient Diagnosed with the Frontal Psychoorganic Syndrome

89%

Gliwa R.

Logopaedica Lodziensia

|

2020

|

issue 4

29-46

PL

Zespół psychoorganiczny to odchylenie w stanie psychicznym, uwarunkowane uszkodzeniem lub dysfunkcją struktur mózgu. Wiąże się on z występowaniem zaburzeń psychicznych, przejawiających się w sferze behawioralnej, społeczno-emocjonalnej, poznawczej, a także komunikacyjnej. W artykule opisano przypadek 68-letniej pacjentki, u której rozpoznano zespół psychoorganiczny. Obserwowane u niej zmiany dotyczą znacznych dysfunkcji w zakresie kompetencji i sprawności interakcyjnych, komunikacyjnych i językowych.

EN

The psychoorganic syndrome is a deviation in the mental state due to damage or dysfunction of the brain structures. It is associated with the occurrence of mental disorders manifested in the behavioral, socio-emotional, cognitive and therefore also communicative sphere. The article describes the case of a 68-year-old patient who was diagnosed with the psychoorganic syndrome. The changes observed in her relate to significant dysfunctions in the areas of competence, interaction, communication and language.

4

Speech and language disturbances in a patient with the clinical features of Steele‑Richardson‑Olszewski syndrome

89%

Gliwa R.

Logopaedica Lodziensia

|

2017

|

issue 1

43-61

PL

Zespół Steele’a‑Richardsona‑Olszewskiego, znany także jako progresywne porażenie nadjądrowe (PSP), to choroba neurodegeneracyjna ośrodkowego układu nerwowego o typie pozapiramidalnym o nieznanej etiologii. W artykule opisano przypadek 62‑letniego pacjenta, u którego rozpoznano PSP. Obserwowane u niego zmiany dotyczą zaburzeń w sferze emocjonalnej, wybiórczych zaburzeń kompetencji lingwistycznej, wynikających z obecności demencji korowo‑podkorowej oraz dysfunkcji motorycznych.

EN

Steele‑Richardson‑Olszewski syndrome also known as progressive supranuclear palsy (PSP) is a neurodegenerative disease of the central nervous system of extrapyramidal type of neuropathy of unknown etiology. This chapter describes the case of 62 patients diagnosed with PSP, the changes they observe are related to selective linguistic dysfunction resulting from subcortical dementia and executive and motor dysfunction, and the functioning of the subject is significantly determined by emotional disturbance.

5

O metodach badań sprawności leksykalno-semantycznej w otępieniu – z perspektywy logopedy

75%

Antczak-Kujawin J.

EXLIBRIS Biblioteka Gerontologii Społecznej

|

2017

|

issue 2 (14) /2017 Oczekiwana starość

118 - 128

XX

Speech disorders, especially the lexical and semantic efficiencies, are the inseparable component of dementia clinical view. The test of lexical and semantic efficiency constitutes then the crucial aspect of speech therapy diagnosis in case of dementia. The reliable assessment of language efficiencies enables to obtain the information concerning the mental condition of elderly people, which conditions significantly the effective programming of speech therapy of patient suffering from the disorder of cognition in dementia. The diagnosis of lexical resource is included in the scope of interests of specialists in many branches, i.a. educationalists, psychologists and speech therapists, therefore this problem is considered from the different perspectives. The article aims at the brief characteristics of selected methods of lexical testing as well as the assessment of usefulness in speech therapy diagnosis of lexicographical tests in dementia, being widely applied in Poland and in the world. The principal part of the dissertation is dedicated to the description of authorial test structure to measure the lexical and semantic efficiency in people suffering from dementia which enables the speech therapy assessment of language behaviours in people with dementia.

6

Metoda zanikających podpowiedzi w diagnozie i terapii logopedycznej osób z otępieniem

63%

Domagała A.

Logopedia

|

2010-2011

|

vol. 39-40

207-218

PL

W artykule wskazano sposoby zastosowania metody zanikającego znaku w postępowaniu logopedycznym w przypadkach otępienia – na etapie diagnozy oraz terapii. Proponowany przeze mnie sposób postępowania terapeutycznego, w odniesieniu do leksyki, na etapie przygotowawczym zakłada następujące kroki: 1) wybór materiału leksykalnego do ćwiczeń – odpowiednio do fazy choroby i potrzeb indywidualnych chorego, na podstawie aktualnej oceny sprawności leksykalnej pacjenta; 2) wybór optymalnych form wspomagania aktualizacji materiału leksykalnego (rodzaju udzielanych pacjentowi wskazówek i sposobu ich stosowania w toku terapii) – na podstawie propozycji zawartych w literaturze przedmiotu weryfikowanych w kontakcie z chorym; 3) opracowanie materiału wyrazowego w aspekcie strukturalnym – zgodnie z zasadą minimalizacji podpowiedzi i regułami budowy wyrazów. Na etapie pracy z pacjentem działanie logopedy organizują następujące zasady: 1) stopień trudności ćwiczeń (wzrastający w zaplanowanym przez logopedę układzie, a z punktu widzenia pacjenta redukowany dzięki metodzie zanikających podpowiedzi) kontrolowany jest tak, by minimalizować liczbę nieprawidłowych skojarzeń prowokowanych w sytuacji zadaniowej, mogących potem interferować z odpowiedziami prawidłowymi; 2) ćwiczenia leksykalne prowadzone są w obszarze wybranego pola leksykalno-semantycznego tak, by ukierunkować wysiłki pacjenta na aktualizację dookreślonego materiału leksykalnego, aktywizować przetwarzanie głębokie poprzez działania dotyczące wskazanej uprzednio kategorii znaczeniowej. Wskazany sposób postępowania logopedycznego objaśniam na przykładzie wybranej pacjentki z otępieniem.

EN

In this article, various ways of applying the Fading Cues Method in the logopedic treatment of dementia, at the diagnosis and therapy stages are discussed. My proposed logopedic treatment, lexis related, adopts the following steps during the preparation stage: 1) a choice of lexical material for the exercises most appropriate for the disease stage and the individual needs of the patient. This is based on an up-to-date evaluation of the patient’s lexical capability; 2) a choice of optimal support for the recall of lexical material on the basis of suggestions in reference books and verified through contact with the patient. This support is in the form of guidance given to the patient and how to act on it during therapy; 3) a structural preparation of the semantic material in agreement with the principle of cue minimalization and word construction rules. At the stage of working with the patient, the logopedist’s activities are governed by the following rules: 1) the exercise difficulty level (increasing over the logopedist’s planned program, but from the patient’s viewpoint, decreasing as a consequence of the Fading Cues Method) controlled so as to minimize the number of incorrect associations triggered during the exercises, which can later interfere with the correct answers; 2) lexical exercises are carried out in a chosen area of the lexical and semantic field so as to direct a patient’s efforts into recalling the specified lexical material and activate deep processing through activities related to the earlier identified semantic category. I will explain the proposed logopedic treatment, by means of an example, with reference to a selected patient with dementia.

7

Dementia as a contemporary challenge for providing care for the aging populations

63%

Klich-Rączka A.

Zdrowie Publiczne i Zarządzanie

|

2019

|

vol. 17

|

issue 1

16-25

EN

Dementia occurs with a frequency of 10–12% in the entire geriatric population and 33–50% in people over 90 years of age. The most common cause of dementia are: Alzheimer’s disease, rarely vascular dementia, dementia with Lewy bodies, frontotemporal dementia and Parkinson’s disease with dementia. There are no medicaments to prevent dementia and effectively treat it. The treatment only slows the progression and improves the quality of life of the patient and caregiver. Taking care of a patient with dementia burdens the caregiver. As the disease progresses, care time extends even to the entire day. Over 90% of caregivers in Poland are family carers. Over 90% of patients stay in their own home until death. The cost of care is high and increases with the duration of the disease. In the case of agitated patients, the cost is higher. Institutional care is more expensive than home care. In Poland, there are no good system solutions in care for a dementia patient. Caregivers do not receive proper support from the government and subordinate units.

8

Neuropsychologia sztuki wizualnej. Od diagnozy dzieła do diagnozy artysty

63%

Markiewicz P.

Humanistyka i Przyrodoznawstwo

|

2017

|

issue 23

131-167

XX

Uszkodzenie mózgowia o różnej etiologii wiąże się często z następczą zmianą zdolności poznawczych, emocjonalnych i motorycznych. Dotyczy to także osób zajmujących się bardziej lub mniej profesjonalnie tworzeniem dzieł artystycznych. W związku z tym powstaje pytanie o charakter zmian w stylu artystycznym po epizodzie neurologicznym oraz neuronalne korelaty takich zmian. Neuropsychologia jest jedną z dyscyplin zajmujących się empiryczną analizą zmian artystycznych po epizodzie neurologicznym. Jak dotąd nie wypracowano spójnego modelu badań neuropsychologicznych w tym zakresie, dominują subiektywne analizy zmian artystycznych, zaś tematyka badawcza jest znacznie rozproszona. Nie ma też zadowalających odpowiedzi na fundamentalne pytania dotyczące relacji pomiędzy uszkodzonym mózgiem i zachowaniami artystycznymi. W artykule przedstawiono najpierw krytyczną analizę „koncepcji medycznej”, zgodnie z którą samo dzieło artystyczne pozwala na diagnozowanie form patologii. Następnie podejęto próbę ustalenia względnie jednolitej i adekwatnej metodologii badań zmian artystycznych po epizodzie neurologicznym. Dodatkowo przedstawiono zarys aktualnych kluczowych tendencji badawczych i wyników neuropsychologii sztuki wizualnej. Ponadto krytycznej ocenie poddano modelowe badanie określające nasilenie i zakres zmian artystycznych po uszkodzeniu mózgowia.

EN

CNS lesions of different etiologies are often associated with following changes in cognitive, emotional and motor skills. This also refers to individuals involved in creating works of art, either vocationally or as non-professional activity. This implies the question of the nature of changes of artistic style after a neurologic episode and neuronal correlates of these changes. Neuropsychology is one of disciplines among these concerned with the empirical study of changes in artistic style after a neurologic episode. No coherent neuropsychological paradigm enabling the assessment of artistic expression change following brain injury has evolved. Subjective analyses of the artistic changes predominate. This research area remains rather vague. There are no satisfactory reflections over essential questions regarding the nature of relationship between damaged brain and artistic behaviors. This article presents a critical analysis of the “medical conception” which states that a single piece of art allows the diagnosis of any pathology, e.g. brain pathology. Also, a relatively consistent and pertinent research methodology in the assessment of changes in artistic style after brain injury, is proposed. Finally, a review of current key research trends, results of studies in the neuropsychology of visual art are accompanied by the critical analysis of a standard study design evaluating the quantitative and qualitative aspects of changes in the artistic style following CNS damage.

9

Assessment of functional capacity and the risk of falls in the elderly with mild and moderate stage dementia

63%

Anna Skubal A., Izabela Sudoł I., Gabriela Ciąpała G., Agnieszka Ćwirlej-Sozańska A., Agnieszka Wiśniowska-Szurlej A., Anna Wilmowska-Pietruszyńska A.

Medical Review

|

2016

|

issue 4

427-438

EN

Introduction: Dementia is a common problem among the elderly. Cognitive impairments may cause difficulty in performing basic activities of daily living. The deterioration of physical and / or mental capacity can lead to the necessity of institutional care over patients. Aim: To assess functional capacity and the risk of falls in the elderly with mild and moderate dementia. Material and Methods: The study group included 146 people aged 60-90 residing in the Residential Home as well as Care and Treatment Centre in the south-eastern Poland. Cognitive and functional capacity, balance, and the risk of falls were assessed using the following scales and clinical tests: the Mini-Mental State Examination (MMSE), Geriatric Depression Scale (GDS), Activities of Daily Living (ADL), Time Up & Go test, Tinetti test, Berg Balance Scale. Results: It has been demonstrated that individuals with dementia were characterized by reduced capacity in performing basic activities of daily living. More than half of the patients with mild and moderate dementia presented 5-times higher risk of falls than those without dementia. Moderate risk of falls was observed in 76.1% of patients with moderate dementia. Conclusions: Cognitive impairments decrease the capacity to perform basic activities of daily living. The higher the stage of dementia, the worse the balance and the greater the risk of falling. It is necessary to develop simple rehabilitation programs allowing to maintain the highest possible level of functional capacity in the elderly patients with dementia under institutional care.

XX

Wstęp: Otępienie to często występujący problem wśród osób starszych. Zaburzenia poznawcze mogą być przyczyną trudności w wykonywaniu podstawowych czynności dnia codziennego. Pogorszenie sprawności fizycznej i/lub psychicznej może prowadzić do konieczności objęcia chorych opieką instytucjonalną. Cel pracy: Ocena sprawności funkcjonalnej i ryzyka upadków osób starszych z otępieniem lekkiego i średniego stopnia. Materiał i metoda: Badaniem objęto grupę 146 osób w wieku od 60 do 90 lat, przebywających w Domach Pomocy Społecznej oraz Zakładach Opiekuńczo-Leczniczych na terenie południowo-wschodniej Polski. Do oceny sprawności poznawczej, funkcjonalnej oraz równowagi i ryzyka upadku wykorzystano skale i testy kliniczne: Mini-Mental State Examination (MMSE), Geriatryczną Skalę Oceny Depresji (GDS), Activities of DailyLiving (ADL), Time Up & Go, test Tinetti, Skalę Równowagi Berg. Wyniki: Wykazano, że osoby z otępieniem charakteryzowały się obniżoną sprawnością w zakresie wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego. Ponad połowa badanych z otępieniem w stopniu średnim miała 5-krotne wyższe ryzyko upadku niż osoby bez otępienia. U 76,1% badanych ze średnim otępieniem wykazano umiarkowane ryzyko wystąpienia upadku. Wnioski: Zaburzenia funkcji poznawczych wpływają na obniżenie zdolności do wykonywania podstawowych czynności dnia codziennego. Im wyższy stopień otępienia tym gorsza równowaga i większe ryzyko upadku. Niezbędne jest opracowanie prostych programów usprawniających, umożliwiających utrzymanie możliwie najwyższego stopnia sprawności funkcjonalnej u osób starszych z otępieniem objętych opieką instytucjonalną.

10

Fluencja słowna w zakresie wybranych kategorii nazw własnych i pospolitych w przebiegu otępienia w chorobie Alzheimera

51%

Gliwa R.

Polonica

|

2019

|

vol. 39

45-70

EN

The article concerns verbal fluency in dementia in the course of Alzheimer’s disease. The test described allows one to detect dysfunctions within linguistic processes, semantic memory or dysfunction of executive functions already present in the early stages of the disease, when no attention is paid to the dysfunction of language functions. The article compares the results of verbal fluency tests in selected categories of proper nouns and common nouns, and determines the effect of the Alzheimer’s disease stage on the test result. Comparison of the test group results with various degrees of dementia indicates a progressive decrease in verbal fluency, adequately to the degree of dementia, regardless of the type of task. The experiment shows different profiles of verbal tasks in terms of common nouns and proper nouns.

PL

Przedmiotem niniejszych rozważań uczyniono badanie fluencji słownej u osób ze zdiagnozowanym otępieniem w przebiegu choroby Alzheimera w różnych jego stadiach (otępienie lekkie, średnie i głębokie). Badanie wykonano przy użyciu testu fluencji słownej. Na podstawie wyników testu można wnioskować m.in. o jakości procesów językowych, stanie pamięci semantycznej czy stanie funkcji wykonawczych. W artykule przeprowadzono porównanie fluencji słownej w zakresie wybranych nazw pospolitych i nazw własnych. Porównanie wskazuje na stopniowy spadek płynności werbalnej, adekwatnie do stopnia demencji, a także różne profile wykonań zadań w zależności od kategorii rzeczowników. Autorka podjęła także próbę wyjaśnienia przyczyn spadku fluencji słownej w kolejnych stadiach choroby Alzheimera.

11

Zaburzenia konotacji jako wskaźnik rozpadu systemu językowego

51%

Lipski W.

Logopedia

|

2018

|

vol. 47

|

issue 1

107-127

PL

W prezentowanym artykule autor skupia się nad zaburzeniami spójności wypowiedzi. Opisuje je posługując się pojęciem konotacji. Konotacja jest terminem, który utrwalił się w nauce w kilku znaczeniach. Autor dokonuje przeglądu tych znaczeń oraz wskazuje, jak zjawisko konotacji wiąże się z zaburzeniami językowymi. Początki badań nad konotacją w wymiarze filozoficzno-logicznym sięgają XIX wieku i wiążą się z pracami J.S. Milla. Za twórcę językoznawczej teorii konotacji uważany jest K. Bühler. W obrębie samego językoznawstwa konotacja była postrzegana różnie, a wiedza na jej temat rozwijała się wraz z rozwojem tej dyscypliny. Badania N. Chomsky’ego wskazują, że to związki formalne i semantyczne pomiędzy wyrazami użytymi w wypowiedzi determinują jej spójność. Sam N. Chomsky nie używał pojęcia konotacji, ale w prezentowanych przez niego pracach przedstawił dwa poziomy zaburzeń spójności. Zasady konotacji są tam prezentowane jako reguły subkategoryzacji i selekcji. Jak zaznacza autor artykułu, właściwości konotacyjne czasowników są czynnikiem determinującym schemat składniowy. Artykuł przedstawia propozycję włączenia badań nad konotacją w obręb problematyki logopedycznej. Autor wskazuje na występowanie zaburzeń konotacji w schizofazji, afazji i otępieniu. Należy zaznaczyć, że rozpad związków konotacyjnych prezentuje się w każdym z tych zaburzeń inaczej. Zaburzenia konotacji związane są z nieprawidłowym funkcjonowaniem mózgu, a zwłaszcza z zaburzeniami w okolicy czołowo-skroniowej.

EN

The present study focuses on disorders of speech coherence and describes them using the concept of connotation. Connotation is the term that has become established in science with several meanings. The author makes a review of these meanings and shows how the phenomenon of connotation is associated with language disorders. Early studies on connotation in the philosophical-logical dimension go back to the nineteenth century and are connected with the works by J.S. Mill, while K. Bühler is regarded as the founder of the linguistic theory of connotation. Within linguistics, connotation was perceived in different ways, and knowledge about it developed with the development of this discipline. Studies by N. Chomsky show that it is formal and semantic relationships between words used in an utterance that determine its coherence. Chomsky himself did not use the concept of connotation but he presented two levels of coherence disorders in his works. The principles of connotation are presented there as rules of subcategorization and selection. The author of the paper emphasizes that the connotation properties of verbs are a factor that determines the syntactic pattern. The paper shows the proposal of including investigations on connotation in the issues of logopedics. The author draws attention to the occurrence of connotation disorders in schizophasia, aphasia, and dementia. It should be stressed that the disintegration of connotation relationships looks different in each of these disorders. Connotation disorders are related to the improper functioning of the brain, particularly with disorders in the frontotemporal region.

12

Język, mowa i komunikacja – ważną przestrzenią geragogiki specjalnej

38%

Zych A. A.

Labor et Educatio

|

2015

|

issue 3

397-410

PL

Przedmiotem tego artykułu jest mowa, język i komunikacja z osobami starszymi, którzy są niekiedy naznaczeni chorobą i/lub niepełnosprawnością. Europejskie społeczeństwo gwałtownie się starzeje. Trzydzieści lat temu Europę nazwano „podstarzałą Europą”, a dzisiaj powiada się, że Europa jest „starcem świata”… Dziś ludność Polski to „najszybciej starzejące się społeczeństwo w Europie…”. W artykule przedstawiono aktualne demograficzne, medyczne i społeczne problemy związane z starzejącym się społeczeństwem. Ostatnie dziesięciolecia przyniosły nową kategorię gerontologiczną i lingwistyczną zarazem, jaką jest elderspeak, czyli mowa starcza. W schorzeniach neurodegeneracyjnych i naczyniowych występują cztery „A” się: Amnezja, Agnozja, Apraksja i Afazja. Afazja powoduje trudności w konwersacji i komunikacji interpersonalnej. Paul Grice sformułował wiele lat temu klasyczne zasady kooperacyjnej konwersacji oraz maksymy komunikacyjne i/lub konwersacyjne, które obejmują: a) ilość przekazywanych informacji, b) jakość informacji, czyli ważność bądź znaczenie komunikatu, oraz c) odniesienie, czyli stosunek do osoby chorej. Artykuł zamyka konkluzja, że konieczne staje się tworzenie w najbliższych latach – w obrębie geragogiki specjalnej – nowej dziedziny logopedii, jaką będzie gerontologopedia, a przede wszystkim istnieje potrzeba stworzenia na polskich uczelniach nowego kierunku studiów podyplomowych z zakresu gerontologopedii.

EN

The subject of this paper is speech, language and communication of elderly people, which is sometimes marked by disease and/or by disability. European society is rapidly ageing. Thirty years ago Europe was named “oldish Europe”, today is “an old man of the world.” The Polish population today is “the most quickly ageing society in Europe…”. The paper presents real demographic, medical, and social problems – i.e. the health condition of the oldest generation. The last decades have brought a new gerontological and linguistic category called elderspeak. In vascular and neurodegenerational illnesses we have four “A”: Amnesia, Agnosia, Apraxia, and Aphasia. Aphasia makes difficult conversation and interpersonal communication. Paul Grice formulated many years ago the classic principles of cooperative conversation and communication: – the quantity of information, – the quality of information, that is the validity or the meaning of messages, and – reference, that is relation to a sick person. The paper ends with the conclusion that in the future it is necessary to create – on the ground of special geragogics – a new field of logopaedics – gerontologopaedics, and above all to create at Polish universities postgraduate studies in gerontologopaedics.

Refine search results

Częstość występowania zaburzeń funkcji poznawczych w grupie pacjentów powyżej 65. roku życia w wybranej placówce podstawowej opieki zdrowotnej z zastosowaniem testu MMSE oraz testu rysowania zegara

Otępienie i depresja u pacjentów w podeszłym wieku w Praktyce Lekarza Rodzinnego

Speech Therapy Case Study of Patient Diagnosed with the Frontal Psychoorganic Syndrome

Speech and language disturbances in a patient with the clinical features of Steele‑Richardson‑Olszewski syndrome

O metodach badań sprawności leksykalno-semantycznej w otępieniu – z perspektywy logopedy

Metoda zanikających podpowiedzi w diagnozie i terapii logopedycznej osób z otępieniem

Dementia as a contemporary challenge for providing care for the aging populations

Neuropsychologia sztuki wizualnej. Od diagnozy dzieła do diagnozy artysty

Assessment of functional capacity and the risk of falls in the elderly with mild and moderate stage dementia

Fluencja słowna w zakresie wybranych kategorii nazw własnych i pospolitych w przebiegu otępienia w chorobie Alzheimera

Zaburzenia konotacji jako wskaźnik rozpadu systemu językowego

Język, mowa i komunikacja – ważną przestrzenią geragogiki specjalnej