Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 49

first rewind previous Page / 3 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  otyłość
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
PL
Nadwaga i otyłość należą do chorób cywilizacyjnych XXI w. Powszechność tych chorób uzasadnia potrzebę identyfikacji czynników wpływających na nieprawidłową masę ciała. Celem badania jest ustalenie skali zjawiska nadwagi i otyłości w krajach europejskich oraz czynników, które mogą mieć wpływ na nieprawidłową masę ciała. Rozpatrywano czynniki społeczno- ekonomiczne, spożycie owoców i warzyw, spożycie cukru i tłuszczów, palenie tytoniu i spożycie alkoholu, długość snu i czas spędzany przed telewizorem, dostarczaną dawkę energetyczną oraz poziom aktywności fizycznej. Posłużono się wskaźnikiem BMI – podstawowym wyznacznikiem prawidłowej masy ciała. W analizie wykorzystano dane z OECD za lata 2013– 2015 i Eurostatu za 2014 r. Korelacja Spearmana wykazała istotne statystycznie, silne zależności między zmiennymi objaśniającymi (tzn. między spożyciem owoców per capita a spożyciem tłuszczów per capita, spożyciem tłuszczów per capita a zarobkami per capita, zarobkami per capita a systematycznym uprawianiem sportu, spożyciem tłuszczów per capita a poziomem wykształcenia oraz między poziomem wykształcenia a spożyciem warzyw i owoców per capita). Na podstawie analizy czynnikowej stwierdzono, że w krajach europejskich wpływ na zbyt wysoką masę ciała ma brak aktywności fizycznej.
PL
Praca ta ma na celu przybliżyć historię badań i leczenia otyłości. Ten problem zdrowotny zajmuje istotne miejsce w historii medycyny już od czasów Hipokratesa. Mimo ogromnego postępu medycyny, zasadnicze leczenie otyłości do dziś opiera się na diecie i aktywności fizycznej. Niestety te proste zasady, w zderzeniu z zasadniczymi zmianami stylu życia, jakie zaszły w populacji ludzkiej w XX wieku, zdają się być coraz mniej przestrzegane. Efektem tego jest obserwowana współcześnie epidemia otyłości, w walce z którą zdajemy się wciąż przegrywać.
EN
The aim of the study was a presentation of history of research studies and treatment of obesity. This health problem take an important place in history of medicine since the times of Hippocrates. Despite great progress of medicine, the basic rules of obesity treatment rest on the diet and physical activity. Unfortunately these two simple rules, in collision with fundamental changes in lifestyle, which took place in human population in XX century, seem to be less complied with overtime. The effect of it seems to be the recently observed epidemic of obesity. The fight with this epidemic we are still loosing.
PL
Wprowadzenie. Z danych WHO wynika, że z każdym rokiem rośnie liczba dzieci ze zwiększoną masą ciała. Wpływ na taki stan mają błędy żywieniowe, brak czasu wolnego rodziców na wspólne przygotowywanie odpowiednich posiłków, oraz coraz mniejsze zainteresowanie młodzieży szkolnej kulturą fizyczną i zajęciami ruchowymi. Cel. Celem głównym pracy jest określenie wielkości różnic w zawartości tkanki tłuszczowej u dziewcząt i chłopców w wieku 11–12 lat, w ujęciu całościowym i tułowiu. Celem szczegółowym jest ocena proporcji wagowo-wzrostowych uczniów w wieku 11–12 lat w odniesieniu do płci. Materiał i metody. W badaniu wzięło udział 100 uczniów Szkoły Podstawowej nr 3 w Radomiu. Badaną grupę stanowili chłopcy (48) i dziewczęta (52) w wieku 11–12 lat. Do przeprowadzenia badania wykorzystano analizator składu ciała BC 545 Tanita, który określił masę ciała z dokładnością do 0,1 kg. Oprócz masy, urządzenie określiło zawartość tkanki tłuszczowej w całym ciele, jak również występującej w tułowiu. Na podstawie zebranych danych i po otrzymaniu wyniku pomiaru ciała badanych osób, prowadzący wyliczyli wskaźnik BMI (Body Mass Index). Pozwoliło to stwierdzić, czy dziecko ma niedowagę, masę ciała prawidłową, nadwagę lub otyłość. W przypadku chłopców przedziały BMI prezentują się następująco: I przedział (poniżej 15) oznacza niedowagę, II przedział (w granicach 15–20) oznacza masę ciała prawidłową, III przedział (20–23) wskazuje na nadwagę, a IV (przy BMI powyżej 23) oznacza otyłość. Wartości BMI są zróżnicowane ze względu na płeć. Jest to spowodowane wcześniejszymi zmianami antropomorficznymi ciał dziewcząt. Wartości BMI dziewcząt przedstawiają się następująco: I przedział (BMI poniżej 14) – niedowaga, II (dla wartości 14–22) wskazuje na masę ciała prawidłową, III przedział (22–27) oznacza nadwagę, a IV (powyżej 27) świadczy o występowaniu otyłości. Wyniki. Na podstawie zebranych danych można zauważyć, że u chłopców BMI poniżej 15 (świadczące o niedowadze) nie występuje, w przedziale masy ciała prawidłowej jest 26 osób (BMI między 15–20), w przedziale nadwagi jest 12 badanych (BMI w zakresie 20–23), natomiast z BMI powyżej 23 (świadczącym o otyłości) jest 10 chłopców. Dziewcząt ze wskaźnikiem Body Mass Index poniżej 14 (z niedowagą) jest 3, z wynikiem w przedziale normy prawidłowej (14–20) jest aż 34, w trzeciej grupie (BMI pomiędzy 22–27) jest 12 dziewcząt z nadwagą, natomiast powyżej 27 są tylko 3 osoby z otyłością. Wnioski. Na podstawie przeprowadzonych badań można wyciągnąć następujące wnioski. Badania własne potwierdzają, że istnieje różnica w zawartości tkanki tłuszczowej w ciele człowieka w zależności od płci. Większa zawartość tkanki tłuszczowej w tułowiu występuje u chłopców. Całkowita zawartość tkanki tłuszczowej u dzieci, na przykładzie uczniów klas piątych Szkoły Podstawowej nr 3 w Radomiu, jest większa u dziewcząt. Badania własne pokazują, że u chłopców w wieku 11–12 lat występuje większa tendencja do nadwagi i otyłości niż u dziewcząt. Problem nadwagi i otyłości dotyka zarówno dziewcząt, jak i chłopców. Jak wynika z zebranych danych, chłopcy są bardziej podatni na nie przestrzeganie zasad zdrowego żywienia.
EN
Introduction. According to the World Health Organization the number of children with an increased body weight is increasing every year. The impact on such a condition have: dietary mistakes, lack of free time to prepare appropriate meals by parents together with children and increasingly less interest of secondary school children in physical culture and physical activity. The aim. The main aim of the study is to show whether there are any differences in the body composition (body fat content) between girls and boys aged 11–12 and whether it depends on the gender. The detailed objective is to examine how the body weight varies among the 5th grade pupils in one of the primary schools in Radom according to their gender. Material and methods. The study group consisted of 100 students of the Primary School No. 3 in Radom. The sample group consisted of 48 boys and 52 girls aged 11–12. The body composition analyzer BC545 TANITA, which assesses values with the accuracy to 0,1 kg , was used when conducting a research. Apart from the body weight, the device evaluated the body fat content in the whole body as well as occurring only in torso. Based on the gathered data and after receiving the results of body measurements, the researchers calculated the BMI indicator. This allowed to state whether the child is underweight, normal weight, overweight or obese. In the case of boys, the BMI ranges are: 1st range – less than 15 means underweight, 2nd range where values are in the range of 15–20 is the normal weight, 3rd for the value of 20 – 23 indicates overweight, and the last 4th with BMI above 23 defines obesity. BMI values are differentiated by gender. This is due to the earlier anthropomorphic changes of the girls’ bodies. The BMI values for girls are as follows: 1st range – less than 14 means underweight, 2nd range for values 14–22 indicates normal weight, 3rd range 22–27 means overweight, and the last 4th where BMI is above 27 indicates obesity. Results. Based on the collected data, in the study group, there are not boys with BMI range less than 15. There are 26 boys in the normal weight (BMI between 15–20), 12 of the examined boys is overweight (BMI in the 20–23 range), and 10 of them has BMI over 23 that means that they are obese. In the case of girls, 3 of them are underweight with BMI under 14, 34 girls have normal weight (BMI in the 14–20 range), in 3rd BMI range 22–27 are 12 overweight girls, while only 3 of examined girls has obesity, that is BMI over 27. Conclusions. Based on the research, the following conclusions can be drawn. Our own research proves that there is a difference in body fat content in the human body depending on the gender. Based on the on the example of 5th grade pupils of the Primary School in Radom, larger fat content in the torso occurs in the case of boys while a total fat content is bigger in the case of girls. Own studies show that boys aged 11-12 tend to be more frequent overweight and obese than girls in the same age group. Overweight and obesity affects both girls and boys. Although, as the analysis shows, boys are more prone to not following the rules of healthy eating. Due to the constant increase of body weight, it is desirable to pay attention to eating habits and to implement regular examinations of school children. Parents, teachers, doctors and dietitians must educate the society and promote the physical activity as the main method of the fight against obesity and overweight.
PL
Otyłość jest czynnikiem ryzyka śmiertelności ogólnej, zgonów z przyczyn sercowo-naczyniowych i nowotworowych . Jest uznanym, niezależnym czynnikiem rozwoju miażdżycy naczyń. Ryzyko wystąpienia chorób somatycznych zwią- zanych z otyłością zależy nie tylko od stopnia otyłości, ale głównie od rozmieszczenia tkanki tłuszczowej. Kluczową rolę w rozwoju insulinooporności, nietolerancji glukozy, cukrzycy typu 2, nadciśnienia tętniczego oraz chorób układu sercowo naczyniowego odgrywa trzewna tkanka tłuszczowa. Przeprowadzone badania wskazały, że osoby otyłe nie są grupą jednorodną pod względem profiu metabolicznego, a BMI nie jest uniwersalnym wskaźnikiem otyłości. W latach 80. XX wieku Ruderman wyróżnił tzw. metaboliczną otyłość z prawidłową masą ciała, w której zwiększona ilość tkanki tłuszczowej trzewnej i podskórnej brzucha związana jest ze zwiększonym ryzykiem zaburzeń metabolicznych. Insulinooporność i hiperinsulinemia uznawane są za kluczowe zaburzenia w tej grupie osób. Wraz ze współistniejącymi zaburzeniami gospodarki węglowodanowej, lipidowej i podwyższonym ciśnieniem tętniczym wskazują na podwyższone ryzyko schorzeń układu sercowo-naczyniowego. Z kolei w populacji osób otyłych wyróżniono podgrupę osób metabolicznie zdrowych, u których akumulacja tkanki tłuszczowej nie prowadzi do rozwoju insulinooporności, zaburzeń gospodarki węglowodanowej i lipidowej oraz nadciśnienia tętniczego. Kilka z przeprowadzonych badań wskazało, że u osób otyłych prawidłowe wskaźniki metaboliczne mogą istotnie zmniejszać ryzyko chorobowe. Jednak w świetle obecnego stanu wiedzy otyłość z prawidłowymi wskaźnikami metabolicznymi nie jest w pełni bezpieczna.
EN
The obesity is a risk factor for cardiovascular, cancer and general mortality. It is also an independent risk factor for atherosclerosis. The incidence of obesity-related diseases depends not only on the degree of obesity but mainly on the fat tissue deposition. It is the visceral fat tissue that plays the major role in the development of insulin resistance, impaired glucose tolerance, diabetes, hypertension and cardiovascular diseases. The research showed that the population of obese people is not homogenous in terms of metabolic profie and that a BMI is not the universal obesity indicator. In the 80s Ruderman distinguished metabolic obesity with normal weight. It is defied as an increased amount of visceral and subcutaneous abdominal fat and is associated with an increased risk of metabolic disorders. Insulin resistance and hyperinsulinemia are considered to be the fundamental disorders in this group. The coexistence of impaired carbohydrate and lipid metabolism and hypertension leads to a high risk of cardiovascular disease. The fat tissue deposition enabled also to identify the obese patients that are not at risk of insulin resistance, glucose or lipid metabolism disorders and hypertension (“metabolically healthy”). There are some studies that show the reduction of cardiovascular risk among obese patients with normal metabolic parameters. However, the current knowledge does not allow us to regard obesity with normal metabolic parameters as completely safe.
PL
Współcześnie stres stał się integralną częścią życia ludzkiego i towarzyszy mu od momentu poczęcia aż do chwili śmierci. Efekty jego działania na organizm ludzki w bardzo dużym stopniu zależą od zaprogramowanych już w okresie prenatalnym wzorców reakcji. Negatywne bodźce prowadzą do aktywacji osi podwzgórze-przysadka-nadnercza, a także znacznego pobudzenia autonomicznego układu nerwowego. Przewlekłe napięcie skutkuje istotnym podwyższeniem poziomu hormonów „stresu”, które przełamując naturalną, enzymatyczną barierę płodowo-łożyskową wnikają do krwiobiegu płodu, przyczyniając się do powstania istotnych zaburzeń w kształtowaniu zachowań żywieniowych. Konsekwencją tego stanu jest znaczne ryzyko rozwoju nadwagi oraz otyłości w życiu postnatalnym u dzieci matek, które poddawane były chronicznemu stresowi w okresie ciąży. Ekspozycja ciężarnej kobiety na bodźce stresowe wywiera także istotne implikacje na kształtujący się ośrodkowy układ nerwowy. Zaburzenia w rozwoju szlaków przekaźnictwa w obrębie mózgu, a zwłaszcza podwzgórza jako narządu sprawującego wiodącą rolę w centralnej regulacji przyjmowania pokarmu, mogą w istotny sposób wpływać na ilość oraz kaloryczność wybieranych produktów żywnościowych. Podjęcie próby wyjaśnienia złożonych mechanizmów między chronicznym stresem w życiu prenatalnym oraz nadwagą i otyłością w okresie postnatalnym stanowi nadrzędną kwestię z uwagi na narastający w zatrważającym tempie odsetek osób z tymi schorzeniami, głównie wśród dzieci i młodzieży, a także mnogość powikłań obejmujących niemal wszystkie układy organizmu ludzkiego.
EN
Nowadays, stress became an integral part of human life and accompanies it from conception to death. Effects of its influence on human organism are mainly dependent on patterns of reaction programmed already in prenatal period. Negative stimuli lead to activation of hypothalamic– pituitary–adrenal axis and autonomic nervous system. Chronic tension results in significant increase in the level of stress hormones which break natural and enzymatic placental barrier and permeate to fetus’ bloodstream thus contributing to significant disorders in development of eating habits. A consequence of this situation is considerable risk of overweight in postnatal life of children of those mothers who were subjected to chronic stress during pregnancy. Exposition of pregnant woman to stress stimuli also has significant implications on developing central nervous system. Disorders in brain transmission pathways, especially of hypothalamus as an organ which has a major role in central regulation of food intake, may significantly influence amount and calorific value of chosen foods. Attempt to explain complex mechanisms between chronic stress in prenatal period and excessive weight in postnatal period is paramount because of rapidly increasing percentage of people with such affliction, mainly among children and teenagers, and multitude of complications involving all systems of human organism.
PL
Artykuł prezentuje wyniki analizy dwóch wybranych roczników czasopisma „Super Linia”: z 1995 i 2015 roku. Poddano je analizie ilościowej i jakościowej, skupiając się szczególnie na tym, jakie zagadnienia dotyczące otyłości poruszane były w wybranych rocznikach, oraz jakie znaczenia nadawano otyłości, pisząc o niej w trzech kontekstach: społecznym, estetycznym i medycznym. Porównanie wykazało, że zestaw zagadnień poruszanych na łamach czasopisma nie uległ znaczącym przemianom w wydaniach z 2015 roku w porównaniu z tymi z 1995. Natomiast znaczenia nadawane otyłości w największym stopniu zmieniły się w obszarze społecznego aspektu cielesności osób z nadwagą.
EN
The article presents the results of the contents analysis of a magazine addressed to people potentially interested in reduction of their body weight. The subject of the analysis were two annual editions of “Super Linia” magazine, issued in 1995 and 2015. The methods of quantitative and qualitative content analyses were used. The main focus of the analyses were the kinds of issues raised in the two chosen annual editions as well as the meanings assigned to obesity in three chosen contexts: social, aesthetic and medical. The comparison of the two annual editions has shown, that the range of issues raised in the magazine has not changed significantly in 2015 in comparison to 1995. The meanings assigned to obesity have changed to the greatest extent when presenting obesity in the social context.
EN
The article aims to determine the level of development of selected somatic features and to describe the typology of body build of students at the University of Zielona Góra. The presented typological and somatic characteristics were assessed in relation to health cho-ices regarding students' diet. The anthropometric measurements involved 882 students (565 women and 317 men). A diagnostic survey (by means of the questionnaire method used to evaluate students' particular health behaviors) was carried out among 500 students. The study revealed a variety of choices made by the students in regard to their health. The students showed both negative and positive behavior patterns. Both sexes drink too little water throughout the day, they eat little fish and insufficient amount of vegetables and fruit, finally, they do not eat breakfast. Intergenerational changes (2000-2015) in body composition show a reduced water proportion in favour of an increased fat proportion in tissue composition. Mistakes in today's behavior patterns of students is next translated into the detrimental growth of body mass and body proportions, mostly in young men. Those mistakes are a risk factor for the diet-related diseases in the future.
PL
Celem niniejszej pracy jest określenie poziomu rozwoju wybranych cech somatycznych oraz określenie budowy typologicznej młodzieży studiującej różne kierunki na Uniwersytecie Zielonogórskim. Przedstawione charakterystyki typologiczne i somatyczne zostaną ocenione w kontekście wyborów zdrowotnych, związanych ze sposobem odżywiania młodzieży. Badaniami antropometrycznymi objęto grupę 882 studentów, w tym 565 stu-dentek oraz 317 studentów. Metodę sondażu diagnostycznego, za pomocą techniki ankietowej badającą szczegółowe zachowania zdrowotne studentów, zrealizowano wśród 500 studentów. Badanych studentów charakteryzują różnorodne wybory względem zdrowia. Prezentują oni pozytywne i negatywne schematy behawioralne. Studenci i studentki wypijają w ciągu dnia zbyt mało wody, spożywają niewielkie ilości ryb, niewystarczająco dużo warzyw i owoców oraz zaniedbują śniadania. Zmiany międzypokoleniowe (2000-2015) składu ciała wskazują na zmniejszenie procentowego udziału wody na rzecz zwiększenia procentowego udziału tłuszczu w składzie komponentów tkankowych. Błędy we współczesnych schematach behawioralnych młodzieży akademickiej przekładają się na niekorzystny wzrost masy ciała oraz wskaźników proporcji ciała głównie wśród młodych mężczyzn, są przez to czynnikiem ryzyka rozwoju chorób dietozależnych w przyszłości.
PL
Zioła odchudzające to wszystkie rośliny, w których skład wchodzą substancje odznaczające się wpływem na metabolizm człowieka. Celem pracy było przedstawienie ziół wspomagających proces odchudzania oraz zawartych w nich substancji aktywnych, a także określenie postawy ludzi co do ich stosowania jako preparatów na odchudzanie. Opisano właściwości oraz skład chemiczny. Scharakteryzowano substancje aktywne na podstawie publikacji naukowych. Wyróżniono: flawonoidy, HCA, mentol, anetol, cynarynę, inulinę, kwas chlorogenowy, piperynę, fasolaminę, antrachinony oraz błonnik. Przedstawiono preparaty ziołowe wspomagające odchudzanie dostępne na rynku w oparciu o wiedzę zdobytą podczas odbywania praktyk w sklepie zielarsko-medycznym „Farma Ziół” oraz przepisy na mieszanki ziołowe znalezione w fachowej literaturze. Zaprezentowano i zinterpretowano wyniki badania ankietowego pt. „Stosowanie ziół jako preparatów wspomagających odchudzanie” przeprowadzonego w grupie badanych klientów sklepu „Farma Ziół”.
EN
Wstęp: Okres dojrzewania to czas, w którym zachodzą liczne zmiany w organizmie młodego człowieka. Jest to również czas kształtowania nawyków żywieniowych lub ich modyfikacji. Właściwe wybory żywieniowe mają szczególne znaczenie dla prawidłowego rozwoju młodego człowieka, a także implikują jego stan zdrowia w przyszłości. Cel pracy: Celem pracy była ocena nawyków żywieniowych młodzieży gimnazjalnej z gminy Kłomnice w aspekcie występowania otyłości. Materiał i metody: Badanie zostało przeprowadzone wśród przypadkowo wybranych 280 gimnazjalistów uczęszczających do szkół w gminie Kłomnice, powiecie częstochowskim, w województwie śląskim. Narzędziem badawczym był autorski kwestionariusz ankiety składający się z pytań o płeć, wiek, masę i wysokość ciała oraz nawyki żywieniowe. Wyniki: Nawyki żywieniowe młodzieży gimnazjalnej z gminy Kłomnice były na poziomie dostatecznym. Dziewczęta częściej niż chłopcy wykazywały nieprawidłowe nawyki żywieniowe. Nieprawidłowości w sposobie żywienia badanych gimnazjalistów to: nieprawidłowa liczba spożywanych posiłków w ciągu dnia, nieregularne spożywanie posiłków, pojadanie między posiłkami, zbyt duża ilość cukru dodawana do gorących napojów, zbyt mała częstotliwość spożywania mleka i produktów mlecznych, gruboziarnistych produktów zbożowych, ryb, warzyw, owoców, nasion roślin strączkowych, a zbyt duża mięsa i słodyczy. Wnioski: Wskazana jest ciągła edukacja żywieniowa dzieci i młodzieży w celu wyeliminowania błędów żywieniowych, a przez to zmniejszenia w przyszłości ryzyka otyłości.
first rewind previous Page / 3 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.