Search results

1

Pacyfista w „epoce wielkiego zamętu”. Kroniki tygodniowe Antoniego Słonimskiego

100%

Wójtowicz A.

Przegląd Humanistyczny

|

2014

|

issue 6(447)

65-74

EN

One of the leitmotifs of Kroniki tygodniowe (1927–1929) by Antoni Słonimski was a criticism of military ambitions of the European powers and the war propaganda. The writer confronted them with two ideas: pacifism and progress. Their conjunction defined the discursive frame comprising the main objectives of his journalistic writing torn between the belief about the crisis which the era suffered and belief that this is the transition state, a short stage on the way of shaping the society of tomorrow. The key to adjust these two orders were the concepts by H.G. Wells, in particular the metaphor taken from his writing of “the age of great confusion”.

2

Pokój jako element ideowy myślenia utopijnego

86%

Kuźmicz K.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2019

|

vol. 66

|

issue 2

EN

Reflection on war and peace is inextricably linked to utopian thinking. In social utopias, war-related issues are one of the most realistic descriptions. However, peace is a universal value in Utopias. This is not only ideological issue, but also a destination that utopias are trying to achieve. The author, on the example of selected utopias from different periods, showed their anti-war message. It has a timeless character and is also valid in the 21st century.

PL

Refleksja na temat wojny i pokoju jest nieodłącznie związana z myśleniem utopijnym. W utopiach społecznych kwestie dotyczące wojny stanowią jedne z najbardziej realnych opisów. Jednakże to pokój jest w utopiach wartością o charakterze uniwersalnym, stanowiącą nie tylko ich element ideowy, ale przede wszystkim cel, do którego dążą. Autor na przykładzie wybranych utopii z różnych epok ukazał ich antywojenne przesłanie. Ma ono ponadczasowy charakter i jest aktualne również w XXI w.

3

Pacyfizm jako bestseller. Na Zachodzie bez zmian i Józef Rotblat – dwa przypadki

72%

Roszak J.

Polonistyka. Innowacje

|

2016

|

issue 3

3-12

EN

The analysis of the most famous anti-war novel of all times, All Quiet on the Western Front by Erich Maria Remarque, a representative of a lost generation, becomes a pretext to compare the German author with Joseph Rotblat, a physicist born in Warsaw. They both found their own way to deal with the consequences of war. The first one, as a veteran of World War I and the author of the anti-war novels was nominated in 1931 for the Nobel Peace Prize, the second one was its laureate in 1995. While All Quiet on the Western Front is the novel most strongly related to the World War I, Rotblat, associated in Western Europe with calling for world peace and nuclear disarmament, is in Poland almost unknown and there is no information about him in the official teaching programs. This article is devoted to Remarque and Rotblat separate paths in practicing „militant pacifism”.

PL

Omówienie najsłynniejszej powieści antywojennej wszechczasów, Na Zachodzie bez zmian Ericha Marii Remarque’a, przedstawiciela lost generation, staje się pretekstem, by zestawić niemieckiego pisarza z urodzonym w Warszawie fizykiem, Józefem Rotblatem. Obaj znaleźli własną drogę, by walczyć z powikłaniami wojennymi. Pierwszego z nich, jako weterana wojny światowej z lat 1914-1918 i autora antywojennej powieści, nominowano w roku 1931 do Pokojowej Nagrody Nobla, drugi w 1995 został jej laureatem. O ile jednak Na Zachodzie bez zmian to powieść najsilniej powiązana asocjacyjnie z I wojną światową, o tyle Rotblat, kojarzony na zachodzie Europy z wieloletnimi działaniami nawołującymi do światowego pokoju i rozbrojenia nuklearnego, w Polsce jest niemal nieznany, a w szkolnych programach nauczania nie znaleziono dla niego miejsca. Artykuł poświęcony jest ich odrębnym drogom uprawiania „wojującego pacyfizmu”.

4

Muridiyya – a counterweight to Islamic extremism

72%

NDiaye B.

Zeszyty Naukowe Ostrołęckiego Towarzystwa Naukowego

|

2017

|

vol. Zeszyt

|

issue XXXI

469-488

PL

W dzisiejszych czasach w coraz większym stopniu islam staje się źródłem podejrzeń i wrogości, które obserwujemy w wielu społeczeństwach. Wynika to z utrwalonych stereotypów i nieporozumień oraz utożsamiania przedstawicieli tego wyznania z terrorystami, którzy wykorzystują islam, aby usprawiedliwić ideologię przemocy i nietolerancji. Artykuł stanowi próbę analizy odłamu islamu bractwa Muridiyya, który powstał w Senegalu pod koniec XIX wieku. Nauczanie jego założyciela odrzucało wszelką przemoc i opierało się na pracy, modlitwie, nauce oraz pokorze. Tekst zawiera krótki przegląd literatury na temat historii bractwa. Celem artykułu jest odpowiedź na następujące pytania: kim był Szejk Ahmadou Bamba? Na czym polegała jego misja? Co to jest dżihad w jego rozumieniu? Co to jest sufizm? Jakie są zasady Muridiyyi? Jak wyraża się jego przesłanie pokojowe?

EN

Islam has no good press, it has become a growing source of suspicion and hostility in many societies today. This is partly due to stereotypes and misunderstandings, partly associated with various terrorist acts who use Islam to justify the ideology of violence and intolerance. This article is an attempt to analyze the muslim brotherhood Muridiyya, which was founded in Senegal at the end of the 19th century. His founder's teachings reject all violence and rely on work, prayer, learning, and humility. The text provides a brief overview of the literature and answers the following questions: Who was Sheikh Ahmadou Bamba? What was his mission? What is Jihad in his understanding? What is sufism? What are the rules and the peaceful message of Muridiyyi ?

5

Auto/biografia kontrfaktyczna Doris Lessing

72%

Gajewska A.

Autobiografia. Literatura. Kultura. Media

|

2014

|

issue 1(2)

39–49

PL

W artykule zinterpretowano ostatnią publikację Doris Lessing Alfred i Emily – patchworkowy utwór, na który składają się fragmenty definicji słownikowych i encyklopedycznych, wybrane cytaty z utworów literackich, a także wspomnienie o bracie pisarki. Zasadniczo książka ta dzieli się na dwie części. Pierwszą tworzy zmyślona biografia rodziców, drugą – wspomnienia o nich i o życiu w buszu, które uzupełniają część pierwszą o fakty historyczne i momenty przełomowe dla całej rodziny. Budując alternatywną opowieść o rodzicach, Lessing tworzy auto/biografię kontrfaktyczną, ponieważ eliminuje z życia rodziców jeden fakt historyczny, który znacząco wpłynął na ich życie i naznaczył ich los bolesnymi stratami. Skupiając się właśnie na roku 1914, Lessing testuje tym samym pomysły Nialla Fergusona, czołowego brytyjskiego twórcy historii wirtualnej, który przeciwstawia się marksistowskiemu widzeniu historiozofii i wskazuje na przypadkowość dziejów świata.

EN

The article presents an interpretation of Doris Lessing’s last novel Alfred and Emily – a patchwork created from fragments of dictionary definitions and encyclopaedic entries, a selection of literary quotes and a memoir about the writer’s brother. Broadly, the book is divided into two parts: the first part is a fictitious biography of the author’s parents, whereas the second part contains memories about them and their life in the bush. The second one supplements the first part with historical facts and critical moments from the family’s life. By constructing an alternative story about her parents, Lessing creates a counterfactual auto/biography by eliminating one historical fact which had impact on their lives and brought painful losses. By focusing precisely on the year 1914, Lessing tests ideas put forward by the British virtual history champion Niall Ferguson, who, contrary to Marxist historiosophy, postulates that the history of the world is contingent.

6

Troska Kościoła o pokój. Perspektywa teologicznomoralna

72%

Gocko J.

Verbum Vitae

|

2016

|

vol. 30

277-293

PL

Artykuł ukazuje z perspektywy teologicznomoralnej najważniejsze aspekty zaangażowania Kościoła na rzecz pokoju. Wstępne rozważania na temat istoty pokoju, odniesione do kategorii dobra wspólnego oraz postrzegające pokój jako istotny element ładu społecznego, który ze swej natury ma charakter ładu moralnego, ukierunkowały główny nurt refleksji na wymiar personalistyczny i etyczny. Z kolei powiązanie pokoju i prawdy pozwoliły powiązać go z ideą praw człowieka. Wskazano także na konieczność odideologizowania troski o pokój, co charak-teryzuje niektóre współczesne nurty pacyfistyczne. Naukowe analizy potwierdziły, że katolic-ka koncepcja pokoju zbudowana jest na bazie antropologii personalistycznej. Fundamentem pokoju, na którym nabudowane jest całe życie społeczne, jest osoba ludzka.

EN

The article shows the most important aspects of the Church’s commitment to peace from the perspective of the moral theology. Preliminary considerations on the essence of peace referred to as the category of the common good and perceived as an important element of the social order, which by its nature stands for the moral order, directed the main current of reflection towards the personalistic and ethical dimensions. The compilation of peace and the truth al-lowed to combine the moral order with an idea of the human rights. It has been also indicated that the concern for peace ought to be free from ideology, which characterises some of the contemporary pacifistic movements. Scientific analysis confirmed that the Catholic concept of peace is built on the basis of the personalistic anthropology. The human person is the ultimate foundation of peace, upon which the entire social experience is built.

7

Pacyfizm oczami chrześcijan. przyczynek do badań nad rolą religii w procesach tworzenia bezpieczeństwa

58%

Smuniewski C.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 1

75-93

PL

Kościół, przyjmując paschalny dar pokoju, niesie go w kolejnych pokoleniach wierzących, jednocześnie odcinając się od ideologii pacyfistycznych. W głoszeniu Ewangelii zaś nie obawia się on posługiwać słownictwem militarnej proweniencji. Wolność, którą przynosi Chrystus, może być fundamentem dla wolności poszczególnych narodów i państw. Wypowiedzi teologów o antropologiach fundujących pacyfizmy to obok opinii filozofów, historyków i politologów ważny głos mogący się przyczynić do tworzenia bezpieczeństwa tak narodowego, jak i międzynarodowego.

EN

The Church, accepting the paschal gift of peace, carries it onto the next generations of the faithful, at the same time dissociates itself from pacifist ideologies. Nevertheless, it does not fear to use military provenance vocabulary in the proclamation of the Gospel. Freedom that Christ brings may be the foundation of freedom for particular nations and states. Apart from philosophers’, historians’ and political scientists’ opinions, theologians’ statements regarding anthropologies founding pacifisms send out an important message that can contribute to the national and international security development.

8

Działalność międzynarodowa Drugiej Republiki Hiszpańskiej

58%

Mizerska-Wrotkowska M.

Przegląd Politologiczny

|

2014

|

issue 4

205-213

EN

The aim of this article is to show the international activity of Spain between 1931–1936, the period of the Second Republic. The article attempts to answer the following questions: (1) What exactly was the nature of the reorganization of the Spanish diplomatic structures after the change of regime in 1931? (2) Who was responsible for shaping the foreign policy of Spain during the Second Republic? (3) What were Spain’s relations with key actors on the international stage during this period? (4) How did Spanish activity manifest itself in the forum of the League of Nations? The article analyses and criticizes sources of information and makes a comparative analysis of available publications, chiefly in Spanish. The author concludes that although the Spanish foreign policy during the Second Republic was not impressive, it did reflect the capacity of the state at the time. It was also adapted to the difficult international circumstances and domestic ideological determinants. This policy underwent a transformation – from cultivating the great ideals of pacifism and neutrality to pragmatic neutrality and realism.

PL

Celem artykułu jest ukazanie aktywności międzynarodowej Hiszpanii w latach 1931–1936, czyli w okresie Drugiej Republiki. W artykule podjęto problemy zmierzające do odpowiedzi na następujące pytania badawcze: (1) Na czym polegała reorganizacja hiszpańskich struktur dyplomatycznych po przemianach ustrojowych roku 1931?; (2) Kto był odpowiedzialny za kształtowanie polityki zagranicznej Hiszpanii w okresie Drugiej Republiki?; (3) Jak kształtowały się relacje z najważniejszymi aktorami sceny międzynarodowej?; (4) W czym przejawiała się hiszpańska działalność na forum Ligi Narodów? Przy pisaniu artykułu wykorzystano metodę analizy i krytyki źródeł oraz analizę porównawczą dostępnych, głównie hiszpańskojęzycznych, publikacji. Autorka dochodzi do wniosku, że hiszpańska polityka zagraniczna w okresie Drugiej Republiki nie była imponująca, ale stanowiła wypadkową możliwości państwa. Była też dostosowana do trudnych okoliczności międzynarodowych oraz wewnętrznych wyznaczników ideologicznych. Polityka ta uległa transformacji: od kultywowania wielkich ideałów pacyfistycznych do pragmatycznej neutralności i realizmu.

9

Pacyfizm oczami chrześcijan. Przyczynek do badań nad rolą religii w procesach tworzenia bezpieczeństwa

58%

Smuniewski C.

Teologia w Polsce

|

2018

|

vol. 12

|

issue 1

75-93

EN

The Church, accepting the paschal gift of peace, carries it onto the next generations of the faithful, at the same time dissociates itself from pacifist ideologies. Nevertheless, it does not fear to use military provenance vocabulary in the proclamation of the Gospel. Freedom that Christ brings may be the foundation of freedom for particular nations and states. Apart from philosophers’, historians’ and political scientists’ opinions, theologians’ statements regarding anthropologies founding pacifisms send out an important message that can contribute to the national and international security development.

PL

Kościół, przyjmując paschalny dar pokoju, niesie go w kolejnych pokoleniach wierzących, jednocześnie odcinając się od ideologii pacyfistycznych. W głoszeniu Ewangelii zaś nie obawia się on posługiwać słownictwem militarnej proweniencji. Wolność, którą przynosi Chrystus, może być fundamentem dla wolności poszczególnych narodów i państw. Wypowiedzi teologów o antropologiach fundujących pacyfizmy to obok opinii filozofów, historyków i politologów ważny głos mogący się przyczynić do tworzenia bezpieczeństwa tak narodowego, jak i międzynarodowego.

10

Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s Draft of the European Constitution of 1831 – Genesis, Main Assumptions and Significance

58%

Gaca A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2024

|

issue 1(77)

261-271

PL

Federacyjna koncepcja zjednoczonej Europy Wojciecha Bogusława Jastrzębowskiego (1799–1882) powstała podczas powstania listopadowego. Drukowany tekst broszury z 1831 r. Konstytucji dla Europy, której rękopis przechowuje Archiwum Akt Dawnych w Warszawie, pomyślany został jako projekt ogólnoeuropejskiej ustawy zasadniczej. Głównym celem przyszłej federacji narodów miało być zapobieżenie na przyszłość wszelkim wojnom na naszym kontynencie. Jastrzębowski w 77 artykułach Konstytucji sprecyzował m.in. zasady funkcjonowania wspólnych instytucji monarchicznej federacji oraz instytucji narodowych. Określił także wzajemne relacje między narodami a władzami wspólnotowymi, sankcje karne za łamanie praw europejskich i narodowych, a także podstawowe prawa i obowiązki obywateli zjednoczonej Europy. Autor projektu zakładał równość wszystkich wobec prawa i zniesienie wszelkich przywilejów stanowych. Jednym z głównych zadań zjednoczonej Europy miało być według niego zniesienie granic oraz częściowe rozbrojenie.

EN

Wojciech Bogusław Jastrzębowski’s federative concept of a united Europe was developed during the November Uprising. The printed text of the 1831 pamphlet Constitution for Europe, the manuscript of which is kept by the Archive of Old Records in Warsaw, was conceived as a project for a pan-European constitution. The main aim of the future federation of nations was to prevent any further wars on our continent. In the 77 articles of the Constitution, Jastrzębowski specified, inter alia, the principles of the functioning of the common institutions of the monarchical federation and the national institutions. He also defined the mutual relations between nations and community authorities, criminal sanctions for breaching European and national laws, as well as the fundamental rights and duties of citizens of a united Europe. The author of the project stipulated the equality of all before the law and the abolition of all state privileges.

11

Uzasadnienie sprzeciwu sumienia: lekarze, poborowi i żołnierze

51%

Żuradzki T.

Diametros

|

2016

|

issue 47

98-128

PL

Lekarze powołujący się na klauzulę sumienia mają obowiązek uzasadnienia racji leżących u podstaw odmowy wykonania danego świadczenia. Najbardziej wiarygodna interpretacja polskiego prawa głosi, że odwołanie się do klauzuli sumienia jest dopuszczalne tylko wtedy, gdy przedstawione uzasadnienie świadczy o autentyczności sądu sumienia, który nie opiera się na fałszywych przekonaniach oraz wynika z normy moralnej o odpowiednio wysokiej randze. Przyjęty w polskiej doktrynie prawnej dogmat głoszący, że racje stojące za odmową wykonania świadczenia medycznego nie podlegają jakiejkolwiek ocenie, jest wynikiem albo przyjęcia niewiarygodnej koncepcji sumienia, albo błędnej interpretacji Konstytucji. Argumentując za tymi tezami, odwołam się do regulacji dotyczących odmowy służby wojskowej, które nakładają na obdżektorów obowiązek publicznego ujawnienia i uzasadnienia światopoglądu. Będę twierdził, że nie ma żadnych powodów, by lekarzy prawo miało traktować łagodniej. Na koniec pokażę, że klauzula sumienia nie ma zastosowania w sytuacjach, w których odmowa wykonania świadczenia zachodzi w sytuacji niepewności i opiera się na specyficznie rozumianej zasadzie ostrożności.

EN

I will argue that physicians have an ethical obligation to justify their conscientious objection and the most reliable interpretation of the Polish legal framework claims that conscientious objection is permissible only when the justification shows the genuineness of the judgment of conscience that is not based on false beliefs and arises from a moral norm that has a high rank. I will demonstrate that the dogma accepted in the Polish doctrine that the reasons that lie behind conscientious objection in medicine cannot be evaluated or controlled by anyone is based either on a mistaken interpretation of the Constitution or on the unreliable concept of conscience. I will refer to the legal regulations concerning military refusals that require from objectors to reveal and justify their views. Finally, I will demonstrate why conscientious objection under uncertainty does not deserve acceptance, because it is based on a specific version of the precautionary principle.

12

Stanowisko filozoficznoprawne Marii Szyszkowskiej

51%

Kryniecka A.

ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich

|

2016

|

vol. 16

291-307

RU

В философско-правовых размышлениях Марии Шишковской проявляется тесная связь теории познания, философии человека, аксиологии и философии политики. В ее понимании человек – свободное существо, которое должно стремиться к реализации идеалов. Он обязан внутренне и индивидуально развиваться, но вместе с этим также заботиться о судьбах челове-чества и мира (общественный индивидуализм). Теория естественного права со сменным содер-жанием, которую сформулировала ученая, подчеркивает необходимость рассматривать право в перспективе ценностей. Из провозглашаемого М. Шишковской умеренного агностицизма следуют постулаты равноправия всех мировоззрений и разделения права и моральности в пуб-личной жизни. Толерантность и пацифизм она считает философско-правовыми ценностями.

EN

Maria Szyszkowska’s study on philosophy of law is closely linked to epistemology, human philosophy, axiology and philosophy of politics. In her study, human is considered to be a free being with aspirations to pursue the ideals. He is obliged to personal inner development, but with concern for the fate of humanity and of the world (social individualism). Her concept of the natural law with variable content emphasizes the need to consider the law in the perspective of value. M. Szysz-kowska’s moderate agnosticism leads to the formulation of the following postulates: equality of worldviews and separation of the law and morality in public life. Tolerance and pacifism are the values of the philosophy of law.

13

Filozofia polityki Marii Szyszkowskiej

44%

Cwynar K. M.

ΣΟΦΙΑ. Pismo Filozofów Krajów Słowiańskich

|

2016

|

vol. 16

279-289

RU

Философия политики Марии Шишковской определяется кантианской идеей человечности как цели самой в себе. Она перенесла эту идею в реальное измерение, сведя ее к перспективе личности как члена политического общества (гражданина). Автор статьи сосредотачивается на вопросах, которые для философии политики являются принципиальными. При этом указывает на основные вопросы, которые определяют характер социально-политических размышлений. Это вопросы свободы, пацифизма, плюрализма, толерантности и моральности. Реализация права, как и политики, согласно концепции Марии Шишковской должна учитывать высшие ценности.

EN

Political philosophy of Maria Szyszkowska is determined by Kant’s idea of humanity as an aim in itself. She gives this idea a real dimension by driving it to the perspective of the individual as a member of political society (citizen). The author of the article focuses on the issues that for the presented philosophy of politics seem to be essential. She points out the fundamental issues defining the nature of the socio-political considerations. These are the issues of freedom, pacifism, pluralism, tolerance and morality. The law, like politics, according to the concept of Maria Szyszkowska, should be implemented considering the higher values.

14

[tłum.] Elizabeth M. Anscombe, Wojna i morderstwo

44%

Głowala J.

|

2014

|

vol. 62

|

issue 3

113-127

15

When poetry inspires war

37%

El-Amri A.

Lublin Studies in Modern Languages and Literature

|

2015

|

vol. 39

|

issue 1

EN

For Apollinaire, poetry inspires war. Calligrammes, written at the very heart of the drama, involves a three-dimensional combat. His I acquires three representations that differ in status, process and the ideal defended. The first I is the empirical soldier fighting on behalf of his country in the real world. The second lyrical I is fictitious in order to fight for convulsive emotions made of dreams and frustrations. The third, creative, I of the poet defends an aesthetic that is necessary, in a pioneering spirit, to crystallize it in modern culture. In short, the creative warrior is transmuted into creating war.

FR

Le numéro contient uniquement les résumés en anglais.

PL

Tom zawiera abstrakty tylko w języku angielskim.

Refine search results

Pacyfista w „epoce wielkiego zamętu”. Kroniki tygodniowe Antoniego Słonimskiego

Pokój jako element ideowy myślenia utopijnego

Pacyfizm jako bestseller. Na Zachodzie bez zmian i Józef Rotblat – dwa przypadki

Muridiyya – a counterweight to Islamic extremism

Auto/biografia kontrfaktyczna Doris Lessing

Troska Kościoła o pokój. Perspektywa teologicznomoralna

Pacyfizm oczami chrześcijan. przyczynek do badań nad rolą religii w procesach tworzenia bezpieczeństwa

Działalność międzynarodowa Drugiej Republiki Hiszpańskiej

Pacyfizm oczami chrześcijan. Przyczynek do badań nad rolą religii w procesach tworzenia bezpieczeństwa

Wojciech Bogumił Jastrzębowski’s Draft of the European Constitution of 1831 – Genesis, Main Assumptions and Significance

Uzasadnienie sprzeciwu sumienia: lekarze, poborowi i żołnierze

Stanowisko filozoficznoprawne Marii Szyszkowskiej

Filozofia polityki Marii Szyszkowskiej

[tłum.] Elizabeth M. Anscombe, Wojna i morderstwo

When poetry inspires war