Search results

1

Zasada pewności prawa w działaniu administracji Unii Europejskiej oraz jako zasada ogólna prawa Unii Europejskiej

100%

Kluczewska-Rupka A.

Studia Prawa Publicznego

|

2014

|

issue 1(5)

159-180

EN

“Certainty of law” is an expression often present in the justifications of decisions of the Constitutional Court and the European Court of Justice. Philosophers consider certainty of law as a major value that law should adhere to. The right to bear the qualification of “certain” is to encourage the need for safety which, according to psychologists, is one of the basic human needs. The principle of legal certainty derives from a broadly defined set of principles protecting citizens’ confidence in the state, the predictability of law, confidence in the law and the reliability of a legally established order, and is reflected in the decision delivered by the European Court of Justice of the European Union. Under the rule of law a citizen must be ascertained protection of his predictions or expectations based on the existing legal norms, upon which his confidence in the state regime is based. Legal certainty is achieved once stability of law is guaranteed and its abolition, or even modifications, as some claim, if at all admissible, should be precisely determined by statute. This paper is divided in two parts. The first relates to the compliance with the principle of legal certainty by EU bodies, in which access to information as well as the compliance of the EU administration operations in practice with the principle of legal certainty are analysed. The second part of this paper touches upon the problem of legal certainty – as a general rule, which is frequently referred to in justifications of judgments delivered by the Court of Justice of the EU and addressed to Member States. The purpose of this paper is to present adherence to the principle of legal certainty as an intrinsic value which provides citizens with a sense of certainty, stability and predictability. Without a guarantee of these values, the principle of legal certainty remains only a theory.

PL

„Pewność prawa” jest wyrażeniem często obecnym w uzasadnieniach orzeczeń Trybunału Konstytucyjnego oraz Europejskiego Trybunału Sprawiedliwości. Filozofowie prawa uznają pewność prawa za jedną z głównych wartości, którym prawo winno hołdować. Prawo opatrzone kwalifikacją „pewne” ma sprzyjać potrzebie bezpieczeństwa, zdaniem psychologów – jednej z podstawowych potrzeb człowieka. Zasada pewności prawa jest pochodną szeroko zakreślonych zasad: ochrony zaufania obywateli do państwa, przewidywalności prawa, bezpieczeństwa prawnego lub pewności prawa, znajdujących swój wyraz w orzecznictwie Trybunału Sprawiedliwości Unii Europejskiej. W systemie praworządnym obywatel musi mieć zapewnioną ochronę swoich przewidywań opartych na istniejących normach prawnych, gdyż do tego sprowadza się jego „zaufanie do systemu”. Zasada pewności prawa realizowana jest w taki sposób, że raz nabyte prawo powinno być stabilne, a możliwości jego odjęcia (a jak twierdzą niektórzy – również możliwości jego modyfikacji), jeżeli mogą w ogóle istnieć, powinny być ściśle określone przez ustawę. Niniejszy artykuł został podzielony na dwie części. Pierwsza z nich dotyczy przestrzegania zasady pewności prawa przez organy UE. Autor analizuje problem dostępu do informacji, a także to, czy administracja UE w samej praktyce działa w poszanowaniu zasady pewności prawa. Część druga dotyka problemu zasady pewności prawa – jako zasady ogólnej, bardzo często powoływanej w uzasadnieniach wyroków Trybunału Sprawiedliwości UE, adresowanych do poszczególnych państw członkowskich. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie, że przestrzeganie zasady pewności prawa jest wartością samoistną, dającą obywatelom poczucie stabilności i przewidywalności.

2

Idea bezpieczeństwa prawnego w polskim prawie spadkowym

100%

Mącik P.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2014

|

vol. 2(9)

66-84

PL

The purpose of this paper is to present the issues of legal protection within inheritance law. A court decision made in the case of the ascertainment of inheritance, acquisition, or registered deed of succession, constitute the only proofs of legal succession, so their amendment or revocation is permissible only in the special cases indicated in the Act. Time and procedure limitations on amendments in respect of succession can potentially affect the accepted principle of justice. However, the State protects inheritance law and at the same time upholds legal protection. The fact that the legislator facilitated such a mode of procedure attests to the fact that legal stability and security of transactions are valued more than the protection of legal succession. However, this does not mean that the principle of justice and the protection of legal succession are not applied. Au contraire a person who is not a successor has the possibility to assert the protection of his/her rights at a particular time. On the other hand, the person who is a successor has to invoke the statutory presumption and has to have the sense of legal security guaranteed by the legislator which is required of him/her. As a consequence the conflict between the protection of legal succession and legal security arises. This presents the opportunity for reflection on the status of Polish inheritance law which will be provided in this article.

3

Czy można zmieniać Konstytucję RP w czasie pandemii - przyczynek do dyskusji

100%

Stępień-Załucka B.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 2 (66)

51-63

PL

W niniejszej wypowiedzi przybliżona zostanie rola i znaczenie Konstytucji RP w zachowaniu pewności oraz stabilności prawa i ustroju. Poczynione rozważania w tym zakresie posłużą do zweryfikowania tezy mówiącej, iż okres trwania pandemii nie jest właściwy dla dokonywania zmian. Następnie przedstawione zostaną argumenty uzasadniające postawioną tezę, oparte z jednej strony, na historii i realiach nadzwyczajnej sytuacji jaka występuje - pandemii, a z drugiej zaś strony bazujące na doświadczeniach legislacyjnych z okresu trwającej pandemii. Ich badanie pozwoli uwydatnić wątpliwości związane ze zmianą ustawy zasadniczej w specyficznym, nadzwyczajnym czasie - okresie pandemii, a także mankamenty trybu ustawodawczego, którym posługiwał się ustawodawca w czasie pandemii.

EN

In this speech I will present the role and importance of the Constitution of the Republic of Poland in maintaining certainty and stability of the law and system. Considerations in this regard will serve to verify the thesis that the duration of a pandemic is not appropriate for making changes. Then, the arguments justifying the thesis will be presented, based, on the one hand, on the history and reality of the extraordinary situation that occurs - the pandemic, and on the other hand, based on the legislative experience from the period of the ongoing pandemic. Their examination will allow to highlight the doubts related to the amendment of the Basic Law in a specific, extraordinary time - the period of the pandemic, and the shortcomings of the legislative mode, which was used by the legislature during the pandemic.

4

Problematyka killer acquisitions w świetle wyroku w sprawie Illumina/Grail przeciwko Komisji Europejskiej

100%

Kopera D., Wiliński F.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2022

|

vol. 11

|

issue 4

134-143

PL

Artykuł porusza problematykę tzw. zabójczych przejęć w świetle orzeczenia Illumina/Grail v. Komisji. Autorzy artykułu wyjaśniają na czym polegają trudności związane z tzw. zabójczymi przejęciami (przede wszystkim w kontekście wydanego wyroku), opisują stan faktyczny analizowanej sprawy, przedstawiają najistotniejsze założenia nowych wytycznych Komisji Europejskiej w przedmiocie stosowania art. 22 rozporządzenia 139/2004, a także przedstawiają swoje krytyczne uwagi odnośnie do orzeczenia zapadłego w sprawie Illumina/Grail v. Komisji. Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problematykę tzw. zabójczych przejęć w świetle nowego podejścia Komisji Europejskiej i na potencjalne problemy, które przedsiębiorcy mogą napotkać w tym zakresie.

5

Design thinking w procesie legislacyjnym – szanse i zagrożenia

100%

Sobusiak A.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2022

|

vol. 11

|

issue 5

132-143

PL

Artykuł przedstawia propozycję zastosowania metod design thinking (myślenia projektowego) w procesie ustawodawczym. Autorka przybliża podstawowe założenia design thinking oraz historię rozwoju tej koncepcji. Wskazuje także dotychczasowe przykłady wykorzystania myślenia projektowego w procesach legislacyjnych oraz analizuje potencjalne najważniejsze korzyści i zagrożenia płynące ze stosowania opisywanej metody przez ustawodawców.

6

Najem komercyjny lokali mieszkalnych a zwolnienie z podatku VAT

84%

Koziollek J.

Studenckie Prace Prawnicze, Administratywistyczne i Ekonomiczne

|

2015

|

vol. 17

99 - 113

EN

The VAT exemption of commercial lease of residential premises issue constitutes a new and at the same time very current research topic. While renting residential premises is an everyday occurrence, the commercial form of such lease has appeared on the Polish market relatively recently and has become very fast an interesting alternative to other investment products. The article is devoted to an analysis of current regulations regarding VAT exemptions of commercial lease of residential premises in terms of their validity, i.e. applicability to the current socioeconomic relations, predictability, and fi rst of all certainty. In particular, this paper focuses on the process of applying the regulations in question by courts as well as tax authorities.

7

Rule of law, stato di diritto e certezza del diritto

84%

Ancora F.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2017

|

vol. 9

|

issue 4

2-35

EN

In his study, F. Ancora is exploring the fundamental concepts of jurisprudence: the rule of law, the state of law and the concept of legal certainty. This analysis proves – according to its author – that the aforementioned concepts evolve and that they are completely unchangeable in their content. F. Ancora considers this feature to be not only important, but also desirable. It makes it possible to adopt the content of basic legal categories into changing social, economical and political conditions, even if it may threaten legal certainty.

PL

F. Ancora w swoim studium zajął się przeanalizowaniem fundamentalnych pojęć prawoznawstwa: rule of law, stato di diritto (państwo prawa, praworządność) oraz pojęciem pewności prawa. Analiza ta dowodzi, że – zdaniem jej autora – wspomniane pojęcia ewoluują, nie są w swej treści absolutnie niezmienne. Cechę tę F. Ancora uważa za istotną, ale i pożądaną. Umożliwia to bowiem dostosowywanie treści podstawowych kategorii prawnych do zmieniających się warunków społecznych, ekonomicznych, politycznych. Choć może zagrażać pewności prawa.

8

Spojrzenie na zasadę określoności w kontekście jej źródeł

84%

Dziewulska-Gaj I.

Studia Prawa Publicznego

|

2014

|

issue 2(6)

131-152

EN

The sources of the principle of certainty constitute the first phase of the search for answers about the purpose, understanding and practical application of the principle. The basis for the considerations in the subject matter is primarily the Polish Constitution, the case law of the Constitutional Court and the much more modest achievements of the doctrine. Because the principle of certainty does not only bear its legal aspect but also the linguistic one, the literature within the scope of linguistics has been also taken into consideration. In its legal aspect, the principle encompasses its relation to the law in general and as well as its axiological and normative foundations. The principle of certainty is undoubtedly a legal issue. It arises from the very concept of law, as certainty is an inherent feature of the law, especially of positive law, and hence its linguistic aspect. The principle of certainty in the axiomatic foundations protects human dignity setting out the framework for the activities of the state in the sphere of the regulation of restrictions of rights and freedom, the protection of which is an integral element of the rule of law. It is the guarantor of the implementation of the idea of lex est rex, which is a determinant for a constitutional clause of the rule of law. To provide effective protection to the citizen against the omnipotence of the state, the principle had to obtain the rank of a constitutional one, while in order to pursue its practical objective, the rule of law must obtain a linguistic dimension. Thus, the principle of certainty being a legal category cannot exist outside the language realm. Defining is primarily a linguistic activity. The linguistic aspect of the principle of certainty allows to determine a clear boundary between what is and is not lawful, a boundary which forms the basis of the principle of ignorantia juris non excusat. The principle of certainty in its axiomatic foundations protects not only the dignity of a man, but also the balance in the functioning of the state. A failure to implement the rigour of the principle of certainty in the sphere of the regulation of restrictions of rights and freedom causes confusion and fear of an unidentified threat. It suggests that the rights granted are only apparent. The principle of certainty as a value is therefore a guarantee of legal security and its implementation is an act of loyalty of the state authorities to the citizen. Conclusively, there arises an assumption that a lack of a regulation is always a conscious action of a rational legislator, therefore the silence of a legislator regarding rights restrictions means that such restrictions do not exist.

PL

Źródła zasady określoności to pierwszy etap poszukiwań odpowiedzi na pytania dotyczące jej celu, rozumienia i praktycznego zastosowania. Podstawą rozważań w tym temacie jest przede wszystkim Konstytucja RP, orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego i znacznie skromniejszy dorobek doktryny, a także literatura z zakresu językoznawstwa, ponieważ zasada określoności ma swój aspekt nie tylko prawny, ale i językowy. Na ten pierwszy składa się zaś zarówno jej relacja do prawa w ogóle, jak i aksjologiczne oraz normatywne jej podstawy. Zasada określoności jest niewątpliwie zagadnieniem prawnym. Wynika z samego pojęcia prawa, ponieważ określoność jest immanentną cechą prawa, szczególnie prawa pozytywnego, stąd też i jej aspekt językowy. Zasada określoności w swoich aksjologicznych podstawach chroni godność człowieka. Określa bowiem ramy działalności państwa w sferze stanowienia ograniczeń praw i wolności, których ochrona jest nieodłącznym elementem państwa prawnego. Jest również gwarantem realizacji idei lex est rex, będącej wyznacznikiem konstytucyjnej klauzuli państwa prawa. By skutecznie chronić obywatela przed omnipotencją państwa, musiała uzyskać rangę zasady konstytucyjnej. By zaś prawo realizowało swój praktyczny cel, norma prawna musi uzyskać swój językowy wymiar. Tak więc zasada określoności, jako kategoria prawna, nie może istnieć poza sferą językową, gdyż określanie to czynność o charakterze przede wszystkim językowym. Ten językowy aspekt zasady określoności pozwala wyznaczyć wyraźną granicę pomiędzy tym, co zgodne, a tym, co niezgodne z prawem, granicę, która stanowi podstawę stosowania zasady ignorantia iuris nocet. Zasada określoności w swoich aksjologicznych podstawach chroni nie tylko godność człowieka, ale i równowagę w funkcjonowaniu państwa. Niespełnienie rygoru określoności w obszarze stanowienia ograniczeń praw i wolności powoduje dezorientację i życie w obawie przed niezidentyfikowanym zagrożeniem oraz w poczuciu, że przyznane jednostce prawa są pozorne. Zasada określoności jako wartość jest więc gwarancją bezpieczeństwa prawnego, a jej realizacja - aktem lojalności organów państwa wobec obywatela. Z tego wynika założenie, iż brak regulacji jest zawsze świadomym działaniem racjonalnego ustawodawcy, zatem milczenie ustawodawcy w kwestii ograniczeń praw oznacza brak tych ograniczeń.

9

Pewność prawa a zasada interpretatio retro non agit

84%

Bielska-Brodziak A., Suska M.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2023

|

vol. 36

|

issue 3

51-65

EN

Referring to Józef Nowacki’s research on the principle of non-retroactivity of law [lex retro non agit], the authors of this study focus on the relationship between legal certainty and retroactive changes in the prevailing interpretation of legal provisions. The main topic of the study is the expression ‘interpretatio retro non agit‘, which is already well-known in the legal culture, but not widely used. The objectives of the study were: (1) to determine the content related, or potentially related, to the statement above in case law and literature; (2) to examine whether there are grounds to consider this principle as binding in adjudication; and (3) to explain why changes in the prevailing interpretation of legal provisions are perceived as a necessary evil. The research gave the authors a basis to distinguish between two understandings of the interpretatio retro non agit principle: the narrow one and the broad one. Moreover, the broad understanding contains four sub-types of the thus understood principle. The narrow approach prohibits recognizing a change in the prevailing interpretation as a circumstance that would allow legally valid court judgments or final administrative decisions to be challenged. On the other hand, the broad approach introduces a presumption that legal effects should not be ascribed solely because of a change in the prevailing interpretation that occurred after the legal fact took place. Four possible justifications for the interpretatio retro non agit principle were also considered: formal, natural, cultural, and instrumental justification. The authors found that the instrumental justification, which connects the principle with the value of legal certainty, seems to be the most appropriate. However, some elements of the principle can also be convincingly justified formally. Retroactive interpretation changes are only briefly discussed in literature, which the authors regard as an unfavourable state of affairs. However, the fundamental differences between law-making and the application of law allow us to understand that protecting the addressees of the law in practice is much more complicated in cases of applying the law.

PL

W nawiązaniu do badań Józefa Nowackiego nad zasadą lex retro non agit, autorzy artykułu podjęli refleksję na temat związków pomiędzy pewnością prawa a retroaktywną zmianą dominującej w praktyce wykładni przepisów prawa. Głównym przedmiotem zainteresowania uczyniono sformułowanie interpretatio retro non agit, funkcjonujące w kulturze prawnej, choć nieznane powszechnie we wspólnocie interpretacyjnej. Cele badawcze obejmowały: 1) ustalenie treści wiązanej lub możliwej do powiązania z tą zasadą w wypowiedziach orzecznictwa i piśmiennictwa, 2) zbadanie, czy istnieją podstawy, aby mówić o „związaniu” stosujących prawo to zasadą, i 3) określenie, dlaczego zmiany dominującej wykładni są w życiu prawnym postrzegane jako zło konieczne. Badania dały podstawy do wyróżnienia wąskiego i szerokiego ujęcia zasady interpretatio retro non agit, z dalszym powiązaniem z szerokim ujęciem tej zasady czterech jej możliwych wariantów. Ujęcie wąskie zakazuje uznawania zmiany dominującej wykładni za okoliczność pozwalającą wzruszać prawomocne orzeczenia sądowe lub ostateczne decyzje administracyjne. Ujęcie szerokie zaś – wprowadza domniemanie, że nie należy wiązać z pewnym faktem prawnym takich skutków prawnych, które wynikają wyłącznie ze zmiany wykładni dominującej w chwili, gdy miał miejsce ten fakt prawny. Rozważono także cztery możliwe rodzaje uzasadnień zasady interpretatio retro non agit – formalne, prawnonaturalne, kulturowe i instrumentalne. Najbardziej adekwatne z nich wydaje się to ostatnie, wiążące analizowaną zasadę z wartością pewności prawa. Przynajmniej niektóre elementy zasady mogą być jednak również przekonująco uzasadniane formalnie. Problematyka retroaktywnej zmiany wykładni jest dostrzegana w literaturze jedynie na marginesie innych rozważań, co autorzy opracowania uważają za niekorzystny stan rzeczy. Zasadnicze różnice między tworzeniem a stosowaniem prawa pozwalają jednak zrozumieć, że w praktyce udzielanie ochrony adresatom prawa jest w tych drugich sytuacjach znacznie bardziej skomplikowane.

10

Ochrona porządku prawnego przez sądy administracyjne

84%

Grzybowski T., Sarnowiec-Cisłak M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2022

|

vol. 98

209-220

EN

The position of the administrative judiciary, as it has functioned since 2004, situates this institution not only as a guarantor of the legality of public authority action in a given case, but also of the coherence and functionality of the administrative law system as such. The protection of the legal order by administrative courts is naturally related to the issue of the stability of the judicial practice and the responsibility of the judge for the content of the ruling, and further to the effectiveness of the judicial-administrative application of the law. Thus, this issue is situated on the edge of different methodological planes, covering such threads of analysis as: the place and role of administrative courts in the modern legal order (constitutional-legal method), the procedural model of judicial application of law and its effectiveness (administrative-legal method), or theoretical and even ethical-legal aspects of judicial application of law. In the light of the decisional model of judicial application of law, the issue of care for legal order is revealed with particular force in the layer of validation and interpretation findings, which gives significant importance to the reasons for the justification, especially if one takes into account that the execution of the decision in principle remains outside the competence of the administrative court. Against this background authors pay attention on the relatively restrained use of reformatory powers and disciplinary measures by administrative courts, as a kind of last resort legal remedy. This allows to maintain thesis that administrative courts generally protect the legal order with the force of arguments rather than with the argument of force. On the other hand, they treat measures to ensure the certainty and effectiveness of decisions of judicial application of law as measures to protect the legal order.

PL

Pozycja ustrojowa sądownictwa administracyjnego, w kształcie funkcjonującym od 2004 r., sytuuje tę instytucję nie tylko w roli gwaranta legalności działania władzy publicznej w konkretnym przypadku, lecz również koherencji i funkcjonalności systemu prawa administracyjnego jako takiego. Ochrona porządku prawnego przez sądy administracyjne w naturalny sposób wiąże się z zagadnieniem stabilności praktyki orzeczniczej i odpowiedzialnością sędziego za treść orzeczenia, w dalszej kolejności ze skutecznością sądowoadministracyjnego stosowania prawa. Problematyka ta plasuje się tym samym na krawędzi różnych płaszczyzn metodologicznych, obejmując takie wątki analizy, jak: miejsce i rola sądów administracyjnych we współczesnym porządku prawnym (metoda konstytucyjno-prawna), model proceduralny sądowego stosowania prawa i jego efektywność (metoda administracyjno-prawna), czy też teoretyczno-, a nawet etyczno-prawne aspekty sądowego stosowania prawa. W świetle decyzyjnego modelu sądowego stosowania prawa zagadnienie dbałości o ład prawny ujawnia się ze szczególną mocą w warstwie ustaleń walidacyjnych i interpretacyjnych, co nadaje istotne znaczenie motywom uzasadnienia, zwłaszcza jeśli wziąć pod uwagę, że wykonanie orzeczenia w zasadzie pozostaje poza kompetencją sądu administracyjnego. Na tym tle autorzy zwracają uwagę na stosunkowo powściągliwe korzystanie przez sądy administracyjne z kompetencji reformatoryjnych i środków dyscyplinujących jako swego rodzaju rozwiązań ostatecznych. Pozwala to sformułować tezę, że sądy administracyjne zasadniczo chronią porządek prawny siłą argumentów, nie zaś argumentem siły. Działania zapewniające pewność i skuteczność decyzji sądowego stosowania prawa traktują zaś jako środki ochrony porządku prawnego.

11

FACING TRANSLATION ERRORS AT INTERNATIONAL ORGANIZATIONS: WHAT CORRIGENDA REVEAL ABOUT CORRECTION PROCESSES AND THEIR IMPLICATIONS FOR TRANSLATION QUALITY

71%

Prieto Ramos F.

Comparative Legilinguistics

|

2020

|

vol. 41

97-133

PL

Sprostowania wydawane przez organizacje międzynarodowe stanowią najistotniejsze źródło analizy błędów w tłumaczeniu oraz tego, co ujawniają na temat instytucjonalnej kontroli jakości tłumaczeń i procesów korekty. W niniejszym badaniu przeanalizowano sprostowania opublikowane przez trzy instytucje (Unię Europejską zaangażowaną w stanowienie prawa, ONZ i Światową Organizację Handlu) na przestrzeni dekady w latach: 2005, 2010 i 2015 r. Najpierw dokonano przeglądu procedur zastosowanych do wprowadzenia poprawek do tłumaczeń w tych instytucjach. Następnie przedstawiono wyniki analizy ilościowej i jakościowej sprostowań tłumaczeń w dwóch językach docelowych, francuskim i hiszpańskim, według instytucji, roku, gatunku, rodzaju błędu i jego wagi. Wprowadzono rozróżnienie między zmianami wpływającymi na treść komunikatu a drobnymi poprawkami formalnymi w celu porównania zmian diachronicznych i rodzaju zmian semantycznych, wynikających z korekty błędów wprowadzanych przez poszczególne instytucje. Ustalenia potwierdzają, że drobne błędy formalne mogą mieć równie poważne skutki, zniekształcające znaczenie, jak błędy zmieniające treść komunikatu; w wypadkach odmiennych rzadko dochodzi do wydania jakiegokolwiek sprostowania błędu. Autor kontekstualizuje i omawia podejście ONZ do „ponownego publikowania z przyczyn technicznych tekstów” uwzględniających poprawione błędy tłumaczeniowe oraz rosnącą liczbę sprostowań aktów prawnych UE i ich konsekwencje dla zapewnienia jakości tłumaczeń oraz pewności prawa w oparciu o analizę korpusu i konsultacje z informatorami instytucjonalnymi.

EN

Corrigenda issued by international organizations provide a most relevant source for the analysis of translation errors and what they reveal about institutional translation quality control and correction processes. This study examines corrigenda published in three settings (the European Union institutions involved in law-making, the United Nations and the World Trade Organization) in three years over a decade: 2005, 2010 and 2015. It reviews the procedures used to introduce translation corrections in these institutions before presenting the results of the quantitative and qualitative analysis of translation-triggered corrigenda in two target languages, French and Spanish, per setting, year, genre, error type and severity. A distinction is made between content reformulation corrections and minor formal corrections for the comparison of diachronic changes and semantic impact levels of corrected errors between the institutions considered. The findings confirm that minor formal errors may have meaning-distorting effects that are as serious as content reformulation errors; when this is not the case, they rarely trigger single-correction corrigenda. The UN recourse to “reissues for technical reasons” for translation corrections and the growing number of corrigenda to EU legal acts and their implications for translation quality assurance and legal certainty are further contextualized and discussed drawing on both corpus analysis and consultations with institutional informants.

12

The Right to Good Administration. Axiological Aspects of Good Administration

67%

Zdyb M.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2019

|

vol. 28

|

issue 2

EN

Certainly, it is essential, for the shaping of public order in a state, to establish the standards of good administration and axiological basis for the legal system of administrative law, both in the formal-legal and systemic aspect and the substantive-law domain. The basic role is played by legal designatations, such as: properly understood the principle of separation of powers, the principle of the rule of law, human dignity as an axiological basis and the categorical imperative in the sphere of understanding what good administration is, the meaning of the notion of the common good, proper distribution of prime factors of the relationship the common good – human dignity. Legal security and certainty of law, the elimination of inflation of law and the relativization of fundamental values of systemic significance form are also an important element underlying good administration. It is not possible to shape the system of good administration without a properly formed public service and without continuously building its ethos. The analysis of the foundations of good administration and its durability cannot boil down only to the procedural and legal aspects. Therefore, apart from pointing to the need to constantly address the issues of the principles and standards set out in Poland in the Code of Administrative Procedure and in the Code of Good Administrative Behaviour adopted on 6 September 2001 by the European Parliament, I have decided to present this issue in another paper, while focusing herein on the fundamental axiological values symbolizing good administration. An important place in this area is taken by the problem of the individual’s right to good administration, which is a consequence of recognising that the State has an obligation and responsibility to shape the optimal model of good administration and governance within the country.

PL

Nie ulega wątpliwości, że dla kształtowania ładu publicznego w państwie kluczowe jest ukształtowanie standardów dobrej administracji i aksjologicznych podstaw porządku prawnego, tworzącego system prawa administracyjnego zarówno w płaszczyźnie formalnoprawnej i ustrojowej, jak i materialnoprawnej. Podstawową rolę odgrywa kilka desygnatów prawnych, takich jak: odpowiednio rozumiana zasada podziału władz, zasada praworządności, godność człowieka jako aksjologiczna podstawa i imperatyw kategoryczny w sferze pojmowania dobrej administracji, znaczenie pojęcia dobra wspólnego, właściwe rozpisanie na czynniki pierwsze relacji dobro wspólne – godność człowieka. Istotnymi elementami wzmacniającymi podstawy dobrej administracji są także bezpieczeństwo prawne i pewność prawa oraz eliminowanie zjawiska inflacji prawa i relatywizacji fundamentalnych wartości mających znaczenie systemowe. Kształtowanie systemu dobrej administracji nie jest możliwe bez odpowiednio ukształtowanej służby publicznej oraz stałego budowania jej etosu. Analiza podstaw dobrej administracji i jej trwałości nie może być sprowadzona tylko do aspektów proceduralnych i formalnoprawnych. Dlatego – poza zasygnalizowaniem potrzeby ciągłego zajmowania się problematyką zasad i standardów określonych w Polsce w Kodeksie postępowania administracyjnego oraz przyjętym w dniu 6 września 2001 r. przez Parlament Europejski Kodeksie Dobrej Administracji – problematykę tę postanowiłem przedstawić w innym artykule, kładąc nacisk w niniejszym opracowaniu na fundamentalne wartości aksjologiczne symbolizujące dobrą administrację. Ważne miejsce zajmuje w tym zakresie doniosły problem prawa jednostki do dobrej administracji, co jest swoistą konsekwencją uznania, że na państwie ciąży obowiązek i odpowiedzialność związana z ukształtowaniem optymalnego modelu dobrej administracji i ładu publicznego w państwie.

13

Unia Europejska – wspólnota wartości i środków finansowych

67%

Świątkowski A. M.

Studia Prawnicze: rozprawy i materiały

|

2022

|

vol. (30)

|

issue 1

55-70

PL

Uczestnictwo w Unii Europejskiej nakłada na państwa członkowskie UE bezwzględny obowiązek przestrzegania wartości określonych w art. 2 TUE. Jednym z nich jest wspólny system porządku prawnego, który buduje zaufanie między państwami członkowskimi a utworzoną przez nie regionalną organizacją międzynarodową. UE to państwo prawa. Poszanowanie prawa unijnego jest niezbędnym warunkiem korzystania przez każde państwo członkowskie ze wszystkich praw wynikających ze stosowania traktatów unijnych przez cały okres członkostwa danego państwa w tej organizacji międzynarodowej. Wyroki wydawane przez TSUE w sprawach C-157/21 z inicjowanych przez Rzeczpospolitą Polską i C-157/21 – Węgry uświadomiły władzom tych krajów, że wartości związane i wynikające z praworządności nie mogą być respektowane jedynie w okresach poprzedzających akcesję do UE. Procedury określone w art. 7 TUE oraz przepisy rozporządzenia 2020/2092 gwarantują wszystkim zainteresowanym, że wydatki finansowane z budżetu UE są zgodne z celami finansowanymi przez UE. Mechanizm warunkowości horyzontalnej ustanowiony stosunkowo niedawno w ww. z wyjątkiem tych, którzy jako „przyjaciele sądowi” po stronie pozwanego Komisji Europejskiej), że należyte zarządzanie finansami UE, a także interesy finansowe UE niektórych państw członkowskich UE mogą być poważnie zagrożone w wyniku naruszenia zasady rządów prawa.

EN

Participation in the European Union imposes an absolute obligation on EU Member States to comply with the values set out in Article 2 of the TEU. One of them is the common system of the legal order that builds trust between the Member States and the regional international organization established by them. The EU is a state of law. Respect for EU law is a necessary condition for each Member State to exercise all the rights resulting from the application of the EU treaties throughout the period of a given state’s membership of this international organization. The judgments issued by the CJEU in cases C-157/21 initiated by the Republic of Poland and C-157/21 – Hungary made the authorities of these countries aware that the values related to and resulting from the rule of law cannot be respected only in the periods preceding accession to the EU. The procedures set out in Article 7 of the TEU and the provisions of Regulation 2020/2092 guarantee to all interested parties that the expenditure financed from the EU budget is in line with the objectives financed by the EU. The horizontal conditionality mechanism established relatively recently in the aforementioned regulation and presented in the justifications issued in both cases on February 16, 2022, makes it clear not only the authorities of the states acting as parties to these proceedings, but also other EU Member States (with the exception of those that as “court friends” on the defendant’s side of the European Commission) that the sound management of EU finances as well as the EU financial interests of some EU Member States may be seriously threatened as a result of a breach of the rules of the rule of law.

14

Między efektywnością administracji a pewnością sytuacji prawnej przedsiębiorców (uwagi do ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego)

67%

Banasiński C., Bychowska M.

|

2015

|

vol. 4

|

issue 5

59-73

PL

Niniejsza publikacja dokonuje oceny zmian wprowadzanych do ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zmiany dotyczą w szczególności zakresu i sposobu ochrony słabszych uczest-ników rynku przed związaniem ich umowami zawartymi z przedsiębiorcami, które zawierałyby niedozwolone postanowienia umowne. Nowelizacja ustawy przeorientowuje dotychczasowy system orzekania w sprawach dotyczących klauzul abuzywnych, a także wprowadza stypizowa-ną praktykę naruszającą interesy konsumentów na rynkach finansowych. Nowe regulacje dają Prezesowi UOKiK wysoki poziom dyskrecjonalności w zakresie orzekania; praktyka stosowania przyjętych rozwiązań pokaże dopiero czy zakładane przez ustawodawcę podwyższenie poziomu ochrony konsumentów w istocie zostanie osiągnięte.

EN

This paper evaluates recent changes made to the Act on Competition and Consumer Protection of 2007. The new amendment concerns, in particular, the scope and method of protecting weaker market participants (consumer) before their contracts concluded with business, and containing abusive clauses, actually become binding. The amendment has reoriented the current system in matters concerning abusive clauses as well as introduced a new practice infringing consumer interests in financial markets. The new rules give the UOKiK President a high level of discretion regarding his decisions; it remains to be seen in practice, whether the use of the new solutions will in fact increase consumer protection levels in Poland.

15

Jawność postępowania karnego z perspektywy bezpieczeństwa prawnego w świetle nowelizacji art. 357 k.p.k. z dnia 10 czerwca 2016 roku

67%

Kwarciana K.

|

2017

|

vol. 27

|

issue 2

61-75

PL

Niniejszy artykuł omawia kwestię jawności zewnętrznej postępowania karnego z perspektywy bezpieczeństwa prawnego. Przejawem urzeczywistniania się tejże jawności jest ustawowe zagwarantowanie przedstawicielom środków masowego przekazu możliwości utrwalania oraz transmisji przebiegu procesu. Opracowanie jest także próbą dokonania oceny nowelizacji przepisów prawa zawartych w art. 357 k.p.k. z dnia 10 czerwca 2016 r. pod kątem urzeczywistnienia wartości bezpieczeństwa prawnego. Autorka w sposób pozytywny ocenia kierunek zmian w polskim prawie, jednakże stara się też wskazać uregulowania prawne mogące godzić w pewność prawa, tym samym ujemnie wpływając na możliwość urzeczywistniania się idei bezpieczeństwa prawnego na gruncie prawa karnego.

EN

This article discusses external openness of criminal proceedings from the perspective of legal security. Realization of that openness is manifested in a statutory guarantee of a possibility to record and transmit trial granted to representatives of the mass media. The paper is also an attempt to assess legal amendments contained in Article 357 of the Code of Criminal Procedure of 10 June 2016 in terms of realization of the legal security idea. The author positively evaluates the direction of changes in Polish law, however she also tries to identify legislation that could undermine legal certainty, thereby negatively affecting the possibility of realization of the legal security concept in the context of criminal law.

16

Pojęcie „ekonomizacji” w polskim prawie podatkowym

67%

Werner A., Wierzbicki J.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2022

|

vol. 4(308)

18-28

EN

The article deals with more and more popular category known as the economization of tax law. This specific concept due to its elasticity and interpretative potential may be considered as a treat for the rule of law or as a great hope within the application of tax law.

PL

Rozważania zawarte w artykule zostały poświęcone modnemu współcześnie zagadnieniu ekonomizacji prawa podatkowego. Koncepcja ta, z uwagi na elastyczność i niedookreśloność treściową pojęcia, bywa przywoływana już to jako zagrożenie dla prawa, w tym podatkowego, już to jako wielka nadzieja i źródło potencjału interpretacyjnego.

17

Konstytucyjne podstawy ładu publicznego w administracji w świetle Konstytucji oraz orzecznictwa. Zagadnienia wybrane

59%

Zdyb M.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio G (Ius)

|

2017

|

vol. 64

|

issue 1

EN

The building of the new system of the Republic of Poland requires relevant configuration of public order in administration. Crucial to this are currently: the Constitution of the Republic of Poland of 2 April 1997, the verdicts of the Polish Constitutional Tribunal and administrative courts as well as established doctrine. In this regard, what is required is the precise identification of key standards, principles and values. The letter undoubtedly necessitates the analysis of the principle of separation of powers, the rule of law, the right to a fair trial, the principle of respect for human dignity and drawing attention to the dysfunctionality of the public order. Substantial problems in this domain may be related to law's creation and application, and a clear definition of axiological grounds of the existing legal order. By necessity, in this article only some of them are presented, e.g. concerning indefinite terms, legitimization of law, justice in law, legal security, legal certainty, protection of acquired rights and legitimate expectations, and the principle of appropriate legislation. The aim of the author of this article is to provoke an in-depth debate over the issue connected with search for optimal model of the order in the sphere of public administration in the perspective of new challenges.

PL

Budowa nowego ustroju Rzeczypospolitej Polskiej wymaga odpowiedniego ukształtowania ładu publicznego w administracji. Kluczowe znaczenie w tym zakresie ma aktualnie Konstytucja RP z dnia 2 kwietnia 1997 r., a także ukształtowane na jej podstawie orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego (jak również sądów administracyjnych) oraz utrwalone poglądy doktryny. Niezbędne w tym zakresie staje się dokonanie identyfikacji podstawowych standardów, zasad i wartości. Wiąże się to niewątpliwie z koniecznością analizy m.in.: zasady podziału władz, zasady państwa prawnego, prawa do sądu, problemu poszanowania godności człowieka oraz zwrócenia uwagi na zagadnienie dysfunkcjonalności ładu publicznego. Istotne problemy w tym kontekście wiązać się mogą z tworzeniem i stosowaniem prawa oraz z wyraźnym określeniem aksjologicznych podstaw obowiązującego porządku prawnego. Z konieczności w artykule prezentowane są tylko niektóre nich, np. związane z zagadnieniami pojęć niedookreślonych, legitymizowaniem prawa, sprawiedliwością w prawie, bezpieczeństwem prawnym, pewnością co do prawa, ochroną praw nabytych i maksymalnie ukształtowanych ekspektatyw oraz naruszeniem zasad przyzwoitej legislacji. Zamiarem autora opracowania jest sprowokowanie pogłębionej dyskusji nad zagadnieniem związanym z poszukiwaniem optymalnego modelu ładu w sferze administracji publicznej w perspektywie nowych wyzwań.

18

The Rule of Law in Turkey: Some Procedural Aspects in Criminal Cases

59%

Yenisey F.

Studia Iuridica

|

2019

|

vol. 79

117-130

EN

Nadrzędność prawa, zasady legalności, pewność prawa i sprawiedliwy proces uznający prawa podejrzanego i oskarżonego są podstawowymi aspektami państwa prawnego. Trybunał ustanowiony przez prawo, dostępny dla obywateli, składający się z bezstronnych i niezawisłych sędziów, którzy swoje decyzje opierają na zasadach będących rdzeniem „demokratycznego państwa świeckiego i socjalnego, rządzonego przez prawo”, jak stanowi Konstytucja Turcji z 1982 r., ma długą historię w Turcji. Prawa stanowiące o rzetelnym procesie, takie jak ustanowienie obowiązkowego obrońcy przez podejrzanego na wczesnym etapie dochodzenia, prawo do przesłuchiwania świadków zeznających na niekorzyść podejrzanego i ochrona „wrażliwych” pokrzywdzonych, rozwinęły się w Turcji w ramach parlamentarnego systemu demokratycznego, który obowiązywał do 2018 r. Regulacje dotyczące postępowania w przypadku aktów terroryzmu, wprowadzone po okresie stanu wyjątkowego przypadającego na lata 2016-2018, są aktualnie pod nadzorem sędziów i obowiązywać będą przez trzy lata. Nowo wprowadzony reżim demokracji prezydenckiej z pewnością wzmocni rozwój państwa prawa.

19

Komunikatywność tekstu prawnego a derywacyjna koncepcja wykładni prawa (aspekt rozumienia normy sankcjonowanej)

59%

Siwek K.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2016

|

vol. 78

|

issue 4

69-79

EN

The aim of the article is to confront the postulate of the comprehensibility of legal texts with the derivative concept of the interpretation of law by Maciej Zieliński. The point of reference are provisions of penal legislation (norms or criminal law and their understanding) and how they are understood by persons with vocational, secondary and post-secondary education, who constitute the majority of the Polish population. Using the protective function of the penal law, an attempt has been made to question the thesis that provisions of criminal law are comprehensible and understood by their interpreters who are the above individuals. The assumptions of the derivative concept of interpretation require that the interpreter has an extraordinary legal knowledge. Therefore the area where the traditional formula of ignorantia legis non excusat is used should be considerably limited.

PL

Przedmiotem artykułu jest konfrontacja postulatu komunikatywności tekstu prawnego z derywacyjną koncepcją wykładni prawa Macieja Zielińskiego. Przedmiotem odniesienia uczyniono normę sankcjonowaną z perspektywy osoby o wykształceniu zawodowym, średnim i policealnym, a więc dominującym wśród polskiej populacji. Wykorzystując ochronną funkcję prawa karnego, autor podjął próbę zakwestionowania tezy, że przepisy karnoprawne są komunikatywne dla tak określonego interpretatora. Zastosowanie założeń derywacyjnej koncepcji wykładni uświadamia, że zarówno zjawisko rozczłonkowania (na poziomie syntaktycznym oraz treściowym) oraz wykorzystanie dyrektywy języka prawniczego (literatury i orzecznictwa), które – ponieważ stanowią powszechnie obowiązujący materiał interpretacyjny na równi z wykładnią autentyczną i mają w działaniu interpretacyjnym pierwszeństwo przed językiem ogólnym – wymagają od interpretatora nieprzeciętnej wiedzy prawniczej oraz prowadzenia żmudnych poszukiwań, co czyni prawo karne niezrozumiałym. W konsekwencji istotnemu praktycznemu ograniczeniu powinna podlegać sfera stosowania tradycyjnej formuły ignorantia legis non excusat.

Refine search results

Zasada pewności prawa w działaniu administracji Unii Europejskiej oraz jako zasada ogólna prawa Unii Europejskiej

Idea bezpieczeństwa prawnego w polskim prawie spadkowym

Czy można zmieniać Konstytucję RP w czasie pandemii - przyczynek do dyskusji

Problematyka killer acquisitions w świetle wyroku w sprawie Illumina/Grail przeciwko Komisji Europejskiej

Design thinking w procesie legislacyjnym – szanse i zagrożenia

Najem komercyjny lokali mieszkalnych a zwolnienie z podatku VAT

Rule of law, stato di diritto e certezza del diritto

Spojrzenie na zasadę określoności w kontekście jej źródeł

Pewność prawa a zasada interpretatio retro non agit

Ochrona porządku prawnego przez sądy administracyjne

FACING TRANSLATION ERRORS AT INTERNATIONAL ORGANIZATIONS: WHAT CORRIGENDA REVEAL ABOUT CORRECTION PROCESSES AND THEIR IMPLICATIONS FOR TRANSLATION QUALITY

The Right to Good Administration. Axiological Aspects of Good Administration

Unia Europejska – wspólnota wartości i środków finansowych

Między efektywnością administracji a pewnością sytuacji prawnej przedsiębiorców (uwagi do ustawy z dnia 5 sierpnia 2015 r. o zmianie ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów oraz ustawy – Kodeks postępowania cywilnego)

Jawność postępowania karnego z perspektywy bezpieczeństwa prawnego w świetle nowelizacji art. 357 k.p.k. z dnia 10 czerwca 2016 roku

Pojęcie „ekonomizacji” w polskim prawie podatkowym

Konstytucyjne podstawy ładu publicznego w administracji w świetle Konstytucji oraz orzecznictwa. Zagadnienia wybrane

The Rule of Law in Turkey: Some Procedural Aspects in Criminal Cases

Komunikatywność tekstu prawnego a derywacyjna koncepcja wykładni prawa (aspekt rozumienia normy sankcjonowanej)