Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  phenomenological reduction
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Psychologia opisowa na nowo odczytana? Szkic o metodzie w filozofii Leopolda Blausteina

100%
Płotka W.
Studia Philosophica Wratislaviensia
|
2020
|
vol. 15
|
issue 1
71 - 91
EN
The main purpose of the article is to define the framework in which one can situate Leopold Blaustein’s philosophy. The author focuses on the question of the method which is used by Blaustein and he situates it in the historical-philosophical context. The article defends the thesis that Blaustein uses a method which can be labelled as a phenomenologically oriented descriptive psychology that is close to, though not identical with, Edmund Husserl’s project as formulated in the first edition of his Logical Investigations and that is connected to Husserl’s 1925 lectures on the phenomenological psychology. The article is divided into four parts. In the first part, the author disputes the one-sided classifications of Blaustein’s philosophy either as a continuator of the analytical tradition of the Lvov-Warsaw School, or as a mere repetition of Husserl’s achievements. In the next part, the author sketches an intellectual biography of Blaustein and on this basis he defines the context in which one has to situate this thought. In this regard, two further parts of the article are devoted to two sources of inspiration for Blaustein. In the third part, a selection of methods and concepts of descriptive psychology are examined, and in the last part of the article, references to Husserl’s phenomenology are explored.
2
Content available remote

Vopěnkova alternatívna teória množín alebo ťažký údel génia mimo hlavného prúdu

86%
Zlatoš P.
Filosofický časopis (Philosophical Journal)
|
2016
|
vol. 64
|
issue 4
513-537
EN
In connection with Lem’s three degrees classification of genies, I will offer a personal view of Vopěnka’s alternative set theory and of its relation to Cantor’s set theory and Robinson’s nonstandard analysis. I will sketch some reasons which, in my opinion, restrict the potential of the Alternative Set Theory in particular, as well as of phenomenologically-founded mathematics in general. Finally, I will try to grasp the philosophical message of Vopěnka’s phenomenological exposition of mathematical infinity which may permanently influence some branches of mathematics, beyond the scope of its foundations
3
Publication available in full text mode
Content available

Ontological Freedom in Jan Patočka’s “Natural World as a Philosophical Problem” with Regard to Husserl’s Phenomenology

86%
Rybák D.
Forum Pedagogiczne
|
2019
|
vol. 9
|
issue 1
203-212
PL
In his post-doctoral dissertation Přirozený svět jako filosofický problém (The Natural World as a Philosophical Problem; orig. publ. 1936) Jan Patočka critically deals with modern metaphysics of subjectivity, at the same time introducing phenomenology with its phenomenological reduction. I would like to investigate this issue in the text just mentioned and briefly compare the similarities and differences in Edmund Husserl’s phenomenology. Patočka provides a deepening of phenomenology by approaching the ontological conditions for the phenomenological reduction in the negativity of freedom in which the spontaneity of ‘having-the-world’ originates.
4

Obraz szukajacy prawdy – „realizm metafizyczny” jako realizacja filmowej ontologii fenomenologicznej

72%
Sarbiewska J.
Kwartalnik Filmowy
|
2011
|
issue 75-76
68-85
EN
Sarbiewska considers the relation between the film image, phenomenological subject and the ontology of reality. She puts forward the notion of phenomenological ontology in film, which she calls “metaphysical realism”. The starting point for the proposed complex of meanings is, following André Bazin, the importance of ontological nature of film, which permits a very particular contact with reality. Using the notion of Edmund Husserl’s phenomenological reduction, Sarbiewska takes the film camera (a subjective act of perception), to be the equivalent of an act of pure, intentional awareness, that is directed towards revealing the “ineffable” essence of things (the truth of being). At the same time she emphasizes that the type of contemplative viewing, open in film vision, permits one to go beyond clear dualism of subject and object and that through per visibilia ad invisibilia leads the way for phenomenological intuition in film. In her analysis the author uses the work of Werner Herzog, and in particular the ontology and aesthetics contained in his films.
5
Content available remote

Edmund Husserl i filozofia radykalnego początku

72%
Pokropski M., Migasiński J.
Stan Rzeczy
|
2019
|
issue 1(16) Intelektualiści totalni
263-286
XX
W artykule omawiamy na podstawie prac Edmunda Husserla oraz korespondencji z jego uczniem Arnoldem Metzgerem wybrane idee fenomenologii, pokazując, jak bardzo radykalny i maksymalistyczny był to projekt, który w skrócie można scharakteryzować jako próbę rozpoczęcia filozofii od nowa. Wychodząc od skrajnie pesymistycznej oceny filozofii i nauki, Husserl opisuje kryzys racjonalności, który dotknął Europę. Rozwiązaniem ma być stworzenie nowej, ściśle naukowej filozofii, czyli fenomenologii. Wedle zamysłów Husserla, miała ona stanowić całkiem nową fundamentalną dyscyplinę naukową dającą podstawę innym naukom, w tym m.in. psychologii. Zadanie, jakie sobie Husserl postawił, wymagało radykalnych środków, dlatego dużą część swoich rozważań poświęcił na opracowanie nowej metody filozoficznej, której celem było m.in. zawieszenie całej uprzednio nabytej wiedzy. Maksymalistyczny projekt Husserla zmagał się z wewnętrznymi ograniczeniami i sprzecznościami, doprowadził jednak do przełomu teoretycznego w filozofii XIX i XX wieku. Cel tak pomyślanej nowej filozofii nie był wyłącznie naukowy, lecz również cywilizacyjny. Fenomenologia miała doprowadzić do odnowy duchowej ludzkości poprzez transformację nauki i odkrycie nieskończonej idei racjonalności leżącej u podstaw kultury europejskiej.
EN
In this article the authors introduce the radical project of phenomenological philosophy and argue that the idea behind the project was to give philosophy a new beginning. The authors refer to selected works of Edmund Husserl and to his correspondence with Arnold Metzger. They discuss Husserl’s critique of philosophy and science, and his motivations for creating a new scientific philosophy, which applies a radical method of reduction. According to Husserl, the new phenomenological philosophy will ultimately lead to overcoming the crisis of rationality and to the spiritual renewal of humanity.
6
Content available remote

From the knowledge of the truth to the inner transformation of man – a study based on similarities between the reflection of Nicholas of Cusa and Edmund Husserl

61%
Maas Enriquez M.
Poznańskie Studia Teologiczne
|
2017
|
issue 31
145-178
PL
Zarówno nowo opublikowane pisma Edmunda Husserla, jak i wciąż niepublikowane manuskrypty zmuszają nas do reinterpretacji jego myśli, gdyż w ich świetle odnajdujemy liczne antropologiczne oraz – co więcej – mistyczne implikacje w refleksji filozofa. Fenomenologię można bowiem odczytywać jako proces autokonsytytucji podmiotu we właściwym mu byciu, tj. jego żmudny proces odnajdywania siebie i „zradzania” w świetle własnej wewnętrznej prawdy. Tę tymczasem stanowi fakt, iż nasze „prawdziwe” i „autentyczne ja”, które odkrywamy w sobie z pomocą fenomenologii, jest niczym innym, jak śladem Boga w człowieku. W ten sposób główne narzędzie swojej metody, tj. redukcję fenomenologiczną, Husserl odczytuje jako rodzaj 1/ medytacji podmiotu nad sobą samym; 2/ proces jego powolnego powrotu do siebie samego 3/ proces z jednej strony dekonstrukcji jego „świadomości potocznej”, a z drugiej proces duchowej dekonstrukcji jego fałszywego i nieadekwatnego sposobu bycia, w którym ten tkwi na co dzień. Kresem tak rozumianej redukcji będzie „transcendentalna śmierć” człowieka i jego powtórne duchowe „narodziny” do nowego życia. Co ciekawe, powyższe rozważania Husserla zbliżają go do tradycji mistyki chrześcijańskiej, a w tym do refleksji Mikołaja z Kuzy. W związku z tym celem niniejszego artykułu będzie studium podstawowych kategorii myślenia fenomenologa w świetle doktryny „oświeconej niewiedzy” Kuzańczyka, jego koncepcji „myślenia negatywnego”, mistycznego poznania oraz wewnętrznej przemiany człowieka, tak, aby stało się możliwym wykazanie pewnych zbieżności jeśli chodzi o założenia, które przyświecały ich refleksji, kierunkowi myślenia czy wreszcie fundamentalnym wnioskom.
EN
Both the newly published writings of Edmund Husserl as well as the still unpublished manuscripts force us to reinterpret his thoughts, as in their light we find numerous anthropological and – what is more - mystical implications in the reflection of the philosopher. Phenomenology can, in fact, be read as a process of autoconstitution of the entity in its adequate being, i.e. its laborious process of self-discovery and “being born” in the light of its own inner truth. This truth, meanwhile, is the fact that our “real” and “authentic self”, that we find in ourselves with the help of phenomenology, is nothing but a trace of God in man. Thus Husserl reads the main tool of his method, i.e. the phenomenological reduction, as a kind of 1/ the subject’s meditation on itself; 2/ the process of its slow return to itself; 3/ the process of, on the one hand, deconstruction of its “popular consciousness”, and, on the other hand, of the spiritual deconstruction of its false and inadequate way of being, in which the subject is stuck each day. The end to the reduction understood this way will be the “transcendental death” of man and subsequent spiritual “birth” to a new life. Interestingly, the above thoughts of Husserl bring him close to the tradition of Christian mysticism and, among it, to the reflection of Nicholas of Cusa. Therefore, the aim of this article will be the study of the basic categories of the phenomenologist’s thinking in the light of Cusanus’ doctrine of “enlightened ignorance”, his concept of “negative thinking”, mystical cognition and the inner transformation of man, so that it becomes possible to demonstrate some convergence regarding assumptions which guided their reflection, its direction and finally the fundamental conclusions.
7
Content available remote

Vědecká filosofie, světový názor a "Tiefsinn" : tři podoby filosofie v Husserlově článku filosofie jako přísná věda

58%
Novák A.
Teorie vědy (Theory of Science)
|
2018
|
vol. 40
|
issue 1
29-62
EN
Since phenomenology isn’t just a method of philosophical research but also a genuine philosophical stance, Husserl discusses in his famous article Philosophy as a Strict Science from 1910/11 at least three notions of philosophy to demonstrate, what should be considered solely as a scientifi c philosophy. Th is may only be his phenomenological philosophy, which Husserl contrasts against both in his time most popular philosophical positions, i.e. the naturalism, and the philosophy of world view. But there is also another “brand” of philosophy that’s being mentioned in his article: the so called ‘Tiefsinn’. Is it a fourth notion of philosophy, or just the extreme derivation from the “world view”? Not only shall our article answer that question, but also demonstrate Husserl’s conception of a phenomenological philosophy being a strict scientifi c philosophy in contrast to naturalism as well as the world view.
CS
Fenomenologie není pouze specifi cká metoda filosofi ckého zkoumání, ale též svébytná fi losofi cká pozice. Husserl je znám a diskutován spíše jako autor právě zmíněné metody, ovšem ta přeci měla sloužit jakožto organon pro vytvoření samostatné fi losofi cké nauky. Proto se bude v příspěvku věnovat pozornost Husserlovu chápání toho, co je to filosofi e, a to v kontrastu proti dobově populárním fi losofi ckým pozicím, jimiž byly naturalismus a fi losofi e světového názoru s jeho nejodpudivější podobou nazývanou Husserlem pejorativně „Tiefsinn“: důvtipná duchaplnost. Husserl zamýšlí odstranit oba zmíněné typy fi losofi e skutečně přísně vědeckou fi losofi í, jež bude fi losofi í fenomenologickou.
8
Content available remote

Fenomenologia a kognitywistyka – dwie metody analizy podmiotu poznania perspektywa współpracy i problemy

58%
Trybulec B.
Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne
|
2015
|
vol. 3
281-299
PL
Przedmiotem analizy w artykule są korzyści i trudności, które niesie ze sobą wykorzystywanie niektórych rozwiązań wypracowanych w ramach stanowiska fenomenologicznego w badaniach kognitywistycznych nad podmiotem poznania. Wskażę, jakie znaczenie można nadać pojęciu naturalizowania fenomenologii, oraz jakie związki zachodzą pomiędzy obiema dziedzinami badań nad poznaniem – fenomenologią i kognitywistyką. W artykule przywołam próbę uzasadnienia owocności nowej dziedziny badań nad podmiotem poznania – neurofenomenologii wyrosłej ze splotu różnych tradycji filozoficznych. Jej zwolennicy borykają się zwłaszcza z problemem uzgodnienia metodologii, która łączy w sobie pierwszoosobową metodę fenomenologii oraz trzecioosobową metodę nauk szczegółowych. W artykule pokażę, że naturalizowanie fenomenologii rozumianej jako stanowisko filozoficzne wobec podmiotu poznającego jest przedsięwzięciem niemożliwym do zrealizowania. Większa nadzieja leży w próbach wykorzystania pewnych elementów metody fenomenologicznej w badaniach kognitywistycznych. Celem sięgania po owe elementy jest uzyskanie opisu świadomego doświadczenia dużo bardziej bezpośredniego i przez to dokładniejszego od opisu introspekcyjnego. Zwolennicy takiego podejścia mają nadzieję na rozwój nauki o perspektywie pierwszoosobowej dalekiej od introspekcjonizmu i psychologii zdroworozsądkowej.
EN
The paper presents benefits and difficulties carried by the project of incorporating the method of phenomenology into cognitive science. I explain the consequences of naturalizing phenomenology and analyse relations between the two lines of reflection on cognition – phenomenology and cognitive science. I also present some difficulties associated with neurophenomenology introduced by Francisco Varela. Neurophenomenology grows out from four philosophical traditions founded on different or even incompatible assumptions on the cognitive subject. The main task for this discipline is to determine a consistent set of assumptions and methods which could constitute a theoretical ground composed of ontological, epistemological and methodological assumptions. In the paper I argue that naturalizing phenomenology is an illusion. The only hope for a joined reflection on cognition lies in researches which combine the method of phenomenological reduction with the neuroscientific method of picturing the activity of the brain. Revealing neural correlates of the firstperson experiences awakens hope for development of science about first-person perspective which is based neither on introspection nor on folk psychology, but on phenomenological reduction, and which together with cognitive science constitute the new value in the reflection on cognition.
9
Publication available in full text mode
Content available

Obligation and Value in the Phenomenological Philosophy of Law (Edmund Husserl’s Works)

58%
Zirk-Sadowski M.
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica
|
2022
|
vol. 100
35-55
PL
Opierając się na dwóch fundamentalnych pracach Edmunda Husserla (Logische Untersuchungen i Idee) autor przedstawia Husserlowskie koncepcje obowiązku i wartości według redukcji fenomenologicznej i teorii ukonstytuowania się przedmiotów. W kontekście redukcji wnioski są następujące: jak według Husserla istota zdań normatywnych w wycenie, problemy obowiązku można sprowadzić do problemów wyceny. Sens (Sinn) okazuje się fundamentalny przed istnieniem. Jeśli cokolwiek ma powstać w znaczeniu ontologicznym, musi stać się momentem zamierzonego życia świadomości. Dlatego przedmiot i wartość istnieją w ten sam sposób, ale są tylko różnymi nazwami niektórych jednostek zmysłu. Różnica staje się wyraźniejsza na „wyższym” poziomie, gdy są one scharakteryzowane jako celowe obiekty i celowe doświadczenie skierowane do nich. W przeciwieństwie do przedmiotów możemy być skierowani ku wartościom w sposób dostrzegalny (erfassenseise). Doświadczenie wartości jest zawsze aktem opartym na drodze. Akty te są analizowane na tle noesis i noema. Na scenie ukonstytuowania się świata wydaje się jednak, że istotę moralności nie można poznać poza postawą personalistyczną.
EN
Basing upon the two fundamental works of Edmund Husserl (Logische Untersuchungen and Idee) the author presents Husserl’s concepts of obligation and value according to the phenomenological reduction and the theory of the constitution of objects. Within the context of reduction the conclusions are: as according to Husserl the substance of normative sentences in valuation, the problems of obligation may be reduced to problems of valuation. The sense (Sinn) proves to be fundamental, prior to the existence. If anything should come to being in the ontological meaning it must become a moment of intentional life of consciousness. That is why the object and value exist in the same way but are only different names of some units of sense. The difference becomes clearer on a ‘higher’ level when they are characterised as intentional objects and the intentional experience directed towards them. Contrary to objects we can be directed towards values in a perceptible way (erfassenseise). The experience of value is always a based act. These acts are analysed against the background of noesis and noema. On the stage of constitution of the world it appears however that the substance of morality may be cognised with a personalistic attitude.
10

Eugena Finka rozumienie Ja transcendentalnego

51%
Łaciak P.
Folia Philosophica
|
2011
|
vol. 29
205-223
EN
The paper deals with Eugen Fink’s interpretation of transcendental I. Fink does not make do with traditional phenomenological distinction between natural I and transcendental I, but within transcendental I he looks for the distinction between constitutive I (konstituierendes Ich) i phenomenologizing I. Hence, according to Fink, we should distinguish three kinds of I: natural I (trapped in the world), transcendental I which constitutes the world and transcendental-phenomenologizing I (transzendental-phänomenologisierendes Ich) as theoretical spectator, who meets the conditions of phenomenological reduction but does not contribute to the constitution of the world. Finks interpretation of transcendental I aims at overcoming difficulties related to Husserlian phenomenological reduction, and the distinction of constitutive I and phenomenologizing I was accepted by Husserl himself.
DE
Der Gegenstand des Artikels ist die Eugen Finks Interpretation des transzendentalen Ichs. Fink begnügt sich nicht mit tradierter phänomenologischer Unterscheidung zwischen dem natürlichen und transzendentalen Ich, sondern im Bereich des transzendentalen Ichs selbst sucht er nach einem Unterschied zwischen dem konstituierenden und phänomenologisierenden Ich. Deshalb sollte man, seiner Meinung nach, drei Ich-Arten unterscheiden: natürliches (weltbefangenes) Ich, transzendentales Ich, das die Welt konstituiert und transzendental-phänomenologisierendes Ich als theoretischer Zuschauer, der zwar die phänomenologische Reduktion erfüllt, doch an der Konstitution der Welt nicht teilnimmt. Finks Interpretation vom transzendentalen Ich ist ein Versuch, die mit Husserls phänomenologischer Reduktion verbundenen Schwierigkeiten zu überwinden; und die von Fink vorgeschlagene Unterscheidung zwischen dem konstituierenden und phänomenologisierenden Ich wurde von Husserl selbst akzeptiert.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.