Search results - CEJSH

1

MISCELLANEA: „Piękno” w filozoficznej hermeneutyce Hansa-Georga Gadamera

100%

Czakon D.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

PL

Celem artykułu jest przedstawienie pojęcia piękna występującego w filozofii H.-G. Gadamera.Autorka tekstu opisuje refleksję Gadamera, odwołując się przede wszystkim doeseju Aktualność piękna oraz najważniejszego dzieła filozofa, Prawdy i metody. Artykułskłada się z pięciu części, które przedstawiają między innymi: aktualność piękna, związekpiękna i prawdy, światło piękna oraz problem braku piękna.

2

MISCELLANEA: “Beauty” in Hans-Georg Gadamer’s philosophical hermeneutics

100%

Czakon D.

Miscellanea Anthropologica et Sociologica

|

2013

|

vol. 14(1)

EN

The purpose of this article is to present the notion of beauty according to Hans-Georg Gadamer’s philosophy. The author describes Gadamer’s thoughts referring primarily to the essay The Relevance of the Beautiful and philosopher’s major work Truth and Method. The article consists of five parts which depict, inter alia, the relevance of the beauty, relation between beauty and truth, the glare of beauty and the problem of the lack of beauty.

3

Estetyka, erotyka i parytet płciowy: Historia piękna i Historia brzydoty pod redakcją Umberta Eco

100%

Obremski K.

Przestrzenie Teorii

|

2012

|

issue 17

115-137

EN

The topic of comparative analysis which is presented in this article is The Story of Beauty and The Story of Ugliness edited by Umberto Eco. Even the covers of these books show the contrast between men and women. How esthetic values build a feedback with sexual parity? Ugly men look at beautiful women – this patriarchal discrimination can’t be cancelled either by the parity of sex in The Story of Beauty, nor men who twice outnumber them in The Story of Ugliness. Also as the unfair sex they are prior sex: they humiliate themselves and elevate women

4

Poezja w służbie Słowu Bożemu

88%

Kosmana OFMConv. I.

Łódzkie Studia Teologiczne

|

2009

|

vol. 18

115-146

EN

In this article, the author focuses on the subject of poetry used in the Word of God. The forms of poetry presented during ancient times, the middle ages and a short correlation to biblical poetry, which is the basis to Christian poetry, are introduced with clear originality. The reader who is familiar with the forms of poetry used in homiletics as well as in lyrical preaching fragments, beginning from Clement of Alexandria and finishing with today’s Polish poet-preachers, will discover that poetry is a perfect tool to transmit homiletic and dogmatic contents. It represents itself as a privileged instrument to express the Word of God. The subject of poetry at the service of the Word of God has as its goal on one side to call attention to today’s preachers to the richness of Church poetry, and on the other side, to make one more sensitive to the beauty of the Word.

5

O pięknie w pracy prawnika

88%

Barszcz T.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2020

|

vol. 4(25)

17-28

EN

The article concerns the relationship between beauty and a lawyer’s professional work. I attempt to: 1) discover and describe the activities that are particular of such work as well as are determined by beauty; 2) characterize the way in which beauty determines these activates; and 3) point out ontological reasons of this determination. The reflections do not, however, include all activities which the lawyer’s craft consists in, but are limited to those in the course of which decisions are made. Beauty determines a lawyer’s work via the process of decision-making; and if a decision is conceived as an act of cooperation between intellect and will, then the decision is related to beauty in three ways. First of all, beauty constitutes a sine qua non for finding out the circumstances in which the decision is made. Additionally, beauty suggests to the decision-maker the options as the optimal means to an end. Finally, beauty influences the approval of a decision already made.

PL

Artykuł dotyczy relacji pomiędzy pięknem i pracą zawodową prawnika. Podejmuję mianowicie próbę: a) wyszukania aktywności, które są specyficzne dla tego rodzaju pracy i zarazem pozostają zdeterminowane przez piękno; b) scharakteryzowania tego, jak piękno określa te aktywności; oraz c) wskazania podstawowych przyczyn bytowych tego określania. Dociekania nie obejmują wszystkich aktywności prawniczych, lecz jedynie te, w toku których podejmowane są decyzję. Piękno określa bowiem pracę prawnika poprzez proces podejmowania decyzji; a jeżeli decyzja stanowi akt współpracy intelektu i woli, to zależność decyzji od piękna jest trojaka. Otóż, przede wszystkim, piękno stanowi warunek konieczny wynajdywania okoliczności, w których decyzja jest podejmowana. Ponadto, piękno pozostaje czynnikiem sugerującym decydującemu opcje jako optymalne środki do celu, jak również wpływającym na akceptację podjętej już decyzji.

6

Analiza prac plastycznych dzieci z perspektywy klasycznego postrzegania piękna

75%

Cierkosz I.

Przegląd Pedagogiczny

|

2013

|

issue 2

85-97

PL

Głównym celem zaprezentowanych rozważań jest ukazanie specyficznych cech dzieła dziecięcego, nawiązujących do Wielkiej Teorii Piękna, za której główne wyznaczniki niezaprzeczalnie uznać należy proporcję, symetrię, ład i harmonię. dokonana analiza stanowi próbę odpowiedzenia na pytanie, czy dzieci tworząc swobodne prace plastyczne, dążą do pierwotnego kanonu piękna, którego znajomość stanowi podstawę wszelkiego rodzaju przedsięwzięć artystycznych. Proponowane rozważania poprzedzone zostały krótkim wstępem, obejmującym zjawisko definicyjnej polifoniczności pojęcia piękna, a także istotę analizowanego i prezentowanego problemu. Pierwsza część pracy stanowi próbę ukazania głównych wyznaczników klasycznej teorii piękna wraz z ogólnym, aczkolwiek koniecznym uzasadnieniem kierunku rozważań. Rozdział następny uznać należy za faktyczną analizę wybranych prac dziecięcych z uwzględnieniem podstawowych kategorii. Część podsumowującą i wieńczącą prezentowaną analizę stanowi natomiast rozdział trzeci.

7

Moral boundaries of beauty

75%

Zadykowicz T.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2016

|

vol. 15

|

issue 2

EN

Reflection on beauty should also consider the moral aspects, and therefore the relationship to good. The relationship between beauty and good indicates Hebrew and Greek terminology, which is the same word (heb., tob, gr. kalos, agathos) that determines both beauty and good. In the Aristotelian-Thomistic concept every being is beautiful and also good because it has its source in God’s creative action. Due to the ongoing today subjectivisation and relativism of beauty it should be emphasized that this title is worth only what reflects eternal beauty. Therefore, not everything is beautiful what a man creates and what as such is considered. Beautiful is what is good and what leads to goodness. Beyond this limit imposed by the good exists only apparent beauty, and even ugliness, which is sometimes called beauty, but it is not. Striving toward eternal beauty, creating beauty within and around each other, growing up in beauty is a moral duty of a man.

PL

Refleksja nad pięknem powinna uwzględniać także jego aspekty moralne, a więc relację do dobra. Na wzajemny stosunek piękna i dobra wskazuje terminologia hebrajska i grecka, która tym samym słowem (hebr. tob, gr. kalos, agathos) określa zarówno piękno jak i dobro. W koncepcji arystotelesowsko-tomistycznej każdy byt jest piękny i zarazem dobry, ponieważ ma swoje źródło w stwórczym działaniu Boga. Ze względu na dokonującą się współcześnie subiektywizację i relatywizację piękna należy podkreślić, że na to miano zasługuje jedynie to, co stanowi odbicie piękna wiecznego. Nie jest zatem piękne wszystko, co człowiek tworzy i za takie uznaje. Piękne jest to, co jest dobre i co prowadzi ku dobru. Poza tą granicą wyznaczoną przez dobro istnieje tylko piękno pozorne, a nawet brzydota, która bywa nazywana pięknem, choć nim nie jest. Dążenie ku pięknu wiecznemu, tworzenie piękna w sobie i wokół siebie, wzrastanie w pięknie jest moralnym obowiązkiem człowieka.

8

Gabriel Marcel – muzyka i odnajdywanie Boga

75%

Noworolnik C.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2014

|

vol. 33

|

issue 2

EN

Man, wondering for himself discovers the existence of the spiritual world. The source of this spiritual reality can only be the most perfect spiritual being, namely God. There are different routes to encounter with God. This article shows one of these human paths to God, which was crossed by the French philosopher Gabriel Marcel. For Gabriel Marcel his personal an experience of the beauty of music has become an important factor in the meeting with God, who is the source of all the beauty. The first part of the article presents some small outline of the Church’s teaching on beauty as an attribute of God. God is the highest (absolute) beauty and the source of all beauty. Each created beauty participates in this highest beauty and it is the image of the Creator and His beauty. In an art, and therefore also in music, as the Church teaches (recently John Paul II and Benedict XVI spoke about it), man can find a reflex of God’s beauty. Music can therefore be one of the way to God. In the next part of the article is presented an important impact that music has had on the life and philosophical thought of Marcel. Music was accompanied our author throughout all his life. Marcel often listened the music. He played the piano and composed his own pieces. Music was also a tool with which Marcel explored the deepest crannies of the human spirit. Music helped Marcel meet One who is the source of beauty. It is to this theme to which is dedicated the last part of the article. Marcel has sought and found the way to find the eternal and personal THOU. Music and theater were to the French thinker the „creative testimony” of the spiritual and transcendent world. In conclusion we can say that the meeting with the great, beautiful music opens man up to the spiritual world. Music opens man to God who is the source of what is beautiful in the world, so we can say that music is a trace of God. Gabriel Marcel, his life experiences and philosophical obserwation can serve the man as a guidepost in his searching of God.

9

Czy prawda zawsze jest piękna, czyli, jak wartości estetyczne mogą stać się przeszkodą epistemologiczną

75%

Łata M., Łukasik A.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2020

|

vol. 8/2

115-134

PL

W artykule przedstawiono główne funkcje wartości estetycznych (piękna, prostoty, symetrii) w procesie formułowania, oceny i akceptacji teorii naukowych w pracy fizyków: 1) motywują one do podejmowania badań naukowych; 2) pełnią rolę heurystyczną, która umożliwia wybór kierunków poszukiwań nowej teorii; 3) stanowią kryterium wyboru między równoważnym empirycznie teoriami wobec braku świadectw empirycznych i 4) stanowią niekiedy przeszkodę epistemologiczną. Podstawowa teza pracy głosi, że wartości estetyczne oprócz funkcji pozytywnych, pełnią również w nauce rolę negatywną utrudniając akceptację nowych teorii lub prowadzą do nieefektywnych poszukiwań. Zbyt wielka waga przykładana do estetycznej strony teorii może stanowić zagrożenie dla obiektywności poznania naukowego.

10

O postawach fizyków wobec filozofii

75%

Łukasik A.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2020

|

vol. 8/2

9-34

PL

Celem artykułu jest analiza postaw fizyków wobec filozofii na przykładach stanowisk wybitnych teoretyków. Można wyróżnić postawy profilozoficzne (Einstein, Bohr, Heisenberg, von Weizsäcker, Penrose, Rovelli) oraz antyfilozoficzne (Weinberg, Hawking, Feynman). Analizie poddano argumenty fizyków za filozofią lub przeciw niej z uwzględnieniem kierunków filozoficznych, do których omawiani fizycy się odnoszą. Okazuje się, że najbardziej krytycznie odnoszą się fizycy do wszelkich koncepcji filozoficznych dopatrujących się czynników apriorycznych w ludzkim poznaniu, natomiast ci, którzy dostrzegają pozytywne znaczenie filozofii dla nauki, najczęściej nawiązują do tradycji pitagorejsko-platońskiej jako właściwej podstawy rozumienia fizyki współczesnej.

11

Wybrane założenia estetyczne minimalizmu architektonicznego

75%

Omieciński T.

Architectus

|

2018

|

issue 3(55)

67-82

PL

Celem niniejszego artykułu jest analiza wybranych założeń estetycznych minimalizmu architektonicznego. Pierwsza część tekstu przybliża historię ruchów upraszczających i uniwersalizujących w sztuce, szczególnie w architekturze. Druga część omawia kolejno pięć najbardziej wyrazistych zabiegów stosowanych przez architektów minimalistycznych do osiągnięcia piękna w budowlach.

EN

The aim of this article is a deep analysis of the selected aesthetic assumptions of architectural minimalism. The first part of the text presents the history of simplifying and unifying movements in art, especially in architecture. Then, the paper elucidates five most significant treatments used by minimalist architects to achieve beauty in their buildings.

12

Muzyka w kontekście myśli teologicznej św. Tomasza z Akwinu

63%

Bramorski J.

Studia Gdańskie

|

2010

|

issue 27

91-110

PL

W szerokiej problematyce, którą podejmował w swych dziełach św. Tomasz z Akwinu odnaleźć można także odniesienia do muzyki, chociaż zagadnienie to nie zostało przez niego opracowane w sposób całościowy. Tomaszową koncepcję muzyki należy rozpatrywać w kontekście jego myśli teologicznej i estetycznej. Dlatego konieczne jest ukazanie najpierw koncepcji piękna, które Akwinata pojmuje jako drogę do spotkania z Bogiem. Na tle jego teorii estetyki, muzyka jawi się jako element cnoty religijności, który realizuje się w liturgii. Wyrazem tego są skomponowane przez św. Tomasza hymny ku czci Najświętszego Sakramentu, które do dnia dzisiejszego obecne są w praktyce liturgicznej Kościoła.

XX

St. Thomas Aquinas integrated into Christian thought the rigours of Aristotle’s philosophy. His aesthetics, although connected with his theology and ethics, has not always received sufficient attention. Certain passages of his Summa Theologiae are devoted to beauty. Aquinas defines beauty in Aristotelian terms as that which pleases solely in the contemplation of it and recognizes three prerequisites of beauty: perfection, appropriate proportion and clarity. His basic ideas, drawn from the classical world, are modified in the light of Christian theology and developments in metaphysics and optics during 13th century. Music is touched upon in his writings. He looks at the concrete applications of the conception of transcendental beauty in his theory of music. Author considers Thomas’s idea of music in the following ways: beauty as a way of meeting God; church music as a religious virtue; liturgical music; St. Thomas as a “cantor of the Eucharistic Christ”. Thomas considers objective value and goodness of music, addressing its physical nature and metaphysical properties, such as in the hymns of the office of Corpus Christi attributed to Thomas’s faith and theological wisdom.

13

O roli piękna i doświadczenia sacrum przez sztukę w myśli Feliksa Konecznego oraz innych XX-wiecznych autorów

63%

Piekarski R. M.

Pieniądze i Więź

|

2019

|

vol. 22

|

issue 4(85)

7-16

PL

Rozważmy, czy specjalna odmiana sztuki religijnej, odnoszącej się do treści teologicznych i problematyki stricte religijnej, niegdyś tak rozpowszechniona w tak wielu cywilizacjach, wciąż jeszcze istnieje w świecie Zachodu. Czy może raczej doświadczyła ona przemiany i w takiej postaci jest już co najwyżej pastiszem, stylizacją. W takim wypadku funkcja wyrażania doświadczenia sacrum, realizowana byłaby inaczej. Doświadczanie sacrum w sztuce i przez sztukę, występuje nie w specjalnej, kultowej formie sztuki kościelnej, lecz w wybitnych dziełach artystycznych bardziej indywidualnych, co jednak nie oznacza – całkowicie abstrahujących od wspólnotowych wyobrażeń Absolutu. Feliks Koneczny wywodząc artystyczne poszukiwanie piękna ze sztuki zdobniczej, zdawał sobie sprawę, że sztuka przynajmniej w jakieś części ma znaczenie praktyczne. Czerpiąc z rozmaitych badań etnologicznych, zauważał walory muzykowania i śpiewu u Jakutów, podkreślał ich znaczenie życiowe, zarówno pozytywne jak i destrukcyjne. Rzeczą dość oryginalną jest u Konecznego wpisywanie kategorii piękna i sztuk w porządek cywilizacji. Nasuwa się wniosek, iż spojrzenie na sacrum przedstawiane w sztuce z perspektywy cywilizacyjnej, może pogłębiać nasze myślenie zarówno o sacrum, jak i o wielkiej sztuce.

EN

Let’s consider whether a special type of religious art, referring to theological content and strictly religious issues, once so widespread in so many civilizations, still exists in the Western world. Or perhaps it has changed and in this form is nowadays at most a pastiche, stylization. In this case, the function of expressing the experience of the Sacred would be carried out differently. Experiencing the Sacred in art and through art occurs not in a special, cult form of church art, but in outstanding, more individual, artistic works, which does not mean that they completely abstract from the common ideas of the Absolute. Feliks Koneczny, deriving an artistic search for beauty from decorative art, was aware that art has at least some practical significance. Drawing on various ethnological research, he noticed the qualities of music and singing in the Yakuts, he emphasized their life significance, both positive and destructive. It is quite original for Koneczny to put the category of beauty and art into the order of civilization. The conclusion is that looking at the Sacred presented in art from a civilization perspective can deepen our thinking about both the Sacred and the great art.

14

The sacred in beauty of the building space for meditation, prayer and liturgy

63%

Rabiej J.

Rocznik Teologii Katolickiej

|

2017

|

vol. 16

|

issue 3

EN

Architecture links the pragmatic and metaphysical dimension of the culture. This phenomenon of architecture is particularly visible in sacred buildings. Churches are also the signs of the sacred in the “semiotic landscape” of modern cities. The full meaning of sacred architecture is not only connected with the institutionalised forms of religious cult. The value of location, plan composition, outlines’ shapes, architectural detail make these buildings the reinterpretation of the sacred buildings’ archetypes. In their forms we can interpret the meaning of universal symbols: a road, gate, nave, vault, tower, light and colours. We can find the sequences of these notions in modern buildings which semantic dimension lacks direct references to religion. The attributes typical of churches imitate architectural forms of museums, opera houses, theatres and shopping arcades ... The redefinition in the cultural space is deepened by the signs of “parasacralization” of its areas which have been connected so far with mass culture, entertainment or even commerce or consumption. The ideas of the sacred and beauty – having been redefined for ages – still determine the nature of erected buildings which were religiously inspired. We can identify the elements of these ideas in diverse forms of space which is used for meditation, prayer and liturgy. The symbolic originators of their architecture, which contemporary-wise keep a particular power of message, are light and colours.

PL

Architektura spaja wymiar pragmatyczny z wymiarem metafizycznym kultury. Szczególnie czytelnymi wyrazami tego fenomenu architektury są budowle sakralne. Świątynie są również znakami sacrum w „krajobrazie semiotycznym” współczesnych miast. Pełny sens architektury sakralnej nie wiąże się wyłącznie z instytucjonalnymi formami kultu religijnego. Walory lokalizacji, kompozycje planów, kształty sylwet, detale architektoniczne czynią te budowle reinterpretacjami archetypów budowli sakralnych. W ich formach odczytujemy wymowę uniwersalnych symboli: drogi, bramy, nawy, sklepienia, wieży, światła i kolorów. Sekwencje tych pojęć rozpoznajemy także we współczesnych budowlach, których wymiar znaczeniowy pozbawiony jest bezpośrednich odniesień do religii. Przymioty właściwe świątyniom naśladują formy architektoniczne muzeów, oper, teatrów, galerii handlowych... Przewartościowania w przestrzeni kulturowej pogłębiają obecnie przejawy „parasakralizacji” tych jej obszarów, które dotąd związane były z kulturą masową, rozrywką, czy nawet handlem lub konsumpcją. Idee sacrum i piękno - poddawane od wielu stuleci redefinicjom - wciąż wyznaczają istotę budowli wznoszonych z inspiracji religijnych. Pierwiastki tych idei identyfikujemy w różnorodnych formach przestrzeni, służących medytacji, modlitwie i liturgii. Symbolicznymi kreatorami ich architektury - zachowującymi współcześnie szczególną siłę wyrazu - są światło i kolor.

15

„Wiara z widzenia”. Pre-ewangelizacyjna funkcja ikonografii

63%

Klauza K.

Roczniki Teologii Dogmatycznej

|

2012

|

vol. 4(59)

19-31

EN

In the time of the icon-based culture, vision as an element of pre-evangelisation constitutes a tool for catechization. It indicates complementarity and parallelism of truth and beauty (goodness). It is the Biblical texts that offer a positive possibility to use the hermeneutics of beauty for awakening faith in non-believers and strengthening it in those loosing faith. They interpret important themes of faith and lead to the eschatological hope for a completion of the God-human dialogue (prayer, contemplation, cardiognosis). Theology after Vaticanum II provides details of the method of seeing beauty in the adoption and development of the gift of faith in the teachings of the popes: Paul VI, John Paul II and Benedict XVI.

16

Piękno i estetyka życia społecznego ludności wiejskiej we wschodniej części Dolnych Łużyc w XIX i XX wieku do 1945 roku w świetle strojów ludowych.

63%

Łachowska A.

Relacje. Studia z nauk społecznych

|

2018

|

issue 5

175-192

EN

The source material was compiled while carrying field studies in the eastern part of Lower Lusatia, on the area of Germany, and concerns the folk culture of the rural residents who were displaced from this territory in 1945. Analyses of collected artifacts shows the beauty and aesthetics of social life, particularly in the context of the folk costumes. They are a testimony of the cultural fraction of the rural community who did not import the popular that time urban fashion. It is worth emphasising that vitality of festive clothes was connected with the activity and creativity of the then women. Made by them Sunday best indicated successive stages of the religious and calendar life, as well in a particular household, as in the whole community life. The language was germanised but awareness of ethnicity, the tradition, annual customs, rituals and folk costumes remained unchanged and had not gone out of use by the year 1945 and even today they are still preserving. The mentioned above components of social life, in connection with the need of beauty and aesthetic, have guaranteed the persistent intergenerational and cultural transfer.

PL

Zebrany materiał źródłowy w toku badań terenowych, wśród przedwojennych mieszkańców wsi wschodniej części Dolnych Łużyc, ukazuje piękno i estetykę życia społecznego. Wszystkie opisane stroje ludowe są świadectwem zjawisk kulturowych społeczności wiejskiej, która nie przejęła tak popularnej wówczas mody miejskiej. Język uległ zgermanizowaniu, lecz świadomość etniczna, tradycja, zwyczaje doroczne i obrzędowe, stroje ślubne związane z najważniejszym wydarzeniem w życiu człowieka pozostały trwałe, niezmienne i nie wyszły z użycia do 1945 roku. Należy zauważyć, iż żywotność odświętnych kreacji była związana z aktywnością i kreatywnością kobiecą, a szycie odświętnej odzieży wyznaczało kolejne etapy życia religijnego i kalendarzowego w gospodarstwie domowym i w całej społeczności.

17

La poesie erotique et metaphysique. Lieu de rencontre entre Oscar Milosz et Czeslaw Milosz

63%

Lubelska-Renouf M.

Prace Polonistyczne

|

2015

|

vol. LXX

177-197

EN

In “Amorous Initiation”, Oscar Milosz tells the story of the love of Mr. Pinamonte for Clarice-Annalena. A chance meeting with a woman who is, among other things, easy and fickle, perhaps even a prostitute, becomes a mystical meeting with the divine. Annalena is ambivalent : An ordinary woman, a bewitching Circe, a Great Whore of Babylon, a sign of the beauty of creation, a symbol of God. Above all she is the way to Transcendence. Annalena reappears years later in the poem of Czesław Miłosz, and, in turn, invites the poet on a great voyage. This is a voyage through the woman to the other side of the looking glass, towards God. When I say “through the woman” it is to be taken literally: “I loved your velvet yoni, Annalena, the long voyages in the delta of your legs”. The woman in the poetry of C. Miłosz is as ambivalent as her prototype in “Amorous Initiation”. She is the incarnation of nature — a crushing, sucking, chewing, digesting thing, she is the fragile creature who arouses deep compassion, a travel companion, an incarnation of Beauty, and finally a symbol of the divine. We are now going to retrace this voyage through women in the poems of C. Miłosz.

18

„Pieśń moją śpiewam królowi” (Ps 45, 2). O kategorii muzycznego piękna w celebracji liturgicznej

63%

Hudek W., Karcz B., Tyrała R., Zając A., Delimat W., Janicki J. J., Malik J., Sterczewska L., UPJPII i., Pasek W., Karcz B., Malik J., Sterczewska L., UPJPII i., Pasek W.

Pro Musica Sacra

|

2014

|

vol. 12

EN

The beauty of music at the service of the liturgical celebration. Derived from the biblical evidence (cf. Ps 45) and theology (cf. J. Ratzinger / Benedict XVI), the beauty of liturgical music leads to an encounter with God, who is the most perfect Beauty. Three types of liturgical music: vocal, instrumental and choral, offer countless opportunities to reach the Beauty. They create not only a richness of touching the Mystery, but direct, intuitive encounter with God. Among the various genres of music associated with the liturgy of the Church the ones that are especially worth noting are those recorded in the traditions and laws: Gregorian chant, Palestrina’s polyphony, Church song, organ music and choral music with its wide range of performing arrangements (soloists, choir, and orchestra). All of these, confirmed by the history of music, and recorded in the documents of the Church, are demanding reliable and aesthetic updates in relation to the knowledge of “the spirit of the liturgy” (cf. Joseph Ratzinger). This requirement calls for a series of actions of formation (on the musical, liturgical and spiritual level). The proposals placed in the article (responsorial psalm, choral music for worship and organ music at the end) are examples of how specifically the beauty called for by the documents, written in the liturgical texts – is to be incarnated into the time and space of the liturgical celebration.

PL

Piękno muzyczne pozostaje na usługach celebracji liturgicznej. Wywiedzione z przesłanek biblijnych (por. Ps 45) i teologicznych (por. J. Ratzinger/Benedykt XVI) piękno muzyki liturgicznej prowadzi do spotkania z Bogiem, który jest najdoskonalszym Pięknem. Trzy rodzaje muzyki liturgicznej: wokalna, instrumentalna i wokalno-instrumentalna dają niezliczoną ilość możliwości docierania do P(p)iękna. Stwarzają one nie tylko bogactwo dotykania Tajemnicy, ale i bezpośredniego, intuicyjnego spotkania z Bogiem. Wśród różnych gatunków muzyki związanej z liturgią Kościoła warto odnotować te szczególnie zapisane w tradycji oraz przepisach: chorał gregoriański, polifonia palestrinowska, pieśń kościelna, muzyka organowa oraz muzyka wokalno-instrumentalna angażująca szeroki aparat wykonawczy (soliści, chór, orkiestra). Te drogi, potwierdzone historią muzyki oraz zapisane w dokumentach Kościoła, domagają się rzetelnej i estetycznej aktualizacji związanej ze znajomością „ducha liturgii” (por. Joseph Ratzinger). Ten postulat domaga się szeregu działań formacyjnych (na poziomie muzycznym, liturgicznym i duchowym). Umieszczone w artykule propozycje (psalm responsoryjny, utwór wokalno-instrumentalny na uwielbienie oraz muzyka organowa na zakończenie) stanowią przykłady tego, jak konkretnie wcielać owo piękno postulowane w dokumentach, zapisane w tekstach liturgicznych w czas i przestrzeń liturgicznej celebracji.

19

Definicja piękna w XII wieku a architektoniczna ekspozycja ołtarza w epoce gotyckiej

63%

Bogdan M.

Polonia Sacra

|

2013

|

vol. 17

|

issue 2

EN

This article, while taking into account the mystical reality of a relic, defines gothic initiated by the abbot Surger with the construction of the first gothic basilica in Saint-Denis near Paris in the XII century, as a reality required to know the difference between individual invisible beauty and corporeal visible beauty. When the differentiation of these types of beauty shows itself, not only thanks to the unknown in Romanism mystical structure of architecture in a gothic temple, but also through the construction of the gothic altar and hiding it in a choir enclosed by a lectorium in accordance to the zone of aisles, there is a necessity for a scientific definition of beauty connected with the then contemporary stylistic changes.This is why this article presents the main schools of aesthetic thought from the XII century, which include: the aesthetic school of Hugon of St. Victor in Paris, Cistercian school with their representative St. Bernard from Clairvaux and the aesthetic school in Chartres. With the definition of artistic types of beauty, a lot of attention is applied to the separation and coexistence of spiritual and corporeal beauty. This decides about moral beauty and the beauty of clear existence, without which there is no right knowing of the ascetic Cistercian architecture and the reality of the gothic curtain altar. Finally it is emphasized, that the importance of twelfth century aesthetics is everlasting and had introduced order to gothic architectural space, which is still found in it now, as it had been in the time of abbot Surger of Saint-Denis.

20

Zraniony strzałą piękna. Piękno i misja Kościoła według Josepha Ratzingera

63%

Michalik A.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2014

|

vol. 33

|

issue 2

EN

Thoughts about beauty appear in various places of incredibly rich writings of Joseph Ratzinger. Accordingly with his method, he undertakes this topic in a historical context reaching as far as to the Ancient Times, and develops its theological basis, in order to finally present its ecclesiastic context and a practical development. As always though, the point of origin is the existential problem and the answer of the Revelation as well as diagnosis of modernity. Beauty – according to Joseph Ratzinger – today, is rarely a product of inspiration, but it became a subject of commerce. Beauty seems to suffice by itself, which leads to an art crisis. However, because beauty in its deepest essence points towards a different Reality, that is why we discover all over again its special role in the fulfillment of the Church’s mission. The first task of the Church is to oppose the wicked beauty, which diminishes human, and the second one is to breathe new one in the apostolate thanks to discovering anew the purpose and the meaning of beauty in the human life, in experiencing God and in the Church’s liturgy. Against the crisis of apostolate we need to see the pedagogical aspect of beauty. Human wounded by an arrow of beauty – according to a personal experience of Joseph Ratzinger – is lifted up, above himself. For it is the protection of true beauty and seeing its role in the Church’s mission that are the tasks and a chance for the Church.

Refine search results