Search results

1

Demograficzne uwarunkowania wydłużania aktywności zawodowej

100%

Król M.

Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

|

2016

|

issue 12(960)

71-88

PL

W artykule poruszono problematykę wydłużania aktywności zawodowej w kontekście aktualnej i prognozowanej sytuacji demograficznej. Celem opracowania była identyfikacja demograficznych przesłanek wydłużania aktywności zawodowej. Artykuł przygotowano, opierając się na źródłach wtórnych – dokonano analizy literatury przedmiotu oraz analizy danych statystycznych. Przyjęto, że do grupy demograficznych determinant wydłużania aktywności zawodowej można zaliczyć: niski poziom urodzeń i przyrostu naturalnego, liczebne zmniejszanie się populacji, wydłużanie się przeciętnego trwania życia, starzenie się społeczeństwa oraz zmiany struktury ludności według wieku. Na podstawie danych statystycznych wskazano ich aktualne i przyszłe zmiany. Dokonano także analizy porównawczej ustawowego wieku przechodzenia na emeryturę, efektywnego wieku przechodzenia na emeryturę oraz okresu pracy zawodowej w krajach Unii Europejskiej.

EN

The paper focuses on the problem of extending professional activity in the context of the present and future demographic situation. The analysis identifies the demographic conditions for extending professional activity. To do so the author presents a critical analysis of the literature and an analysis of statistical data from GUS and Eurostat, the main statistical offices of Poland and the European Union, respectively. The extension of professional activity is conditioned by the following demographic factors: a low birth rate and natural increase rate, population decrease, longer life expectancy, population ageing and population by age group changing. Present and future changes of these demographic factors are shown based on statistical data. The last part of the paper presents a comparative analysis of the statutory retirement ages, effective retirement ages, duration of retirement and duration of working life.

2

The First Demographic Transition in Galicia as an element of modernization – Rzeszów against the background of the largest cities in Galicia: Lviv and Kraków

100%

Rejman S.

Galicja. Studia i materiały

|

2021

|

issue 7

327-342

PL

Artykuł dotyczy wybranych aspektów modernizacji społeczeństwa galicyjskiego na przykładzie przemian demograficznych Rzeszowa w XIX w. Tematem jest pierwsze przejście demograficzne polegające na zmniejszeniu wartości współczynników urodzeń i zgonów. W przypadku miast mniejszych, jak Rzeszów, bazowanie na XIX-wiecznych danych statystycznych budzi wątpliwości historyków. Ponowna analiza z uwzględnieniem aktualnego stanu badań dostarcza przesłanek do sformułowania wniosku, iż w Rzeszowie na przełomie XIX i XX w. zauważalne były symptomy pierwszego przejścia demograficznego.

EN

The article concerns selected aspects of the modernization of Galician society as illustrated by demographic changes in Rzeszów in the 19th century. The subject of the study is the first demographic transition consisting in the reduction of the value of the birth and death rates. In the case of smaller cities, such as Rzeszów, the use of nineteenth-century statistical data raises doubts among historians. The re-analysis, taking into account the current state of research, provides the premises for the conclusion that in Rzeszów at the turn of the 19th and 20th centuries the symptoms of the first demographic transition were noticeable.

3

Zgony i ich uwarunkowania w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913 w kontekście pierwszego przejścia demograficznego

80%

Rejman S.

Przeszłość Demograficzna Polski

|

2018

|

vol. 40

245-272

PL

Analizie poddano zgony w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913. Do parafii należał Rzeszów i okoliczne wsie (Pobitna, Załęże, Rudki, Ruska Wieś, Staroniwa, Wilkowyja, Zwieńczyca). Celem badania było stwierdzenie, czy miały w niej miejsce zmiany świadczące o dokonującym się procesie pierwszego przejścia demograficznego. Zgony w liczbie 9113 (nie licząc 359 urodzeń martwych) odnotowano w księgach metrykalnych zgonów przechowywanych w Archiwum Państwowym w Rzeszowie. Rozpatrywano te aspekty zgonów, które według literatury przedmiotu przemawiają za dokonującym się przejściem demograficznym. Wyniki pozwoliły na stwierdzenie, że w parafii rzeszowskiej były to: spadek wartości współczynnika zgonów, wzrost odsetka osób starszych wśród zmarłych, wzrost (po wyłączeniu rocznika zerowego) średniej wieku zmarłych oraz zmiany w strukturze przyczyn zgonów (przede wszystkim spadek udziału chorób zakaźnych i wzrost udziału chorób cywilizacyjnych, jak gruźlica, choroby serca, rak). Nie zaobserwowano natomiast typowych dla przejścia demograficznego wzrostu odsetka zmarłych kobiet i spadku odsetka najmłodszych roczników, co może wynikać z małego zaawansowania procesu przejścia demograficznego, jak również z luk w rejestracji rocznika zerowego. Symptomy pierwszego przejścia demograficznego, które na przełomie XIX i XX wieku dokonywało się w Galicji, obserwujemy zatem również w tym czasie i w Rzeszowie.

EN

Deaths in the Rzeszów parish between the years 1876–1913 were analyzed. The parish included Rzeszów and the surrounding villages (Pobitna, Załęże, Rudki, Ruska Wieś, Staroniwa, Wilkowyja, Zwieńczyca). The purpose of the study was to confirm whether or not any changes testified to the first demographic transition that had taken place there. 9,113 deaths (excluding 359 stillbirths) had been recorded in the parish register, stored in the State Archive in Rzeszów. Aspects of those deaths which, according to the literature, testified to the first demographic transition were analyzed. The results allowed it to be stated that in Rzeszów parish the relevant factors were: a decrease in the death rate, an increase in the percentage of elderly people among the dead, an increase (after excluding the first year of life) in the average age of the deceased, and changes in the structure of causes of death (primarily a decrease in the rate of infectious diseases, and an increase in the rate of diseases of affluence, such as tuberculosis, heart diseases, or cancer). On the other hand, there was no increase in the percentage rate of deaths in women, or a decrease in the percentage rates of deaths in the youngest children, which were typical for the demographic transition. This could possibly be the result of the limited progression of the first demographic transition, along with gaps in the register of infants under one year old. Therefore, the signs of the first demographic transition which took place at the turn of the 20th century in Galicja can also be observed at that time in Rzeszów.

Refine search results

1 Galicja. Studia i materiały

1 Przeszłość Demograficzna Polski

1 Zeszyty Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie

1 2021

1 2018

1 2016

2 Rejman S.

1 Król M.

Demograficzne uwarunkowania wydłużania aktywności zawodowej

The First Demographic Transition in Galicia as an element of modernization – Rzeszów against the background of the largest cities in Galicia: Lviv and Kraków

Zgony i ich uwarunkowania w parafii farnej w Rzeszowie w latach 1876–1913 w kontekście pierwszego przejścia demograficznego