Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: podmiot szeregowy

Sort By:

Limit search:

Tendencje w zakresie uzgadniania formy liczby orzeczenia przy podmiocie szeregowym od staropolszczyzny do współczesności

100%

Zbróg P.

Język Polski

2022

vol. 102

issue 2

40-53

In prescriptive studies, the rule of the necessity to agree the form of the number of a personal word with the whole series in the function of the subject is often formulated. It is usually illustrated with the sequence of the type Mąż i żona siedzieli przy stole (‘a husband and a wife sat at the table’). Meanwhile, from the very beginning of the development of the Polish language, even a slight modification of this type of series, for example a change of order, resulted in different syntactic dispositions, see: Przy stole siedzieli / siedział mąż i żona (‘a husband and a wife sat at the table’). The author’s own research on significantly extensive material proved that in quantitative terms, the syntax expected by normativists almost unconditionally occurred only in one type of series, while in others it represented other methods of syntactic accommodation. The aim of the article is to trace the methods of aligning the form of the number of a verb with different types of word sequences and the changes taking place in this respect over several hundred years. This will make it possible to formulate conclusions that will allow for the revision of the normative rules.

W opracowaniach preskryptywnych często jest formułowana reguła konieczności uzgadniania formy liczby słowa osobowego z całym szeregiem w funkcji podmiotu. Ilustruje się ją zazwyczaj ciągiem typu Mąż i żona siedzieli przy stole. Tymczasem od samego początku kształtowania się polszczyzny nawet niewielka modyfikacja tego typu szeregu, na przykład zmiana szyku, dawała w efekcie odmienne dyspozycje składniowe, por.: Przy stole siedzieli / siedział mąż i żona. Badania własne na obszernym materiale udowodniły, że pod względem ilościowym składnia oczekiwana przez normatywistów niemal bezwyjątkowo występowała zaledwie przy jednym typie szeregu, w pozostałych zaś reprezentowała inne sposoby akomodacji składniowej. Celem artykułu jest prześledzenie sposobów uzgadniania formy liczby orzeczenia czasownikowego przy różnego typu szeregach oraz zmian zachodzących pod tym względem na przestrzeni kilkuset lat. Kwestia ta pozwoli na sformułowanie wniosków dających możliwość zrewidowania reguł normatywnych.

Full agreement with coordinate subjects in Polish: Gender resolution rules revisited

84%

Prażmowska A.

Roczniki Humanistyczne

2016

vol. 64

issue 11: Anglica

71-86

The aim of the paper is to propose a set of revised gender resolution rules for Polish, based on an interplay between gender and animacy features of conjuncts, which makes a coordinate subject eligible for a given variant of gender agreement with the predicate. Specifically, it is argued that both gender and animacy features of conjuncts can make a coordinate subject eligible for virile or non-virile agreement, or both. The resolution is achieved by the application of a set of four rules capitalising on certain semantic features of conjuncts and the interaction between them within a coordinate subject. The application of the rules restricts agreement possibilities to either virile or non-virile agreement, or makes both possibilities available for a given coordinate subject. In consequence, the proposed revised gender resolution rules have a capacity to capture data that are problematic under the traditional resolution rules for Polish.

Celem niniejszego artykułu jest przedstawienie zbioru nowych reguł dotyczących uzgodnienia rodzaju podmiotu szeregowego z formą orzeczenia czasownikowego w języku polskim, opartych na wzajemnych oddziaływaniach wartości kategorii rodzaju i żywotności członów podmiotu, które odpowiadają za uzgodnienie danego podmiotu z określoną formą orzeczenia. Według przedstawionej analizy zarówno cechy kategorii rodzaju jak i kategorii żywotności decydują o uzgodnieniu podmiotu szeregowego z orzeczeniem w formie męskoosobowej lub niemęskoosobowej, bądź umożliwiają uzgodnienie podmiotu z obiema tymi formami orzeczenia, co jest efektem zastosowania czterech zaproponowanych reguł i interakcji pomiędzy nimi. W rezultacie omawiany zbiór nowych reguł oferuje możliwość stworzenia bardziej kompleksowego opisu i objaśnienia danych, które stanowią problem w ujęciu tradycyjnych reguł uzgodnienia podmiotu szeregowego z orzeczeniem, głównie z uwagi na uwzględnienie w prezentowanej analizie warunków występowania oboczności w badanych kontekstach w języku polskim.

Refine search results

1 Język Polski

1 Roczniki Humanistyczne

1 2022

1 2016

1 Prażmowska A.

1 Zbróg P.

Search results

Tendencje w zakresie uzgadniania formy liczby orzeczenia przy podmiocie szeregowym od staropolszczyzny do współczesności

Full agreement with coordinate subjects in Polish: Gender resolution rules revisited