Search results

1

Wpływ informatyzacji administracji publicznej na reformę podziału terytorialnego na przykładzie Estonii

100%

Izdebski J.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2022

|

vol. 13

|

issue 2

47-59

PL

Administracja publiczna w swoich podstawowych formach działania oraz istniejących strukturach organizacyjnych podlega nieustannym zmianom. Wprowadzane zmiany są wynikiem konieczności dostosowywania się do zmian otoczenia oraz realizowanych reform ustrojowych, które obok zmian w administracji publicznej dotyczą całej struktury danego państwa. Do najbardziej istotnych zmian ustrojowych związanych również ze strukturą administracji publicznej należą zmiany w podziale terytorialnym państwa. Zmiany w tym zakresie wynikają z przemian społecznych, gospodarczych i demograficznych, są również bardzo często podyktowane zmianą wizji prawodawcy w zakresie całościowego systemu zarządzania sprawami publicznymi i realizacją zadań publicznych. Współcześnie na te tradycyjne kryteria zmian nakładają się zależności wynikające z procesów informatyzacji, które wpływają na stosowanie regulacji administracyjnoprawnych oraz formy realizacji zadań publicznych. Dotyczą również form kontaktu oraz przepływu informacji pomiędzy obywatelami a podmiotami publicznymi. Obserwowane w Estonii wprowadzenie wysokiego stopnia informatyzacji w zakresie procesów administrowania pozwala urealnić struktury organizacyjne państwa i administracji publicznej z zachowaniem, a nawet podwyższeniem standardów dostępności świadczeń publicznych i realizacji zadań publicznych.

2

GENEZA I ISTOTA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO JAKO DETERMINANTA BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH PAŃSTW UE

88%

FAŁDOWSKI M.

Przegląd Policyjny

|

2018

|

vol. 2(130)

37-49

PL

Samorząd terytorialny jest formą zdecentralizowanej władzy publicznej. Funkcjonuje we wszystkich państwach Unii Europejskiej. Jego istnienie jest gwarantem demokratycznego państwa prawnego, a tym samym trwałości społeczeństwa obywatelskiego. Dzięki samorządowi terytorialnemu następuje uspołecznianie władzy publicznej. Ponadto wyposaża on społeczności lokalne w prawo do kierowania zasadniczą częścią spraw publicznych w interesie mieszkańców. Opracowanie jest próbą ukazania istoty samorządu terytorialnego w ujęciu trwałości demokratycznego państwa prawnego, w tym bezpieczeństwa społeczeństwa obywatelskiego. Badanie genezy samorządu terytorialnego zostało przeprowadzone na przykładzie wybranych państw Unii Europejskiej, z wykorzystaniem dostępnej literatury przedmiotu, szczególnie regulacji prawnych przyjętych w państwach stanowiących obszar rozważań naukowych.

3

Potrzeby i możliwości rewizji terytorialnego podziału kraju wobec unijnej polityki spójności po 2020 roku

88%

Obrębalski M.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 518

121-135

PL

Polskie regiony charakteryzują wyraźne dysproporcje rozwojowe, będące wyzwaniem dla krajowej i unijnej polityki spójności. Statystyczną podstawą wsparcia finansowego w ramach unijnej polityki spójności jest hierarchiczna nomenklatura jednostek terytorialnych (NUTS) oraz mierzone cyklicznie poziomy ich rozwoju wyznaczane na podstawie wysokości PKB w przeliczeniu na mieszkańca. Polityka spójności UE ukierunkowana jest na wspieranie słabszych ekonomicznie regionów szczebla NUTS 2. W celu zwiększenia efektywności tej polityki oraz niwelacji regionalnych dysproporcji w okresie programowania po 2020 roku w wielu przypadkach wskazana jest rewizja dotychczasowego statystycznego terytorialnego podziału kraju. Widoczne jest to m.in. w województwach: dolnośląskim, małopolskim, śląskim i wielkopolskim. Skuteczne rządowe i samorządowe inicjatywy w tym zakresie mogą się z pewnością przyczynić do wzrostu rozmiarów finansowego wsparcia, zwłaszcza dla peryferyjnych regionów.

4

Związek międzygminny – alternatywa dla powiatu

63%

Kierzyk T.

Społeczności Lokalne. Studia Interdyscyplinarne

|

2018

|

issue 2

rb.ujw.pl/local

PL

Artykuł jest kontynuacją rozważań autora nad zasadnością utrzymywania powiatów w ich obecnym kształcie funkcjonalnym i finansowym. Po 20-letnim okresie funkcjonowania powiatów w aktualnym kształcie i toczącej się dyskusji o potrzebie utrzymywania dotychczasowego podziału terytorialnego kraju artykuł jest de facto głosem w dyskusji, przy czym jest to głos krytyczny. Powiaty w wielu przypadkach posiadają kompetencje zbieżne z gminnymi. Pozbawione własnych odpowiednich źródeł finansowania, nie wypełniają funkcji rzeczywistych kreatorów życia społecznego czy gospodarczego. Autor dowodzi, że wobec zmieniającej się rzeczywistości, postępu technicznego, cyfryzacji urzędów, zwiększającej się elektronicznej obsługi ludności, w wielu przypadkach sztucznego rozdziału zadań pomiędzy gminy i powiaty, te ostatnie coraz częściej postrzegane są jako niepotrzebne. W sytuacjach gdy ze względu na rodzaj zadania zachodzi potrzeba wykonywania ich wspólnie z innymi gminami, bardzo dobrym narzędziem są związki międzygminne. Artykuł pokazuje związki międzygminne jako ewentualną alternatywę dla powiatów. Prezentuje sposób zakładania związków międzygminnych, ich rejestrację, strukturę wewnętrzną i kompetencję. Autor dowodzi, że gminy mogą realizować zadania wspólnie z innymi gminami w oparciu o autentyczne obopólne korzyści.

EN

The article is a continuation of the author’s reflections on the legitimacy of maintaining districts in their current functional and financial shape. After 20 years of the functioning of districts in their current shape and ongoing discussion about the need to maintain the current territorial division of the country, the article is in fact a voice in the discussion, with a critical voice. Districts in many cases have competencies convergent with municipalities. Deprived of their own appropriate sources of financing, they do not fulfill the functions of real creators of social or economic life. The author argues that in the face of changing reality, technical progress, digitalization of offices, increasing electronic service of people, in many cases, the artificial division of tasks between municipalities and districts, the latter are increasingly perceived as unnecessary. In cases where, due to the type of task, there is a need to perform them jointly with other municipalities, inter-municipal unios are a very good tool. The article shows inter-municipal unions as a possible alternative to districts. The article presents the method of establishing inter-municipal unions, their registration, internal structure and competence. The author proves that municipalities can carry out tasks jointly with other municipalities based on genuine mutual benefits.

5

Zasadniczy podział terytorialny państwa. Między racjonalnym wyborem i grą zinstytucjonalizowanych interesów

63%

Habuda A., Habuda L.

Wrocławskie Studia Politologiczne

|

2014

|

vol. 16

24 - 41

EN

In this article we take on the issue of territorial division of the state. Under consideration are practical rather than theoretical aspects of such division. The fundamental thesis is as follows: practical utility of the appropriate division is very often sacrificed for the satisfaction of those who occupy positions in the administrative structures. It is no accident that in 1990, when self-government communes were appointed, their number increased (in comparison with the number of communes before self-government reform). The organizational units of less than a minimum size should not be created, and the entire organizational performance in creating organizational structures should be a minimalist action. This principle, which derives from management sciences, seems to be forgotten in Polish territorial division.

6

The Origin of the Contemporary Administrative Territorial Organization of Spain. The Case of Municipalities and Provinces

63%

Dankowski M. Z.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2022

|

issue 3(67)

307-318

EN

Spanish constitutionalists agree that the contemporary territorial organization of their state requires urgent reforms. The administrative map of the state based on traditional territorial units: municipalities and provinces cannot withstand the impact with modern requirements of the “state of autonomy”, as today’s Spain is usually called. While the autonomous communities are relatively recent entities, both municipalities and provinces date back to the Middle Ages, and even to earlier periods. Hence the attempts to force new administrative units of territorial division, which were not included in the current Constitution, or attempts to revive old units adapted to the contemporary model of the state. This article presents the origin of territorial units, showing how much history and tradition influence the modern administrative division of the state.

PL

Konstytucjonaliści hiszpańscy są zgodni, że współczesna organizacja terytorialna państwa wymaga pilnych reform. Mapa administracyjna państwa oparta na tradycyjnych jednostkach terytorialnych: municypiach i prowincjach nie wytrzymuje zderzenia ze współczesnymi wymaganiami „państwa autonomii”, jak zwykło nazywać się obecną Hiszpanię. O ile wspólnoty autonomiczne są podmiotami w miarę świeżymi, o tyle zarówno municypia, jak i prowincje sięgają swoimi korzeniami Średniowiecza, a nawet okresów wcześniejszych. Stąd próby forsowania nowych administracyjnych jednostek podziału terytorialnego, które nie zostały uwzględnione we współczesnej Konstytucji lub próby wskrzeszenia dawnych jednostek przystosowanych w większy lub mniejszy sposób do we współczesnym modelu państwa. Niniejszy artykuł przybliża rodowód poszczególnych jednostek terytorialnych, ukazując jak bardzo historia i tradycja wpływa na współczesny podział administracyjny państwa.

7

Lesistość w Polsce w przekrojach terytorialnych

63%

Ciesielska K., Ciesielski M.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2017

|

issue 5

PL

Artykuł przedstawia zmiany lesistości w Polsce w latach 2002— —2014 w różnych przekrojach terytorialnych. Analizę przeprowadzono na podstawie danych GUS o powierzchni gruntów leśnych oraz o ludności i zmianach w podziale administracyjnym, które porównano w odniesieniu do województw, gmin oraz aglomeracji miejskich. W badanym okresie powierzchnia gruntów leśnych zwiększyła się o 290 tys. ha, co oznacza wzrost lesistości o 0,9 p.proc. w całym kraju. Wzrosła również powierzchnia leśna na 1000 mieszkańców (średnio w Polsce o 5,7 ha). Różnice w kształtowaniu się obu wskaźników najmocniej uwidoczniły się na poziomie gmin.

EN

The aim of the article is to present changes in forest cover within 2002—2014 in different territorial profiles. The analysis was conducted on the basis of CSO data concerning forest land, population and changes in administrative division, which were compared in relation to gminas, voivodships and urban agglomerations. The results indicate an increase in forest land area by 290000 ha in the period analysed, which implies an increase in the forest cover indicator by 0.9% across the country. The forest area per 1000 inhabitants also increased (on average by 5.7 ha in Poland). The differences in both indicators were the most visible at a lower territorial level.

8

Status wojewódzki miasta jako czynnik wzrostu w dobie postindustrialnej

63%

Krysiński D., Zakład Socjologii Miasta i Wsi I. S., dawid.krysinski@wp.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2015

|

vol. 52

PL

Celem artykułu jest próba odpowiedzi na pytanie, czy – w odniesieniu do polskich miast – status wojewódzki wciąż może stanowić jedno ze skutecznych źródeł wzrostu lokalnej gospodarki? Autor odwołuje się w swoich analizach do założenia, że wspomniany status oznacza obecność na terenie miasta instytucji regionalnych prowadzących samodzielną politykę, która może prowadzić do uprzywilejowanej pozycji miast wojewódzkich w zakresie dostępu do środków finansowych, jakimi dysponują wspomniane instytucje, a także w kontekście budowy atrakcyjności miasta dla biznesu (poprzez sprawne wydawanie decyzji administracyjnych i wysokie kwalifikacje kadr urzędniczych). Identyfikuje też rolę miast o zróżnicowanym statusie administracyjnym w dokumentach strategicznych rangi krajowej, podkreślając, iż może się to przekładać na sposób rozdzielania zasobów rozwojowych przez instytucje centralne. Następnie dokonuje analizy statystycznej opartej na wybranych wskaźnikach wzrostu gospodarczego, porównując kondycję gospodarczą dwóch miast postwojewódzkich (Kalisza i Legnicy) oraz dwóch ośrodków wojewódzkich (Opola i Zielonej Góry). W konkluzjach sugeruje zaś, że status wojewódzki może być funkcjonalny dla Opola i Zielonej Góry (jako miast wojewódzkich) głównie w kontekście atrakcyjności dla biznesu; nie odgrywa on natomiast istotnej roli w procesie rozdzielania zasobów, jakimi dysponują instytucje wojewódzkie oraz centralne.

EN

The aim of this paper is to find an answer to the question: is the voivodeship status a factor which influences economic growth of the Polish cities? The author of the article intends to check the role of the status taking into account three assumptions. Firstly, the amount of financial support which is transferred from regional public institutions to the voivodeship cities may be bigger than transfers to the province capitals. Secondly, the voivodeship capitals, due to the presence of the regional public institutions, may be more attractive for entrepreneurs than the province capitals. Thirdly, the voivodeship capitals are treated as the most important urban centers in various national strategies, and their formal position may lead to the greater support from the state. The author intends to verify these assumptions using selected indicators of economic growth which show the socio-economic condition of two voivodeship capitals (Opole, Zielona Gora) and two province capitals (Kalisz, Legnica). The results of the analysis suggest that the voviodeship capitals are more attractive for business but the administrative status of these cities does not affect the amount of financial support received from regional and national public institutions.

9

Gminny podział administracyjny w świetle 25 lat funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce

51%

Kaczmarek T.

Przegląd Politologiczny

|

2016

|

issue 1

63-80

EN

This paper seeks to present the changes in Poland’s territorial division and assess it at the local level (communes). The reference point is provided by the territorial reforms of other EU states, especially those with a three-tier structure, like in Poland. The basic thesis is that the territorial organization of public administration should change so as to keep up with political, economic, social and spatial processes, the latter bearing special importance for this. The paper concludes with recommendations for ways of changing local administrative structures, such as combining, or fusions of urban and rural communes.

PL

Artykuł przedstawia główne zmiany podziału terytorialnego Polski i ich ocenę na poziomie gminnym. Punktem odniesienia są reformy terytorialne w innych krajach UE, szczególnie tych, które podobnie jak Polska posiadają trójstopniową strukturę terytorialną. Podstawową tezą pracy jest stwierdzenie, że organizacja terytorialna administracji publicznej powinna zmieniać się w relacji do rozwoju procesów politycznych, gospodarczych, społecznych i co dla niej szczególnie istotne, także przestrzennych. Artykuł kończą rekomendacje związane z kierunkami przekształceń lokalnych struktur administracyjnych, takich jak łączenie (fuzje) gmin miejskich i wiejskich.

10

Jurysdykcyjna ranga samorządowych kolegiów odwoławczych

38%

Zimmermann J.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2015

|

vol. 77

|

issue 3

131-146

EN

Although this paper has been written on the twenty-fifth anniversary of self-governing appellate tribunals, it is not meant to be a flattering birthday card. Its purpose is rather to identify the most characteristic features underlying self-governing appellate tribunals which, even if their role or functioning is sometimes disputable, nevertheless prove their high quality and merits. The paper starts with constitutional issues. Although there is no mention of tribunals in the current Constitution, a number of its provisions apply to them. As can be understood from them, appellate tribunals are, beyond doubt, decentralised and self-governing bodies. What is more, an analysis of the constitutional provision regarding challenges to all judicial decisions brings tolight, for the first time, the question of the ‘scope of jurisdiction’ of self-governing appellate tribunals which is the subject of this paper. The second part of the paper concerns the regime and organisation of appellate tribunals and it tackles, among other things, the delicate relationships between appellate tribunals and the government administration. The next point discussed in the paper concerns the axiological aspects of the functioning of appellate tribunals. The catalogue of values presented in this part constitutes the background underlying the existence and functioning of appellate tribunals. The last part touches upon the practical problems which appellate tribunals encounter. Concluding, it is stated that appellate tribunals constitute an important value which must be protected and respected. It is also strongly recommended that no drastic changes in their organisation or functioning be made. The extreme voices calling for the liquidation of appellate tribunals should be disallowed, in the same way as attempts to deprive appellate tribunals of their role by abolition of the right of an administrative appeal or their power to issue decisions.

PL

Prezentowany artykuł został wprawdzie napisany z okazji 25-lecia samorządowych kolegiów odwoławczych, nie jest on jednak okolicznościową laurką. Zwraca on uwagę na te cechy samorządowych kolegiów odwoławczych, które mają charakter węzłowy, nieraz dyskusyjny, ale które świadczą o wysokiej wadze i klasie omawianej instytucji. Autor wychodzi od zagadnień konstytucyjnych, wskazując, że chociaż obowiązująca Konstytucja RP nie wspomina o kolegiach, to jednak szereg jej uregulowań ma wpływ na ich kształt. Rozwiewa on tu wątpliwości dotyczące tego, czy kolegia są rzeczywiście organami zdecentralizowanymi i czy są one organami samorządowymi, a także analizuje przepis Konstytucji o zaskarżalności wszelkich orzeczeń w toku instancji. Tu właśnie pojawia się po raz pierwszy tytułowa „ranga jurysdykcyjna” kolegiów. Druga część opracowania dotyczy ustroju i organizacji kolegiów i zawiera m.in. dyskusję z koncepcją zmniejszenia liczby kolegiów, a także omawia delikatne relacje między kolegiami a administracją rządową. Kolejny punkt dotyczy aksjologicznych aspektów funkcjonowania kolegiów, zwłaszcza aksjologii administracyjnego toku instancji i jurysdykcji administracyjnej. Przedstawiono tu katalog wartości, które stanowią tło istnienia i funkcjonowania kolegiów. Punkt ostatni zaś dotyka praktyki działania kolegiów i jej licznych problemów. Na zakończenie autor stwierdza, że kolegia są wielką wartością, którą należy chronić i szanować. Wyraża on stanowcze życzenie, żeby nie przeprowadzać drastycznych zmian w zakresie organizacji i funkcjonowania kolegiów. Nie można pozwolić nie tylko na rozwijanie skrajnych pomysłów likwidacji kolegiów, ale także na koncepcje pozbawienia ich należnej im roli przez likwidację lub „spłaszczenie” odwołania administracyjnego, wreszcie przez pozbawienie ich możliwości wydawania orzeczeń merytorycznych.

Refine search results

Wpływ informatyzacji administracji publicznej na reformę podziału terytorialnego na przykładzie Estonii

GENEZA I ISTOTA SAMORZĄDU TERYTORIALNEGO JAKO DETERMINANTA BEZPIECZEŃSTWA SPOŁECZEŃSTWA OBYWATELSKIEGO NA PRZYKŁADZIE WYBRANYCH PAŃSTW UE

Potrzeby i możliwości rewizji terytorialnego podziału kraju wobec unijnej polityki spójności po 2020 roku

Związek międzygminny – alternatywa dla powiatu

Zasadniczy podział terytorialny państwa. Między racjonalnym wyborem i grą zinstytucjonalizowanych interesów

The Origin of the Contemporary Administrative Territorial Organization of Spain. The Case of Municipalities and Provinces

Lesistość w Polsce w przekrojach terytorialnych

Status wojewódzki miasta jako czynnik wzrostu w dobie postindustrialnej

Gminny podział administracyjny w świetle 25 lat funkcjonowania samorządu terytorialnego w Polsce

Jurysdykcyjna ranga samorządowych kolegiów odwoławczych