Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  poezja patriotyczna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Józefa Morelowskiego literackie reakcje na trzeci rozbiór Polski (w kontekście Barda polskiego Adama Jerzego Czartoryskiego). Rekonesans

100%
Górowska M., Uniwersytet Łódzki K. O. i. L. S., gorowska.magda@gmail.com
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica
|
2013
|
vol. 22
|
issue 4
PL
Literackie reakcje na trzeci rozbiór Polski Józefa Morelowskiego i Adama Jerzego Czartoryskiego na tle trwającego po 1795 roku przekonania o zamilknięciu poetów. W pracy podjęto problem wpływu ustrojowej klęski z 1795 roku i kryzysu języka literackiego i normatywnego na aktywność literatów tuż po trzecim rozbiorze. Przez dziesięciolecia panowało krzywdzące przekonanie, że po upadku Rzeczypospolitej wśród poetów zapanowało całkowite milczenie. Uwagę skupiono na literackich reakcjach na utratę suwerenności dwóch poetów ostatniej generacji twórców polskiego oświecenia: debiutującego Adama Jerzego Czartoryskiego (poemat Bard polski) oraz młodego jezuickiego kleryka, Józefa Morelowskiego (Treny na rozbiór Polski). Ich literackie zaangażowanie stanowi dowód szczerych uczuć patriotycznych i głębokich reakcji na utratę niepodległości wbrew wieloletniemu przekonaniu o zaniknięciu poezji patriotycznej. Ponadto obserwacji poddano opinie wybranych krytyków i badaczy literackich na temat stanu literatury oraz słuszności poglądu na temat milczenia poetów po 1795 r.
EN
The problem of the influence of the 1795 political defeat and the crisis of the Polish literary and normative language on the activity of writers immediately after the Third Partition is the main subject of this text. The unjust conviction that after the fall of the Republic there was a total silence amongst poets prevailed for decades. The attention was focused on literary reactions to the loss of the sovereignty of two poets of the last generation of authors of the Polish Enlightenment: Adam Jerzy Czartoryski, who was making his debut (the Polish bard poem) and Jozef Morelowski, a young Jesuit clerical student (Laments for the Partition of Poland). Their literary commitment constitutes the token of sincere emotions of patriotism and deep reactions to the loss of independence in spite of a long-term conviction about the disappearance of patriotic poetry. Moreover, opinions of selected critics and literary researchers on the state of literature and the correctness of the view about the silence of poets after 1795 were analysed.
2
Publication available in full text mode
Content available

Ai Fratelli Polacchi - poetyckie świadectwa pobytu Legionu Mickiewicza we Włoszech

80%
Pietrzak-Thébault J.
Colloquia Litteraria
|
2023
|
vol. 34
|
issue 1
35-58
EN
Four poems by Italian little known (or rather unknown at all) poets are published in annex to Władysław Mickiewicz’s Mémorial de la Légion Polonaise de 1848 créée en Italie par Adam Mickiewicz, Paris 1877. They have been ‘carefully’ preserved by Mickiewicz himself, despite he burnt a lot of papers before leaving for Constantinople in 1855. These poems, offered to Mickiewicz in 1848 while passing with his Legion from empoli to Milan, are average examples of the Italian patriotic poetry of the ‘second romanticism’ and three of them were translated and published in Polish as late as in 1961. It would be interesting to investigate more about how many literary testimonies of this ideological and military enterprise still remain in old prints and in manuscripts.
3
Publication available in full text mode
Content available

Poezja i pamięć: odzyskanie niepodległości, bohaterowie i święta narodowe w twórczości środowiska poetyckiego 2 Korpusu Polskiego

80%
Chłap-Nowakowa J.
Dzieje Najnowsze
|
2019
|
vol. 51
|
issue 2
EN
Poezja patriotyczna sięgająca do historii wskazuje relacje pomiędzy wydarzeniami z przeszłości a współczesnością, interpretując je zarazem. Rolę tę wypełniała twórczość środowiska poetyckiego działającego w 2 Korpusie Polskim, w okresie II wojny i pierwszych latach powojennych. Podejmowała ona wątki oparte na wojennych przeżyciach i doświadczeniach poetów: zesłańczych, tułaczych i typowo żołnierskich, wpisując je w tradycję literacką i doświadczenia poprzednich pokoleń walczących o niepodległość. Patriotic poetry referring to history indicates the relationship between events from the past and the present, and at the same time interprets them. This role was fulfilled by the literary works of the poetic group formed within the Second Polish Corps during World War II and the first post-war years. The group took up topics based on the war experiences of the of poets, such as exile, wandering and soldiery life, inscribing them into the literary tradition and experiences of earlier generations fighting for independence.
4
Publication available in full text mode
Content available

Motywy religijne w poezji ks. Józefa Janiszewskiego (1880-1940) z okresu bukowińskiego (1908-1919)

61%
Bujak J.
Religious and Sacred Poetry: An International Quarterly of Religion, Culture and Education
|
2014
|
issue 1(5)
135-212
PL
Jak dotąd nikt nie zajmował się badaniem dorobku duszpasterskiego, społecznego i pisarskiego ks. Józefa Janiszewskiego (1880-1940) na Bukowinie. Artykuł powstał przy pomocy metodologii historycznoliterackiej (historiograficzna analiza dokumentu literackiego). Niniejsze opracowanie jest pierwszą próbą zwrócenia uwagi na człowieka i jego poezję ubogacającą ducha religijnego, zachęcającą do kształcenia, unikania nałogów, wyzwolenia się z nich, nadto do wytrwałej, zbiorowej pracy dla wzmocnienia patriotyzmu i walki o niepodległość Polski. Działalność oraz twórczość literacka tego wzorowego kapłana polskiego były m.in. powodem osadzenia go w niemieckim obozie koncentracyjnym oraz męczeńskiej śmierci podczas II wojny (zginął z rąk hitlerowskich Niemców w 1940 r.). Poezja ks. J. Janiszewskiego może być pomocna w kształtowaniu osobowości współczesnych kapłanów oraz świeckich Polaków. Ksiądz-poeta może służyć za wzór wychowawczy do naśladowania w trudnym XXI wieku. Artykuł niniejszy, mający charakter obszerniejszej rozprawy, jest istotnym przyczynkiem do dziejów literatu-ry polskiej istotnie rozszerzającym źródłową wiedzę o zapomnianych dokonaniach literackich księdza J. Janiszewskiego. Powołanie kapłańskie złączone z potrzebą uczestnictwa w życiu zbiorowości religijnej i narodowej zaowocowało kazaniami, popularnymi odczytami, publicystyką prasową oraz twórczością poetycką ze znamiennym dydaktyzmem adresowanym przede wszystkim do ludu polskiego, żyjącego w nędzy duchowej, intelektualnej, politycznej i materialnej. Niektóre cechy tej poezji zaprezentowano na wybranych przykładach, które dowodzą, że ks. Józef Janiszewski był utalentowanym i pracującym nad swoim warsztatem poetą. Mimo rozlicznych, absorbujących zajęć duszpasterskich i społecznych, zdołał stworzyć przynajmniej kilkadziesiąt udanych, zróżnicowanych tematycznie, formalnie i wersyfikacyjnie utworów wierszowanych. Znaczna część tych poezji nosiła cechy tzw. kontrafaktury, tj. skomponowana była rytmicznie do rytmów znanych już melodii, przez co nadawała się do śpiewu jako hymny, kolędy, marsze lub inne pieśni. Autor artykułu jako pierwszy w historiografii literatury opisuje sylwetkę ks. J. Janiszewskiego oraz opisuje i ogólnie analizuje jego twórczość literacką (nowość). Autor jako pierwszy z badaczy odkrywa zapomnianego księdza-poetę działającego na Bukowinie na początku XX w. (ziemie na pograniczu obecnej Ukrainy i Rumunii). Do tekstu dodano pierwszy raz publikowaną obszerną bibliografię podmiotową (wykaz dzieł autorskich ks. Janiszewskiego).
EN
Until now nobody yet has studied the pastoral, social and written work of Fr. Joseph Janishevski (1880-1940) of Bukovina. The following article was prepared with the help of the historic-literary method (historiographic analysis of the literary document). This is the first attempt of drawing attention to a man and his poetry enriching the religious spirit and encouraging to education, to avoiding addictions and abandoning them, to persistent community effort for strengthening patriotism and struggle for freedom of Poland. The activity and literary creativity of this eminent Polish priest were among other reasons responsible for his imprisonment and placing him in German concentration camp, which finally led to his martyrdom during the World War II (1940). Poetry of Fr. J. Janishevski may appear helpful in shaping personalities of contemporary priests and lay Poles. A priest-poet may serve as a pedagogic pattern to follow in a difficult 21st century. The present paper, having a form of a larger dissertation, may significantly contribute to the history of Polish literature by broadening essentially the resource knowledge about the forgotten literary work of Fr. J. Janishevski. His priestly vocation together with the need of participation in the religious and national community life flourished in sermons, popular speeches, published pieces and poetic creativity. All were characterized by a significant didactism addressed mainly to Polish folk, existing in spiritual, intellectual, political and material poverty. Some features of this poetry were presented in the selected examples, which prove that Fr. J. Janishevski was a talented poet working on his craft. Apart from his numerous and absorbing pastoral and social dealings, he managed to write at least several dozens smart, various in subject, form and verse pieces of poetry. A major part of this poetry was a kind of contrafacture, i.e. it was composed according the rhythm of well known melodies, so it was ready to be sung as hymns, Christmas carols, marches or other songs. The author of this article is the first in the historiography of literature, who describes the personality of Fr. J. Janishevski and analyses his literary work (novelty). He is also the first to discover the forgotten priest-poet in Bukovina at the earliest of the 20th c. (the area at the frontier of the Ukraine and Romania). The text is supplemented with the first published wide subject bibliography (a list of works by Fr. Janishevski).
RU
До сих пор никто не занимался изучением пастырского, общественного и писательского наследия ксёндза Юзефа Янишевского (1880-1940) на Буко- вине. Автор статьи опирается на историко-литературную методологию (историографический анализ литературного документа). Данное исследова- ние является первой попыткой обратить внимание на этого человека и его обогащённую религиозным духом поэзию – на человека, склонного к совершенствованию, к избеганию дурных привычек, избавлению от них, особенно к длительной, совместной работе по укреплению патриотизма и борьбе за независимость Польши. Деятельность и литературное творчество этого образцового польского священника были, между прочим, причиной заключения его в немецкий концлагерь и мученической смерти во время Второй мировой войны (погиб от рук гитлеровцев в 1940 г.). Поэзия ксёндза Ю. Янишевского может быть полезна в формировании личности священни- ков и польских граждан. Ксёндз-поэт может служить образцом воспитания и примером подражания в трудном ХХI веке. Данная статья имеет характер обширного исследования, является суще- ственным вкладом в изучение польской литературы, расширяющим источ- ники знания о забытых литературных произведениях ксёндза Ю. Янишевского. Священническое призвание в соединении с потребностью участия в жизни религиозной и гражданской общественности засвидетель- ствованы его проповедями, популярными докладами, газетной публицисти- кой, а также поэтическим творчеством с характерным дидактизмом, адресо- ванным прежде всего польскому народу, живущему в духовной, интеллекту- альной, политической и материальной нужде. Некоторые черты этой поэзии представлены в избранных примерах, которые доказывают, что ксёндз Юзеф Янишевский был талантлив и прилежен в работе над своим поэтическим мастерством. Помимо различных всепоглощающих занятий, пастырских и общественных, он смог создать не менее нескольких десятков удачных, тематически и по версификации разнообразных произведений. Значительная часть этих стихов имеет характер так называемой контрафактуры, то есть соответствует ритмам известных мелодий, благодаря чему они могли быть использованы для пения как гимны, марши и иные песни. Автор статьи впервые в истории литературы представляет портрет ксён- дза Ю. Янишевского и общий анализ его литературного творчества (новиз- на). Автор впервые открывает забытого ксёндза-поэта, жившего на Буковине в начале ХХ века (территория на пограничье нынешних Украины и Румы- нии). К тексту статьи прилагается впервые публикующаяся обширная библиография по предмету исследования (список произведений ксёндза Янишевского).
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.