Search results

1

„Z gór, gdzie dźwigali” — a słuchali w salonach. Zygmunta Krasińskiego transgresje na szczycie góry

100%

Łoboz M.

Góry, Literatura, Kultura

|

2017

|

vol. 11

101-109

EN

The present Article is an attempt at an analysis and interpretation of Zygmunt Krasiński’s 1847 poem “Z gór, gdzie dźwigali” (From the mountains, where they carried). The poem, full of sceptical pessimism, refers to the Biblical episode featuring Moses, whom God showed the vast expanse of the promised land from the top of a mountain, telling him, however, that he would see the land but would never enter it. Krasiński addressed this Biblical analogy to participants in the Great Emigration and his entire generation. The metaphorical mountain carries an ambiguous message: on the one hand it radiates (heavenly) light and on the other is a symbolic place of suffering, a Golgotha on the top of which each participants in the Messianic process carries his own cross — the burden of superhuman torment and penance. The mountain top is a place in which each of them experiences transgression, overcoming their own physical and intellectual weaknesses, and achieving spiritual stability by accepting the ungrateful role of “intermediaries” in the journey towards a free homeland. When it comes to the literature of Polish Romanticism, this is a noteworthy and important reflection.

2

Echa lektury poezji Johna Keatsa w twórczości wybranych prerafaelitów

80%

Piotrowska A. A.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2018

|

issue 8

534-542

PL

Cel badań. Celem przeprowadzonej analizy było dostrzeżenie i zdefiniowanie zróżnicowanego charakteru relacji pomiędzy poezją Johna Keatsa i malarstwem dwóch przedstawicieli Bractwa Prerafaelitów: Sir Johna Everetta Millais’a i Williama Holmana Hunta. Metoda. Jako przedmiot badań obrane zostały dwa poematy Keatsa (Isabella or the pot of basil, nietłumaczony na język polski, oraz The Eve of St. Agnes, przetłumaczony przez Zofię Kierszys) oraz cztery obrazy odnoszące się do ich treści (Sir J. E. Millais’aIsabellai The Eve of Saint Agnes oraz W. H. Hunta, Isabella and the pot of basil i The Eve of St. Agnes). Przeanalizowana została warstwa ikonograficzna oraz symboliczna obrazów, a one same zostały podzielone ze względu na relację z literackim pierwowzorem na portrety, mające na celu oddanie emocji jednostki oraz złożone sceny zbiorowe, próbujące opowiedzieć całą historię od strony narracyjnej. Wyniki. Przeprowadzona analiza pozwoliła zauważyć, że zarówno jeden, jak i drugi ze wspomnianych Prerafaelitów próbował podejść do interpretacji poematów Keatsa z dwóch odmiennych stron : obydwaj stworzyli zarówno sceny mające na celu przedstawienie opisywanej historii w sposób syntetyczny, jak i portrety skupiające się na emocjach jednostki i/lub niedopowiedzianej warstwie poematu. Wnioski. Z analizy wynikło, że podejście Prerafaelitów do poezji Keatsa bywało różne (dominowały dwa typy przedstawień), aczkolwiek we wszystkich przypadkach można im jednakowo zarzucić modyfikowanie twórczości literackiej na własne potrzeby. Malarze inspirowali się twórczością poety, chcąc stworzyć innymi środkami działa dorównujące jego utworom, widzieli w nim jednak głównie estetę, tak więc, umyślnie bądź nie, spłycali niekiedy jego dzieła.

EN

Aim of research and method. I have chosen to analyze two poems by John Keats, Isabella or the pot of basiland The Eve of St. Agnes, as well as four paintings trying to tell the same story in the pictorial way (these are Isabella and the pot of basil and The Eve of St. Agnes by J. E. Millais and two others by W. H. Hunt : Isabella and the pot of basil and The Eve of St. Agnes). The paper contain then an analysis of the iconography and the symbolism of the abovementioned paintings.The diversity of their relations with the literary prototype by Keats resulted in the devision of Preraphaelites’ works into portraits traying to highlight feelings of an individual and into narrative scenes attempting to tell the whole story in one single picture. Results. An analysis carried out in the paper has shown that both Millais and Hunt tried different approches to Keats’ poetry. They both created very synthetic illustrations to the poems, as well as portrayals of the individuals. Conclusions. The main conclusion is the observation that there existed very different approches to Keats’ poetry in the Preraphaelites’ paintings, all of which constituted quite volitional modifications of poet’s message. Painters were inspired by the abovementioned poems and many others, willing to create artworks equal to them, but in many cases they were seeing Keats only as an esthete, and thus they were just trivializing his poetry. Key words : Preraphaelites, Keats, romantic poetry, British painting, Millais, Hunt Wprowadzenie Poezja Keatsa, w szczególności niektóre spośród jego poematów, wywarły głęboki wpływ na twórczość wielu artystów różnych dziedzin, współczesnych poecie oraz późniejszych. Szczególne oddziaływanie tej poezji zaznaczyło się w malarstwie kręgu Prerafaelitów. Można by zadać sobie pytanie, jaki charakter miało to oddziaływanie: czy było to, jak chcieli sami Prerafaelici, oddziaływanie na zasadzie horacjańskiego ut pictura poesis, sugerującego równowartość i paralelizm malarstwa i poezji, mających wzajemne się dopełniać, czy raczej zwyczajna inspiracja tematyką poematów, czy może w końcu przeinaczenie ich poprzez nienaturalne wyodrębnienie jedynie wybranych wątków i w konsekwencji spłycenie utworów?

3

Rzecz o ukrytym wymiarze romantycznego dziedzictwa

80%

Halkiewicz-Sojak G.

Studia Norwidiana

|

2017

|

vol. 35

249-257

PL

Tematem artykułu są interpretacje i tezy zawarte w dwóch książkach Ewy Szczeglackiej-Pawłowskiej. Pierwsza z rozpraw, zatytułowana ‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów, została poświęcona romantycznej sztuce czytania pokazanej na przykładzie Zygmunta Krasińskiego i jego lektur udokumentowanych w korespondencji. Druga – Romantyzm „brulionowy” – nurtowi poezji romantycznej ukrytemu w rozproszonych rękopisach, brulionach, sztambuchach. W obu książkach Norwid jest tylko jednym z bohaterów: w pierwszej pracy został pokazany jako jeden z poetów czytanych przez Krasińskiego, w drugiej – jako autor, który chciał tytułowy „brulionowy” wymiar poezji wprowadzić do oficjalnego kanonu literackiego. Autorka dowodzi tej ostatniej hipotezy, odwołując się do interpretacji Czarnych kwiatów i Vade-mecum. Wyciąga też wniosek, że była to jedna z przyczyn odrzucenia twórczości poety przez współczesnych czytelników. Jakkolwiek tezy Autorki obydwu rozpraw są poparte źródłowymi badaniami, to w przypadku wątku norwidowskiego wymagałyby szerszej egzemplifikacji.

EN

This article examines interpretations and theses contained in two books by Ewa Szczeglacka-Pawłowska. The first of the books entitled ‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów [‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński as a reader of Polish poets] was devoted to the art of Romantic reading demonstrated on the example of Zygmunt Krasiński and his readings documented in his correspondence. The second book – Romantyzm „brulionowy” [“Draft paper” Romanticism] is dedicated to the stream of Romantic poetry hidden in scattered manuscripts, draft papers, albums. In both books Norwid is just one of the heroes: in the first work, he was portrayed as one of the poets read by Krasiński, and in the second – as an author who wanted to introduce the title “draft paper” dimension of poetry to the official literary canon. The author proves the latter hypothesis, referring to the interpretation of Czarne kwiaty [Black flowers] and Vade-mecum. She also concludes that this was one of the reasons for rejecting the poet’s work by contemporary readers. Although the theses postulated by the author of both books are supported by desk research, Norwid’s thread would require broader exemplification.

4

On the hidden dimension of the romantic heritage

80%

Halkiewicz-Sojak G.

Studia Norwidiana

|

2017

|

vol. 35 English Version

263-271

PL

Tematem artykułu są interpretacje i tezy zawarte w dwóch książkach Ewy Szczeglackiej-Pawłowskiej. Pierwsza z rozpraw, zatytułowana ‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów, została poświęcona romantycznej sztuce czytania pokazanej na przykładzie Zygmunta Krasińskiego i jego lektur udokumentowanych w korespondencji. Druga – Romantyzm „brulionowy” – nurtowi poezji romantycznej ukrytemu w rozproszonych rękopisach, brulionach, sztambuchach. W obu książkach Norwid jest tylko jednym z bohaterów: w pierwszej pracy został pokazany jako jeden z poetów czytanych przez Krasińskiego, w drugiej – jako autor, który chciał tytułowy „brulionowy” wymiar poezji wprowadzić do oficjalnego kanonu literackiego. Autorka dowodzi tej ostatniej hipotezy, odwołując się do interpretacji Czarnych kwiatów i Vade-mecum. Wyciąga też wniosek, że była to jedna z przyczyn odrzucenia twórczości poety przez współczesnych czytelników. Jakkolwiek tezy autorki obydwu rozpraw są poparte źródłowymi badaniami, to w przypadku wątku norwidowskiego wymagałyby szerszej egzemplifikacji.

EN

This article examines interpretations and theses contained in two books by Ewa Szczeglacka-Pawłowska. The first of the books entitled ‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński jako czytelnik polskich poetów [‘Homo legens’ Zygmunt Krasiński as a reader of Polish poets] was devoted to the art of Romantic reading demonstrated on the example of Zygmunt Krasiński and his readings documented in his correspondence. The second book – Romantyzm „brulionowy” [“Draft paper” Romanticism] is dedicated to the stream of Romantic poetry hidden in scattered manuscripts, draft papers, albums. In both books Norwid is just one of the heroes: in the first work, he was portrayed as one of the poets read by Krasiński, and in the second – as an author who wanted to introduce the title “draft paper” dimension of poetry to the official literary canon. The author proves the latter hypothesis, referring to the interpretation of Czarne kwiaty [Black flowers] and Vade-mecum. She also concludes that this was one of the reasons for rejecting the poet’s work by contemporary readers. Although the theses postulated by the author of both books are supported by desk research, Norwid’s thread would require broader exemplification.

5

„Wyrazić niewyrażalne”. Psychologiczne tajemnice duszy romantycznego twórcy w "Utworach francuskich" Zygmunta Krasińskiego

51%

Śmieciński W.

Studia Mazowieckie

|

2022

|

vol. 17

|

issue 2

87-100

EN

The article presents the issue of the psychology of creativity. In the 19th century, psychological issues, along with philosophical ones, were at the very center of thought, penetrating all areas of life. The basic key word for this field in Romanticism was the concept of a “soul”– a very ambiguous term, encompassing many different meanings and semantic properties. The psychological “soul” - similarly to the key words in philosophy: “God,” “absolute,” “eternity,” “infinity”– refers to the idea (quality) that is elusive, inaccessible in a human way, introducing the “inexpressible” element to romantic poetry. This is the attempt to express the “inexpressible” – according to the author of the article – in Zygmunt Krasiński’s "Utwory francuskie" [Eng. French Works]. Images of the soul, deeply embedded in these texts, are a bold poetic attempt to explore the sphere of elusive, essentially “inexpressible”qualities. They take us into the “supernatural universe, where the spirit incarnates sublime shapes or is terribly born in the unconscious, allowing us to penetrate the most irrational and imaginary world [translation].” However, Krasiński’s “soul,” asthe author states, remains unknown in these texts; moreover – it should remain unrecognized. Enchanted in its non-recognition, it testifies not only to the novelty and artistry of "Utwory francuskie", but also determines the essence of romantic poetry and poetry in general.

PL

W artykule przedstawiono problem dotyczący psychologii twórczości. Problematyka psychologiczna, obok filozoficznej, w wieku XIX znajdowała się w samym centrum myśli, przenikała wszystkie dziedziny życia. Podstawowym słowem kluczem dla tej dziedziny stało się w romantyzmie pojęcie „dusza” – termin bardzo wieloznaczny, skupiający w sobie wiele różnych znaczeń i semantycznych odcieni. Psychologiczna „dusza” – podobnie jak w filozofii słowa klucze: Bóg, absolut, wieczność, nieskończoność – odnosi się do idei (jakości) nieuchwytnych, w sposób ludzki niedostępnych, wprowadzających na grunt romantycznej poezji pierwiastek „niewyrażalnego”. Z taką właśnie próbą wyrażenia „niewyrażalnego” – zdaniem Autora artykułu – mamy do czynienia w Utworach francuskich Zygmunta Krasińskiego. Obrazy duszy, tkwiące głęboko w tych tekstach, stanowią odważną poetycką próbę eksploracji sfery jakości nieuchwytnych, właśnie „niewyrażalnych”. Przenoszą nas w „uniwersum nadnaturalne, gdzie duch się wciela w kształty wzniosłe lub przeraźliwie zrodzone w nieświadomości, pozwalające nam wniknąć w świat najbardziej irracjonalny, urojony”. Jednakże „dusza” Krasińskiego, jak konstatuje Autor, pozostaje w tych tekstach nie-do-poznana; więcej – powinna pozostać nie-do-poznana. Zaklęta w swym nie-do-poznaniu zaświadcza nie tylko o nowatorstwie i artyzmie fragmentów francuskich, ale także stanowi o istocie poezji romantycznej i poezji w ogóle.

Refine search results

2 Studia Norwidiana

1 Góry, Literatura, Kultura

1 Ogrody Nauk i Sztuk

1 Studia Mazowieckie

1 2022

1 2020

1 2018

2 2017

2 Halkiewicz-Sojak G.

1 Piotrowska A. A.

1 Łoboz M.

1 Śmieciński W.

„Z gór, gdzie dźwigali” — a słuchali w salonach. Zygmunta Krasińskiego transgresje na szczycie góry

Echa lektury poezji Johna Keatsa w twórczości wybranych prerafaelitów

Rzecz o ukrytym wymiarze romantycznego dziedzictwa

On the hidden dimension of the romantic heritage

„Wyrazić niewyrażalne”. Psychologiczne tajemnice duszy romantycznego twórcy w "Utworach francuskich" Zygmunta Krasińskiego