Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Years help
Authors help

Results found: 77

first rewind previous Page / 4 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  polityka fiskalna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
EN
The impact of a government spending financing is analysed in the article. The analysis is based on Baxter and King real business cycle model. It occurred that the choice of the financing method of a government spending is crucial for the impact of the fiscal policy on the economy. The increase in a government spending financed by budget deficit decreases consumption and leisure time and increases the level of labour and production. On the contrary the increase in a government spending financed by higher taxes depended on production has a significant negative impact on GDP.
Zarządzanie i Finanse
|
2013
|
vol. 2
|
issue 3
523-534
PL
W artykule zaprezentowano podstawowe koncepcje ekonomiczne (teorie, modele) podejmujące problematykę badania relacji zachodzących pomiędzy inwestycjami publicznymi, deficytem i długiem oraz wzrostem gospodarczym. Zaprezentowano poglądy czołowych przedstawicieli przeciwstawnych szkół ekonomicznych zajmujących się tym zagadnieniem. Zwrócono uwagę na niejednorodność poglądów i badań.
EN
Contrary to conventional economics textbooks and the point of view of most politicians reduction in public spending and government deficit can boost economic growth. The most important condition to achieve non-Keynesian effects of fiscal consolidation is reliable and durable nature of the actions taken to alter the future market expectations. But the economic environment is important too. It may strengthen or offset the expansionary effects of consolidation – a period of stagnation in the neighboring countries, preceded by a depreciation of the exchange rate, a common fiscal and monetary expansion, an increase in investors’ appetite for risk, among others, will strengthen them. The analysis of the correlation shows a strong negative relationship between the average level of economic growth and the average size of the public sector in the economy (measured by the level of public revenue and public expenditure in relation to GDP) in the long run in 11 countries of Central and Eastern Europe belonging to the European Union. That’s why a significant and sustainable reduction of public spending in Poland, that allow then for a sustainable reduction of the fiscal burden would accelerate long-term economic growth. The positive effect of the consolidation would be the highest, if these activities were carried out in 2011–2012 and were accompanied by a growth oriented policy mix.
PL
W niniejszym artykule oceniamy skutki ekonomiczne istniejących reguł fiskalnych w Polsce, Szwajcarii i Niemczech. W analizie ustalamy związek pomiędzy PKB, dochodami i wydatkami rządowymi, estymując model VAR oparty na danych amerykańskich dla okresu 1960–2015. Nakładamy na te relacje polityki fiskalne implikowane przez daną regułę i analizujemy konsekwencje dla symulowanych ścieżek długu, deficytu i wydatków pod względem stabilności i cykliczności. Stwierdzamy, że reguły szwajcarska i niemiecka są konserwatywne i stabilizują deficyty na niskich poziomach. Może to być jednak niewystarczające do stabilizacji długu w długim okresie w ścisłym sensie. Polska reguła stabilizuje poziom długu na poziomie około 40–50% PKB w długim okresie. Wszystkie reguły implikują antycykliczną politykę fiskalną: relacja deficytu do PKB powodowana zmianami luki PKB wzrasta w całym cyklu koniunkturalnym o maksymalnie 2,2 p.p., 3,3 p.p. i 3,9 p.p. odpowiednio dla reguły polskiej, szwajcarskiej i niemieckiej. Wyniki te można uznać za zadowalające w przypadku reguły szwajcarskiej i niemieckiej.
EN
This paper assesses the economic implications of existing fiscal rules in Poland, Switzerland and Germany. In the analysis, we establish economic relationships between output, government revenues and expenditures, estimating a VAR model based on US data for the 1960–2015 period. We impose on these relationships fiscal policies implied by a given rule and analyse the consequences for the simulated paths of debts, deficits and expenditures in terms of stability and cyclicality. We find that the Swiss and German rules are strict and stabilise deficits at low levels. However, this may still not be sufficient to stabilise debt in the long term in the strict sense. The Polish rule stabilises the debt level at about 40% – 50% of the GDP in the long term. All the rules imply an anticyclical fiscal policy: the deficit-to-GDP ratio implied by changes in the output gap increases by up to 2.2 percentage points, 3.3 pp and 3.9 pp over the whole business cycle for the Polish, Swiss and German rules respectively. These results can be perceived as satisfactory for the Swiss and German rules.
PL
Stabilizacyjna funkcja polityki fiskalnej – zgodnie z którą wpływając na strukturę oraz poziom popytu globalnego, można oddziaływać na kształtowanie się realnych procesów gospodarczych – pozwala antycykliczną politykę fiskalną podzielić na politykę aktywną, związaną z działaniami dyskrecjonalnymi państwa, oraz politykę pasywną, związaną z działaniem automatycznych stabilizatorów koniunktury. Celem głównym artykułu jest próba empirycznego zbadania charakteru oddziaływania automatycznych i dyskrecjonalnych instrumentów antycyklicznej polityki fiskalnej oraz określenia ich znaczenia w kształtowaniu aktywności gospodarczej w Polsce w latach 2000–2014. W opracowaniu przyjęto hipotezę, iż zasadnicze znaczenie dla kształtowania wahań koniunkturalnych w Polsce mają: wśród automatycznych stabilizatorów koniunktury – podatki bezpośrednie, natomiast wśród instrumentów o charakterze dyskrecjonalnym – wydatki na działalność inwestycyjną państwa. Podstawą analizy empirycznej jest oszacowany model regresji liniowej, w którym jako zmienne objaśniane wykorzystano wskaźniki wahań cyklicznych (wyrażone w PKB), natomiast jako zmienne objaśniające – strumienie dochodów i wydatków budżetowych. W badaniu przyjęto kwartalne indeksy dynamiki zmiennych objaśnianych i objaśniających pochodzące z bazy danych GUS. Oczekiwane oddziaływanie antycykliczne wykazał zaledwie jeden instrument – dochody z tytułu podatku CIT, przeciwdziałając nadmiernym wahaniom tempa wzrostu PKB w okresie bieżącym, jak również z opóźnieniem dwóch kwartałów. Pozostałe instrumenty fiskalne, które okazały się istotne w wyjaśnianiu zmian koniunkturalnych, nasilały nadmierne wahania tempa wzrostu PKB, oddziałując na polską gospodarkę w sposób procykliczny.
EN
The stabilization function of fiscal policy allows a counter-cyclical fiscal policy to divide the policy of actively associated with the activities of discretionary state and passive policies associated with the operation of automatic stabilizers-congestion situation. The main aim of this article is to attempt to empirically examine the nature of the impact of automatic and discretionary instruments of counter-cyclical fiscal policies and determine their significance in the development of economic activity in Poland in the years 2000–2014. The study has been hypothesized that fundamental to economic fluctuations in Poland are: among the automatic stabilizers direct taxes, and among the instruments of a discretionary expenditure on public investment activities. The basis of the empirical analysis is estimated linear regression model, in which as explained variables used indicators of cyclical fluctuations (expressed in GDP), while the explanatory variables adopted streams of income and expenditure. The study adopted a quarterly index dynamics dependent variables and explanatory derived from the database the Central Statistical Office. Expected impact of countercyclical showed only one instrument – income from CIT, preventing excessive fluctuations in GDP growth in the current period, as well as the delay of two quarters. Other fiscal instruments, which proved to be important in explaining the changes in economic situation, aggravated excessive fluctuations in GDP growth, affecting the Polish economy in a pro- -cyclical.
PL
W Unii Gospodarczej i Walutowej (UGW) polityka pieniężna jest scentralizowana. Pewne ważne części polityki gospodarczej zachowały jednak krajowy charakter. Należy do nich m. in. polityka fiskalna. Aby ograniczyć ryzyko zachowania zdecentralizowanej polityki fiskalnej w unii walutowej, architekci strefy euro wprowadzili wspólne reguły fiskalne i procedury ich egzekwowania. Reguły te najpierw zawarto w Traktacie z Maastricht z 1992 r., a następnie rozwinięto w Pakcie Stabilności i Wzrostu (PSW) z 1997 r. Ramy te zawierają pewne instrumenty, np. fiskalne kryteria konwergencji, które miałyby umożliwić utrzymanie odpowiedniej przestrzeni fiskalnej w krajach członkowskich. Wskutek trudności z zachowaniem dyscypliny fiskalnej w największych krajach UGW w 2003 r., dokonano pierwszej reformy PSW w 2005 r., osłabiając reguły fiskalne. Głęboki kryzys finansowy wymusił dwie kolejne reformy PSW, odpowiednio w 2011 r. i 2013 r. Z kolei w 2012 r. podpisano Pakt Fiskalny, który znacząco poprawił zarządzanie polityką fiskalną na poziomie ponadnarodowym. Wskutek przedłużającego się kryzysu w strefie euro, grożącego nawet jej rozpadem, w 2012 r. przedstawiono pierwszy raport na temat utworzenia unii fiskalnej w ramach tej strefy. Z kolei w 2014 r. przywódcy państw UGW zwrócili się z prośbą o następne działania w celu wzmocnienia m. in. polityki fiskalnej w tej Unii. Kolejne trwałe kroki ku lepszemu nadzorowi fiskalnemu zostały przedstawione w czerwcu 2015 r. Postanowiono wówczas, że nowy proces konwergencji zostanie podzielony na trzy etapy. W ramach pierwszego etapu (od 1 lipca 2015 do 30 czerwca 2017), nadzór nad polityką fiskalną powinien zostać wzmocniony, poprzez ustanowienie doradczej Europejskiej Rady Budżetowej. Po 1 lipca 2017 r., w ramach drugiego etapu, proponuje się utworzenie mechanizmu stabilizacji makroekonomicznej dla UGW. Z kolei ostatni etap ma zostać ukończony najpóźniej do 2025 r.
EN
In the Economic and Monetary Union (EMU) the monetary policy is centralized, but some important parts of economic policy remain national, inter alia, fiscal policy. In order to limit the risk of decentralised fiscal policy in monetary union, architects of the EMU introduced common fiscal rules and procedures of their enforcement in the Maastricht Treaty accepted in 1992 and developed in the Stability and Growth Pact (SGP) accepted in 1997. Those provisions involve some instruments which would enable to keep fiscal space in the euro area countries, e.g. fiscal convergence criterions. Due to difficulties in preserving fiscal discipline by the biggest economies in the euro area in 2003, the SGP was reformed in 2005, weakening the fiscal rules. Moreover, deep financial crisis enforced other two reforms of SGP, which took place in 2011 and 2013. What is more, the Fiscal Compact has brought significant improvements to the framework for fiscal policies in the EMU in 2012. Due to protracted crisis, threatening even the collapse of the EMU, the first consistent report of setting up the fiscal union within the euro area was submitted at the end of 2012. The Euro Summit of October 2014 called for work to continue developing concrete mechanisms for stronger inter alia fiscal policy in EMU. Next consistent steps on better fiscal governance were submitted in June 2015. It has been proposed to divide the process of new convergence into three stages. In the first stage (1 July 2015 – 30 June 2017), the fiscal governance framework should be improved through the creation of an advisory European Fiscal Board. After 1 July 2017, in the second stage, a macroeconomic stabilization function is to be established. In turn, final stage should be finished at the latest by 2025.
PL
W oparciu o spełnienie nominalnych kryteriów konwergencji monetarnej i dyscypliny fiskalnej, do 2001 r. 12 krajów przyjęło wspólną walutę, po czym nastąpił okres rozwoju gospodarczego wszystkich państw strefy euro. Kryzysy zadłużeniowy i fiskalny ujawniły, że kraje strefy euro nie dokończyły procesu integracji, co stanowi przeszkodę w ich rozwoju. Kraje UE po kryzysach mają obniżoną konkurencyjność, wyższe zadłużenie publiczne i politykę pieniężną o niskiej skuteczności. Celem badania jest odpowiedź na pytanie, jaką rolę odegrało w tym procesie przyjęcie wspólnej waluty i jakie inne czynniki tu oddziaływały. Tezą jest stwierdzenie, to nie przyjęta waluta ani kryteria fiskalne, a konwergencja realna, w tym poziom konkurencyjności gospodarek krajowych i wydajności pracy, w największym stopniu determinują spójność. Jedną z przyczyn problemów jest niedobór wspólnych mechanizmów polityki gospodarczej oraz nierównowagi wewnętrzne. Głównym wnioskiem jest stwierdzenie, że kraje strefy euro powinny przyjąć wspólne ramy polityki fiskalnej oraz skoordynować krajowe polityki rozwoju gospodarczego.
PL
Małe i średnie przedsiębiorstwa stanowią ponad 95% firm, generując 60-70% zatrudnienia w większości krajów OECD. Duże podmioty gospodarcze redukują zatrudnienie, zmieniając dotychczasowy charakter umów zatrudnienia i korzystając coraz częściej z outsourcingu. Strategia dużych firm poniekąd wymusza określony poziom przedsiębiorczości i inicjatyw wśród lokalnych społeczeństw. Celem artykułu jest określenie efektywności regionalnych polityk fiskalnych, ze szczególnym uwzględnieniem specyfiki rozwiązań obciążeń podatkowych, jak i wydatków publicznych. Opracowanie zostało podzielone na trzy części. W pierwszej podjęto próbę zidentyfikowania relacji między regionalnymi dysproporcjami a autonomią regionalnych decydentów politycznych w realizacji właściwej sobie polityki fiskalnej. W drugiej podjęto wątek istoty fiskalnej atrakcyjności regionu. W ostatniej pokazano przykładowe rozwiązania opodatkowania działalności gospodarczej na poziomie lokalnym.
PL
Celem artykułu jest zbadanie istnienia i siły związku pomiędzy cyklem wyborczym a dochodami i wydatkami w sektorze finansów publicznych w Polsce. Realizacja celu wymagała przeglądu literatury oraz zastosowania analizy statystycznej. W ramach analizy sektor finansów publicznych w Polsce podzielono na 3 podsektory: rządowy, samorządowy oraz funduszy zabezpieczenia społecznego. Występowanie cykliczności zostało zweryfikowane w oparciu o budowę modeli ekonometrycznych ze składnikiem periodycznym reprezentujących różne kategorie wydatków publicznych i dochodów podatkowych, oraz ich ocenę. Przeprowadzona analiza pozwoliła na pozytywne zweryfikowanie hipotezy, że w Polsce można zaobserwować występowanie politycznego cyklu budżetowego objawiającego się w rozluźnieniu polityki fiskalnej bezpośrednio przed wyborami oraz restrykcyjnej polityce fiskalnej bezpośrednio po wyborach.
PL
artykule zbadano wpływ narzędzi stosowanych w polityce fiskalnej na zmiany aktywności gospodarczej. Zważywszy na to, że sposób oddziaływania poszczególnych instrumentów fiskalnych nie zawsze jest zgodny z założeniami na gruncie teoretycznym, to w praktyce instrumenty te wykazują działanie stabilizujące lub destabilizujące. Celem głównym artykułu jest próba empirycznego zbadania charakteru oddziaływania wybranych, mierzalnych instrumentów polityki fiskalnej na zmiany aktywności gospodarczej w Polsce w latach 2001–2013. Na tej podstawie oceniona została skuteczność tych instrumentów w prowadzonej polityce antycyklicznej. Analiza uzupełniona została prezentacją najistotniejszych cech morfologicznych wahań koniunkturalnych wyodrębnionych w gospodarce polskiej podstawie wysokości PKB, urealnionych wskaźnikiem CPI. Empiryczna analiza cech morfologicznych wahań koniunkturalnych umożliwiła zbadanie związków pomiędzy zmianami aktywności gospodarczej a kwantyfikowalnymi strumieniami pokazującymi efekty oddziaływania instrumentów polityki fiskalnej. W pracy przyjęto hipotezę, iż realizowana w Polsce polityka fiskalna w niskim stopniu zorientowana jest na realizację celów antycyklicznych. Z przedstawionych rozważań dotyczących skuteczności prowadzonych w gospodarce polskiej działań antycyklicznych można wnioskować, że polityka ta charakteryzuje się niską efektywnością. Polityka fiskalna realizowana w Polsce nie była konsekwentna i słabo zorientowana na realizację celów antycyklicznych, co potwierdziło sformułowaną we wstępie hipotezę. Kierunki zmian stosowania większości instrumentów fiskalnych w czasie trwania cyklu koniunkturalnego były rozbieżne z postulatami teoretycznymi, a uwaga ta dotyczy głównie instrumentów podatkowych.
EN
The article examined the impact of the tools used in fiscal policy to changes in economic activity. Given the way the impact of the various fiscal instruments is not always consistent with the assumptions theoretically, in practice these instruments show a stabilizing or destabilizing. The main objective of this article is to attempt to empirically investigate the nature of the impact of selected measurable instruments of fiscal policy on economic activity in Poland in the years 2001–2013. On this basis, it was assessed the effectiveness of these instruments in the policy pursued countercyclical. The analysis was supplemented presentation of the most important morphological characteristics of cyclical fluctuations in the economy distinguished Polish basis of the GDP of adjusted CPI. The study hypothesized that implemented in Poland, fiscal policy in a low degree is aimed at achieving the objectives of counter-cyclical. With the considerations concerning the effectiveness of the Polish economy, counter-cyclical measures can be concluded that this policy is characterized by low efficiency. Fiscal policy implemented in Poland was not consistent and poorly oriented to the achievement of the objectives of counter-cyclical, which confirmed the hypothesis formulated in the introduction. Directions of changes in the use of the majority of fiscal instruments in the course of the business cycle have been inconsistent with the demands of theoretical and attention that focuses on tax instruments.
EN
The paper concerns the impact of debt on economic growth in CEE countries for the years 1996–2017. The analysis has shown that there is a coexistence of high public debt and low economic growth. To verify whether the coexistence of these economic categories is causal, the estimation has delayed values of the debt to GDP ratio and the square of that variable. The analysis included four types of econometric models: OLS, GMM first difference, system GMM and fixed effects. As a result of our calculations, the thresholds for the maximum public debt-to-GDP ratio per capita ranged between 67.3% and 77%. For such computed thresholds only Slovenia, Croatia and Hungary have reached a dangerous level of public debt.
PL
W artykule podjęto próbę określenia wpływu wysokości zadłużenia publicznego na wzrost PKB per capita w krajach Europy Środkowo-Wschodniej w latach 1996–2017. Przeprowadzona analiza dowiodła, że wysokie zadłużenie publiczne jest skorelowane z niskim tempem wzrostu gospodarczego. W celu zweryfikowania, czy współistnienie tych kategorii ekonomicznych ma charakter przyczynowo-skutkowy, dokonano estymacji parametrów dla opóźnionych wartości relacji długu do PKB oraz opóźnionego kwadratu tej zmiennej. Posłużono się czterema rodzajami modeli ekonometrycznych (KMNK, model z efektami stałymi, Uogólniona Metoda Momentów systemowa oraz UMM pierwszych różnic). W wyniku wyliczeń otrzymano teoretyczne progowe wartości maksymalnego stosunku zadłużenia publicznego do PKB per capita plasujące się między 67,3% a 77%. W odniesieniu do tak wyestymowanych wartości jedynie Słowenia, Chorwacja i Węgry osiągnęły niebezpieczny poziom długu publicznego.
PL
Cel artykułu stanowi zbadanie wpływu progresywności podatku PIT na jego skuteczność jako automatycznego stabilizatora koniunktury. Ocenę efektywności tego podatku w niwelowaniu wahań koniunktury przeprowadzono w oparciu o szacunki komponentów cyklicznych. Z badania wynika, że elastyczność wpływów podatkowych z podatku PIT względem PKB jest wyższa od jedności, co oznacza, że podatek dochodowy od osób fizycznych jest skutecznym stabilizatorem koniunktury. Jednocześnie uzyskano jednak, że występowanie progresji podatkowej nie jest głównym powodem wysokiej efektywności tego podatku w stabilizowaniu fluktuacji gospodarczych. Wyniki przeprowadzonych oszacowań wskazują, że zmiany w progresywności podatku PIT, odmiennie niż wynikałoby z powszechnych opinii na ten temat, jedynie w niewielkim stopniu wpływają na efektywność biernej polityki fiskalnej. Podatek dochodowy od osób fizycznych działa bowiem jako automatyczny stabilizator głównie nie poprzez progresję podatkową, lecz na skutek zmian poziomu zatrudnienia wynikających z fluktuacji gospodarczych.
EN
The aim of the article is to examine the impact of progressive personal income tax rates and the effectiveness of this tax as an automatic economic stabilizer. The assessment of automatic stabilizers is based on the estimates of tax cyclical components. The study shows that the output elasticity of PIT is higher than one, which means that the analysed tax acts relatively efficiently as an automatic stabilizer. However, it was also observed that the tax progressivity is not the main reason of the effectiveness of a progressive PIT as an automatic stabilizer. The study shows that changes in progressive rates of PIT, contrary to widespread opinions, have little effect on the effectiveness of passive fiscal policy. Personal income tax acts as automatic stabilizer mostly due not to the progressive tax rates, but because of the sensitivity of employment to GDP fluctuations.
EN
The aim of this article is to investigate the relationship between recent changes in the legal structure of tax on goods and services and the realization of the fiscal functions. It is assumed that the changes include change in the basic rate of tax are pro fiscal and contribute to the growth of budget revenue by that tax. The result of analysis actually demonstrated that raising tax rates increased tax revenues to the state budget but only for a period of one year.
PL
Celem niniejszego artykułu jest zbadanie zależności pomiędzy wprowadzonymi zmianami stawek podatku od towarów i usług a realizacją funkcji fiskalnej. Zakłada się, że wprowadzone zmiany m. in. zmiana stawek podstawowych podatku mają charakter profiskalny i przyczyniają się do wzrostu wpływów budżetowych z tego podatku. W wyniku analizy zostało wykazane, iż istotnie podniesienie stawki podatku od towarów i usług zwiększyło wpływy podatkowe do budżetu państwa, ale tylko na okres jednego roku.
PL
W artykule podjęto próbę teoretycznej analizy koncepcji fiscal governance, rozumianej jako koordynacja polityki fiskalnej. W opracowaniu przedstawiono modele fiscal governance oraz odniesiono się do stanu zaawansowania wdrażania koncepcji z perspektywy sektora finansów publicznych w Polsce, skupiając się na regułach fiskalnych oraz ramach procesu budżetowego określonych w Dyrektywie Rady 2011/85/UE z 2011 roku. Wnioski z analizy mają charakter dyskusji naukowej w obszarze badań z zakresu public governance. Celem teoretycznym artykułu jest deskryptywna eksploracja koncepcji fiscal governance. W wymiarze empirycznym jest nim analiza zasad koordynacji polityki fiskalnej stosowanych w sektorze finansów publicznych w Polsce. Za cel aplikacyjny obrano ukazanie znaczenia pola badawczego fiscal governance dla równoważenia finansów publicznych w dobie współczesnej.
PL
Celem artykułu jest analiza przyczyn niskiej skuteczności podatku dochodowego jako jednego z podstawowych instrumentów redystrybucji dochodów, dokonana w świetle zarówno poglądów ekonomistów reprezentujących różne kierunki i szkoły w ekonomii, jak i danych empirycznych. Dzięki analizie krytycznej literatury, a także zastosowaniu metody analizy deskryptywnej zrealizowano cel badawczy. Na podstawie analizy danych empirycznych dla krajów UE 28 stwierdzono, że z jednej strony zmniejszenie dochodów do dyspozycji podatników o najniższych dochodach na skutek wzrostu progresywności podatku dochodowego i obciążeń z tytułu ubezpieczeń społecznych, a z drugiej regresywność opodatkowania dochodów osób najzamożniejszych są odpowiedzialne za niską skuteczność podatku dochodowego jako instrumentu redystrybucji dochodu.
EN
The paper examines the efficiency of numerical fiscal rules in Poland. The main interest of the author is whether numerical fiscal rules can improve the effectiveness of fiscal policy. Politicians tend to satisfy their own interests and use fiscal policy to achieve that goal. As a consequence, they usually run an excessive budget deficit and public debt. Often, fiscal policy becomes procyclical and strengthen negative results of business cycle instead of reducing them. In order to reduce those negative effects, numerical fiscal rules are implemented. Usually they impose limits on budget deficits, public debt or government spending. The analysis comprises presentation of the rules used in the EU and in Poland (domestic rules). The author also presents advantages and disadvantages of particular rules and tries to identify the characteristics of the efficient fiscal rule. Finally, the author examines and evaluates the efficiency of fiscal rules in Poland in the context of their impact on opportunities for consolidation of public finances.
EN
Numerous studies indicate that the structure of taxation is of greater significance for economic growth than the level of fiscalism measured with the tax revenue to GDP ratio. Hence, the aim of the paper is to answer the question whether the tendencies taking place in tax systems of individual countries indeed reflect efforts to apply such economic growth-friendly tax instruments. The subject of the study were OECD member states in the period of 2000–2012. Data clustering method was applied to assess the direction of changes in the tax structures of OECD countries. In the analysis, four parameters characterizing tax systems were used: the ratio of income taxes to GDP, which describes the overall level of tax burden in the examined countries and three parameters characterizing the tax revenue structure of tax systems, i.e. the share of social security contributions in total tax revenue and the share of consumption taxes in total tax revenue.
PL
Wiele badań wskazuje, że większe znaczenie dla dynamiki wzrostu od poziomu fiskalizmu mierzonego relacją dochodów podatkowych do PKB odgrywa struktura opodatkowania. Stąd też celem artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy tendencje zachodzące w systemach podatkowych poszczególnych państw faktycznie odzwierciedlają dążenia do stosowania takich instrumentów podatkowych, które są przyjazne dla wzrostu gospodarczego. Badaniami objęto kraje członkowskie OECD w okresie 2000–2012. Do oceny kierunków zmian w strukturze podatków państw OECD wykorzystano metodę analiz skupień. W badaniu wykorzystano cztery parametry charakteryzujące systemy podatkowe: relację dochodów podatkowych do PKB, która opisuje ogólny poziom obciążeń podatkowych w badanych państwach, oraz trzy parametry charakteryzujące strukturę dochodów systemów podatkowych, tj. udział podatków dochodowych w całości dochodów podatkowych, udział składek na ubezpieczenia społeczne w całości dochodów podatkowych oraz udział podatków konsumpcyjnych w całości dochodów podatkowych. 
EN
The purpose of this article is to present changes to the broad financial system, consisting of financial system market and public finance sector from the perspective of effects evaluation of the financial crisis. In the opinion of the author it seems to be fundamental to answer the question whether and in which direction should changes be carried out in the area of fiscal policy optimization, which probably is going to change, when it is considered from the point of bearing the fiscal stability and economic growth in new post-crisis conditions. There are sets of investigation results and literature positions, including thoughts on financial crisis influence on changes of public finances (general government). It seems important to draw attention to some aspects of this issue, as well as to assess the impact of new solutions proposed to public finance in the future. 
PL
Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie zmian w szeroko pojętym systemie finansowym z perspektywy oceny skutków kryzysu finansowego i gospodarczego. W opinii autorki istotne jest podjęcie próby odpowiedzi na pytania, czy i w jakim kierunku powinny zostać przeprowadzone zmiany w zakresie optymalizacji polityki fiskalnej, która zapewne ulegnie zmianie, gdy będzie rozpatrywana z punktu widzenia utrzymania stabilności fiskalnej i potrzeby utrzymania dodatniego wzrostu gospodarczego w nowych uwarunkowaniach postkryzysowych. Istnieje dosyć bogaty zestaw wyników badań i pozycji literatury przedmiotu, w których zostały zamieszczone rozważania dotyczące wpływu kryzysu finansowego na zmiany w stanie finansów publicznych (general government). Istotne wydaje się zwrócenie uwagi na kilka najważniejszych aspektów tego zagadnienia oraz dokonanie oceny wpływu proponowanych nowych rozwiązań na stan finansów publicznych w przyszłości. 
EN
Theoretical background: Presentation of Polish experiences with the introduction of the expenditure rule into the Polish law under the influence of EU regulations.Purpose of the article: Demonstration that the modification of the expenditure rule carried out in 2015 resulted in the loss of its stabilising nature, which was supposed to be its main feature.Research methods: The changes in the fiscal policy stance in 2013–2018 were identified on the basis of annual changes in the ratio of cyclically-adjusted primary balance to output gap.Main findings: The analyses carried out in the paper showed that the expenditure rule in its original shape was conducive to mitigation of economic fluctuations. After the reduction of the restrictiveness of the expenditure rule in 2015, consisting in replacing the inflation target with medium-term inflation target, it no longer played a stabilising role. The conclusion of the article is that well-constructed numerical fiscal rules may be an important instrument for maintaining control over the state of public finances, but experiences with the expenditure rule in Poland provide many arguments to opponents of the application of numerical rules in fiscal policy.
PL
Uzasadnienie teoretyczne: Przedstawienie polskich doświadczeń z wprowadzaniem reguły wydatkowej do krajowego prawa pod wpływem regulacji unijnych.Cel artykułu: Wykazanie, że modyfikacja reguły wydatkowej z 2015 r. skutkowała utratą jej stabilizującego charakteru, który miał stanowić jej główną właściwość.Metody badawcze: Identyfikacji zmian w nastawieniu w polityce fiskalnej w latach 2013–2018 dokonano na podstawie zmian w ujęciu rocznym salda pierwotnego dostosowanego cyklicznie względem luki produkcyjnej.Główne wnioski: Przeprowadzone w pracy analizy wykazały, że reguła wydatkowa funkcjonująca w pierwotnym kształcie sprzyjała łagodzeniu wahań koniunkturalnych. Wraz ze zmniejszeniem restrykcyjności reguły wydatkowej w 2015 r., polegającej na zastąpieniu w formule wskaźnika prognozowanej inflacji wskaźnikiem średniookresowego celu inflacyjnego, jej funkcja stabilizująca została zatracona. Stwierdzono, że dobrze skonstruowane numeryczne reguły fiskalne mogą być ważnym instrumentem zachowania kontroli nad stanem finansów publicznych, lecz doświadczenia z regułą wydatkową w Polsce dostarczają wielu argumentów przeciwnikom stosowania reguł numerycznych w polityce fiskalnej.
EN
The sovereign debt crisis in the euro area (EA) highlighted shortcomings of its institutional framework – establishment of a monetary union without a central fiscal policy. Although the economic governance in the EA was substantially reformed in the aftermath of the crisis to address its weaknesses, further reforms including some elements of fiscal union are needed to increase resilience of the Economic and Monetary Union to shocks and prevent emergence of economic and financial distress in the future. Based on the theory of fiscal federalism, the article analyses potential institutional reforms aimed at solving the sovereign debt crisis in the EA and indicates which proposals are desired and possible to implement. The research method used is a descriptive analysis of reforms proposed in the literature. In the article, the following reform proposals were assessed: the Debt Redemption Fund, European bonds, assigning the European Central Bank the role of the lender of last resort and a fiscal union with an EA fiscal capacity.
PL
Kryzys zadłużenia publicznego występujący w strefie euro uwidocznił niedoskonałości w jej konstrukcji instytucjonalnej. Strefa euro to unia monetarna bez centralnej polityki fiskalnej. Mimo że w następstwie kryzysu zarządzanie gospodarcze w strefie euro zostało gruntownie zreformowane i wzmocnione, konieczne są dalsze reformy, w tym wprowadzenie elementów unii fiskalnej, by wzmocnić jej odporność na wstrząsy gospodarcze i zapobiec potencjalnym trudnościom gospodarczym i finansowym w przyszłości. Bazując na teorii federalizmu fiskalnego, w artykule przeanalizowano reformy instytucjonalne mające na celu rozwiązanie kryzysu zadłużenia publicznego występującego w strefie euro i wskazano, które reformy są najbardziej pożądane. Główną metodą badawczą wykorzystaną w artykule jest analiza opisowa głównych reform zaproponowanych w literaturze przedmiotu. W artykule dokonano analizy następujących propozycji reform: Fundusz Amortyzacji Zadłużenia, obligacje europejskie, przyznanie Europejskiemu Bankowi Centralnemu roli pożyczkodawcy ostatniej instancji oraz stworzenie unii fiskalnej z budżetem dla strefy euro.
first rewind previous Page / 4 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.