Search results

1

Kilka uwag o zarządzaniu kulturą w Polsce. Stan na rok 2013

100%

Orzechowski E.

Problemy Zarządzania

|

2013

|

issue 4/2013 (44)

75-86

PL

Tekst stawia proste pytania: o związki kultury z zarządzaniem, a w konsekwencji pytanie o tożsamość zarządzania w kulturze. Pokazuje także, jakie problemy i dylematy towarzyszyły tworzeniu tej dyscypliny akademickiej w Polsce. Wskazuje na realia, w jakich zarządza się w Polsce kulturą, objaśnia sens i konieczność badań w tym obszarze, m.in. po to, by móc wypracować sensowny model polityki kulturalnej.

EN

In the text there are a few simple questions: what are the links between culture and management, and what culture management really means. The author also shows problems and dilemmas associated with the process of creating new academic field – culture management – in Poland. He describes realities of the situation, in which culture functions in Poland and explains importance and necessity of academic research in that area, with the intention of creating the base for solid model of cultural policy.

2

Manifestacja tożsamości w kulturze niematerialnej

100%

Konach T.

Przegląd Humanistyczny

|

2014

|

issue 5(446)

107-118

EN

The fundamentals of every community are knowledge and tradition. The intangible forms of heritage create an inseparable whole together with material objects, shaping culture, history and tradition of states and nations. Due to the UNESCO List dedicated to intangible culture it is possible to depart, in the context of heritage, from national communities to more extensive forms of social organization and to overcome the existing Eurocentric model of protection of cultural heritage. The question is if the intangible heritage will function as a universal metacultural production, performative projection of individual identities, and maybe it will be an element of the states’ cultural policy. Virtually, there is an infinite number of points of view which may build a representation of individual, community and national identity. Identity and manifestation are the concepts necessary for understanding the heritage in the category of institutionalization, policy, protection and presentation.

3

Zastosowanie path dependence do badań nad przemianami instytucji kultury w Polsce

100%

Cyboran B.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Arte et Educatione

|

2021

|

vol. 16

|

issue 363

114-128

PL

Dynamika procesów kulturowych, jakie zachodzą we współczesnym świecie, skłania ku poszukiwaniu uwarunkowań ich przebiegu. Szczególnie intrygujące, a zarazem bardzo trudne do analizy wydają się zjawiska, których trajektorie rozwojowe uzależnione są od wielu różnorodnych czynników. W niniejszym artykule podjęto próbę przybliżenia koncepcji path dependence, mieszczącej się w nurcie nowego instytucjonalizmu historycznego, która może stanowić ciekawe podejście w analizowaniu trajektorii rozwojowych różnych zinstytucjonalizowanych zjawisk społeczno-kulturowych. Przydatność analityczną charakteryzowanej koncepcji można wykazać na przykładzie przemian instytucji kultury w Polsce po 1989 roku w odniesieniu do polityki kulturalnej państwa z początkowego okresu transformacji ustrojowej.

4

Urzędnik kontra menadżer – przemiany roli kierownika instytucji kultury

75%

Kruczkowska P.

Przegląd Socjologii Jakościowej

|

2016

|

vol. 12

|

issue 2

192-212

PL

Artykuł prezentuje sylwetki dyrektorów jednej instytucji kultury – zatrudnionego w latach 80. organizatora placówki i jego następcy – wyłaniające się z ustrukturyzowanych wywiadów. Ich wypowiedzi szkicują obraz przemian, jakie dotknęły tego typu placówki w wyniku transformacji ustrojowej i gospodarczej, związanych między innymi z reformą samorządową i decentralizacją polityki kulturalnej po 1989 roku. Pierwsza część artykułu zawiera opis założeń i metodologii projektu, z którego pochodzą omawiane wywiady oraz opis materiału empirycznego. Porównawcze zestawienie wypowiedzi obu dyrektorów poprzedzają krótkie metryki. Prezentacja mikro-narracji podzielona jest na 4 obszary tematyczne: analizę przebiegu karier zawodowych obu narratorów (droga do instytucji), wizję instytucji rekonstruującą sposób ujmowania przez badanych roli ośrodków kultury i przypisanych im zadań, funkcjonowanie instytucji i potencjalne przeszkody w jej działalności oraz obraz odbiorców kulturalnej oferty. Całość zamyka analiza zestawiająca najbardziej interesujące wątki, które pojawiły się w wypowiedziach obu dyrektorów, pomagające odpowiedzieć na pytania związane z charakterem transformacji instytucji kultury. Jednym z ważniejszych jest to, w jaki sposób obecny kształt tego typu ośrodków jest wypadkową istniejących już struktur zderzonych z nowymi wymaganiami stawianymi przed zinstytucjonalizowaną kulturą, a związanymi z takimi obszarami, jak funkcjonowanie społeczeństwa obywatelskiego czy nastawienie na rozwój przemysłów kreatywnych.

EN

The article presents the silhouettes of directors of one cultural institution—its organizer and his successor. Their statements reflect the changes that have affected this type of facilities and resulted from political and economic transformation. These changes were related to the reform of local government and decentralization of cultural policy after 1989. The first part of the article contains a description of the assumptions and methodology of the project from which the interviews at hand derive, as well as a description of empirical material. A comparative summary of both directors’ statements is preceded by their short metrics. The presentation of micro-narratives is divided into four thematic areas: the careers of both narrators, the vision of the institution (the role of cultural centers and their assigned tasks in respondents’ opinions), the principles of operation and potential obstacles to institutional activities, anticipated recipients of the cultural offer. Overall, the analysis of the most interesting topics that appeared in the statements of the two directors, which may be helpful to answer questions related to the nature of the transformation of cultural institutions, closes the whole study. One of the most important points is how the current shape of the centers of this type results from the clash of existing structures with new requirements posed to institutionalized culture, and the functioning of civil society, as well as the development of creative industries, related to the areas at hand.

5

Komisja Kultury KC PZPR – „dziecko” gomułkowskiej stabilizacji

75%

Chojnowski A.

Dzieje Najnowsze

|

2016

|

vol. 48

|

issue 3

PL

The Culture Commission of the Central Committee of the Polish United Workers’ Party – a “Child” of the Gomułka–era StabilisationThe Culture Commission was established in the summer of 1957 and replaced the Department of Culture at the Central Committee of the Polish United Workers’ Party (CC PUWP). The Department had been composed of the employees the CC PUWP, but the Commission included both representatives of the Party and state bureaucracy as well as members of assorted milieus (under the condition that they belonged to the PUWP). In 1957 the CC PUWP created, alongside the Culture Commission, also a Foreign Commission, a Science Commission, a Publications Commission, etc. The notion to entrust public issues to institutions combining representatives of the apparatus of power and delegates of the interested milieus was characteristic for the Polish variant of the anti–Stalinist “thaw” and did not possess a counterpart in other states of the Soviet bloc. The Culture Commission emerged, if one were to perceive it via the prism of later events, during a transition period. The team created by Władysław Gomułka, who on a tide of de– Stalinisation assumed in October 1956 the function of First Secretary of the CC PUWP, attempted to rapidly stifle social emotions and, at the same time, to devise its own model of governance, a task that naturally required much time. Initially, the authorities regarded the question of culture as secondary. The Party intended to retain general control over this domain, but resigned from “control” and came to terms with pluralism within assorted forms of artistic expression. In 1958 there even emerged a pro–decentralisation conception, namely, to supplant the Ministry of Culture and Art with a Committee of Culture and Art composed of representatives of national councils, central offices, art associations, and social and professional organisations. Gradually, however, such tendencies waned, since the Party–state apparatus could not be itself within a social dialogue formula and preferred ruling by resorting to methods of prohibitions and injunctions. On their part, artistic circles, and men of letters in particular, called for expanding the sphere of creative freedom and, in particular, for a restriction of censorship. In this fashion a conflict between the two sides continued to grow. In the opinion of certain members of the Commission it was to represent the interests of representatives of the arts, especially as regards the freedom of expression and financial questions. Others perceived it as an expert institution assisting the Party leadership in formulating a cultural policy programme. The most permanent outcome of the functioning of the Commission involved numerous gathered data concerning cultural life in different parts of Poland. Otherwise, the Commission proved to be not very active and incapable of designating its realms of activity. In 1960 the Central Committee reactivated the Department of Culture and thus supervision over culture was restored to Party bureaucracy. The Commission was not dissolved but it gradually faded and the last traces of its existence come from 1964.

6

Henryk Sienkiewicz’s output and literary censorship in the DDR

71%

Rajch M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Litteraria Polonica

|

2020

|

vol. 58

|

issue 3

421-434

PL

Utwory Henryka Sienkiewicza, polskiego pisarza i laureata literackiej nagrody Nobla z 1905 roku, zostały poddane kontroli aparatu cenzury w NRD kilkukrotnie. Za pozycje pożądane i godne przybliżenie wschodnioniemieckim czytelnikom uznano jego nowele, które poruszały dziewiętnastowieczną problematykę społeczną. Nawiązującą do tematyki średniowiecznej powieść Krzyżacy spotkała się z dużą aprobatą wydawnictw i urzędu cenzury z tego względu, iż pozwalała na krytyczne rozliczenie się z narodowym socjalizmem w Niemczech, od którego NRD się dystansowała. Sporego zagrożenia ideologicznego dla młodych czytelników wschodnioniemieckich dopatrywano się natomiast w powieści dla młodzieży W pustyni i w puszczy i z tego powodu została ona wycofana z procedury wydawniczej.

EN

Works by Henryk Sienkiewicz, a Polish writer and the winner of the 1905 Nobel Prize for Literature, were subjected to verification by the DDR’s censorship apparatus several times. Censors considered his novellas which discussed 19th-century social issues as desirable and worth promoting among East German readers. His novel Krzyżacy, which was set in the Middle Ages, was accepted eagerly both by publishing houses and the censorship office as it enabled national socialism in Germany to be viewed in critical terms, as the DDR distanced itself from the system. Reviewers did, however, find a major ideological threat for young readers in East Germany in a young adult novel entitled W pustyni i w puszczy, and for that reason it was withdrawn from the publishing procedure.

7

Strategiczne kierunki rozwoju współczesnej polityki kulturalnej i ich edukacyjne konsekwencje

71%

Żardecki W. A.

Lubelski Rocznik Pedagogiczny

|

2021

|

vol. 40

|

issue 2

EN

AbstractIntroduction: Active, value-based cultural policy leads to development of culture and forms of cultural expression of individuals, groups or societies; also, it has direct influence on activities of creative industries combining artistic activity and entrepreneurship, operating in the free market and growing globalisation conditions.Aim of the study: The main purpose of this paper is to analyse strategic approaches to contemporary cultural development policies implemented in mature democracies, in order to understand their educational implications and to be able to support effective, innovative and rational changes in the field of culture by creating a source of synthetic data.State of the art: As a result of conducted analyses, four strategic approaches intended to increase culture development have been identified, worked out as a result of cultural policies implemented by European democracies, focused on: 1) protection of cultural heritage, totality of creative accomplishments of mankind and supporting prestigious professional artistic creation as a source of creativity and innovation; 2) building democracy and participation in the cultural life, as well as building cultural capital of civil society as a stimulus for development and its driving force; 3) promulgation of cultural diversity in the field of creation, treated as a factor conducive to opening to Others and mutually enriching; 4) fostering personal development and higher quality of human centred life as the objective and sense of cultural policy in the era of globalisation and media impact.Conclusion: The study on educational implications of cultural policies, conducted in the longer-term perspective, has shown a broader view on the educating role of culture as a factor impacting personal development of every man; shifting from education- into personality-oriented way of thinking; seeking to improve the quality of man and fostering his development through self-development and enrichment of one’s identity, as well as by contacting other cultures, understanding cultural differences.

PL

Wprowadzenie: Aktywna polityka kulturalna ukierunkowana na wartości jest instrumentem prowadzącym do rozwoju kultury jako takiej oraz form wyrazu kulturowego jednostek, grup lub społeczeństw; a także wywiera bezpośredni wpływ na działania przemysłów kreatywnych, łączących działalność artystyczną z przedsiębiorczością, w warunkach wolnego rynku i postępującej globalizacji.Cel badań: Głównym celem prezentowanego artykułu jest próba analizy strategicznych kierunków rozwoju współczesnej polityki kulturalnej w krajach dojrzałej demokracji, dyktowana potrzebą zrozumienia ich edukacyjnych konsekwencji oraz pragnieniem- przez stworzenie źródła syntetycznej informacji- wspierania skutecznych, nowoczesnych i racjonalnych zmian w obszarze kultury.Stan badań: W toku prowadzonych analiz ustalono cztery kierunki strategiczne intensyfikacji rozwoju kultury, wypracowane przez politykę kulturalną państw europejskich, zorientowane na: 1) ochronę dziedzictwa kulturalnego, uniwersum twórczych dokonań ludzkości oraz wspieranie rozwoju profesjonalnej twórczości artystycznej typu prestiżowego, jako źródła kreatywności i innowacyjności; 2) kształtowanie demokracji i partycypacji w życiu kulturalnym oraz kapitału kulturowego społeczeństwa obywatelskiego, jako impulsu rozwojowego i jego siły napędowej; 3) promowanie twórczej różnorodności kulturowej, traktowanej jako czynnik otwierający na Innych i wzajemnie wzbogacający; 4) sprzyjanie rozwojowi osobowemu i wyższej jakości życia zorientowanego antropocentrycznie, jako cel i sens polityki kulturalnej w epoce globalizacji i mediatyzacji.Podsumowanie: Badania konsekwencji edukacyjnych polityki kulturalnej, prowadzone w szerszej perspektywie „długiego trwania”, ukazują poszerzenie edukacyjnego myślenia o kulturze jako czynniku indywidualnego rozwoju ludzi; przeniesienie punktu ciężkości z myślenia pedagogicznego na osobowościowy, personalistyczny; zabieganie o podniesienie tzw. jakości człowieka i jego rozwój, rozumiany jako samorozwój, wzbogacanie tożsamości osoby, także przez kontakt z innymi kulturami, rozumienie odmienności kulturowych.

8

Powiązania literackie Polski i Azji Centralnej: literatura polska w przekładach na łamach uzbeckiego czasopisma „Jahon adabiyoti”

63%

Genjemuratov B.

Środkowoeuropejskie Studia Polityczne

|

2015

|

issue 2

231-236

EN

The author discusses the examples of the current status of cultural and literary cooperation between the Polish and Uzbek nations. In his opinion, in the period of globalization, creative elites feel a need for a permanent dialogue and mutual links, between different states and on a global scale, as exemplified by Polish-Uzbekistani relations expressed in terms of translations of literature, among other things. The author emphasises that translating poetry calls for the translator's comprehensive general knowledge, encompassing also the awareness of the general cultural context.

PL

Autor omawia przykłady aktualnego stanu kulturalno-literackiej współpracy narodu polskiego i uzbeckiego. Jego zdaniem w dobie globalizacji elity twórcze czują potrzebę stałego dialogu i wzajemnych powiązań różnych państw i całego świata w ogóle, czego przykładem są stosunki między Polską i Uzbekistanem, a przejawem między innymi przekłady literatury. Autor zwraca uwagę, że przekład poezji wymaga od tłumacza dużej wiedzy ogólnej, powinien on także dysponować wiedzą w zakresie ogólnego kontekstu kulturowego.

9

Teatr jako instytucja krytyczna

63%

Głowacka A.

Śląskie Studia Polonistyczne

|

2022

|

vol. 20

|

issue 2

1-19

EN

The subject of this article is the theatre as an engaged cultural institution in Poland. Its engagement means not only producing critical art (although that is often the beginning of structural changes in an institution), but also, and perhaps most importantly, revealing and verifying the mechanisms of its own functioning. Entering into dialogue with the institution itself is the beginning of its evolution “from criticism to critical institution”. Involving the institution in this context means changing its functioning towards democratic practices. Speaking of democratisation, we can think, on the one hand, of ways of winning the favour of the audience, involving them in the life of the institution and forming alliances with them to protect the institutions from the temptations of the authorities. And on the other, of changing the modes of management. The democratisation of the management process is primarily associated with the emancipation of theatre workers, meaning their self-organisation, the need for empowerment and the development of new management practices and decision-making processes. The empowerment of art workers seems to be an important step in order to “sever” the art institutions’ connections with their manorial dependencies, which are common and very often invisible (also to employees of institutions), because they form, as Andrzej Leder claims, the basis for the functioning of Polish society. Manorial relations, of which the authoritarian model of management is a frequent manifestation, exist not only inside institutions (the director of an institution in his relations with a theatre company), but also at the junction of an institution and its organiser, namely, local and state authorities.

PL

Przedmiotem artykułu jest teatr w Polsce jako krytyczna instytucja kultury, nie tylko tworząca sztukę krytyczną, lecz także, a może przede wszystkim, ujawniająca i weryfikująca mechanizmy własnego funkcjonowania. Zaangażowanie instytucji w działania krytyczne oznacza zmianę jej funkcjonowania w kierunku praktyk demokratycznych – z jednej strony chodzi o sposoby pozyskiwania przychylności odbiorców, włączania ich w życie instytucji i zawierania z nimi sojuszy w celu ochrony instytucji przed zakusami władz, z drugiej o zmiany sposobów zarządzania (emancypację pracowników teatru – ich samoorganizację, potrzebę upodmiotowienia oraz wypracowania nowych praktyk zarządzania i procesów decyzyjnych). Wszystko to ma służyć „wyrwaniu” instytucji artystycznych z powszechnych i bardzo często niewidocznych (także dla pracowników instytucji) zależności folwarcznych (A. Leder), których częstym przejawem jest autorytarny model zarządzania, obowiązujący nie tylko wewnątrz instytucji (dyrektor instytucji w relacjach z zespołem).

10

Obecna polityka kulturalna Unii Europejskiej i jej wpływ na bezpieczeństwo kulturowe w regionie

63%

Chyc A., Kogut B., Malec N., Tyburska A.

Polityka i Społeczeństwo

|

2023

|

vol. 22

|

issue 2

5-19

EN

The aim of the article is to show a wide spectrum of activities in the field of culture that take place as part of the cultural policy of the European Union, which have an impact on ensuring cultural security in the region. The priority was to analyze the European Union's cultural policy and its current activities in this field, and demonstrate its impact on cultural security. The thesis has been put forward and proven that activities under the cultural policy in the EU and various initiatives implemented under this policy complement national activities in the field of culture and have an impact on cultural security. The latest sources of information on EU cultural policy have been reviewed as a method. Published, scientific thematic monographs were used, but most of all, the latest documents, action plans, programmes, strategies and initiatives prepared by the EU were analyzed.

PL

Celem artykułu jest ukazanie szerokiego spektrum działań w obszarze kultury w ramach polityki kulturalnej Unii Europejskiej, które mają wpływ na zapewnienie bezpieczeństwa kulturowego w regionie. Priorytetem było przeanalizowanie realizowanej przez Unię Europejską polityki kulturalnej i wykazanie jej wpływu na bezpieczeństwo kulturowe. Postawiono i udowodniono tezę, iż działania w zakresie polityki kulturalnej w UE oraz realizowane w obrębie tej polityki różnorodne inicjatywy uzupełniają krajowe działania dotyczące kultury i mają wpływ na bezpieczeństwo kulturowe. Dokonano w ramach przyjętej metody przeglądu najnowszych źródeł informacji odnoszących się do polityki kulturalnej UE. Skorzystano z opublikowanych, naukowych monografii tematycznych, ale przede wszystkim dokonano analizy najnowszych dokumentów, planów działań, programów, strategii i inicjatyw przygotowanych przez UE.

11

Polityka kulturalna Unii Europejskiej

63%

Bilska K.

Facta Simonidis

|

2012

|

issue 5

131-150

PL

Poniższy tekst ma na celu analizę zagadnień związanych z genezą i podstawami prawnymi polityki kulturalnej Unii Europejskiej. Autor omawia także kwestie związane z udziałem Polski w polityce kulturalnej UE. Wykazuje, że uczestnictwo Polski we wspólnotowych programy kulturalnych jest szansą na rozwój działań kulturalnych w kraju, a także na promocję kultury w innych państwach europejskich.

EN

The aim of the text is to analyse issues connected with the genesis and legal basis of cultural policy of the European Union. The author discusses issues associated with Polish participation in cultural policy of the European Union. It is shown that Polish participation in community’s cultural programmes is not only a chance for the development of cultural actions in the country, but also a way to promote culture in other European countries

12

„Zone Europa” – promocja kina europejskiego

63%

Wochowska M.

Przegląd Socjologiczny

|

2008

|

vol. 57

|

issue 2

147-165

PL

Artykuł skupia się na działalności kanału telewizyjnego Zone Europa jako na zjawisku medialnym i estetycznym, i w związku z nim stawia kilka problemów: jaką wartość edukacyjną niesie kino?, jaka jest specyfika europejskiej kinematografii?, jakim narzędziem w budowaniu zbiorowych mitów jest film? Wiele z tych zagadnień wiąże się bezpośrednio z polityką programową stacji Zone Europa. Kanał ten został wprowadzony na rynek środkowo-europejski, w tym także polski, w 1999 roku pod nazwą Wizja Le Cinema. Następnie przez trzy lata – od 2003 do 2006, istniał jako Europa Europa. To prywatna stacja telewizyjna, której twórcy zadeklarowali wypełnianie misji edukacyjnej poprzez wzbogacanie wiedzy filmowej odbiorców. Jak wynika z ich początkowych założeń, ramówka ma odpowiedzieć na zapotrzebowania wymagających widzów, szczególnie zainteresowanych kinem. Autorzy Zone Europa stworzyli manifest programowy stacji, za pomocą którego przedstawili swoistą wizję kina i nietypowy dla stacji komercyjnej cel działania. Podkreślona została szczególnie chęć promowania „europejskiej estetyki filmowej”. Zagadnienia związane z kanałem Zone Europa stanowią punkt wyjścia dla moich rozważań o europejskich mitach i kulturze, również w znaczeniu instytucjonalnym, tj. o europejskiej polityce kulturalnej.

EN

The article focuses on a television channel called Zone Europa as an interesting media and aesthetic phenomena. It poses some questions regarding Zone Europa: What is the educational value of the cinema? What is the main characteristic of European cinematography? What kind of tool is the cinema in creating common myths? Most of questions seen above are linked to the program policy of Zone Europa channel. The channel was introduced to the Eastern-European market; including Poland in 1999 under the name Wizja Le Cinema. Consequently, for three years from 2003 to 2006 it was called Europa Europa. Creators of this private television declared fulfilling an educational mission by enriching movie awareness to their viewers. As it was stated by them, the Zone Europa’s program policy is to correspond to the most demanding movie fans. The channel’s authors wrote a manifest which presents their own vision of cinema, and an aim of creating the channel. An aim which is not typical for a private station. The willingness of promoting “European film aesthetic” was underlined. The questions regarding the Zone Europa channel became a staring point for me to reflect upon European myths and culture, including the institutional approach. i.e. European cultural and audiovisual policy.

13

Instytucje publiczne i dyplomacja kulturalna. Potencjały i wyzwania

63%

Kieliszewski P., Poprawski M.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2009

|

issue 3(9)

19-32

PL

Celem artykułu jest zarysowanie najbardziej istotnych problemów i niespójności, względnie potencjałów i wyzwań polskiej dyplomacji kulturalnej. Jest ona jednym z kluczowych narzędzi polityki państwa, czymś więcej niż tylko promocją polskiej kultury. To w kulturze odnajdujemy najlepszy nośnik szeroko akceptowanych, integrujących wartości ludzkich, środki służące do zrozumienia innych. Kultura skupia aspekty życia, którym przypisujemy szczególną wartość i trwałość, których znaczenia poszukujemy. Kultura symboliczna stwarza narracje pozwalające eksponować silne strony naszego państwa i społeczeństwa, uniwersalność, ale i odmienność postaw, hierarchii wartości. Przestrzeń problemów kultury jest zatem poligonem polityk tożsamości i ich kształtowania, stanowi oczywiste krytyczne forum negocjacji i komunikowania wartości. Przedstawiane w artykule krytyczne wnioski i racjonalizacje dotyczące praktyk sektora publicznego w zakresie polskiej dyplomacji kulturalnej oparte są na jednym z pierwszych badań jakościowych w tej dziedzinie przeprowadzonych wśród ekspertów i praktyków, artystów i menadżerów kultury. Zachęca ono do kolejnych działań zmierzających do stworzenia i stałego korzystania z systemowych rozwiązań przy ocenianiu działalności instytucji publicznych odpowiedzialnych za kształtowanie wizerunku Polski poza jej granicami. Określenie deficytów i potencjału tej złożonej dziedziny, jaką jest promocja kultury polskiej i marki polskiej za granicą, są pierwszym krokiem na tej drodze.

EN

The article describes problems and inconsistencies as well as possibilities and challenges of Polish cultural diplomacy. Cultural diplomacy is much more than just a promotion of culture; it is one of the key state policy tools. Culture constitutes the best medium of broader, integrative human values and a means of understanding others. It encompasses the most valuable, lasting and meaningful aspects of our lives. The symbolic culture formulates narrations which allow us to present the best characteristics of our nations and societies, universal behaviours or different attitudes, varied hierarchies of values. Culture is a laboratory of identity policies and their construction, a critical forum for negotiations and communication of values. Critical remarks and rationalizations presented in the paper concern operations in the domain of cultural diplomacy in the Polish public sector. The article is based on one of the first qualitative studies in the field, prepared by experts, practitioners, artists and cultural managers. The authors encourage to undertake new activities in order to supply and apply systemic and transparent solutions for evaluation of public institutions which promote Polish culture abroad. Defining deficits and potentials of a complex domain that is the promotion of Polish culture and the Polish brand is only the first step.

14

Instytucje ramowe. Publiczne instytucje kultury jako katalizator metagovernance w polityce kulturalnej

63%

Zbieranek P.

Studia z Polityki Publicznej

|

2022

|

vol. 9

|

issue 4(36)

71-93

EN

The increasing complexity of the social world forces transformations within public policies, which are trying to adapt to the dynamically changing reality. The implementation of new management techniques in line with the model of metagovernance appears to be a common formula of such adaptation. The model involves complementing the existing management models with horizontal networks of public policy stakeholders as well as establishing the policy regarding three principles - of the required diversity, required reflexivity, and ironic attitude. Public cultural institutions that serve the role of framework institutions support the implementation of new management techniques, primarily by means of creating new and supporting existing networks of cultural policy stakeholders. The description of the institution is based on in-dept-interviews with individuals involved in the creation of public policy in the area of culture pursued in the second half of 2018.

PL

Wzrost złożoności świata społecznego wymusza przemiany polityki publicznej, której przedstawiciele starają się dostosować ją do dynamicznie zmieniającej się rzeczywistości. Powszechną formą tej adaptacji wydaje się wdrażanie nowych technik zarządczych zgodnych z modelem metagovernance. Zakłada on m.in. uzupełnienie istniejących modeli zarządzania publicznego o horyzontalne sieci interesariuszy polityki publicznej, ale też oparcie polityki na trzech zasadach - wymaganej różnorodności, wymaganej refleksyjności i postawy ironicznej. Publiczne instytucje kultury nazywane instytucjami ramowymi wspierają wdrażanie nowych technik zarządczych przede wszystkim poprzez tworzenie nowych sieci interesariuszy polityki kulturalnej i wsparcie już istniejących. Niniejszy opis instytucji powstał na podstawie wywiadów indywidualnych z osobami zaangażowanymi w tworzenie polityki publicznej w obszarze kultury zrealizowanych w drugiej połowie 2018 r.

15

Polska Kronika Filmowa (1944–1994). Obrazy komunikowania politycznego, ss. 385

63%

JĘDRZEJSKI Ł.

Czasopismo Naukowe Instytutu Studiów Kobiecych

|

2019

|

issue 2(7)

219-236

PL

AUTOREFERAT ROZPRAWY DOKTORSKIEJ

EN

DOCTORAL DISSERTATION ABSTRACTS

16

Próba przejścia do rynkowego modelu zarządzania publiczną instytucją kultury na przykładzie Teatru Muzycznego w Poznaniu

63%

Kieliszewski P.

Prakseologia

|

2015

|

vol. 157/2

271-301

PL

Zmiana modelu zarządzania instytucją kultury – Teatrem Muzycznym w Poznaniu bazuje na założeniu, że nowoczesny musical zalicza się do przemysłów kultury, którymi w znacznej mierze kierują prawa rynku. Przemysły kultury, angażując ogromne rzesze widzów, mają znaczący wpływ na rozwój miast i mogą stanowić ważny element ich polityki kulturalnej. Przy czym ryzyko finansowe, podobnie jak w branży filmowej, jest niwelowane przez dotacje ze środków publicznych. Przekształcenie działającej w starych strukturach instytucji kultury w nowoczesny teatr muzyczny nie jest łatwe. Niestety nie jest wsparte właściwymi rozwiązaniami prawnymi w zakresie np. elastycznych kontraktów pracowniczych, posiada więc wrogów w postaci choćby związków zawodowych. Tym bardziej zmiana taka wymaga umiejętnego zarządzania. Winna zmierzać do dopasowania metod działania instytucji publicznej do warunków konkurencji rynkowej i zakładanych, spektakularnych efektów.

EN

The change of the management model of a cultural institution, i.e. Teatr Muzyczny [Musical Theatre] in Poznań, stems from the assumption that the modern musical belongs to the realm of cultural industries, which, to a large degree are governed by the rules of the market. Engaging vast groups of spectators, cultural industries play a significant role in the process of town development, and can constitute an important element of their cultural policies. The example of Teatr Muzyczny „Roma” lets one conclude that in Poland this cultural industry sector has entered a path of dynamic development. Greatest musical productions, whose budgets run into millions of zlotys and are comparable to those in the film industry, can yield return, while public subsidies, similarly to the film sector, alleviate financial risk. Transformation of a cultural institution still operating within the old structural framework into a modern musical theatre is not an easy task. Unfortunately, the process lacks support in the form of appropriate legal solutions concerning flexible contracts of employment, and thus it is invariably opposed by various groups, e.g. trade unions. All this steps up managerial skill requirements even more. The process of transformation should be aimed at adjusting the methods of operation of a public institution to the conditions of market competition, as well as the expected results. To achieve this, a convenient location of the theatrical venue is necessary, as is modern infrastructure to provide technical effects able to arrest spectators, as well as a flexible team of talented, enthusiastic people determined to simultaneously pursue their own individual careers and follow the vision of the leader. The vision also opposes wasting public resources, as well as the potential of public institutions of culture, which, in their organisational aspect, have moved away in recent years from the rest of the dynamically developing competitive economy.

17

Studium władzy i recepcji z perspektywy źródeł archiwalnych

63%

Biskupski Ł.

Kwartalnik Filmowy

|

2023

|

issue 122 Krajobrazy, panoramy, terytoria

203-210

PL

Recenzja dotyczy książki Krzysztofa Jajki, Konrada Klejsy, Jarosława Grzechowiaka i Ewy Gębickiej Rozpowszechnianie filmów w Polsce Ludowej w latach 1944-1956 (2022), będącej krytycznym wydaniem tekstów źródłowych poświęconych rodzimej dystrybucji filmowej w pierwszej dekadzie po II wojnie światowej. Recenzent zwraca uwagę na wysoką wartość naukową publikacji, która stanowi cenne źródło informacji oraz analiz dotyczących kinematografii w Polsce Ludowej. Podkreśla, że książka ta ma istotny wkład w rosnący zasób literatury na ten temat i przyczynia się do wzbogacenia wiedzy, stanowiąc również podstawę dla przyszłych dociekań, a także dając szansę na silniejsze powiązanie analiz z obszaru historii kina z badaniami historii politycznej, społecznej i gospodarczej.

EN

The review discusses the book Rozpowszechnianie filmów w Polsce Ludowej w latach 1944-1956 [Film Distribution in the Polish People’s Republic in 1944-1956] (2022), which provides critical editions of source texts related to film distribution in the early years of the Polish People’s Republic after World War II. The reviewer notes the high scientific value of the publication, which constitutes a valuable source of information and analysis on cinema in the Polish socialist state. He emphasizes that the book makes a significant contribution to the growing body of literature on the subject and results in expanding our knowledge, while also serving as a basis for future research and providing an opportunity for stronger connections between film history research and research on political, social, and economic history.

18

W stronę systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce

63%

Purchla J.

Zarządzanie Publiczne / Public Governance

|

2010

|

issue 2(12)

69-82

PL

Transformacja postawiła przed dziedzictwem kulturowym w Polsce nowe wyzwania i nowe zagrożenia. Szerokiej i kompleksowej analizie systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce po roku 1989 zosta! poświęcony raport przygotowany na Kongres Kultury Polskiej, który odbył się w Krakowie we wrześniu 2009 r. Wskazano w nim trzy zjawiska, które znacząco wpłyną na stan zabytków w przyszłości. Są to: narastający z dużym przyspieszeniem proces przekształceń całego zasobu budowlanego, powodujący zwiększanie presji funkcji ekonomicznych na kształt krajobrazu kulturowego; rosnący popyt na dziedzictwo jako konsekwencję ujednolicających skutków globalizacji i ogromnego wzrostu znaczenia gospodarczego turystyki; przeniesienie punktu ciężkości z wartości dziedzictwa na potrzeby społeczeństwa. Tę zmianę sposobu traktowania dziedzictwa można by określić jako zmianę statusu ontologicznego dziedzictwa. Dotychczasowe narzędzia prawne i finansowe przystosowane do "obsługi" systemu statycznego realizowanego w warunkach centralnego sterowania i ekonomii nakazowo-rozdzielczej tworzyły system ochrony zabytków. Dzisiaj stajemy przed pilną koniecznością stworzenia w Polsce systemu efektywnego zarządzania dziedzictwem, który byłby przekonujący dla społeczności lokalnych, stanowiących - wraz z właścicielami i użytkownikami zabytków - podstawowe ogniwa opieki nad dziedzictwem.

EN

After its political transformation, Poland had to face new challenges and threats concerning its cultural heritage. The Congress of Polish Culture, organised in Cracow in September 2009, prepared a comprehensive report on the cultural heritage preservation system in Poland after 1989. The authors of the report indicate three phenomena that can have a significant impact on the future of Polish historical monuments: an accelerating process of transformation of building stock, leading to stronger pressures of economic factors on the cultural landscape; a growing demand for heritage as a backlash against the homogenising effects of globalisation and a result of the increasingly important economic role of tourism; a shift in focus from the value of heritage to the needs of society. This new approach to heritage can be described as a change in its ontological status. The existing legal and financial tools of monument protection were adapted to a static situation typical of a centrally- planned economy and a command-and-quota system. Today, we need to create a new effective programme of heritage management that would satisfy local communities who, together with the owners and users of monuments, are crucial for heritage protection.

19

Współpraca międzysektorowa w finansowaniu przedsięwzięć kulturalnych na przykładzie Teatru Muzycznego w Poznaniu

63%

Kieliszewski P.

Roczniki Kulturoznawcze

|

2015

|

vol. 6

|

issue 2

137-151

PL

Współpraca międzysektorowa jest skutecznym sposobem budowania koalicji na rzecz finansowania przedsięwzięć kulturalnych. Można tak skonstatować, analizując działania publicznej instytucji kultury – Teatru Muzycznego w Poznaniu. Otwarcie na współpracę wynika również ze zmiany modelu zarządzania instytucją, która w swej działalności nie tylko zaczyna uwzględniać prawa rynku, ale wykorzystywać je na swoją korzyść. Staje się to nieuniknione z uwagi na finansalizację każdej niemal sfery życia oraz ograniczoną możliwość zwiększania dotacji ze środków publicznych. Przykład zorganizowania przez Teatr koncertu najwybitniejszego śpiewaka naszych czasów, Placido Domingo, pomimo posiadania przez instytucję zaledwie 10% wartości projektu, pokazuję siłę możliwości płynącą z podejmowania współpracy z podmiotami, w tym również z innych sektorów gospodarki. Przy tak skomplikowanym przedsięwzięciu jest ona wskazana, a wręcz nieodzowna z uwagi na uzupełniające się kompetencje, cechy i właściwości działania organizacji w różnych sektorach gospodarki (instytucja publiczna, firma, stowarzyszenie), które wpływają na uzyskiwany efekt synergii. Przykładową cechę stanowi zdolność do podejmowania dużego ryzyka finansowego, charakterystyczna dla podmiotów gospodarczych, a które jedynie w ograniczonym zakresie może podjąć instytucja publiczna, bazująca na dotacji z budżetu samorządu. Jednak dotacja publiczna stabilizuje projekt, podobnie jak obecność w projekcie instytucji publicznych skłania do współpracy podmioty z sektora prywatnego. W wielu zakresach publiczna instytucja kultury może się wiele nauczyć od partnerów biznesowych i społecznych. Przykładem tego jest też wykorzystanie crowdfundingu w celu wydania przez Teatr płyty CD z musicalu Jekyll&Hyde. Priorytet współpracy międzysektorowej oraz korzystania z rozwiązań stosowanych w innych sektorach stanowi również asumpt do lepszego wykorzystania potencjału publicznych instytucji kultury, które po 1989 roku nie potrafiły uwzględnić w odpowiednim wymiarze zmian ustrojowych, społecznych i gospodarczych.

EN

Cross-sector collaboration is an effective way of building coalitions to promote financing cultural undertakings. Such is the conclusion one could draw having analysed the operation of a public institution of culture, i.e. Teatr Muzyczny in Poznań. A change in the institution’s management model not only brought openness to collaboration in its operation, but also made the theatre begin to take market considerations into account, and even use them to its advantage. As financialization of almost every sphere of life continues, and possibilities to increase public subsidies remain limited, such attitude becomes unavoidable. The example of concert by the most outstanding singer of our time, Placido Domingo, which was organised by the Teatr, even though the resources held by the institution only accounted for 10% of the project value, shows the potential inherent in collaboration with different entities, incl. ones from other sectors of economy. In case of an undertaking of such complexity, it is advisable, nay indispensable. Complementary competences, qualities and properties associated with operation of various organisations (a public institution, a company, an association) in different sectors of economy, exert influence upon the synergy effect acquired. One such model quality is the ability to take substantial financial risk, which is typical of economic entities, and which can be taken only to a limited degree by a public institution reliant on subsidies from the self-government budget. However, a public subsidy stabilises a project, just like presence of public institutions on a project becomes a stimulus for private sector entities to join. In a number of ways, a public institution of culture can learn a lot from business and social partners. The use of crowdfunding for the purpose of producing a CD of Jekyll & Hyde musical by the Teatr is also an example of this phenomenon. Priority given to cross-sector collaboration and to adopting solutions employed in other sectors is also an impulse to put to good use the potential of public institutions of culture, which, after the 1989 system change, have not been able to adequately take political, social, and economic changes into account.

20

Polityka kulturalna w polskiej myśli politycznej po 1989 roku na przykładzie programów partii i ugrupowań politycznych w wyborach parlamentarnych 1991 roku

63%

Prętki K.

Rocznik Towarzystwa Naukowego Płockiego

|

2020

|

vol. 12

217-234

EN

The aim of the article was to analyze the issues of cultural policy in Polish political thought after 1989, on the example of the programs of political parties and groups in the 1991 parliamentary elections. The article notes that ethnocentrism and cultural relativism was not a dominant element of the cultural election proposals. Issues related to the protection of the Polish cultural market against the flood of negative foreign content, as well as the protection of Polish national identity and culture, appeared in varying degrees of intensity in the election programs of such political parties and election coalitions as: Labour Solidarity, Polish People’s Party - People’s Agreement, Party of Christian Democrats, Civic Center Agreement, Electoral Catholic Action, Union of Real Politics. The issues of protection of Polish national identity and culture dominated the election proposals for culture presented by the National Party.

PL

Celem artykułu była analiza problematyki polityki kulturalnej w polskiej myśli politycznej po 1989 roku, na przykładzie programów partii i ugrupowań politycznych w wyborach parlamentarnych 1991 roku. W artykule zauważono, że etnocentryzm i relatywizm kulturowy nie był dominującym elementem propozycji wyborczych w zakresie kultury. Kwestie związane z ochroną polskiego rynku kultury przed zalewem negatywnych treści z zagranicy, a także ochroną polskiej tożsamości i kultury narodowej pojawiały się w różnym nasileniu w programach wyborczych takich partii politycznych i koalicji wyborczych, jak: Solidarność Pracy, Polskie Stronnictwo Ludowe – Porozumienie Ludowe, Partii Chrześcijańskich Demokratów, Porozumienia Obywatelskiego Centrum, Wyborczej Akcji Katolickiej, Unii Polityki Realnej. Tematyka ochrony polskiej tożsamości narodowej i kultury narodowej zdominowała propozycje wyborcze w zakresie kultury zaprezentowane przez Stronnictwo Narodowe.

Refine search results

Kilka uwag o zarządzaniu kulturą w Polsce. Stan na rok 2013

Manifestacja tożsamości w kulturze niematerialnej

Zastosowanie path dependence do badań nad przemianami instytucji kultury w Polsce

Urzędnik kontra menadżer – przemiany roli kierownika instytucji kultury

Komisja Kultury KC PZPR – „dziecko” gomułkowskiej stabilizacji

Henryk Sienkiewicz’s output and literary censorship in the DDR

Strategiczne kierunki rozwoju współczesnej polityki kulturalnej i ich edukacyjne konsekwencje

Powiązania literackie Polski i Azji Centralnej: literatura polska w przekładach na łamach uzbeckiego czasopisma „Jahon adabiyoti”

Teatr jako instytucja krytyczna

Obecna polityka kulturalna Unii Europejskiej i jej wpływ na bezpieczeństwo kulturowe w regionie

Polityka kulturalna Unii Europejskiej

„Zone Europa” – promocja kina europejskiego

Instytucje publiczne i dyplomacja kulturalna. Potencjały i wyzwania

Instytucje ramowe. Publiczne instytucje kultury jako katalizator metagovernance w polityce kulturalnej

Polska Kronika Filmowa (1944–1994). Obrazy komunikowania politycznego, ss. 385

Próba przejścia do rynkowego modelu zarządzania publiczną instytucją kultury na przykładzie Teatru Muzycznego w Poznaniu

Studium władzy i recepcji z perspektywy źródeł archiwalnych

W stronę systemu ochrony dziedzictwa kulturowego w Polsce

Współpraca międzysektorowa w finansowaniu przedsięwzięć kulturalnych na przykładzie Teatru Muzycznego w Poznaniu

Polityka kulturalna w polskiej myśli politycznej po 1989 roku na przykładzie programów partii i ugrupowań politycznych w wyborach parlamentarnych 1991 roku