Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  polityka morska
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Rosyjsko-chińska współpraca na akwenach morskich określa wspólny cel, jakim jest ograniczenie zdolności USA do kontroli morskich szlaków przewozów towarowych. Jej zakres ograniczają rozbieżności interesów zwłaszcza w odniesieniu do polityki europejskiej, co prowadzi do podjęcia przez obydwa państwa form rywalizacji. Prawdopodobnym miejscem jej zaistnienia jest region bałtycki. Celem artykułu jest określenie czynników ograniczających pola rywalizacji w regionie bałtyckim, jak i determinujących jej wystąpienie. Założenie wyjściowe to teza iż chińsko-rosyjska wspólnota interesów to dążenie do przeniesienia ciężaru działalności morskiej USA z akwenów azjatyckich na północny Atlantyk i morza otaczające Europę. Chińczycy z tej grupy wykluczają Morze Bałtyckie, które ma być obszarem stabilności politycznej. Natomiast w założeniach polityki rosyjskiej Bałtyk ma być regionem zastępczym dla prowadzonej z USA rywalizacji arktycznej. Dodatkowo czynnikiem ograniczającym zakres chińsko-rosyjskiej kooperacji jest projekt Arctic Silk Road, który narusza rosyjskie interesy w Arktyce. Przyjąć więc należy, że Rosja prowadzić będzie politykę ograniczania ekonomicznego znaczenia tej trasy, koncentrując swoje działania w regionie bałtyckim i kierując je do państw uczestniczących w tym projekcie. Stworzy to nową sytuację strategiczną, w której to region bałtycki stanie się istotnym obszarem rywalizacji mocarstw.
EN
Russian-Chinese cooperation conducted on maritime watersconducted in the 21st century sets a common goal, which is to limit the US ability to control maritime freight routes, especially energy transport carriers. Its scope is limited by divergence of interests, especially in relation to European policy, which leads to forms of competition between the two countries. The Baltic region is a likely place of its occurrence. The purpose of the article is to determine the factors limiting the areas of competition in the Baltic region, as well as determining its occurrence. The initial research assumption is that the SinoRussian community of interests is striving to shift the burden of US maritime activities from Asian waters to the North Atlantic and the seas surrounding Europe. The Chinese from this group exclude the Baltic Sea, which is to be an area of political stability. On the other hand, in the assumptions of Russian policy, the Baltic is to be a replacement region for the Arctic competition conducted with the USA. An additional factor limiting the scope of Sino-Russian cooperation is the Arctic Silk Road project, which violates Russian interests in the Arctic. Therefore, it should be assumed that Russia will conduct a policy of limiting the economic significance of this route, focusing its activities in the Baltic region and directing them to the countries participating in this project. It should be assumed that Russia will conduct a policy of limiting the economic significance of this route, focusing its activities in the Baltic region and directing them to the countries participating in this project. This will create a new strategic situation in which the Baltic region will become an important area of competition between the powers.
PL
Celem artykułu jest zbadanie polityki geoekonomicznej Unii Europejskiej (UE) dotyczącej współpracy w regionie Indo-Pacyfiku. W ostatnim czasie Indo-Pacyfik zaczął przyciągać uwagę światowych potęg gospodarczych, w związku z czym UE uruchomiła w tym regionie politykę współpracy. W niniejszym artykule przeanalizowano kompleksową strategię UE dotyczącą rozszerzenia jej obecności na Oceanie Indyjskim i Morzu Południowochińskim. UE dąży do zawarcia partnerstw gospodarczych i w zakresie bezpieczeństwa między krajami Indo-Pacyfiku. Spośród państw członkowskich UE bardzo entuzjastycznie nastawiony do współpracy strategicznej w regionie Indo-Pacyfiku jest rząd francuski. Polityka Unii Europejskiej funkcjonuje w tych obszarach zarówno jako instrument soft power, jak i hard power. W badaniu podkreślono, że działanie UE pociąga za sobą budowę struktury sieci strategicznych w celu zintensyfikowania zdolności w zakresie projekcji siły. Unia wykorzystuje podejścia ugruntowane w soft i hard power, aby osiągnąć cele transatlantyckie. Dla osiągnięcia celów badania i poznania jego wyników korzystne okazuje się zastosowanie w studium przypadku metody porównawczej. Reasumując, UE musi ustanowić znacznie ściślejsze stosunki między krajami Pacyfiku, aby przeciwstawić się chińskiej agresji i ekspansji w dyplomacji morskiej.
EN
The aim of the paper is to study the European Union’s geoeconomics policy for cooperation in the Indo-Pacific region. In recent times, the Indo-Pacific has been gaining attention of the global economic powers. On this issue, the EU has launched a cooperation policy in the IndoPacific. This study examines the EU’s comprehensive strategy for the expansion of its presence in the Indian Ocean and the South China Sea. The EU wants economic and security partnerships among the Indo-Pacific countries. Among the EU member states, the French government is much enthusiastic about strategic cooperation in the Indo-Pacific. The European Union’s policy has been operating in the regions as an instrument of soft and hard power. The research highlighted that the EU implies the construction of structural strategic networks to intensify the high capacities in the projection of power. The EU uses the key approaches of hard and soft power to achieve transatlantic goals. The comparative case study method is useful to know the objectives and results of the research. In conclusion, the EU needs to establish a much stronger relationship among the pacific countries to counter the Chinese aggression and expansion in maritime diplomacy.
PL
Polityka regionalna stoi przed ogromnymi wyzwaniami, gdyż pogłębiają się różnice pomiędzy regionami i wewnątrz regionów. Autorki uzasadniają ten stan pomiarami GUS i diagnozami rządowymi wskazując na wybrane inicjatywy stanowiące szanse do wyrównania różnic i odwrócenia tendencji degradacji w kierunku rozwoju regionów. Opracowanie główną uwagę skupia na gospodarce morskiej, gdzie nastąpiły ogromne rozbieżności interpretacyjne pomiędzy perspektywami podejścia do diagnozy gospodarki morskiej: teoretyczną, polityczną i praktyczną. Różnice powstają z przyczyn metodycznych i założonych celów. W wyniku przeprowadzonej analizy wybranych inicjatyw wspierających rozwój gospodarki morskiej podjęte zostały próby identyfikacji kosztów.
EN
Regional policy is facing enormous challenges, as the deepening differences between regions and within regions. The authors justify this state of GUS measurements and government diagnoses pointing to the selected initiatives which are chances to compensate for the differences and reverse the trend of degradation towards the development of regions. The paper’s main attention is focused on the maritime economy, where there were large discrepancies in interpretation between the perspectives approach to the diagnosis of the maritime economy: theoretical, political and practical. The differences arise from methodological reasons and goals. The analysis of selected initiatives supporting the development of the maritime economy attempts have been made to identify costs.
EN
In the years 1933-1939 in Gdynia there was a post of Polish military intelligence. It wasan officers’ Post no 2 (PO-2), subordinated to a bigger agency, the Branch Office no 3 ofthe Second Department of the Polish Army’s General Staff. An officer managed a teamof several people, military men and civilians. In turn, they managed agents, who collected information. Their number oscillated between 6 and 13. Altogether, in the years1933–1938 there were at least 37 agents working for PO-2 in Gdańsk and Germany. PO-2 was created a few months after the Nazis assumed power in the Reich andjust after Germany left the League of Nations. The years 1931–1933 were a period ofexceptional tension between Poland and Gdańsk/Danzig. It was especially visible in theforum of the League of Nations. The reason behind creating a post of offensive counter-intelligence (such was the profile of the post for the first two years) was a fear of howthe situation in the Free City of Danzig might develop. The Nazis were unpredictable anddangerous. From the counter-intelligence point of view PO-2 was a shield protecting the port in Gdynia and its surroundings from the German penetration. The vicinity of Gdańsk wasthe main reason to create the post. It was a propitious city for espionage. The Free Cityof Gdańsk/Danzig was full of deserters, smugglers, forgers, common criminals, politicalactivists, escapees and refugees. Until November 1935 the Gdynia PO-2 concentrated on counter-intelligence concerning Gdańsk. A relatively easy task was to identify flats where the Germans met withtheir collaborators. Several score of tasks were related with checking the reports concerning various people; the reports were coming from the officers’ posts, the branch office or other sources. Spies and traitors were looked for. The behaviours of selected inhabitantsof Gdańsk were investigated, especially the uncharacteristic and – at the same time –regular ones. The information was collected on the connections between Polish, Gdańskand German enterprises. Social contacts of officers of the Polish Army and the membersof their families (especially their wives) were looked at carefully. Since 1935 in connection with creating Wehrmacht out of compulsory conscriptionPO-2 changed its mode of action into offensive, mainly in West Pomerania, i.e. the eastern part of Provinz Pommern and Grenzmark Posen Westpreussen. The point was to define the state of the German armaments, the deployment of German troops, the locationof their airports and fortifications (of what was to become the Pomeranian Embankment,Pommernstellung) and the speed of mobilisation.
PL
W Gdyni w latach 1933-1939 działała placówka polskiego wywiadu wojskowego. Był to Posterunek Oficerski nr 2 (PO 2), podlegający większej agendzie, Ekspozyturze nr 3 Oddziału II Sztabu Głównego Wojska Polskiego. Pod kierownictwem oficera pracowało w nim kilku wojskowych i cywilów. Podlegali im agenci, zbierający wiadomości w terenie. Ich liczba oscylowała między 6 a 13. Ogółem, w latach 1933-1938 dla PO 2 pracowało w Gdańsku i Niemczech co najmniej 37 agentów. PO 2 utworzono kilka miesięcy po objęciu władzy w Rzeszy przez nazistów i tuż po wystąpieniu Niemiec z Ligi Narodów. Lata 1931-1933 były okresem wyjątkowego napięcia w stosunkach polsko-gdańskich. Ich widownią było głównie forum Ligi Narodów. Prawdopodobnie powołanie posterunku kontrwywiadu ofensywnego (bo taki miał profil działalności przez pierwsze dwa lata) spowodowane było obawą przed rozwojem sytuacji w Wolnym Mieście. Naziści byli nieobliczalni i groźni. W zakresie kontrwywiadowczym PO 2 był tarczą osłaniającą port w Gdyni i najbliższy rejon przed penetracją niemiecką idącą. Sąsiedztwo Wolnego Miasta Gdańska było główną przyczyną powołania posterunku. Było to miasto cieplarniane dla działalności szpiegowskiej i nielegalnej. Przybywali tam dezerterzy, przemytnicy, fałszerze, pospolici przestępcy, działacze polityczni i uciekinierzy przed prześladowaniami. Do listopada 1935 roku gdyński PO 2 koncentrował się na pracach kontrwywiadowczych związanych z Gdańskiem. Do łatwych zadań należało namierzanie mieszkań, w których niemieckie służby spotykały się ze współpracownikami. Kilkadziesiąt zadań rocznie dotyczyło sprawdzenia doniesień posterunków oficerskich, ekspozytury lub innych służb polskich w odniesieniu do podejrzanych osób. Szukano szpiegów i zdrajców. Badano zachowania – zwłaszcza gdańszczan – nietypowe i występujące regularnie.Zbierano wiadomości o powiązaniach między przedsiębiorstwami polskimi, gdańskimi i niemieckimi na Wybrzeżu. Sprawdzano kontakty towarzyskie oficerów Wojska Polskiego i członków ich rodzin (zwłaszcza żon). Od 1935 roku, w związku z powstaniem niemieckiej armii z poboru powszechnego (Wehrmacht) PO 2 został przestawiony na działania ofensywne, głównie na terenie Pomorza Zachodniego (czyli wschodniego obszaru Provinz Pommern oraz Grenzmark Posen Westpreussen). Chodziło o poznanie stanu niemieckich zbrojeń, dyslokacji wojsk, budowy lotnisk i umocnień (na późniejszym tzw. Wale Pomorskim, (Pommern stellung – d 1).I przewidzenie szybkości mobilizacji.
EN
The Polish–Pomeranian sovereignty over Gdańsk continued for 338 years (970–1308) and purely Polish for 339 years (1454–1793), which corresponds to the total of 677 years, while that of the Teutonic Order and Prussia (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918) – only to 265 years. The thirteen-years’ war continued from 1454 to 1466. Its result on the one hand was the establishment of Royal Prussia, dependent on Poland, and on the other – the granting of four great privileges (in 1454–1457) by King Casimir the Jagiellon (Kazimierz Jagiellończyk) to Gdańsk. They awarded the city with broad territorial, court and legal, trade and customs, maritime, and minting autonomy, with only limited duties towards the sovereign kings of Poland. In the 16th century, controversies between the governing patriciate and the commons started in Gdańsk around 1517. An end was put to them in 1526 by King Sigismund the Old (Zygmunt Stary), who issued Constitutiones Sigismundi that generally brought back the old political system of Gdańsk, albeit altered by the setting up of the Third Order being a representation of the commons. In the 17th century, King John (Jan) III Sobieski interfered with the political system of Gdańsk, issuing two decrees in 1678. They reinforced the rights of the monarch in the city and the position of the Third Order. The political system of Gdańsk was reformed again in mid-18th century, by King August III who in 1750 issued a declaration and a statute expanding the rights of the king in the city, and reinforcing the position of the Third Order and changing the principles of its nomination. Finally, plenty of administrative, organisational, economic, and financial questions were revised.
PL
Podległość polsko-pomorska Gdańska trwałą 338 lat (970–1308), a całkowicie polska 339 lat (1454–1793), łącznie więc 677 lat, gdy tymczasem krzyżacko-pruska (1308–1454; 1793–1807; 1813–1918), zaledwie 265 lat. W latach 1454–1466 toczyła się wojna trzynastoletnia, której efektem było z jednej strony utworzenie zależnych od Polski Prus Królewskich, zaś z drugiej obdarzenie Gdańska przez króla Kazimierza Jagiellończyka czterema wielkimi przywilejami z lat 1454–1457, dających miastu szeroką autonomię: terytorialną, prawno-sądową, handlowo-celną, morską oraz menniczą, przy niewielkich tylko powinnościach zwierzchnich królów polskich. W XVI w., począwszy od 1517 r., zaczęły się w Gdańsku spory między rządzącym patrycjatem a pospólstwem. Zakończył je w 1526 r. Zygmunt Stary wydając Constitutiones Sigismundi, przywracające generalnie stary ustrój Gdańska, jakkolwiek zmieniony przez utworzenie Trzeciego Ordynku, będącego reprezentacja pospólstwa. W XVII w. w sprawy ustroju Gdańska zaingerował Jan III Sobieski, wydając w 1678 r. dwa dekrety wzmacniające prawa monarsze w mieście oraz pozycję Trzeciego Ordynku. Natomiast w połowie XVIII w. ustrój Gdańska zreformował August III, wydając w 1750 r. deklarację i ordynację rozszerzające prawa króla w mieście, a nadto wzmacniające pozycję Trzeciego Ordynku oraz zmieniające zasady jego osobowej obsady. Wreszcie też dokonano rewizji wielu kwestii administracyjno-organizacyjnych, gospodarczych czy też finansowych.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.