Search results

1

Wielokulturowość: lekcje przeszłości

100%

Surman J.

Sprawy Narodowościowe

|

2016

|

issue 48

EN

Multiculturalism: lessons from the pastReview: Understanding Multiculturalism. The Habsburg Central European Experience, ed. Johannes Feichtinger, Gary B. Cohen, Berghahn, Oxford–New York, 2014 (Austrian and Habsburg Studies 17), pp. 246While recently the concept of multiculturalism has been an object of strong criticism from the political side, the book under review takes another turn scrutinizing and historicizing it. Looking at Central Europe through the lenses of nonessentialism, postcolonialism or national indifference, multiple authors propose not only new ways of reading the history of the region, but also of establishing categories for the future research in historical cultural studies. Wielokulturowość: lekcje przeszłościRecenzja: Understanding Multiculturalism. The Habsburg Central European Experience, red. Johannes Feichtinger, Gary B. Cohen, Berghahn, Oxford–New York, 2014 (Austrian and Habsburg Studies 17), ss. 246.Podczas gdy koncept wielokulturowości był w ostatnim czasie obiektem mocnej krytyki, szczególnie ze strony polityki, recenzowana książka obiera inną pozycję, analizując i historyzując go. Spoglądając na Europe Środkową z użyciem nieesecjalizujących czy postkolonialnych koncepcji, autorzy proponują nie tylko nowe sposoby odczytania historii regionu, lecz także nowe kategorie dla przyszłych badań historii kulturowej.

2

Od melancholii do rozpaczy. O prozie Andrzeja Stasiuka

100%

Snochowska-Gonzalez C.

Studia Litteraria et Historica

|

2013

|

issue 2

EN

From melancholy to despair. About Andrzej Stasiuk’s prose worksIn Moja Europa, Jadąc do Babadag and Fado Andrzej Stasiuk describes his travelling to the countries of the East-Central Europe: its diminished, forgotten part, lying on the margins of History and Progress. It is a land of melancholy, of the eternal emptiness and lack. To praise it means to give an ironic response to the enthusiasm of a “return to the West”, to the attempts to meet East-European stigma and to the West’s fear of East-European ferocity. What is the source of this melancholy? Stasiuk refers to Cioran, his philosophy of history, his resignation and his belief in the bankruptcy of the European civilization. We know, however, that in the case of Cioran melancholy covers the memory of philosopher’s commitment to Romanian fascism; his subsequent melancholy replaces responsibility. What are the wounds and silenced victims hiding in Stasiuk’s melancholic landscape? What kind of responsibility does he not want to accept? In his next book, Dziennik pisany później, Stasiuk comes back to the same countries, this time not trying to escape the hell of questions about the East-European ethnic carnage. The author of the article analyses his turning point, using the terminology developed in Peter Hallward’s Absolutely Post-colonial to describe the dynamics between two tendencies: singular and specific. Od melancholii do rozpaczy. O prozie Andrzeja StasiukaW Mojej Europie, Jadąc do Babadag i Fado Andrzej Stasiuk podróżuje po krajach Europy Środkowo-Wschodniej. To Europa pomniejsza, zapomniana, na marginesie Historii i Postępu. Jest to kraina melancholii, pustki i wiecznego braku. Opiewanie jej staje się ironiczną odpowiedzią na entuzjazm „powrotu do Zachodu”, na próby sprostania wschodnioeuropejskiemu piętnu i na zachodnie przerażenie wschodnioeuropejską dzikością. Skąd się jednak bierze spowijająca ją melancholia? Stasiuk powołuje się na Ciorana, na jego filozofię historii, rezygnację i przekonanie o bankructwie cywilizacji europejskiej. Wiemy jednak, że w przypadku Ciorana melancholia przykrywa pamięć o przemilczanym romansie filozofa z faszyzmem, który miał się stać radykalnym wyrwaniem się ku nowemu światu i nowej historii. Jakie rany i przemilczane ofiary kryją się w melancholijnym krajobrazie u Stasiuka? Jakiej odpowiedzialności nie chce przyjąć? W kolejnej książce, Dzienniku pisanym później, Stasiuk wraca w te same miejsca, by tym razem nie umknąć przed pytaniami o wschodnioeuropejskie piekło etnicznej jatki. Autorka przedstawia ten zwrot, korzystając z terminologii Petera Hallwarda i opisanej przez niego dynamiki między tendencjami singular i specific.

3

Język milczenia? Niemieckie podróże do Polski po 1989 roku.

89%

Ćwiklak K.

Porównania

|

2014

|

vol. 15

163-183

EN

Can the subaltern speak? – asked Gayatri Spivak. Who gives permission to speak? Who, and if at all, listens? The researcher introduces categories of speaking and listening, supremely useful forresearching literature. This article analyses, in this regard, the books of contemporary Germanliterature which are accounts of journeys to Poland. Of importance here is the lack of knowledgeof the Polish language among the travellers and its impact on the character, contents and credibility of the coverage. Prolific relevant material for research is provided by the most contemporary German literary traveller who has not been scientifically explored: Petra Reski, Ein Land soweit, 2000; Tina Stroheker, Polnisches Journal. Aufzeichnungen von unterwegs, 1998.

PL

Czy podrzędny potrafi mówić? – pytała Gayatri Spivak. Kto zezwala mówić? Kto – i czy w ogóle – słucha? Badaczka wprowadza kategorie mówienia i słuchania, niezwykle przydatne do badania literatury. W artykule przeanalizowano pod tym kątem książki należące do niemieckiej literatury najnowszej, będące relacjami z podróży do Polski. Istotny jest tu problem braku znajomości języka polskiego wśród podróżujących i jego wpływu na charakter, zawartość oraz wiarogodność relacji. Obfitego materiału do badań na ten temat dostarczają najnowsze niemieckie podróże literackie, niewyeksplorowane badawczo: Petra Reski, Ein Land so weit, 2000; Tina Stroheker, Polnisches Journal. Aufzeichnungen von unterwegs, 1998.

4

Przemoc i religia. Bluźnierstwo w islamie w przekazach polskich portali internetowych

88%

Popow M.

Studia Litteraria et Historica

|

2015

|

issue 3–4

EN

Violence and religion. Blasphemy in Islam presented on Polish web portals The aim of the paper is to analyse the representations of blasphemy in Islam presented on popular Polish web portals. Critical Discourse Analysis was applied. The analysis included representations of the blasphemy cases and of the accused, both male and female. The analysed material was interpreted in the light of Judith Butler theory and postcolonial theory. Przemoc i religia. Bluźnierstwo w islamie w przekazach polskich portali internetowychCelem niniejszego tekstu jest analiza wizerunku bluźnierstwa w islamie prezentowanego na popularnych polskich portalach internetowych. Autorka zastosowała krytyczną analizę dyskursu. Analizowała przypadki bluźnierstw i oskarżonych o bluźnierstwo kobiet i mężczyzn. Materiał zinterpretowała przy pomocy teorii Judith Butler oraz teorii postkolonialnej.

5

Trading Rationality for Tomatoes: The Consolidation of Anglo-American National Identities in Popular Literary Representations of Italian Culture

88%

Pierini F.

Anglica. An International Journal of English Studies

|

2016

|

issue 25/1

181-197

EN

In The Rhetoric of Empire (1993), David Spurr analyzes journalistic discourse on the Third World and isolates a nucleus of rhetorical figures around which representations of the colonial and post-colonial other are articulated. In this paper, I will borrow, in particular, three of these rhetorical figures (naturalization, idealization, appropriation) and I will adapt them to the context of contemporary Anglo-American representations of Italian culture in popular literature. I will argue that a substantial number of contemporary works on Italy retains the basic assumption of a world ordered around a dichotomy between modern cultures and pre-modern ones, and makes of this taxonomy the basic spatiotemporal context for its narratives.

6

Language policy in postcolonial Africa in the light of postcolonial theory. The ideas of Ngũgĩ wa Thiong’o

88%

Smoleń R.

Studies in African Languages and Cultures

|

2016

|

issue 50

115-147

EN

The main aim of this paper is to discuss the ideas of Ngũgĩ wa Thiong’o on language policy in postcolonial Africa in connection with the key ideas of postcolonial theory. To that end some cultural, social, and political thoughts of Ngũgĩ will be presented, particularly those regarding language as a means to legitimize and execute the power, its role in the struggle against neocolonial dependency, social and political commitment of African writers and their language choices.

7

Postcolonial theory against neo-Nazism − analysis of discourse. My anthropological dream to publish postcolonial theory and practice handbook for teachers

75%

Piaskowska I.

Prace Etnograficzne

|

2013

|

vol. 41

|

issue 4

309–319

EN

The author deliberates the phenomena of neo-nazism in the Internet in the perspective of postcolonial theory. Her aim is to present how neo-fascists construct the representation of “Other” and deconstruct it. Her field laboratory was ethnically and religiously diversed in the Podlasie region in Poland, where the number of racial and homophobic incidents has increased recently. Then, she present her ethnological dream: to publish “postcolonial theory and practice handbook for teachers”, the goal of which would be to struggle against bias and intolerance. As a result, the author perceives the goal of anthropology in general as applied, engaged in public discourses and an instrument to solve real social problems.

8

Limitations and Opportunities of Postcolonial Criticism

75%

Sosnowska D.

Historyka Studia Metodologiczne

|

2012

|

vol. 42

9

A crisis of public criticism. The actualization of center-periphery semantics in the European Union

63%

Langenohl A.

Przegląd Socjologiczny

|

2016

|

vol. LXV (65)

|

issue 4

9-23

EN

The paper approaches the current condition of the European Union as a crisis of public criticism from a theoretical perspective. This crisis consists of the clash between current peripheralist criticisms coming from national governments, opposition parties and quasi-social movements and often combining with exclusivist demands, and the EU’s insistence on a continuation of its rationalist and modernist political project. The nature of this European project can be more closely analyzed if viewed as a political correlate to Jürgen Habermas’ model of rational public political deliberation. This analysis is then confronted with an alternative view on public criticism as found in postcolonial theory. In particular, this discussion engages Gayatri Spivak’s critique of peripheralist representations that deem themselves critical. On the basis of the theoretical juxtaposition between Habermas and Spivak, this paper distills a regulative idea for public political criticism that differs from Habermas’ conception of communicative rationality – namely, the regulative idea of self-criticism. Self-criticism is conceptualized as a way to account for potentially problematic aspects that may accompany peripheralist criticisms, to understanding them as an expression of the metropolitan political public dynamic, and thus to assume responsibility for them. For the current crisis constellation, this would mean rephrasing peripheralist criticisms as part and parcel of a genuinely European public political dynamic, thus overcoming the chasm created by the reciprocal consolidation of peripheralist and centralist positions.

PL

W artykule podjęto teoretyczną refleksję nad stanem Unii Europejskiej w kategoriach kryzysu publicznej krytyki. Kryzys ten polega dzisiaj na zderzeniu krytycznych i połączonych często z żądaniami eksluzywizmu opinii, pochodzących od rządów narodowych, partii opozycyjnych i ruchów quasi-społecznych z naciskami na kontynuowanie Unii Europejskiej jako racjonalistycznego i modernistycznego projektu politycznego. Charakter projektu europejskiego można rozpoznać bliżej, gdy potraktuje się go jako polityczny korelat sformułowanego przez Jürgena Habermasa modelu racjonalnej i publicznej deliberacji politycznej. Analiza ta jest skonfrontowana z alternatywnym spojrzeniem na krytykę publiczną, jakie znaleźć można w teorii postkolonialnej. W szczególności chodzi tu o dokonaną przez Gayatri Spivak krytykę reprezentacji peryferyjnych, które same siebie uważają za krytyczne. Z teoretycznego zestawienia stanowisk Habermasa and Spivak autor wyprowadza ideę publicznej krytyki politycznej, która różni się od Habermasowskiej koncepcji racjonalności komunikacyjnej, a mianowicie regulatywną ideę samokrytycyzmu. Samokrytycyzm jest tu pojmowany jako sposób, dzięki któremu możliwe byłoby: unikanie potencjalnie problematycznych aspektów, które mogą towarzyszyć krytyce peryferyjnej; zrozumienie ich jako wyrazu metropolitalnej dynamiki polityczno-publicznej; i – w związku z tym – przyjęcie za nie odpowiedzialności. W odniesieniu do aktualnej, kryzysowej konstelacji oznaczałoby to przeformułowanie peryferyjnych głosów krytycznych jako nieodłącznej części prawdziwie europejskiej, publicznej dynamiki politycznej, i tym samym, przezwyciężenie głębokiego podziału, jaki powstaje w rezultacie obustronnej konsolidacji stanowisk głoszonych przez peryferie i centrum.

10

Trauma niewidzialności albo dlaczego literatura ukraińska nie ma Nobla?

63%

Skowron J.

Miscellanea Posttotalitariana Wratislaviensia

|

2017

|

vol. 6: TRAUMA KULTUROWA JAKO PALIMPSEST: (post)komunizm w kontekście porównawczym nowoczesności, totalitaryzmów i (post)kolonializmów

281-291

EN

The allegation that the absence of a Nobel Prize laureate among Ukrainian writers means that Ukrainian literature is underdeveloped is unfair and ignorant. This paper points to the reasons for the invisibility of Ukrainian literature in the world. Academic works in postcolonial studies and polysystem theory prove that literature is never isolated from politic, economic and social environments. Ukrainian literature used to develop in inimical environment; as Russian tsarist and totalitarian authorities oppressed Ukrainian writers, there was no infrastructure that would support Ukrainian literature and promote it abroad. Another issue is Western-centrism of the Swedish Academy. Statistics show that most of the laureates came from the countries of West Europe and the USA. Many times writers from the outlying areas of Europe (Russia, Poland, Greece, Switzerland) were awarded, but the rest of the world is almost invisible for the Nobel Committee. In conclusion, there is a short list of initiatives that are aimed at raising the profile of Ukraine and its culture in the world.

RU

Иногда украинской литературе закидают отсталость, чего доказательством служит отсутствие Нобелевской премии по литературе для украинского писателя. В этой статье изъявим причины невидимости украинской литературы в мире. Пользуясь постколониализмом и теорией полисистемы доказываем, что национальная литература никогда не изольована от политической, экономической и социальной среды. Украинская литература развивалась в неблагоприятной обстановке: русская царская и советская страна преследовала представителей украинской культуры. Известно, не было инфраструктуры, какая поддержала бы украинску литературу и выдвинула бы ее в мире. Другим вопросом становится европоцентризм Шведской академии. Статистики доказывают, что найболее лавреатов со стран Западной Европы и США. Иногда награждались писатели с близкой периферии как Россия, Польша, Греция или Швейцария, однако остальные районы мира почти невидимые для Шведской академии. В заключении статьи названы инициативы намерены исправить имидж Украины в мире и выдвинуть ее культуру.

11

Wizerunek męskości w podręcznikach języka polskiego w gimnazjum. Odczytanie postkolonialne

63%

Popow M.

Teraźniejszość – Człowiek – Edukacja

|

2014

|

vol. 65

|

issue 1

73-91

PL

Celem niniejszego tekstu jest analiza wizerunku męskości przedstawionego w podręcznikach języka polskiego dla szkół gimnazjalnych. Przeprowadzona została krytyczna analiza dyskursu podręczników, a następnie interpretacja uzyskanych wyników za pomocą narzędzi teorii postkolonialnej. W rezultacie określone zostały znaczenie oraz funkcja kreowanych w analizowanym materiale męskich tożsamości, zawarte w nich obszary wykluczeń oraz znaczenie tych tożsamości w szerszym kontekście społecznym i kulturowym.

EN

The aim of this paper was to analyze the representations of masculinity in the Polish literature textbooks for upper-secondary schools. A critical discourse analysis was conducted and, subsequently, the findings were interpreted in the light of the postcolonial theory. Consequently, meanings and functions of male identities in the textbooks and spaces of exclusion in the representations of masculinity were specified. Their meaning in broad socio-cultural context was presented.

12

“Didn’t that sound like the north was calling us?” Imagined geographies and Cold War legacies in Sofi Oksanen’s Dog Park(Koirapuisto)

63%

Jelsbak T.

Folia Scandinavica Posnaniensia

|

2023

|

vol. 34

121-132

EN

The article presents a discussion of Finnish-Estonian author Sofi Oksanen’s 2019 novel Dog Park (Koirapuisto), a social and psychological thriller about two Ukrainian women working in the Ukrainian fertility industry, offering surrogacy services to Western clients. The novel explores some of the new modes of exchange and cultural encounter that were established between Ukraine and the West after the collapse of the Soviet Union. It presents a reflection of the social and human consequences of the transition from communism to capitalism but is also a story of how the legacy of Cold War geopolitics continues to shape European mental geographies and experiences at the intersection of East and West. Drawing on concepts from human geography and postcolonial studies, the article offers a reading of Oksanen’s novel focusing especially on how the novel negotiates these geopolitical shifts as well as the position of the Nordic countries on the changing European map.

13

Martial Arts in Postcolonial Times: Local Theories for Local Contexts

63%

Jennings G., Cynarski W. J.

Ido Movement for Culture. Journal of Martial Arts Anthropology

|

2019

|

vol. 19

|

issue 3

11-23

EN

Background. Up to now, the social organisation and practise of the world’s fighting systems has been understood through established and popular trends in sociological theory developed primarily in Western Europe and North America. Problem and aim. As an alternative, researchers can turn to theories local to the culture in question, in order to understand its people on their own terms, as these theories are written largely for and by them in their own language. Method. The authors employed local theory in their analysis of two martial arts associations that focus on the cultivation of national warrior identities. Based on long-standing case studies on Japanese Budo institutions in Poland and Xilam in its native Mexico, they demonstrate how local social theories can assist the understanding of belonging, embodiment, identity and nationalism in postcolonial times. Results. A local warrior identity was identified in both Polish Budo and Mexican Xilam martial arts organisations. The local social theories enabled the authors to examine these identities in terms of postcolonial identity formation in relation to the nations in question. Conclusions. Martial arts researchers should employ local theories as well as the more popular canon from social scientific disciplines. Local theories enable detailed appreciation of the history, culture and politics of the country where a martial art has been developed or is being practised and transmitted.

PL

Tło. Dotychczas organizacja społeczna i praktyka światowych systemów walki była rozumiana poprzez ustalone i popularne trendy w teorii socjologicznej, rozwiniętej głównie w Europie Zachodniej i Ameryce Północnej. Problem i cel. W pewnych przypadkach badacze mogą zwrócić się do teorii lokalnych dotyczących danej kultury, aby zrozumieć jej mieszkańców, tak jak oni je rozumieją, ponieważ owe teorie są pisane głównie dla i przez nich, w ich własnym języku. Metoda. Autorzy wykorzystali lokalną teorię w analizie dwóch stowarzyszeń sztuk walki, które skupiają się na kultywowaniu narodowych tożsamości wojowników. Opierając się na wieloletnich studiach przypadków japońskich instytucji Budo w Polsce i Xilam w rodzimym Meksyku, pokazują, w jaki sposób lokalne teorie społeczne mogą pomóc w zrozumieniu poczucia przynależności, ucieleśnienia, tożsamości i nacjonalizmu w czasach postkolonialnych. Wyniki. Lokalna tożsamość wojownika została zidentyfikowana zarówno w polskich organizacjach Budo, jak i meksykańskich organizacjach sztuk walki Xilam. Lokalne teorie społeczne pozwoliły autorom na zbadanie tych tożsamości w zakresie kształtowania tożsamości postkolonialnej w odniesieniu do omawianych narodów. Wnioski. Badacze sztuk walki powinni wykorzystywać lokalne teorie oraz bardziej popularny kanon nauk społecznych. Teorie lokalne umożliwiają szczegółowe poznanie historii, kultury i polityki kraju, w którym sztuka walki została rozwinięta lub jest uprawiana i przekazywana.

14

W poszukiwaniu autentyczności: kultura polska i natura teorii postkolonialnej

62%

Bill S.

Praktyka Teoretyczna

|

2014

|

vol. 11

|

issue 1

107-127

EN

In Poland, postcolonial theory has proven especially attractive to various thinkers associated with the conservative right. This is surprising when we consider that postcolonial theory in its canonical forms owes a great deal to Marxist, postmodernist and feminist theories. The author begins by examining this paradox, assessing why the theory might be so appealing to conservative intellectuals and how they have employed it. Yet postcolonial theory has also appeared in a very different ideological context – namely, in the work of Maria Janion, who belongs to the opposing side of the ideological divide in Poland’s contemporary “culture wars” between “traditionalist” and “progressive” factions. The author suggests that the fundamental imaginative repertoires fueling quite disparate visions of Poland’s past and future may turn out to have a great deal in common. On this basis, he brings the Polish case into broader discussions on the very nature of postcolonial theory.

PL

W Polsce, teoria postkolonialna okazała się bardzo atrakcyjna dla myślicieli związanych z konserwatywną prawicą. Jest to zaskakujące, gdy wziąć pod uwagę fakt, że w swoich kanonicznych formach teoria postkolonialna bardzo dużo zawdzięcza teoriom marksistowskim, postmodernistycznym czy feministycznym. Autor rozpoczyna ten artykuł od zbadania owego paradoksu, dociekając, dlaczego omawiana teoria jest tak atrakcyjna dla konserwatywnych intelektualistów i jaki czynią z niej użytek. Teoria postkolonialna pojawiła się jednak w Polsce także w bardzo odmiennym kontekście ideologicznym – a mianowicie w pracach Marii Janion, która sytuuje się raczej na przeciwległym ideologicznym biegunie współczesnych polskich „wojen kulturowych”. W proponowanej analizie autor sugeruje, że podstawowy repertuar wyobrażeniowy, stojący za pozornie sprzecznymi wizjami polskiej przeszłości i przyszłości, może się okazać w dużej mierze wspólny. Mając to na uwadze, odnosi on omawiany przypadek do szerszych dyskusji dotyczących samej natury teorii postkolonialnej.

15

At the intersection of development, disability and postcolonial theory. Are people with a disability marginalised among the marginalised?

51%

Rósa B.

Rocznik Andragogiczny

|

2019

|

vol. 26

PL

Nierówności i niesprawiedliwości wynikające z klasyfikowania/różnicowania ludzi ze względu na rasę, płeć, orientację seksualną, pochodzenie etniczne, wyznanie lub narodowość stanowią przedmiot zainteresowania zarówno dyskursu rozwojowego, jak i dyskursu postkolonialnego, podczas gdy kwestia niepełnosprawności pozostaje w cieniu. Tymczasem zgodnie z założeniami Światowej Organizacji zdrowia (WHO), w tym realizowanego przez nią projektu Poprawa zdrowia Psychicznego na rzecz Rozwoju Narodów (MIND), niepełnosprawność to bariera rozwoju, czynnik globalnie przyczyniający się do ubóstwa, nierówności i niesprawiedliwości, a nie odwrotnie. Dlatego też kategoria niepełnosprawności powinna być brana pod uwagę w istotnych z perspektywy wyzwań XXI w. badaniach poświęconych wykorzystywaniu i osłabianiu relacji władzy w celu wyeliminowania różnic społecznych. Postulat ten koresponduje z założeniami formułowanych obecnie koncepcji teoretycznych, które podkreślają konieczność czerpania zarówno z rozważań dotyczących niepełnosprawności, jaki i z postkolonialnych debat na temat sprawiedliwości społecznej i roli, jaką edukacja może odgrywać w budowaniu sprawiedliwych społeczeństw i urzeczywistnianiu idei równości osób na całym świecie. Artykuł wprowadza w koncepcje rozwoju, niepełnosprawności i teorii postkolonialnej, a także akcentuje potrzebę krytycznych i wieloaspektowych badań nad niepełnosprawnością w celu dekolonizacji aktualnych praktyk oraz sprawienia, by marginalizowana i dyskredytowana wiedza o złożonym i heterogenicznym doświadczeniu niepełnosprawności stała się obecna w przestrzeni publicznej. Wreszcie tekst ten ma na celu podkreślenie, że zdekolonizowane rozumienie niepełnosprawności powinno być nieodłącznym elementem obecnych programów edukacyjnych – integralnym z procesami rozwojowymi – ponieważ różnice międzydzy ludźmi nie powinny być czynnikami zubożającymi, ale wzmacniającymi relacje międzyludzkie.

EN

While inequalities and injustices originating from the social categorisations of race, gender, sexual orientation, ethnicity, religion, or nationality seem to be a general focus of both development and postcolonial discourses, the issue of disability seems to be rather overshadowed. Therefore, since even the World Health Organisation (WHO) itself and its Mental Health Improvements for Nations Development (MIND) project represents disability as a barrier to development – so as a factor globally contributing to poverty, inequality, and injustice and not the other way around – there is a need to extend our attention when investigating exploiting and disempowering power relations inherent in the 21st century that aim at eliminating human differences. The present theoretical inquiry concentrates thus on emphasising a call for bringing together the disability and postcolonial debates in the investigation of social-justice-based development and the role education might in general play in the realisation of just societies and the equality of all individuals around the world. The paper starts by shortly introducing the concepts of development, disability, and postcolonial theory, and then aims at accentuating the need of a critical global disability studies for the sake of decolonising current practices and making present, marginalised, and disaccredited knowledges of a complex and heterogeneous disability experience. Finally, the paper highlights that a decolonised understanding of disability should be inherent in present educational agendas – integral to development processes – because human differences should not be factors that impoverish but that empower human relationships.

16

L’écriture dystopique boudjedrienne à l’aune de la théorie postcoloniale

51%

Achheb L.

Quêtes littéraires

|

2021

|

issue 11

196-205

EN

This article examines the relationship between Rachid Boudjedra's dystopian writing and postcolonial theory exploited in his novel L’Escargot entêté ("Stubborn snail”). This particular work represents postcolonial Algerian literature and therefore stands as an emblem of hybrid aesthetics. The hybridity employed by the author - which is nothing but a utopian concept of postcolonial theory - ends up shattered in the text, thereby generating a dystopian work. To achieve this effect, the writer mixes realistic and fantastic genres, only to create a split between them, to perpetuate the image of dystopia. He uses misinformation to form cracks in the novel's intertextuality, imploding the hybridity of the writing from within. Finally, he tries to liberate Algerian literature, to separate it from French literature, creating a breach between "the periphery" and "the center".

FR

Cet article porte sur le rapport entre l’écriture dystopique de Rachid Boudjedra et la théorie postcoloniale dans son roman L’Escargot entêté. Cette œuvre fait partie de la littérature algérienne postcoloniale et se trouve, par conséquent, être l’emblème d’une esthétique hybride. L’hybridité dont use l’auteur, et qui n’est autre qu’un concept utopique de la théorie postcoloniale, finit par se briser dans le texte, générant par là une écriture dystopique. Pour ce faire, l’écrivain mélange les genres réaliste et fantastique, puis y crée une scission pour perpétuer l’image de la dystopie. Il utilise des informations erronées pour créer des fissures dans l’intertextualité du roman, en faisant imploser l’hybridité de l’écriture de l’intérieur. Enfin, il tente de libérer la littérature algérienne qu’il veut séparer de la littérature française, créant une brèche entre « la périphérie » et « le centre ».

17

1956, 1968, 1981: The Faces of Central-European Memory: A Postcolonial Perspective

45%

Bakuła B.

|

2020

|

vol. 27

|

issue 2

25-46

PL

Artykuł dotyczy dwóch zagadnień. Pierwsze to problem zbiorowej pamięci przeszłości, w której obrębie autor wyodrębnia pamięć wspólną, pamięć odrębną i nie-pamięć. Pamięć wspólna odgrywa w Europie Środkowej mniejszą rolę niż pamięć odrębna, stanowiąca rdzeń tożsamości narodowej i społecznej. Pamięć wspólna jest raczej nieosiągalnym ideałem zgłaszanym przez niektórych polityków i badaczy kultury. Ważną funkcję pełni nie-pamięć, czyli przestrzeń czasowego unicestwiania trudnych spraw związanych z przeszłością. Historia i zbiorowa pamięć są w Europie Środkowej konkurencyjnymi drogami utrwalania przeszłości. Wynika to z faktu wielowiekowych konfliktów, zmieniających się form ustrojowych, zmiany granic i przede wszystkim odebrania wielu narodom suwerenności. Ta sytuacja spowodowała, że problem dominacji i podległości stał się zasadniczym problemem historii i pamięci zbiorowej. Druga część artykułu jest poświęcona postkolonialnym aspektom zbiorowej pamięci, w jej ramach zwłaszcza podejściu do wydarzeń i dat 1956, 1968, 1981, związanych z militarną reakcją komunistycznego systemu na próby jego zreformowania. Wydarzenia te, przy wszystkich różnicach, są spowodowane przez przemoc zewnętrzną (1956, 1968) lub przemoc wewnętrzną wywołaną naciskiem z zewnątrz (1981). Poprzez stosunek do wybranych elementów przeszłości społeczeństwa Europy Środkowej kształtują też wzajemne relacje. Autor ukazuje problem nieoczywistości wspólnej pamięci wewnętrznej i międzynarodowej przez analizę czterech aspektów: resentymentu, odpamiętywania, polityki historycznej i estetyzacji. Prezentacja wydarzeń lat 1956, 1968, 1981 w perspektywie wskazanych czterech aspektów postkolonialnej pamięci pokazuje słabe istnienie wspólnych obszarów, nad którymi przeważają pamięć odrębna, deformująca realia historyczne, oraz nie-pamięć. Dowodzi to, że wyjście poza hasła i ogólne deklaracje jest dla społeczeństw Europy Środkowej trudne. Prawdziwa wspólna pamięć to zadanie przyszłości.

EN

This article deals with two issues. The first concerns the problem of collective memory of the past, which is divided here into shared memory, separate memory and non-memory. Shared memory plays a lesser role in Central Europe than separate memory, the latter being the core of national and social identity. Shared memory is an unattainable ideal proposed by some politicians and cultural researchers. A significant role is played by non-memory, which temporarily annihilates difficult matters related to the past. History vies with collective memory in Central Europe as a means of preserving the past. This is the result of centuries-old conflicts, changing political systems, shifting borders and, above all, many nations losing their sovereignty. This situation made the problem of domination and subordination a fundamental problem of history and collective memory. For this reason, the second part of the article focuses on the postcolonial aspects of collective memory, and in particular on its relation to the events of 1956, 1968, and 1981 connected with the military reaction of the communist system to attempts at reform. These events, with all their historical differences, are caused by external violence (1956, 1968) or by internal violence caused by external pressure (1981). Central European societies also shape mutual relations through their attitudes to selected elements of the past. The author of the article depicts the inconspicuous aspects of shared internal and international memory by means of an analysis of four aspects: ressentiment, unremembering, historical politics and aesthetisation.An analysis of the events that took place in 1956, 1968, and 1981 in the context of these four aspects of postcolonial memory reveals the fragile (moderately strong) existence of common areas. These areas are dominated by non-memory and separate memory, which deform historical realities. This proves that it is difficult for Central European societies to move beyond slogans and general declarations. True shared memory is the task for the future.

Refine search results

Wielokulturowość: lekcje przeszłości

Od melancholii do rozpaczy. O prozie Andrzeja Stasiuka

Język milczenia? Niemieckie podróże do Polski po 1989 roku.

Przemoc i religia. Bluźnierstwo w islamie w przekazach polskich portali internetowych

Trading Rationality for Tomatoes: The Consolidation of Anglo-American National Identities in Popular Literary Representations of Italian Culture

Language policy in postcolonial Africa in the light of postcolonial theory. The ideas of Ngũgĩ wa Thiong’o

Postcolonial theory against neo-Nazism − analysis of discourse. My anthropological dream to publish postcolonial theory and practice handbook for teachers

Limitations and Opportunities of Postcolonial Criticism

A crisis of public criticism. The actualization of center-periphery semantics in the European Union

Trauma niewidzialności albo dlaczego literatura ukraińska nie ma Nobla?

Wizerunek męskości w podręcznikach języka polskiego w gimnazjum. Odczytanie postkolonialne

“Didn’t that sound like the north was calling us?” Imagined geographies and Cold War legacies in Sofi Oksanen’s Dog Park(Koirapuisto)

Martial Arts in Postcolonial Times: Local Theories for Local Contexts

W poszukiwaniu autentyczności: kultura polska i natura teorii postkolonialnej

At the intersection of development, disability and postcolonial theory. Are people with a disability marginalised among the marginalised?

L’écriture dystopique boudjedrienne à l’aune de la théorie postcoloniale

1956, 1968, 1981: The Faces of Central-European Memory: A Postcolonial Perspective