Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 4

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  powojenna Polska
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Publication available in full text mode
Content available

Proces likwidacji szkół katolickich w powojennej Polsce na przykładzie Salezjańskiego Prywatnego Gimnazjum Krawieckiego we Wrocławiu

100%
Musiał M.
Nasza Przeszłość. Studia z dziejów Kościoła i kultury katolickiej w Polsce
|
2014
|
vol. 122
187-204
PL
Prywatne Salezjańskie Gimnazjum Krawieckie funkcjonowało we wrocławskim poelżbietańskim kompleksie klasztorno – szpitalnym przy kościele św. Antoniego w latach 1946 – 1951. Jako placówka szkolno – wychowawcza, odpowiadało początkowo potrzebom formującej się władzy powojennej Polski, zarówno w zakresie kształcenia kadry rzemieślniczej jak i regulowania czy wspomagania procesu adaptacji na ziemiach włączonych w granice Polski po 1945 r. nowej, napływającej ze wszystkich części kraju, ludności. Przemiany polityczne dążące do zaostrzenia stosunku państwa względem Kościoła pociągnęły za sobą masową wręcz akcję likwidacyjną wszelkich form społecznej działalności związków wyznaniowych, w sposób szczególny na polu oświaty. Omawiane na łamach artykułu wrocławskie Gimnazjum Krawieckie stanowi jeden z wielu przykładów przebiegu tego procesu. Tym dotkliwszego, że pozostawiającego trwające do dziś konsekwencje, chociażby w postaci ostatecznego przejęcia większości zabudowań klasztornych, które po latach, jako zdewastowany obiekt zabytkowy, wystawiane są na sprzedaż.
EN
Private Salesian Tailor Gymnasium functioned in Wroclaw post-elizabethan school-hospital complex at St. Andrew’s Church, in the years 1946 – 1951. As an educational post, it initially suited the needs of the forming authorities of the post-war Poland, both in the scope of educating craft industry employees as well as regulating or aiding the adaptation process of immigrants from all over the country in the territo-ries incorporated into Poland after 1945. Political changes aiming at aggravating relations between the State and the Church resulted in a mass action of eradicating all forms of social activity of religious associations, especially in the field of education. The Wroclaw Tailor Gymnasium presented in the article constitutes one of many examples of the course of this process, being the more acute as its consequences last until the present day – for instance the ultimate takeover of most of monastery build-ings, which are being put on sale as devastated historic buildings.
2
Publication available in full text mode
Content available

Przez ruiny i zgliszcza. Społeczne i kulturowe zmiany powojennej rzeczywistości widziane oczyma Mordechaja Canina.

84%
Kawa M.
Language. Culture. Politics. International Journal
|
2019
|
vol. 1
93-103
PL
Artykuł ukazuje powojenną Polskę, widziana oczyma Mordechaja Canina – Żyda urodzonego w Sokołowie Podlaskim, który przyjeżdża po wojnie do kraju, by zobaczyć, jak wygląda „pożydowskie” życie w Polsce. Ogląda powojenną rzeczywistość z perspektywy żydowskiej. Stara się sprawdzić, co zostało po zgładzonych w Holokauście współbraciach. W artykule nie relacjonuje całej opowieści Canina. Ograniczam się do kilku wątków. Pierwszym z nich będzie cisza, związana ze zmianą struktury demograficznej odwiedzanych miasteczek. W drugim wątku odnoszę się do macew jako powojennych przedmiotów „codziennego użytku” i żydowskich kirkutów, w wielu przypadkach rozgrabionych i zniszczonych w czasie II wojny lub po jej zakończeniu. Trzeci wątek jest próbą opisania relacji polsko-żydowskich w odniesieniu do żydowskiego dobytku, który został w domach opuszczonych przez Żydów. Ostatni wątek poświęcony został wizycie Canina w byłych obozach koncentracyjnych i w obozach zagłady. Wszystkie te tematy pokazują, jak zmieniła się rzeczywistość społeczno-kulturowa i religijna w powojennej Polsce, na której ziemiach dokonała się tak straszna tragedia, jaką była Zagłada. W podsumowaniu odnoszę się więc do relacji polsko-żydowskich, na które tragedia Holokaustu także odcisnęła swoje piętno.
EN
Abstract This article attempts to present one of the post-war Poland's face seen by Mordechaj Canin – Jew, born in Sokolow Podlaski, who came to Poland after war to see how the Jewish life looks like in the country. Canin sees the post-war reality from the Jewish perspective. He tries to check what remained after Polish Jews killed during the Holocaust. I do not relate whole Canin's story in my article but I focus on few threads. First one is the silence connected with the change of demographical structure in visited towns. In the second thread I write about Jewish tombstones which can be defined as 'objects of everyday use' in Poland after war. I also mention about Jewish cemeteries. Many of them were devastated during the WWII and after. The third thread attempts to describe the Polish-Jewish relations with reference to Jewish belongings left in their houses. Last thread was focused on Canin's visits to former concentration and death camps. All of those subjects show how the social-cultural and religion reality in post-war Poland, where the tragedy of the Holocaust took place has changed. In summary I refer once again to Polish-Jewish relations marked by the Holocaust.
3
Publication available in full text mode
Content available

Świątynia nauki, fundament demokracji czy fabryka specjalistów? Józef Chałasiński i powojenne spory o ideę uniwersytetu

67%
Piskała K., Zysiak A.
Praktyka Teoretyczna
|
2013
|
vol. 9
|
issue 3
271-297
EN
First postwar years in the history of Poland was crucial time of doubts and hopes for building a new world and a new society. It is worth remembering, that in the first years it was not known how the history of Poland is going to be shaped and many intellectuals believed to have an unique chance to make a world better place. The interwar academic tradition was confronted with ideas of building a new type of university – the modernization dreams took many forms, occurring to be strong factor of a split between radical and moderate option. Soon those dreams have met with brutal reality and universities were transformed to important places in communist state, where national history, ideology and future elite was reproduced and shaped. We would like to focus on personalities of Józef Chałasiński and Tadeusz Kotarbiński, whose biographies met in the city of Lodz in 1945 – the place where new university was being built for the new times. Analyzing press materials, official statements and scientific papers we aim to reconstruct models of university – models as propositions of creating a new academia in a changing sociopolitical frames.
PL
Pierwsze lata powojennej historii Polski były czasem przełomowym, czasem niepewności i nadziei na nowe społeczeństwo. Wielu intelektualistów wierzyło w unikalną szansę na zmiany i budowę lepszego świata, w tym budowę nowoczesnego uniwersytetu. Tradycje międzywojennej akademii starły się z ideami tworzenia uczelni nowego typu – modernizacyjne sny przybierały różne formy, konfrontując środowiska bardziej radykalne z umiarkowanymi. Wkrótce uniwersytety zostały przekształcone w miejsca istotne dla władz, gdzie tworzono nową wykładnię historii, zaplecze ideologiczne Partii i nową elitę kraju. W niniejszej pracy koncentrujemy się na postaciach Józefa Chałasińskiego i Tadeusza Kotarbińskiego, których drogi zbiegły się w 1945 roku w robotniczej Łodzi – miejscu budowy nowego uniwersytetu na nowe czasy. Analizując ich wypowiedzi prasowe, przemówienia i artykuły naukowe rekonstruujemy modele uniwersytetów, mające stanowić propozycje ukształtowania nowej uczelni w zmieniających się ramach polityczno-społecznych.
4
Content available remote

Jiddische Sprache als Kulturträger in Polen nach der Schoah

51%
Rozenfeld A.
Colloquia Germanica Stetinensia
|
2019
|
issue 28
53-67
EN
With the Shoah, the number of speakers of Yiddish was brutally reduced; thus, Yiddish culture was destroyed. In the immediate post-war period, there were initiatives in Poland to preserve and revive the remnants. The article deals with various such manifestations, in particular with the Yiddish programs of the Polish Radio. In the 1950s they increasingly faced attempts of political influence that involved conveying ideological messages. Under these conditions, the Yiddish language played an identity-determining role and became an important cultural carrier, in which the situation in Poland differed from that in other states.
DE
Mit der Schoah wurde die Anzahl der Sprecher des Jiddischen brutal reduziert; damit wurde zugleich die jiddische Kultur vernichtet. In der unmittelbaren Nachkriegszeit kam es in Polen zu Initiativen, deren Reste zu bewahren und sie wiederzubeleben. Der Beitrag behandelt verschiedene solcher Erscheinungsformen, insbesondere die jiddischen Programme des Polnischen Rundfunks. Diese sahen sich dann in den 1950er Jahren zunehmend Versuchen politischer Einflussnahme gegenüber, bei denen es darum ging, ideologische Botschaften zu transportieren. Unter diesen Bedingungen spielte die jiddische Sprache eine identitätsstiftende Rolle und wurde zum wichtigen Kulturträger, worin sich die Situation in Polen von der in anderen Staaten unterschied.
PL
Wraz z Zagładą liczba używających języka jidysz została brutalnie zmniejszona; tym samym została zniszczona kultura jidysz. Bezpośrednio po wojnie podjęto w Polsce inicjatywy mające na celu zachowanie i ożywienie jej pozostałości. Artykuł dotyczy różnych tego typu aktywności, w szczególności programów jidysz Polskiego Radia. W latach pięćdziesiątych działania te coraz częściej były konfrontowane z presją polityczną, ukierunkowaną na przekaz treści ideologicznych. W tych okolicznościach język jidysz odgrywał rolę nośnika kultury, określając równocześnie tożsamość, przy czym sytuacja w Polsce różniła się od warunków w innych państwach.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.