Search results

1

Od mistycznej intuicji św. Franciszka do kontuicji św. Bonawentury

100%

Łopat J.

Polonia Sacra

|

2019

|

vol. 23

|

issue 2(56)

37-60

PL

Celem niniejszego artykułu jest ukazanie, w jaki sposób św. Bonawentura z Bagnoregio próbował wyjaśnić intuicję mistyczną św. Franciszka z Asyżu. Bonawentura, jako profesor Uniwersytetu Paryskiego, zastosował do wyjaśnienia mistycznej intuicji św. Franciszka następujące teorie: teorię egzemplaryzmu, teorię zmysłów duchowych oraz swoją własną teorię tzw. kontuicji. Po zaprezentowaniu bonawenturiańskiej koncepcji kontuicji podane zostały wybrane współczesne interpretacje tejże teorii kontuicji, by następnie podać: ocenę kontuicji w świetle współczesnej filozofii poznania w nauczaniu wybranych autorów. Bonawenturiańska kontuicja jest dzisiaj niedocenianym zagadnieniem poznawczym w zakresie teorii poznania Boga.

EN

This article aims to present how Saint Bonaventure of Bagnoregio approached the mystical intuition of Saint Francis of Assisi. As a professor of the University of Paris, in order to explain the mystical intuition of Saint Francis, Bonaventure used the following theories: the exemplarism theory, the theory of spiritual senses, and his own theory of contuition. The article outlines Bonaventure’s concept of contuition as well as chosen contemporary interpretations of the theory, and then proceeds to evaluate contuition in the light of contemporary philosophy of cognition in the teachings of selected authors. Bonaventure’s contuition is a much underrated concept in the cognition of God theory.

2

Zagadnienie naturalnego poznania Boga według Rz 1,18-33

100%

Romaniuk K.

|

1977

|

vol. 24

|

issue 1

59-68

PL

On rappèlle dans cet étude certaines polémiques précedant la promulgation du decret du Vatic. I sur la possibilité de la connaissance naturelle de Dieu. La negation de cette possibilité ne peut être justifiée ni par la théologie de saint Paul ni par les opinions des Pères de l’Eglise. La difticulté signalée par certains participants du Concil - ainsi que par quelques éxégetes provient de ce qu’on ne se rend compt, parfois, du caractère spécifique de la notion de la connaissance de Dieu en Rm 1, 18-33.

3

"Gniew Boga" według św. Tomasza z Akwinu

100%

Zarzycki S.

Verbum Vitae

|

2018

|

vol. 33

385-421

EN

The article starts with the question: Can God be angry with man? in attempting to explore the issue of God’s wrath. The problem of knowing God is taken as the point of departure. The existential “otherness” between God and man is one reason why God’s emotionality, including anger, cannot be discussed in isolation but only by analogy to man’s anger. Therefore, the explication of God’s “wrath” demands first of all a synthetic presentation of man’s anger, including its origins, types and functions. In the second half of the article, the author presents the notion of God’s wrath in a metaphorical sense, shedding some light upon its object and purpose. He explains the nature of God’s wrath toward pagans, who relied on human wisdom, and then toward Jews, who placed their trust in the value of the Law of Moses. The wrath of Christ is shown within the framework of the mystery of incarnation, the reality of the humanity of Christ, and His attitude toward certain categories of people. In its conclusion, the article first presents the way of “mitigating” God’s wrath, according to Aquinus, through the satisfaction for the sins of humanity performed by Christ in His passion and the sacrifice of the cross, and then compares this interpretation of overcoming God’s “wrath” with the viewpoints of other theologians.

PL

Autor wychodzi od pytania: Czy Bóg może się gniewać na człowieka?, i zmierza do odpowiedzi na kwestie „gniewu” Boga, wychodząc od zagadnienia poznania Boga. Bytowa odmienność Boga od człowieka są przyczyną tego, że o uczuciowości Boga, w tym o gniewie nie można mówić w sensie właściwym ale jedynie analogicznym do gniewu człowieka. Eksplikacja „gniewu” Boga domaga się zatem syntetycznego ukazania gniewu człowieka, jego motywów, rodzajów i funkcji. W drugiej części artykuł ukazuje pojęcie „gniewu” Boga w sensie metaforycznym, przybliża jego przedmiot i cel. Objaśnia na czym polegał „gniew” Boga wobec pogan opierających się na mądrości ludzkiej, a następnie wobec Żydów pokładających ufność w wartości uczynków Prawa Mojżeszowego. Gniew Chrystusa zostaje ukazany w ramach tajemnicy wcielenia i realności człowieczeństwa Chrystusowego. W końcowej części artykuł przedstawia w jaki sposób św. Tomasz objaśniał „uśmierzenie” „gniewu” Bożego przez akt zadośćuczynienia za grzechy ludzkości dokonany przez Chrystusa w Jego Mece i Ofierze i porównuje tę wykładnię „gniewu” Bożego ze stanowiskiem innych teologów.

4

Świat stworzony drogą do poznania Boga (Rz 1,19-20)

100%

Ordon H.

Verbum Vitae

|

2017

|

vol. 31

171-188

EN

In the analyzed text, Rom 1:19-20, St. Paul states that people possess both the ability and the opportunity to know the true God, and they indeed actually achieve this knowledge. They acquire it thanks both to their own natural cognitive abilities and to the visible effects of God’s creative action in the natural world. This knowledge is not the product of a logical causal inference (i.e. from an effect back to its cause), but rather of intuition, which is an inner experience. It is rooted in reflection – but does not exclude reason – about the diversity of existing creatures, about the power of the forces of nature, the harmony perceptible in the natural realm, and the wisdom evident in the amazing design of the surrounding world.

PL

W analizowanym tekście Rz 1,19-20 św. Paweł stwierdza, że ludzie są zdolni do poznania prawdziwego Boga i taką wiedzę faktycznie posiadają. Zdobywają tę wiedzę dzięki posiadanym naturalnym zdolnościom poznawczym oraz dostrzegalnym w świecie przyrody skutkom stwórczego działania Bożego. Poznanie to nie dokonuje się nie tylko na drodze logicznego wnioskowania przyczynowego, lecz także na drodze intuicji, czyli wewnętrznego doświadczenia, płynącego z refleksji nad różnorodnością istniejących bytów, potęgą sił przyrody, harmonią dostrzegalną w naturze, budzącą podziw mądrością, widoczną w konstrukcji otaczającego świata.

5

Filozoficzne podłoże mistyki św. Jana od Krzyża

100%

Andrzejuk I.

Rocznik Tomistyczny

|

2018

|

vol. 7

229-240

EN

The article contains a philosophical analysis of some aspects of the mysticism of St. John of the Cross. St. Jan was not a philosopher, but he used philosophical views in his ascetic and mystical views. The article is built in sucha a way that it brings out the philosophical content of the well-known Carmelite. First of all, the article focuses on John’s metaphysical views which are conainted in his writings. Next, the basics of the concept of man (philosophical anthropology) is discussed. After that, the problem of human cognition and the man’s way of getting to know God is presented. The issues of cognition turned out to be the most comprehensive subject matter, because it is the issus that Saint John devoted the most space in his works. This is understandable, because the aim of the Spanish mystic was to allow his readers to show a reliable way to unite with God. As a result of the analysis, it turned out that Saint John of the Cross captures reality with the help of philosophy, which is a certain mix of Neoplatonic, Aristotelian and Thomistic threads.

6

„Incarnatio Christi" w pismach świętego Augustyna: istota i cel

80%

Eckmann A.

Vox Patrum

|

2000

|

vol. 38

237-245

IT

L'autore dell’articolo spiega che la distanza tra Dio e l'uomo e stata coimata attraverso l'incarnazione del Figlio di Dio. Grazie all’incarnazione e stata creata per l'uomo la via alla conoscenza dell’essenza divina. Attraverso le opere miracolose di Cristo e stato eliminato il contrasto morale tra Dio e l'uomo.

EN

L'autore dell’articolo spiega che la distanza tra Dio e l'uomo e stata colmata attraverso l'incarnazione del Figlio di Dio. Grazie all’incarnazione e stata creata per l'uomo la via alla conoscenza dell’essenza divina. Attraverso le opere miracolose di Cristo e stato eliminato il contrasto morale tra Dio e l'uomo.

7

Poznanie religijno-mistyczne Boga w pismach św. Augustyna

80%

Kowalczyk S.

Vox Patrum

|

1983

|

vol. 4

105-124

EN

This article deals with a problem of religion first of all from existential et noetic point of view.

8

Thomistic Themes in Joseph Ratzinger/Benedict XVI’s Theology

80%

Blanco-Sarto P.

Wrocławski Przegląd Teologiczny

|

2022

|

vol. 30

|

issue 1

35-66

PL

Spośród wielu autorytetów Ratzinger otrzymał swoją formację od „trzech wielkich mistrzów”: Augustyna, Bonawentury i Tomasza z Akwinu. Odrzucając nieosobową i esencjalistyczną scholastykę, uznaje on autorytet Akwinaty – postrzegany poprzez „tomizm augustiański” – w antropologii, doktrynie o łasce i stworzeniu, a także w naturze aktu wiary i metodzie teologicznej. Niemiecki teolog stara się pogodzić perspektywę ontologiczną z perspektywą historyczno-zbawczą, perspektywę personalistyczną z metafizyczną. Na potrzeby syntezy wiary i rozumu, filozofii i teologii Ratzinger znajduje u Akwinaty dobry model, który opiera się nie tylko na porządku łaski, ale także na porządku stworzenia.

EN

Among many other sources, Ratzinger received his formation from the “three great masters” – Augustine, Bonaventure and Thomas Aquinas. While rejecting an unpersonal and essentialist scholasticism, he recognizes the authority of Aquinas – seen through an “Augustinian Thomism” – in anthropology, the doctrine of grace and creation, as well as in the nature of the act of faith and the method of theology. The German theologian tries to make the ontological perspective compatible with the historical-salvific perspective, the personalist perspective with the metaphysical point of view. In the synthesis between faith and reason, philosophy and theology, Ratzinger finds in Aquinas a good model, which is based not only on the order of grace but also on the order of creation.

9

Revelation as the mediation of the unconditional in the conditioned reality in the thought of Paul Tillich

80%

Walczak M.

Studia Nauk Teologicznych PAN

|

2022

|

issue 17

10

Sacramentum – znak i tajemnica

71%

Duszek K.

Teologiczne Studia Siedleckie

|

2017

|

issue XIV/14

124-138

PL

W artykule zostało przedstawione zagadnienie sakramentu jako rzeczywistości znaku i tajemnicy. Każde doświadczenie religijne posiada strukturę sakramentalną, ponieważ Bóg przychodzi do człowieka na sposób ludzki. W sposób pełny dokonało się to w Jezusie Chry-stusie, który stale działa w Kościele, zwłaszcza przez sakramenty. W klasycznej teologii sakrament rozumiany jest jako widzialny znak niewidzialnej łaski, odsyłający do rzeczywistości określanej przez termin mysterium. Takie ujęcie jest niewystarczające i potrzebuje pogłębienia. Analiza doświadczenia ludzkiego, proces kształtowania się terminu sacramentum i dane egzegetyczne prowadzą do teologicznych wniosków. Sakramenty są nie tylko znakiem, ale też tajemnicą w sensie biblijnym. Nie tylko wskazują, ale także zawierają i wyrażają rzeczywistość mysterium. Przez sakramenty i w sakramentach dokonuje się spotkanie z Chrystusem, który jest sakramentem Boga. Zatrzymanie się jedynie na kategorii znaku może prowadzić do redukcjonizmu lub urzeczowienia sakramentów. Aby podkreślić ich personalistyczny charakter potrzeba powrotu do biblijnej kategorii tajemnicy.

EN

The article presents the sacrament issue as the reality of sign and mystery. Every reli-gious experience has sacramental structure, because God comes to humankind on a human way. It has been fulfilled in Jesus Christ, who still continues His work in the Church, espe-cially through sacraments. The classical theology teaches that sacraments are outward signs of inward grace. They emphasize the reality which is indicated by the term mysterium. This conception is not sufficient and it needs deeper reflection. The analysis of human experience, the biblical data and the process of emerging the term sacramentum has shown the theological conclusion. Sacraments are not only signs, but they are also biblical mysteries - they not only represent, but also contain and indicate the reality of mysterium. Into the sacraments and through the sacraments takes place reunion with Christ, who is Sacrament of God. If theology will confined only to category of sign, it could causes reductionism or understanding sacraments as a things. To emphasize the personalistic character of sacraments, we should be inspired by the biblical category of mystery.

11

Program pracy duszpasterskiej papieża Grzegorza Wielkiego w świetle ekshortacji pastoralnych zawartych w XL Homiliarum in Evangelia

61%

Buliński R.

Roczniki Pastoralno-Katechetyczne (Pastoral and Catechetical Annals)

|

2009

|

vol. 1(56)

151-167

EN

The subject of the present study are the pastoral exhortations contained in XL Homiliarum in Evangelia (“Homilies for Gospels”) by Pope Gregory the Great. 761 pastoral appeals have been studied. It has been found that the leading motif around which particular pastoral appeal focuses is the program of achieving Christian perfection realized by way of purification, enlightenment and unification with God. Pope Gregory the Great’s program of pastoral work is a program of achieving Christian perfection. It is characterized by integral formation. The priority of the program is spiritual- intellectual formation. Theo-centric, and not only Christo-centric direction of the program is very clear. In the whole program eschatological motifs play the leading and dominating role. The charity action is mainly directed to the needs and spiritual aid serving the salvation of the man. Saint Gregory’s program is characterized by the principle of moderation. In the light of the above reflections it can be said that St Gregory the Great’s program of pastoral work maintains timeless topicality in the Church.

Refine search results

Od mistycznej intuicji św. Franciszka do kontuicji św. Bonawentury

Zagadnienie naturalnego poznania Boga według Rz 1,18-33

"Gniew Boga" według św. Tomasza z Akwinu

Świat stworzony drogą do poznania Boga (Rz 1,19-20)

Filozoficzne podłoże mistyki św. Jana od Krzyża

„Incarnatio Christi" w pismach świętego Augustyna: istota i cel

Poznanie religijno-mistyczne Boga w pismach św. Augustyna

Thomistic Themes in Joseph Ratzinger/Benedict XVI’s Theology

Revelation as the mediation of the unconditional in the conditioned reality in the thought of Paul Tillich

Sacramentum – znak i tajemnica

Program pracy duszpasterskiej papieża Grzegorza Wielkiego w świetle ekshortacji pastoralnych zawartych w XL Homiliarum in Evangelia