Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 7

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  prawa jednostki
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

Korporacje transnarodowe a ochrona praw człowieka

100%
Zarządzanie i Finanse
|
2013
|
vol. 1
|
issue 3
469-492
PL
Artykuł prezentuje aktualną sytuację postrzegania roli korporacji transnarodowych we współczesnej ochronie praw człowieka. Problematyka jest o tyle ważna, że współczesny model postrzegania praw człowieka opiera się na tak zwanym uniwersalizmie. Uniwersalizm praw człowieka opiera się, na trzech podstawowych filarach: po pierwsze, podmiotowości (przysługującej każdej osobie ludzkiej z racji bycia człowiekiem); po drugie, terytorialności (nie zależnej od kręgu cywilizacyjno-kulturowego); po trzecie; czasowości (trwającej mimo ewolucji społeczeństw i narodów). I właśnie to uzasadnia szukanie wszystkich możliwych źródeł i dróg, aby dzisiejsza ochrona praw człowieka obejmowała jak najszerszą listę podmiotów zobowiązanych do jej stosowania i przestrzegania. Nie tylko klasycznie państwa, ale również i inne podmioty, które swoimi działaniami wpływają i mogą kształtować standard poszanowania praw człowieka. Międzynarodowa debata na temat powiązań korporacji transnarodowych z ochroną praw człowieka rozpoczęła i się w latach 70tych XX wieku, jest nadal aktualna i trwa do dziś. Wpływa na to globalizacja, jako zjawisko ogólnoświatowe. Podkreśla się, iż szeroka działalność gospodarcza tych podmiotów w znaczący sposób wpływa na możliwość przestrzegania praw człowieka w wielu państwach jednocześnie, gdzie podmioty te prowadzą swoją aktywność. Zaprezentowane zostały najważniejsze aktywności państw na arenie międzynarodowej, mające na celu unormowanie w sposób prawny odpowiednich postaw korporacji transnarodowych w obszarze przestrzegania praw człowieka. Analizie poddano inicjatywy najważniejszych organizacji międzynarodowych takich jak: Organizacji Współpracy Gospodarczej i Rozwoju, Międzynarodowej Organizacji Pracy i Organizacji Narodów Zjednoczonych. Zwrócono uwagę na niekompletność i małą skuteczność tych działań objawiającą się w braku powszechnie przyjętego i prawnie wiążącego instrumentu prawa międzynarodowego, który by takie kwestie regulował.
EN
The right to a fair trial is at the forefront of the key individual rights in a broad catalogue of all rights and freedoms, for at least several reasons. Firstly, because it provides for one of the most important procedural mechanisms for the enforcement of all the other rights and freedoms. Secondly, because it protects the individual against potential violation of their rights and freedoms. Thirdly, because it is a reflection of the relation between the individual and the state, indicating all those elements that are today commonly considered as specific measures in the democracy index. As a consequence, the manner in which the right to a fair trial is established and its specific structure determines all other rights and freedoms, and especially their practical application, which determines whether the rights and freedoms are concrete or only appearances.
PL
Prawo do rzetelnego procesu sądowego zajmuje czołowe miejsce wśród kluczowych praw jednostki w szerokim katalogu wszystkich praw i wolności, co najmniej z kilku powodów. Po pierwsze dlatego, że przewiduje jeden z najważniejszych mechanizmów proceduralnych służących egzekwowaniu wszystkich pozostałych praw i wolności. Po drugie, ponieważ chroni jednostkę przed potencjalnym naruszeniem jej praw i wolności. Po trzecie, ponieważ jest odbiciem relacji między jednostką a państwem, wskazując wszystkie te elementy, które są dziś powszechnie uznawane za swoiste wskaźniki stopnia demokracji.
PL
W artykule poddano analizie cztery wymogi, jakie muszą zostać spełnione przy tworzeniu racjonalnej regulacji karnoprocesowej dopuszczalności dowodów uzyskanych z naruszeniem praw jednostki. Pierwszy zakłada, że musi zostać dokonana zarówno rzetelna analiza dotychczasowego dorobku rodzimej teorii i funkcjonowania praktyki w omawianej sferze, jak i analiza komparatystyczna dotycząca dopuszczalności dowodów uzyskanych z naruszeniem praw jednostki. W dalszej kolejności uwzględnienia wymagają standardy konstytucyjny i prawnomiędzynarodowy, które kształtują nieprzekraczalne granice swobody, w jakich musi zmieścić się ustawodawca. Niezbędne jest również wyraźne zdefiniowanie celu, jakiemu mają służyć regulacje determinujące dopuszczalność dowodów uzyskanych z naruszeniem praw jednostki. Wyznaczy on bowiem ramy dla rozwiązań szczegółowych, gwarantując ich spójność. Ostatnią istotną kwestią jest kształt mechanizmu sankcjonowania dowodów uzyskanych z naruszeniem praw jednostki, który powinien zapewnić stosowną równowagę w dystrybucji władzy decydowania o dopuszczalności poszczególnych środków dowodowych między prawodawcą a organami stosującymi prawo oraz niezbędną elastyczność i gwarancje przeciwdziałające nadmiernej uznaniowości tych ostatnich.
EN
The article focuses on four requirements that must be met when drafting regulations on the admissibility of evidence obtained in violation of human rights. The first one assumes that a thorough analysis of both the theory and practice of functioning of national regulations regarding admissibility of improperly obtained evidence, as well as comparative analysis regarding that topic has to be conducted. Further, what requires consideration are constitutional and international standards forming a framework within which the legislator must fit. It is also necessary to clearly define the purpose of the regulations determining the admissibility of evidence obtained in violation of individual rights. The latter will allow consistency in drafting detailed regulations on who, how, and to what extent should admit the discussed pieces of evidence. The last issue is the choice of the optimum shape of a mechanism for sanctioning evidence obtained in violation of human rights. It should ensure a right balance in the distribution of power to decide on the admissibility of evidence between the legislator and law enforcement bodies, as well as the necessary flexibility with safeguards against excessive discretion.
EN
The article discusses the changes occurring in the annulment model in administrative courts jurisdiction in connection with the concepts of the effective judicial protection that have been recently developed in European ‘case law’ and ‘soft law’. The comparison of the legal solutions adopted in Germany, Austria and Poland confirms that in each of the abovementioned countries courts have acquired competences and legal instruments appropriate for the full appeal model. One of the reasons that leads to the adoption of such changes is, among others things, low effectiveness of legal procedures, especially at the stage of judicial decisions being enforced by the public authorities. These changes, however, should be considered in a wider perspective related to the new role of administrative courts since these courts are seen as guarantors of effective protection of individual rights and as such ought to be equipped with appropriate legal instruments necessary for its implementation.
PL
Artykuł poświęcony jest zmianom, jakie następują w kasacyjnym modelu jurysdykcji sądów administracyjnych w związku z rozwijaną w europejskim case law i soft law koncepcją efektywnej ochrony sądowej. Porównanie rozwiązań prawnych przyjętych w Niemczech, Austrii oraz w Polsce stanowi potwierdzenie, że w każdym z tych krajów doszło do wzbogacenie kompetencji sądów o środki prawne właściwe modelowi pełnego orzekania. Wśród przyczyn podnosi się niską efektywność procedur, zwłaszcza na etapie wykonania wyroku przez organy administracji publicznej. Zmiany te należy jednak postrzegać w szerszej perspektywie związanej z nową rolą sądów administracyjnych, które są gwarantem skutecznej ochrony praw jednostki i które powinny posiadać właściwe instrumenty prawne dla jej realizacji.
5
63%
PL
Książka, której fragmenty przypominamy powstała niemal w przeddzień wybuchu II wojny światowej. Ukazała się w 1939 r. jako tom 14. serii „Biblioteka Umiejętności Prawnych i Politycznych” redagowanej przez prokuratora SN Artura Millera oraz adw. Stanisława Tylbora, a wydawanej przez Księgarnię Powszechną. Książka stanowi bardzo dojrzały wykład na temat prawa i idei prawa w zderzeniu z zagrożeniami, jakie niosły doktryny totalitarne. Przedrukowujemy trzy krótkie rozdziały z czternastu składających się na książkę: rozdział I oraz rozdziały VI i VII. Na temat autora – Szymona Rundsteina – piszemy w kolejnej odsłonie „Pocztu Jurystów i Ekonomistów”.
EN
The book, fragments of which we recall here, was written almost on the eve of an outbreak of World War II. It was published in 1939 as volume 14 of the series “Library of Legal and Political Skills” edited by the Artur Miller, Prosecutor of the Supreme Court, and by Stanisław Tylbor, an attorney-at-law. It was published by the Powszechna Bookshop. The book features a very mature lecture on law and on the idea of law in the face of the threats posed by totalitarian doctrines. We reprint three short chapters out of the fourteen that make up the book: Chapter I and Chapters VI and VII. Szymon Rundstein will be introduced in the next installment of the “Lexicon of Jurists and Economists”.
6
Publication available in full text mode
Content available

Law in Times of the Pandemic

63%
PL
Niniejszy esej pokazuje, że reakcja prawna na nowe zagrożenie, takie jak nieznana choroba, jest wypadkową wielu czynników, w tym postaw i nastrojów społecznych. Pokazuje to przykład regulacji przyjmowanych w XIX wieku w trakcie epidemii cholery. Podobnie obecnie ograniczenia są wprowadzane, modyfikowane czy łagodzone nie tylko pod wpływem samego zagrożenia (poznanego jedynie częściowo), ale także czynników gospodarczych oraz nastrojów społecznych. Wzmocnienie władzy wykonawczej i zwiększenie roli aktów prawnych wydawanych przez tę władzę jest zjawiskiem powszechnym w obecnej sytuacji. Samo w sobie nie zagraża jeszcze rządom prawa, a umożliwia szybką reakcję na zmieniającą się sytuację. Zagrożeniem takim mogą być jednak restrykcje nadmiernie opresyjne, odwracające w pewien sposób nowoczesny paradygmat myślenia o prawach jednostki.
EN
The essay tries to show that the legal response to a new threat, such as an unknown disease, is an outcome of many factors, including social attitudes and public sentiment. This is demonstrated by the example of regulations adopted in the 19th century during the cholera epidemic. Similarly, restrictions are now being introduced, modified or mitigated not only under the influence of the threat itself (only partially known), but also of economic factors and social moods. Strengthening the executive branch and increasing the role of legal acts issued by this branch is a common phenomenon in the present situation. By itself, it does not threaten the rule of law yet and enables a quick reaction to a changing situation. However, excessively oppressive restrictions, in some way reversing the modern paradigm of thinking about individual rights, could be such a threat.
EN
The topic of fundamental rights is crucial from the perspective of contemporary social and legal thought. The triumph of fundamental rights can even be referred to as one of the indicators of philosophical modernity. The mainstream approach to fundamental rights is unequivocally optimistic and affirmative. According to this vision, humanity, following Kant's injunction sapere aude, discovered/created and is creatively developing a historically optimal set of normative indicators of functioning for individuals and groups. Author prefers different visions of fundamental rights. His aim is to interpret in a generalising manner the approach to individual rights in critical legal and social thought. He understands the latter as a set of emancipatory discourses, the juridical local variation of which is the Critical Legal Studies movement, not only in its American version, but also in its European version (encompassing various gender and queer theories, post-colonial theories, critical sociology, communication theories, post-humanist theories). The direct intertextual genealogy of various rules adopted by those discourses leads back to the so-called “French theory”, i.e. the thought of French post-structuralists, in particular Michel Foucault and to the programmes of critical theory elaborated by the Frankfurt School.
PL
Problematyka praw jednostki jest ewidentnie fundamentalnym zestawem zagadnień dla nowoczesnej myśli społecznej i prawniczej. Tryumf tej problematyki można chyba nawet uznać za jeden z wyznaczników filozoficznej moderny. Mainstreamowe podejście do praw jednostki jest jednoznacznie optymistyczne i afirmatywne. Oto ludzkość, realizując Kantowski postulat sapere aude, odkryła/stworzyła i twórczo rozwija najlepszy w dziejach zestaw normatywnych wyznaczników funkcjonowania jednostek i grup. Autor przyjmuje całkowicie odmienną perspektywę. Celem tekstu jest generalizująca interpretacja wątków poświęconych prawom jednostki w krytycznej myśli prawniczej i społecznej. Tę ostatnią Autor rozumie jako zespół emancypacyjnych dyskursów, którego prawniczą lokalną odmianę stanowi ruch krytycznych studiów nad prawem, nie tylko w wydaniu amerykańskim, lecz także europejskim (rozmaite teorie gender i queer, teorie postkolonialne, socjologia krytyczna, teorie komunikacyjne, teorie posthumanistyczne). Bezpośrednia intertekstualna genealogia wielu reguł przyjmowanych przez te dyskursy sięga do tzw. French theory, czyli myśli francuskich poststrukturalistów, a zwłaszcza M. Foucaulta, oraz do programów teorii krytycznej Szkoły Frankfurckiej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.