Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 10

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  prawa mniejszości
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
1
Content available remote

System wyborczy w państwie wielonarodowym. Analiza przypadku Hiszpanii

100%
Myśliwiec M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2010
|
issue 1 (1)
115-126
PL
Jedną z najważniejszych cech państwa hiszpańskiego jest jego wielonarodowość. Po śmierci generała Franco w 1975 roku owa natura politycznej rzeczywistości skłoniła elity do wszczęcia procesu tworzenia tak zwanego państwa regionalnego. Przyjęcie zasady pluralizmu zobowiązało natomiast członków hiszpańskiego parlamentu do przyjęcia ordynacji wyborczej, która zapewniłaby wszystkim grupom terytorialnym możliwość powoływania swoich reprezentantów do organów przedstawicielskich na czterech szczeblach decydowania politycznego: europejskim, państwowym, regionalnym i lokalnym. Dlatego też głównym celem niniejszego opracowania będzie przedstawienie podstawowych rozwiązań przyjętych w hiszpańskim prawie wyborczym, pozwalających z jednej strony na zachowanie unitarnej formy państwa, a z drugiej na zapewnienie poszanowania praw mniejszości etnoregionalnych.
EN
Multinationalism is one of the most important features of the Spanish state. After General Franco`s death in 1975 the nature of this political reality has induced the political elites to begin the process of construction of so-called regional state. The recognition of the principle of pluralism has binded members of the Spanish parliament to pass the electoral law which ensure that all territorial groups may have their representation in representative bodies in four levels of the political decision making process: European, national, regional and the local one.Thus, the main aim of this article is to present some basics of the legal solutions adopted in the Spanish electoral law, which in one hand allow to save the unitary state, but on the other hand ensure the respect of the ethnoregional minorities rights.
2
Publication available in full text mode
Content available

Ślōnskŏ godka – przaśny folklor czy język regionalny?

88%
Myśliwiec M.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2013
|
issue 3 (15)
99-120
PL
W świetle spisów powszechnych, sporządzonych w Polsce w latach 2002 i 2011, Ślązacy jawią się jako najliczniejsza mniejszość występująca na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej. Jak wynika z przeprowadzonych badań jest to także najliczniejsza grupa, która na co dzień posługuje się własnym etnolektem. W 2002 roku przynależność do owej mniejszości zadeklarowało 173 153 osoby, a posługiwanie się śląskim etnolektem w relacjach domowych: 56 643 osoby. W 2011 roku przynależność do tej grupy deklarowało już ponad 800 000 osób, a posługiwanie się regionalną mową ponad 500 000. Problem polega jednak na tym, że państwo polskie nie uznaje istnienia owej mniejszości pod względem prawnym. To z kolei powoduje wyraźny wzrost napięcia na linii centrum-peryferie. Celem niniejszego artykułu jest zatem pokazanie starań przedstawicieli mniejszości śląskiej o ustawowe upodmiotowienie tej grupy, a w szczególności ukazanie najdalej zaawansowanych działań na rzecz ustawowego uznania śląskiego etnolektu za język regionalny.
EN
In two national censuses, made in the years 2002 and 2011, Silesians emerged as the largest minority occurring in the territory of the Polish Republic. Those researches show also that Silesians are the largest group that use its own ethnolect in domestic relations. In 2002, belonging to that minority declared 173 153 persons, and the use of Silesian ethnolect in domestic relations: 56 643 people. In 2011, the membership of this group declared more than 800 000 people, and the use of regional language more than 500 000. The problem lies in the fact that the Polish state does not recognize the existence of this minority in legal terms. This in turn results in increase of tensions between the center and periphery.Therefore the main purpose of this paper is to show efforts of the Silesian minority for a legal empowerment of the group, in particular, shows most advanced activities for the statutory recognition of the Silesian ethnolect as a regional language.
3
Publication available in full text mode
Content available

„Jedna z najdonioślejszych epok w życiu Żydów”. Kongres Żydów Amerykańskich w Filadelfii (15–18 grudnia 1918 roku)

71%
Jeziorny D.
|
2018
|
vol. 17
|
issue 2
179-201
EN
The Congress of American Jews began its activities as an organization established to represent all Jews living in the United States during the Congress in Philadelphia. On December 15–18, 1918, a meeting of 400 delegates representing all Jewish political parties and social groups in the USA took place. It aroused great hopes because new opportunities were opening up for the Jews to resolve the Palestinian question, the main Zionist project, and to guarantee equal rights for Jewish minorities in East-Central Europe. The article answers questions about how the Congress of American Jews was convened. How did the main political groups of Jews in the USA respond to it? What was the subject of the debate? What decisions were made? And then how were they implemented and what was the future of the initiative launched in Philadelphia? Answers to these questions will allow us to draw a conclusion as to the importance of the December congress in the history of Jews in the USA and whether it fulfilled its tasks.
PL
Kongres Żydów Amerykańskich jako organizacja mająca na celu reprezentowanie wszystkich Żydów zamieszkujących Stany Zjednoczone zapoczątkował swoją działalność od zjazdu w Filadelfii. W dniach 15–18 grudnia 1918 r. doszło do spotkania 400 delegatów reprezentujących wszystkie żydowskie stronnictwa polityczne i grupy społeczne w USA. Budził on ogromne nadzieje, ponieważ przed Żydami otwierały się nowe możliwości co do rozwiązania kwestii palestyńskiej, głównego projektu syjonistów, a także zagwarantowania równych praw mniejszościom żydowskim w Europie Środkowo-Wschodniej. W artykule została udzielona odpowiedź na pytania o to, jak doszło do zwołania Kongre­su Żydów Amerykańskich. Jak ustosunkowały się do niego główne ugrupowania polityczne Żydów w USA? Co było przedmiotem obrad? Jakie decyzje podjęto? A następnie w jaki sposób je zrealizowano i jakie były dalsze losy inicjatywy zapoczątkowanej w Filadelfii? Odpowiedzi na powyższe kwestie pozwolą sformułować wniosek co do tego, jaką wagę miał grudniowy kongres w dziejach Żydów w USA oraz czy wypełnił stawiane przed nim zadania.
4
Publication available in full text mode
Content available

‘The most momentous epochs in Jewish life’. American Jewish Congress in Philadelphia (December 15–18, 1918)

71%
Jeziorny D.
|
2018
|
vol. 17
|
issue 3
181-203
PL
Kongres Żydów Amerykańskich jako organizacja mająca na celu reprezentowanie wszystkich Żydów zamieszkujących Stany Zjednoczone zapoczątkował swoją działalność od zjazdu w Filadelfii. W dniach 15–18 grudnia 1918 r. doszło do spotkania 400 delegatów reprezentujących wszystkie żydowskie stronnictwa polityczne i grupy społeczne w USA. Budził on ogromne nadzieje, ponieważ przed Żydami otwierały się nowe możliwości co do rozwiązania kwestii palestyńskiej, głównego projektu syjonistów, a także zagwarantowania równych praw mniejszościom żydowskim w Europie Środkowo-Wschodniej. W artykule została udzielona odpowiedź na pytania o to, jak doszło do zwołania Kongre­su Żydów Amerykańskich. Jak ustosunkowały się do niego główne ugrupowania polityczne Żydów w USA? Co było przedmiotem obrad? Jakie decyzje podjęto? A następnie w jaki sposób je zrealizowano i jakie były dalsze losy inicjatywy zapoczątkowanej w Filadelfii? Odpowiedzi na powyższe kwestie pozwolą sformułować wniosek co do tego, jaką wagę miał grudniowy kongres w dziejach Żydów w USA oraz czy wypełnił stawiane przed nim zadania.
EN
The American Jewish Congress began its activities as an organization established to represent all Jews living in the United States during the Congress in Philadelphia. On December 15–18, 1918, a meeting of 400 delegates representing all Jewish political parties and social groups in the USA took place. It aroused great hopes because new opportunities were opening up for the Jews to resolve the Palestinian question, the main Zionist project, and to guarantee equal rights for Jewish minorities in East-Central Europe. The article answers questions about how the American Jewish Congress was convened. How did the main political groups of Jews in the USA respond to it? What was the subject of the debate? What decisions were made? And then how were they implemented and what was the future of the initiative launched in Philadelphia? Answers to these questions will allow us to draw a conclusion as to the importance of the December congress in the history of Jews in the USA and whether it fulfilled its tasks.
5
Publication available in full text mode
Content available

Zarządzanie bezpieczeństwem mniejszości narodowych i etnicznych w Polsce – ocena efektywności

63%
Kurzępa E.
De Securitate et Defensione. O Bezpieczeństwie i Obronności
|
2019
|
issue 2(5)
123-148
EN
Safety Management of National and Ethnic Minorities in Poland – Efficiency Assessment
RU
Управление безопасностью национальных и этнических меньшинств в Польше – оценка эффективности
6
Publication available in full text mode
Content available

Wielokulturowość Europy a wyzwania prawa karnego

63%
Berg J.
Przegląd Ustawodawstwa Gospodarczego
|
2019
|
issue 3
5-10
EN
Changes seen around the world in recent decades have prompted greater waves of migrants seeking better economic fortune or escaping political and religious persecution. One natural consequence of this increased migration is cultural and ethnic diversity in Europe. With the demise of countries being defined in terms of monoculture came the need to develop systems helping countries adapt to the influx of minorities across their borders. As policies of integration and multiculturalism spread throughout European countries, the need to reviews existing legal practices and adapt them to a variety of previously absent cultural and religious practices became more urgently felt. Examples of practices which are unlawful in our culture but which nevertheless need to be addressed include human trafficking, the ever more frequent instances of what are known as honor crimes, as well as genital mutilation and forced marriages. In her contribution, the Author considers whether the criminal law systems in place in European countries today needs to be adapted to values held and observed exclusively by immigrants to Europe representing non-European cultures, and the scope of the required changes. An important issue to discuss is how countries accepting immigrants go about adapting to specific practices and traditions, while another key matter are the ever louder calls for development of an inter-cultural criminal law and a universal system of values immune to relativistic interpretation.
PL
W ciągu ostatnich dziesięcioleci obserwujemy znaczne zmiany zachodzące na świecie, które doprowadziły do nasilenia zjawiska migracji spowodowanej sytuacjami natury ekonomicznej, politycznej czy religijnej. Naturalną konsekwencją zwiększenia się ruchów migracyjnych stała się różnorodność kulturowa i etniczna Europy. Odejście od pojmowania państw w kontekście monologicznej kulturowości spowodowało konieczność wypracowania określonych systemów dostosowywania się państw do napływających mniejszości. Jednym z przejawów owych form integracji i przyjmowania polityki multikulturalizmu jest potrzeba weryfikacji istniejących dotychczas rozwiązań prawnych w krajach europejskich oraz dostosowanie ich do określonych praktyk kulturowych i religijnych. Przykładem tych praktyk, które w naszej kulturze prawnej stanowią czyny niedozwolone może być chociażby handel ludźmi, czy występujące coraz częściej przejawy tzw. przestępstw związanych z „honorem” - tzw. zbrodni honorowych, okaleczania narządów płciowych, czy wymuszanych małżeństw. W powyższym artykule Autorka przybliżyłaby problematykę dotyczącą potrzeby rozważenia, czy i w jakim stopniu konieczne jest dostosowanie istniejącego w państwach europejskich prawa karnego do wartości wyznawanych i przestrzeganych wyłącznie przez osoby przybywające do Europy z innych krajów, wywodzące się z innych kultur. Istotne byłyby tu rozważania, w jaki sposób państwa przyjmujące dostosowują się do określonych praktyk i tradycji oraz omówienie coraz powszechniej stawianej tezy o konieczności stworzenia tzw. interkulturowego prawa karnego, a także systemu wartości o charakterze uniwersalnym, nietraktowanym w sposób relatywistyczny.
7
Publication available in full text mode
Content available

Sytuacja mniejszości polskiej na Litwie – dziś i w przeszłości

51%
Kundera W.
Łódzkie Studia Teologiczne
|
2018
|
vol. 27
|
issue 3
111-137
EN
During the Polish-Lithuanian Union (1385–1795) Polish nobles, clergy, merchants and townspeople were moved to the territory of the Grand Duchy of Lithuania. This period was negatively assessed by the Lithuanian society because of “polonization” and anarchy. After the First World War, Poles found themselves in a difficult situation in Lithuania. The Lithuanians did not want to reunite with our country and repressed the Polish minority living in the vicinity of Vilnius. Poles were thrown out of flats, Polish schools were closed, and Polish symbols were destroyed. Oppression intensified during World War II, when Lithuania collaborated with the Soviet Union and Nazi Germany, wanting to deport Poles from the Vilnius region. Despite the signing by Poland and Lithuania of the “Treaty on Friendly Relations and Good Neighborly Cooperation” in 1994, the situation of the Polish minority is still difficult. Lithuanians violate a number of our minority rights, such as the right to their own education (Article 15 of the Treaty), first and last name (Article 14), bilingual signs to short-circuit towns inhabited by the Polish minority (Article 13 paragraph 2 and Article 15), the right to participate in public life (Article 14), the prohibition of discrimination and assimilation (Article 15), religious rights (Article 13 (2), Article 14 and Article 15) and the right to have own memorial sites (art. 23).
8
Publication available in full text mode
Content available

Tożsamość grup kulturowych w procesie globalizacji

51%
Sorys S.
Zeszyty Naukowe Małopolskiej Wyższej Szkoły Ekonomicznej w Tarnowie
|
2013
|
issue 1(22)
155-171
PL
Postępujący proces globalizacji związany z przemianami politycznymi i gospodarczymi na świecie wywiera istotny wpływ na sferę kultury, przyczyniając się do jej unifikacji i powszechnego przejmowania modelu kultury masowej. Nie pozostaje do bez wpływu na zbiorowości etniczne i mniejszości narodowe, których dążenia do zachowania odrębnej tożsamości realizowane są pod naciskiem kultury danego kraju oraz kultury masowej. W artykule podjęto próbę ukazania czynników, które wywierają wpływ na kształtowanie się odrębności kulturowej grup etnicznych i mniejszości narodowych. Zdefiniowano pojęcia globalizacji i metropolizacji, wskazano na zagrożenia, jakie powodują te zjawiska w sferze społecznej i kulturowej. Przedstawiono pojęcie kultury, zachodzące współcześnie zmiany społeczno-kulturowe polegające na odchodzeniu od społeczeństwa tradycyjnego na rzecz społeczeństwa przemysłowego. Nakreślono pojęcia grupy etnicznej i mniejszości narodowej, pokazano różnice pomiędzy tymi zbiorowościami i współczesne mechanizmy ich powstawania. W artykule zwrócono uwagę na prawa przysługujące mniejszościom narodowym w Polsce na podstawie obowiązujących aktów prawnych. Opierając się na wynikach Narodowego Spisu Powszechnego Ludności i Mieszkań z 2011 roku, zaprezentowano liczebność i rozkład terytorialny największych grup narodowych i etnicznych w Polsce. Przemiany, jakie dokonały się w Polsce po okresie transformacji ustrojowej, stworzyły właściwe warunki dla zachowania i rozwoju kultury oraz tradycji grup mniejszościowych. Prawo polskie jest w tym zakresie dostosowane do wymogów unijnych, nie ogranicza społecznego i kulturowego rozwoju mniejszości narodowych, co przyczynia się do postępującego procesu odradzania się kultur mniejszościowych, wzrostu zainteresowania przynależnością do nich i eksponowania poczucia tej przynależności.
EN
The ongoing process of globalisation associated with global political and economic changes has a significant impact on the cultural sphere, contributing to its unification and universal acquisition of mass culture model. It also influences ethnic communities and national minorities, whose pursuit of preservation of separate identity is carried out under cultural pressure of a given country and popular culture. This article presents an attempt to show factors affecting the formation of cultural diversity of ethnic groups and national minorities. It also defines the concepts of globalisation and metropolisation and shows the threats created by these phenomena for the social and cultural spheres. It presents the concept of culture, contemporary socio-cultural changes involving the shift from traditional society to industrial society. It outlines the concept of an ethnic group and a national minority, differences between these communities and modern mechanisms for the creation thereof. This article highlights the rights of national minorities in Poland in accordance with applicable laws. It also presents the population and territorial distribution of the largest national and ethnic groups in Poland based on the results of the 2011 National Census of Population and Housing. The changes that have occurred in Poland after the political transformation period created good conditions for the preservation and development of culture and traditions of minority groups. In this respect, the Polish law is adjusted to the requirements of the EU and it does not restrict the socio-cultural development of national minorities, which contributes to the ongoing revival of minority cultures, growing interest in belonging with them and exposing that sense of belonging.
9
Publication available in full text mode
Content available

Czy każda kultura zasługuje na obronę? Kilka wątpliwości dotyczących cultural defence i prawa karnego w dobie multikulturalizmu

51%
Dudek M.
Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej
|
2011
|
vol. 2(3)
47-60
PL
Celem niniejszego artykułu jest zaprezentowanie kilku wątpliwości dotyczących szeroko dyskutowanego zagadnienia tzw. obrony przez kulturę. Punktem odniesienia dla rozważań stanowi ideologia multikulturalizmu. Szczególną uwagę poświęca się próbie zrekonstruowania i przedstawienia prawdopodobnie nie do końca uświadamianych założeń leżących u podstaw strategii cultural defence, m.in. dotyczących rozumienia pojęcia kultury, czy etnocentryzmu „wojującego”, jakim zdaje się charakteryzować prawo karne. Ponadto, argumentuje się, że konsekwentne stosowanie aktualnie najpowszechniejszego ujęcia cultural defence prowadzi do zapewnienia mniejszej ochrony prawnej przedstawicielom mniejszości kulturowych. Uzasadnia to tezę, że często obrona przez kulturę dotknięta jest tzw. paradoksem multikulturowej wrażliwości. Rozważania wieńczy konkluzja, iż choć istnieją poważne argumenty za omawianą strategią, to jednak w jej obecnym, najpowszechniejszym kształcie jest ona naznaczona kilkoma istotnymi, wewnętrznymi sprzecznościami i być może właściwsze byłoby ograniczenie cultural defence do tzw. przestępstw bez ofiar.
EN
The aim of the article is to indicate some of the axiological problems faced by the legislator in the law-making process. They are clearly visible in those legal regulations that are introduced in response to crisis situations. The presented example – terrorist attack by hijacking a plane – is not only used to demonstrate dilemmas which in this situation must be settled by the legislator preparing relevant legal provisions, but it is also a pretext for enriching the discussion on the axiological aspect of the law. The article focuses on the so-called natural helplessness of law in axiological matters, law inflation and the problem of responsibility. The author concludes that issues indicated in the article cannot be solved in the light of current Constitutional Court’s judgements, which are treated as a reference point of the discussed issues.
10
Publication available in full text mode
Content available

Prawa językowe w Federacji Rosyjskiej: commùne bònum czy bonorum privata? Język v. konstytucja

51%
Klinytskyi I.
Przegląd Prawa Konstytucyjnego
|
2021
|
issue 5 (63)
307-322
EN
The article presents the approaches to protecting an individual’s linguistic rights that appear in the literature on the subject and then the method of its implementation in the Russian Federation’s legislation. The conducted research allowed us to identify two ways of qualifying an individual’s linguistic rights as human rights. The first is based on understanding them as one of the rights of national minorities, and the second as a category of personal rights. The approaches interpenetrate each other because the native language of an individual is, on the one hand, an expression of national identity and, on the other, a personal good through which he expresses himself. The analysis leads to the conclusion that the state not only does not guarantee language rights but even that they may be violated. The constitution-maker created the conditions for reconciling this category of rights against international obligations.
PL
W artykule zaprezentowano występujące w literaturze przedmiotu podejścia do ochrony praw językowych jednostki, a następnie sposób jej realizacji w ustawodawstwie Federacji Rosyjskiej. Prowadzone badania pozwoliły na zidentyfikowanie dwóch sposobów kwalifikowania praw lingwistycznych jednostki jako praw człowieka. Pierwsze z nich opiera się na rozumieniu ich jako jednego z praw mniejszości narodowych, a drugie jako kategorii dóbr osobistych. Niewątpliwie oba podejścia w pewnym zakresie wzajemnie się przenikają, bowiem ojczysty język jednostki jest z jednej strony wyrazem tożsamości narodowej, a z drugiej dobrem osobistym, za pomocą którego wyraża siebie. Analiza przepisów Konstytucji Rosji prowadzi do wniosku, że państwo to nie tylko nie udziela gwarancji prawom językowym, ale wręcz że mogą być one naruszane. Ustrojodawca w ostatniej noweli do ustawy zasadniczej stworzył bowiem warunki do godzenia w tę kategorię praw wbrew zobowiązaniom międzynarodowym. Wg Jerzego Zajadły obserwowany w tym zakresie w Rosji swoisty proces samowykluczania się ze społeczności międzynarodowej można nazwać kontrkulturą prawną.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.