Search results

1

Problem wrażliwości miary Bayesjańskiej Teorii Potwierdzania – analiza Carnapowskiego argumentu z symetrii

100%

Pruski P.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

issue 2

2

Problem wrażliwości miary Bayesjańskiej Teorii Potwierdzania – analiza Carnapowskiego argumentu z symetrii

88%

Pruski P.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2016

|

issue 2

3

Note on Probabilistic Arguments for the Existence of God

75%

Gruszecki L.

Roczniki Teologiczne

|

2015

|

vol. 62

|

issue 9: Teologia fundamentalna i religiologia

5-16

EN

The article presents the theistic arguments for the existence of God that have been developed for the past 400 years and that use the concepts from probability theory. It focuses on: 1) the probabilistic version of the argument from design, and 2) Pascal's Wager. In order to present these two arguments rigorously, the so called probabilistic measures of rationality have been defined. The measures are based on the concepts of (classic) probability, conditional probability, and the expected value. These concepts have been applied to reconstruct the arguments in question. Additionally, the analytic form of the formulas defining rationality measures enables to discuss the substantive value of the arguments presented. Their weight of evidence depends to a great extent on the ontological, epistemological, and cultural assumptions that have been accepted either explicitly or implicitly. Pascal's Wager seems to be the most resistant to criticism. It also appeals to a wide range of people. Still, it is largely based on the accepted world view.

XX

Artykuł przedstawia, rozwijaną na przestrzeni ostatnich czterech stuleci, argumentację teistyczną na rzecz istnienia Boga, wykorzystującą pojęcia o charakterze probabilistycznym. Na szczególną uwagę w tym kontekście zasługują: 1) probabilistyczna wersja argumentu z celowego zamysłu oraz 2) Zakład Pascala. W celu precyzyjnego zaprezentowania obu dróg argumentacyjnych zdefiniowane zostały w artykule tzw. probabilistyczne miary racjonalności. Opierają się one na pojęciu prawdopodobieństwa (klasycznego), prawdopodobieństwa warunkowego i wartości oczekiwanej. Przy zastosowaniu tychże pojęć zrekonstruowane zostały wspomniane wyżej rozumowania. Analityczna postać formuł określających miary racjonalności umożliwia także przeprowadzenie dyskusji merytorycznej wartości omawianych argumentów. Ich siła dowodowa jest w znacznym stopniu uzależniona od przyjmowanych explicite i implicite założeń ontologicznych, epistemologicznych oraz kulturowych. Najbardziej odpornym na krytykę wydaje się Zakład Pascala, który przemawia do szerokiego spektrum ludzi. Jednakże również ten argument jest w istotnym stopniu oparty na założeniach światopoglądowych.

4

Probabilistyczne aspekty zarządzania ryzykiem

75%

Szreder M.

Problemy Zarządzania

|

2015

|

issue 3/2015 (55), t.2

47-55

EN

The author considers reasons for the applications of particular interpretations of probability in dynamic reality. He also justifies difficulties with the use of classical and frequency interpretations in many practical cases. Risk management may require appealing to experts' opinions and implementing the personal (subjective) interpretation of probability developed by T. Bayes and L. Savage. The last part of the paper discusses controversies raised by those interpretations, and presents ways of combining experts' evaluations of probability.

PL

W opracowaniu tym autor rozważa przesłanki stosowania określonej interpretacji prawdopodobieństwa w zmieniającej się rzeczywistości. Uzasadnia trudności z wykorzystaniem klasycznej i częstościowej (statystycznej) interpretacji w wielu praktycznych sytuacjach niepewności. Zarządzanie ryzykiem wymagać może często odwołania się do ocen ekspertów i stosowania personalistycznej lub – znanej pod inną nazwą – subiektywnej interpretacji prawdopodobieństwa, wywodzącej się z prac L. Savage’a i T. Bayesa. O kontrowersjach związanych z takim rozumieniem prawdopodobieństwa, a także o sposobach agregacji ocen ekspertów traktuje ostatni fragment opracowania.

5

Prawdopodobieństwo w retoryce rzymskiej

63%

Hermann M.

Res Rhetorica

|

2014

|

vol. 1

|

issue 1

61-76

EN

This article considers the question of probability in the Roman rhetoric. The modern scholars turn their attention fi rst of all to Greek probability. This essay try to show that also Roman orators were very interested in this persuasive instrument. The examination is based on Latin rhetorical treatises, Rhetorica ad Herennium, Cicero’s De inventione, Quintilian’s Institutio oratoria and on the texts of Rhetores Latini Minores. The article concludes by considering probability in the Roman rhetoric as a very impressive, even more credible than the truth, mean of persuasion.

6

Zastosowanie probabilistyki w analizie zakresu zastosowania normy prawnej. Wstęp do dalszej dyskusji

63%

Seraﬁn W.

Studia Prawnicze: rozprawy i materiały

|

2015

|

issue 2(17)

137-158

EN

The paper shows general concept of use of probability theory methods in analysis of legal norm application scope understood as class of events to which given legal norm is applicable. Proposed solution assumes that application scope can be regarded as event, thus it is allowed to calculate probability of such an event. Indictation of probability of event, which is application scope of given legal norm enables to verify in objective manner how common shall be application of given legal norm. That kind of information may improve legislative process due to selection of legal norms, which shall found limited application and which entail merely overproduction of law, which is particularly important taking into account vast numbers of enacted legal acts.

PL

Praca przedstawia ogólną koncepcję zastosowania metod rachunku prawdopodobieństwa do analizy zakresu zastosowania normy prawnej, rozumianego jako klasa zdarzeń, w których zastosowanie ma dana norma prawna. Proponowane rozwiązanie zakłada, że zakres zastosowania normy stanowi zdarzenie losowe, co z kolei umożliwia ustalenie prawdopodobieństwa zaistnienia tego zdarzenia. Określenie prawdopodobieństwa zdarzenia losowego, jakim jest zakres zastosowania danej normy prawnej, pozwala w sposób zobiektywizowany zbadać, na ile powszechnie stosowana będzie dana norma prawna w przyszłości. Z kolei takie informacje umożliwią usprawnienie procesu legislacyjnego poprzez dokonanie selekcji norm, które w praktyce nie znajdą szerokiego zastosowania i które prowadzą jedynie do nadprodukcji prawa, co jest szczególnie istotne przy liczbie obecnie uchwalanych aktów prawnych.

7

Statistical modeling of the concepts of work and happiness

63%

Yeleyko Y. I., Yarova O.

Zeszyty Naukowe Polskiego Towarzystwa Ekonomicznego w Zielonej Górze

|

2021

|

issue 14

160-167

PL

Statystyczne modelowanie pojęć pracy i szczęścia

8

Pojęcie wielkości efektu na tle teorii Neymana-Pearsona testowania hipotez statystycznych

63%

Szymczak W., Uniwersytet Łódzki W. N. o. W., wieszym@uni.lodz.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Psychologica

|

2015

|

vol. 19

PL

Celem tej pracy jest zwrócenie uwagi badaczy wykorzystujących metody statystyczne w analizie wyników swoich badań na pomieszanie dwóch różnych teorii testowania hipotez statystycznych, teorii Fishera i teorii Neymana–Pearsona. Zawarcie, w obecnie stosowanym instrumentarium statystycznym, pomysłów z obu tych teorii, powoduje, że znakomita większość badaczy bez chwili namysłu za prawdziwą przyjmuje stwierdzenie, iż im mniejsze prawdopodobieństwo, tym silniejsza zależność. Przedstawione zostały słabe strony teorii Neymana–Pearsona i wynikające z nich problemy przy podejmowaniu decyzji w wyniku przeprowadzonych testów. Problemy te stały się usprawiedliwionym poszukiwaniem mniej zawodnych rozwiązań, jednakże zaproponowane mierniki wielkości efektu, jako wykorzystujące z jednej strony dogmat o związku między wielkością prawdopodobieństwa w teście i siłą zależności, a z drugiej – brak jakichkolwiek podstaw teoretycznych tego rozwiązania, wydają się jeszcze jednym pseudorozwiązaniem rzeczywiście występujących problemów. Dodatkowo, wykorzystywanie mierników wielkości efektów wygląda na próbę zwolnienia badaczy z głębokiego myślenia o uzyskanych wynikach z analizy statystycznej, w kategoriach merytorycznych. Powstał trywialny przepis: odpowiednia wartość miernika natychmiast implikuje siłę zależności – podejście takie wydaje się niegodne badacza.

EN

The aim of this study is to draw the attention of researchers using statistical methods in the analysis of the results of their research on the combination of two different theories testing statistical hypothesis, Fisher’s theory and Neyman-Pearson’s theory. Including in the presently used statistical instruments, ideas of both of these theories, causes that the vast majority of researchers without a moment’s thought, acknowledge that the smaller the probability the stronger relationship. The study presents the weaknesses of Neyman-Pearson’s theory and the resulting problems with decision-making as a result of the conducted tests. These problems have become a justified quest for less unreliable solutions, however, the proposed measures of the size effect as using on one hand dogma about the relationship between the degree of probability in the test and the strength of dependence, on the other, lack of any theoretical basis of this solution, seem to be another pseudo solution to actual problems. Moreover, the use of measures of size effect seems to be an attempt to free researchers from the profound thinking about the results obtained from the statistical analysis. A trivial recipe was established: the corresponding value of the measures instantly implies the strength of the relationship – this approach seems unworthy of the researcher.

9

Dualistyczny model poznawczy heurystyki Daniela Kahnemana i Amosa Tversky'ego

63%

Klepczarek E.

Gospodarka w Praktyce i Teorii

|

2012

|

vol. 2(31)

EN

The paper conducts the collective specification of fallacies in the perception of reality made by market participants. It is based on the Daniel Kahneman and Amos Tversky’s esseys and it proves that the paradigm of rationality in human behaviour is actually a purely idealistic assumption and is often not reflected in the factual decisions made by consumers. The article pointed out numerous examples of so-called heuristics and biases, which cause the wrong estimation of the probability of certain events and thus are the reason of making non-optimal choices. The studies provide the evidence that unconscious, irrational, emotional and psychological factors are crucial in decision-making situations and to make the forecasts and projections more realistic they should be taken into account in the development of econometric models, business strategies or human resources management policy.

10

Is Probabilistic Theism a Tenable Idea? Critical Remarks on Opatrzność Boża, wolność, przypadek by Dariusz Łukasiewicz

62%

Grabowski M.

Roczniki Filozoficzne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 3

205-220

EN

The article contains an evaluation of a fragment from the book Opatrzność Boża, wolność, przypadek, written by Dariusz Łukasiewicz.

PL

Czy można obronić teizm probabilistyczny? Krytyczne uwagi do książki Dariusza Łukasiewicza Opatrzność Boża, wolność, przypadek Artykuł zawiera krytyczną analizę fragmentu książki Dariusza Łukasiewicza pt. Opatrzność Boża, wolność, przypadek.

11

Kilka refleksji na temat kryzysu, ryzyka i niepewności

51%

Bochenek M.

Roczniki Naukowe Wyższej Szkoły Bankowej w Toruniu

|

2012

|

issue 11

103-117

EN

The economic history of the world and the history of universal economic thought provide evidence that economic crises are an inherent component of the market economy. After the year 1550, crisis phenomena appeared every 6.4 years on the average. The term “crisis” was coined by Hippocrates in ancient times, while “economic crisis” was introduced into specialist language by J.C.L.S. de Sismondi in 1827. In turn, in 1725, R. Cantillon enriched the economic vocabulary by the concept of “risk” and “uncertainty”. Taking them into account, he contributed to the development of economic sciences and their approximation to the real economy. Precise and unambiguous definitions of risk and uncertainty are credited to F.H. Knight and J.M. Keynes

12

Egzegeza filozoficzna początku Genesis

51%

Grabowski M.

Studia Philosophiae Christianae

|

2017

|

vol. 53

|

issue 1

35-58

EN

We interpret the symbolic notions from the second sentence of Genesis with the aid of philosophical concepts describing the negation of being: ‘empty’ – nothingness, ‘darkness’ – impossibility, ‘formless’ – chaos. We also discuss the more general bearing of this kind of exegesis in the philosophy of God and metaphysics. Our arguments suggest that in the metaphysical order, in which probability is treated as a category in the Aristotelian sense, the notion of probability allows to formulate a suitable explanation for the symbolism of ‘separating light from darkness.’

PL

Interpretujemy symboliczne pojęcia z drugiego zdania Genesis za pomocą pojęć filozoficznych opisujących negacje bytu: „pustkowie” – nicość, „ciemność” – niemożliwość, „bezład” – chaos. Dyskutujemy możliwe zastosowania wyników takiej wykładni biblijnego tekstu w filozofii Boga i w metafizyce. Argumentujemy za tym, że w porządku metafizycznym, w którym traktuje się prawdopodobieństwo jako kategorię w sensie Arystotelesa, staje się ono odpowiednią interpretacją dla symbolu „oddzielenia światłości od ciemności”.

13

Jak nie należy wykrywać projektu

51%

Fitelson B., Stephens C., Sober E.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2007/2008

|

vol. 4-5

53-80

PL

Artykuł stanowi analizę krytyczną koncepcji filtra eksplanacyjnego, zaprezentowanej przez Williama Dembskiego w książce The Design Inference. Filtr jest rozumiany jako formalizacja procedury prowadzącej do wykrycia, czy dane zdarzenie jest zaprojektowane poprzez zastosowanie reguł rządzących wyborem wzajemnie się wykluczających hipotez: regularności, przypadku i projektu. Autorzy odnoszą się do pojęcia szansy hipotezy rozumianej jako prawdopodobieństwo, jakie ta hipoteza nadaje zdarzeniom ,i argumentują, że w odróżnieniu od hipotez przypadku i regularności, szansa hipotezy projektu nigdy nie jest brana przez Dembskiego pod uwagę. Autorzy krytykują również klasyfikację wymienionych hipotez zaproponowaną w The Design Inference.

EN

The article is a critical analysis of the explanatory filter concept presented by William Dembski in his book The Design Inference. The filter is understood as formalization of the procedure leading to detection whether a given event is designed. The procedure is based on application of the rules that determine the choice between mutually exclusive hypotheses: Regularity, Chance and Design. Authors refer to the notion of likelihood of a hypothesis understood as the probability that hypothesis confers on observations. They argue that, in contrast to the likelihood of Chance and Regularity hypotheses, Dembski never takes the likelihood of Design hypothesis into consideration. Authors also criticize classification of above mentioned hypotheses proposed in The Design Inference.

14

Nowe źródła informacji i ich wykorzystywanie w podejmowaniu decyzji

51%

Szreder M.

Wiadomości Statystyczne. The Polish Statistician

|

2017

|

issue 7

PL

Analizie poddano zagadnienia związane z możliwościami wykorzystywania tradycyjnych i nowych źródeł informacji (w tym statystycznych) w podejmowaniu decyzji w warunkach niepewności. Zwrócono uwagę na relację między dostępnością informacji o danej sytuacji decyzyjnej a interpretacją i estymacją prawdopodobieństwa, będącego miarą niepewności. Następnie skoncentrowano się na ocenach wiarygodności i jakości informacji uzyskiwanych z badań statystycznych oraz Big Data wykorzystywanych w podejmowaniu decyzji. Oceny te dają dodatkową perspektywę analizy sytuacji decyzyjnych, zwaną wymiarem wiedzy.

EN

The opportunities of using traditional and new sources of information, including statistical data, in decision-making under uncertainty were analysed. Special attention was paid to the relationship between the availability of information about the particular decision-making situation and the interpretation as well as estimation of probability as a measure of uncertainty. Subsequently, an assessment of information credibility and quality obtained from statistical research and Big Data used in decision-making was highlighted. This kind of evaluation offers additional perspective on the analysis of decision-making situation, called the knowledge dimension.

15

Linda problem – the tame solution in question

51%

Olszewski A.

Analecta Cracoviensia

|

2019

|

vol. 51

209-217

PL

Po krótkim przypomnieniu, na czym polega tzw. problem Lindy oraz jego rozwiązania przez Kahnemana i Tversky’ego (KT), wskazuję na implikacje ich rozwiązania tego problemu. Pośród tych implikacji podkreślam znaczenie relacji pomiędzy prawdopodobieństwami przypisanymi zdaniom: „Linda is active in a feminist movement” (F) oraz „Linda is a bank teller and active in a feminist movement” (T∧F); Kahneman i Tversky kładli główny nacisk na relację pomiędzy prawdopodobieństwami przypisanymi zdaniom: „Linda is a bank teller” (T) and „Linda is a bank teller and active in a feminist movement” (T∧F). Idąc po tej linii, formułuję hipotezę badawczą H0 o postaci: „co najmniej 85% respondentów wybierze zdanie F, jako bardziej prawdopodobne niż zdanie (T∧F), a możliwość przeciwna zostanie, konsekwentnie, wybrana jedynie przez co najwyżej 15% respondentów”, którą to hipotezę zerową formułuję na podstawie wyników badań samych Kahnemana i Tversky’ego. Następnie przytaczam wyniki badań sondażowych wykonanych wśród studentów (N0.1. i N0.2.), które częściowo odrzucają sformułowaną hipotezę, zgodnie z metodologią badań statystycznych. Na koniec prezentuję pewne rozumowanie wspierające osiągnięte rezultaty i formułuję krytyczne uwagi względem koncepcji heurystyk KT.

EN

After a brief reminder of the, so called, Linda problem and its solution by Kahneman & Tversky (KT) (the tame solution), I point out the implications of the solution adopted by the KTs. Among these implications, I emphasize the importance of the relation of probability between the sentences: ‘Linda is active in a feminist movement’ (F) and ‘Linda is a bank teller and active in a feminist movement’ (T∧F); while in KT’s paper the main emphasis was put on considering the relationship between the probability of sentences: ‘Linda is a bank teller’ (T) and ‘Linda is a bank teller and active in a feminist movement’ (T∧F). I offer a critical argument against the zero hypothesis H0 that ‘at least 85% of the respondents will choose the sentence F as more likely than the sentence (T∧F), and the opposite consequently will be selected at most by 15% of the respondents;’ being drawn from the assumptions made by Kahneman and Tversky. This hypothesis will be further partially refuted by means of results from the surveys N0.1. and N0.2. Then the reasoning supporting the result of surveys is presented and finally critical conclusions will be derived.

Refine search results

Problem wrażliwości miary Bayesjańskiej Teorii Potwierdzania – analiza Carnapowskiego argumentu z symetrii

Problem wrażliwości miary Bayesjańskiej Teorii Potwierdzania – analiza Carnapowskiego argumentu z symetrii

Note on Probabilistic Arguments for the Existence of God

Probabilistyczne aspekty zarządzania ryzykiem

Prawdopodobieństwo w retoryce rzymskiej

Zastosowanie probabilistyki w analizie zakresu zastosowania normy prawnej. Wstęp do dalszej dyskusji

Statistical modeling of the concepts of work and happiness

Pojęcie wielkości efektu na tle teorii Neymana-Pearsona testowania hipotez statystycznych

Dualistyczny model poznawczy heurystyki Daniela Kahnemana i Amosa Tversky'ego

Is Probabilistic Theism a Tenable Idea? Critical Remarks on Opatrzność Boża, wolność, przypadek by Dariusz Łukasiewicz

Kilka refleksji na temat kryzysu, ryzyka i niepewności

Egzegeza filozoficzna początku Genesis

Jak nie należy wykrywać projektu

Nowe źródła informacji i ich wykorzystywanie w podejmowaniu decyzji

Linda problem – the tame solution in question