Search results

1

Problem aksjologii religii

100%

Moskal P.

Studia Philosophiae Christianae

|

2011

|

vol. 47

|

issue 1

51-68

EN

Assessment of the value of different religions is made from various points of view.The following standpoints concerning the value of various religions are typicallyadopted, taking into account their doctrinal and soteriological value: naturalism,exclusivism, inclusivism and pluralism. Religions are also assessed with respect totheir practical value, i.e. how they influence personal, social, and cultural life. The doctrinal and soteriological value of a given religion may be assessed withrespect to the doctrine of the religion or in light of previously accepted philosophical premises. One can make an effort to review the apologetic of a given religion, if thisreligion generates an apologetic. In the pragmatic approach, evaluation of the influence of a given religion on thesocial and cultural human life depends on the understanding of man and of the thingsthat are deemed important and good for him. In the article, three examples of evaluation of a religion are presented: Catholictheology of religion, the assessment of the doctrinal truthfulness of religion in the lightof Thomistic philosophy, and the apologetic of the Catholic religion.

PL

Oceny wartości różnych religii dokonuje się z różnych punktów widzenia. Biorąc pod uwagę poznawczą i soteriologiczną wartość religii, standardowo przyjmuje się następującą typologię stanowisk w kwestii wartości różnych religii: naturalizm, ekskluzywizm, inkluzywizm, pluralizm. Dokonuje się też oceny wartości różnych religii z racji pragmatycznych, biorąc pod uwagę to, jak wpływają one na życie osobowe, kulturowe i społeczne. Oceny doktrynalnej i soteriologicznej wartości religii można dokonywać w świetle doktryny określonej religii lub w świetle uprzednio przyjętych założeń filozoficznych. Można też podjąć wysiłek krytycznego prześledzenia apologii określonej religii (o ile określona religia takową apologię buduje). W podejściu pragmatycznym ocena wpływu (określonej) religii na życie osobowe i społeczno-kulturowe zależy od rozumienia człowieka i tego, co dla niego ważne i dobre. W tekście zaprezentowane są trzy przykłady wartościowania religii: katolicka teologia religii, ocena doktrynalnej prawdziwości religii w świetle filozofii tomistycznej oraz apologia religii katolickiej.

2

Filozofia religii jako droga do sceptycyzmu

67%

Ziemiński I.

Studia Religiologica

|

2013

|

vol. 46

|

issue 4

263–273

EN

This article presents philosophy of religion as a specific branch of religious studies. The main philosophical problems of religion are the possibility of defi ning religion, the truthfulness of religion, the nature of God (as the main object of religious worship), the existence of God, and the rationality (or irrationality) of religious behaviour. In every problem you can be a sceptic, because we have no rational method guaranteeing the successful definition of religion (every definition is subjective and either too narrow or too large). Unfortunately, we are not able to defi ne God (or Holiness) as the object of religion; every defi nition is only partial or incoherent. Therefore, we do not have any proof of God’s existence or nonexistence, and because of this neither can we say that religious behaviour is rational or irrational (and especially which religious behaviour). This means that philosophy of religion, which tries to resolve the essential problem of religion, is the best way to religious scepticism.

3

Ku teologicznemu pojęciu religii

67%

Kałuża K.

Analecta Cracoviensia

|

2017

|

vol. 49

EN

The concept of religion is a fundamental concept of religiological sciences. Still it is not devoid of difficulties. Its critics attempt to prove that plurality and variety of religious phenomena excludes the possibility to define religion. On the other hand the lack of the general concept of religion constitutes a serious problem for theology of religion since it is difficult to study relationships between Christianity and other religions not knowing what religion is and what its theological essence is. The present article consists of three parts. The first part analyses the history of the concept of religion (Latin religio). Second part considers the problem of the definition of religion. Third one presents some of contemporary attempts to specify the theological concept of religion. Finally the last part shows the significance of the concept of religion for theology of religion.

PL

Pojęcie religii jest podstawowym pojęciem nauk religiologicznych. Jego rozumienie nie jest jednak pozbawione trudności. Krytycy starają się wykazać, iż wielość i różnorodność zjawisk religijnych wyklucza możliwość zdefiniowania religii. Z drugiej strony brak ogólnego pojęcia religii stanowi poważny problem dla teologii religii. Trudno bowiem badać relacje między chrześcijaństwem a innymi religiami, nie wiedząc, czym religia jest i na czym polega jej teologiczna istota. Niniejszy artykuł składa się z trzech części. Pierwsza analizuje historię pojęcia religii (łac. religio). W części drugiej rozważono problem definicji religii. Część trzecia prezentuje niektóre współczesne próby sprecyzowania teologicznego pojęcia religii. W części ostatniej ukazano ponadto znaczenie pojęcia religii dla teologii religii.

4

Teologia w poszukiwaniu kryteriów prawdziwości religii

67%

Kałuża K.

Studia Oecumenica

|

2020

|

vol. 20

EN

The aim of the article is to develop criteriology that would enable to evaluate authenticity of particular religions and to distinguish authentic religions from pseudoreligious phenomena. Given the complexity of the problematics, first the historical background of the issue was presented and the attention was paid to its contemporary context. The next step was the analysis of notions crucial for criteriology of religion including “the truth”, “authenticity”, “religion”, and “authenticity of religion”. A major challenge for theology of today is the phenomenon of relativism questioning the existence of universal standards of rationality and consequently contradicting the possibility to develop universally applicable criteria for the evaluation of particular systems (philosophical, religious, cultural, political, etc.) and their claims of authenticity. Thus, the next paragraph of the article was dedicated to criticism of that attitude. In the last part of the presentation criteriology of religion was proposed and it was based on categories of the truth, good, and holiness. Accordingly, the presented criteria are of a rational, ethical, and theological character. This means that in case of authenticity claims, revealing at the level of religious convictions, one should refer to rational criteria. As far as practice and norms of behaviour are concerned, ethical criteria should be applied and in case of revelational and salvific claims theological criteria should be applied.

PL

Celem niniejszego przedłożenia jest wypracowanie kryteriologii umożliwiającej ocenę roszczeń prawdziwościowych poszczególnych religii oraz odróżnienie autentycznych religii od zjawisk pseudoreligijnych. Ze względu na złożoność problematyki ukazano najpierw tło historyczne zagadnienia oraz zwrócono uwagę na jego współczesny kontekst. W kolejnym kroku przeanalizowano istotne dla kryteriologii religii pojęcia. Należą do nich: „prawda”, „prawdziwość”, „religia” oraz „prawdziwość religii”. Poważnym wyzwaniem dla teologii jest dziś zjawisko relatywizmu, kwestionujące istnienie uniwersalnych standardów racjonalności, a w konsekwencji zaprzeczające możliwości utworzenia powszechnie obowiązujących kryteriów oceny poszczególnych systemów (filozoficznych, religijnych, kulturowych, politycznych itd.) i wysuwanych przez nie roszczeń prawdziwościowych. Stąd kolejny paragraf artykułu poświęcony został krytyce tego stanowiska. W ostatniej części przedłożenia zaproponowano kryteriologię religii, którą opartona kategoriach prawdy, dobra i świętości. Odpowiednio do tego zaprezentowane kryteria mają charakter racjonalny, etyczny i teologiczny. Oznacza to, że w przypadku roszczeń prawdziwościowych, ujawniających się głównie na płaszczyźnie przekonań religijnych, należy sięgnąć do kryteriów racjonalnych, w odniesieniu do praktyki i norm postępowania do kryteriów etycznych, zaś w przypadku roszczeń objawieniowo-zbawczych do kryteriów teologicznych.

Refine search results

1 Analecta Cracoviensia

1 Studia Oecumenica

1 Studia Philosophiae Christianae

1 Studia Religiologica

1 2020

1 2017

1 2014

1 2011

2 Kałuża K.

1 Moskal P.

1 Ziemiński I.

Problem aksjologii religii

Filozofia religii jako droga do sceptycyzmu

Ku teologicznemu pojęciu religii

Teologia w poszukiwaniu kryteriów prawdziwości religii