Search results

1

Geneza, rola i cechy preambuły w aktach prawnych

100%

Sosnowski B.

Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

|

2016

|

issue 6

PL

Artykuł ma na celu poszerzenie wiedzy czytelnika na temat preambuły. Jego wprowadzenie opiera się na etymologii słowa „preambuła”. Pozwala również zapoznać się z podstawowymi cechami i funkcjami preambuły. Kolejna część opisuje pochodzenie preambuły jako formy wstępu do aktu normatywnego. Przedstawia jej historię w odwołaniu do źródeł archaicznych oraz do pierwszych polskich aktów prawnych. W części trzeciej przedstawione są cechy wstępu na przykładzie polskich aktów normatywnych. Dokładnej analizie poddawane są poszczególne elementy preambuły. Część ta porusza również problematykę celu zamieszczania areng. Dalej opisywane są preambuły pojawiające się w zagranicznych aktach prawnych takich jak: Deklaracja Niepodległości Stanów Zjednoczonych Ameryki, Konstytucja USA, Deklaracja Praw Człowieka i Obywatela oraz Ustawa zasadnicza Republiki Federalnej Niemiec. Piąta część traktuje o sporze prawników, dotyczącym charakteru preambuły – jako części normatywnej lub deklaratoryjnej aktu normatywnego. Przytoczono argumenty obu stron oraz powołano się na opinie ekspertów, a także orzecznictwo Trybunału Konstytucyjnego. W zakończeniu artykułu podkreślona została istotna rola preambuły w aktach normatywnych. Wyjaśnione jest także dlaczego zrezygnowanie z tej formy wstępu jest niepożądane i jakie byłyby tego ewentualnie konsekwencje.

EN

The article is to expand the reader’s knowledge about a preamble. Its introduction is based on the etymology of the word “preamble”. It also allows for learning about its basic features and functions. The next part describes the origin of preamble as a form of an introduction to a normative act. It presents its history with reference to the archaic sources and the first Polish legislation. The third part describes the features of a preamble on the example of Polish normative acts. Various elements of a preamble are subjected to a thorough analysis. This part also touches the issue of the insertion of a preamble. Then, there are described preambles appearing in the international legal acts, such as The Declaration of Independence of the United States of America, the US Constitution, The Declaration of the Rights of Man and of the Citizen and the Basic Law for the Federal Republic of Germany. The fifth part is about the eternal dispute of lawyers on the nature of preamble – as a normative or declarative part of the legal act. It quotes the arguments of both parties and relies on experts’ opinions and judgment of the Polish Constitutional Tribunal. At the end of the article the significant role of a preamble in the normative acts is emphasized. It is also explained why the resignation of this form of an introduction is undesirable and what possible consequences it would have.

2

The Constitutional Category of “Beauty” in the Polish Legal Order

84%

Maroń G.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2023

|

issue 2(72)

259-271

PL

Przedmiotem artykułu jest odniesienie do piękna w preambule Konstytucji RP z 1997 r. W pierwszej kolejności przedstawiono historię legislacyjną fragmentu wstępu ustawy zasadniczej stanowiącym o pięknie jako uniwersalnej wartości. Następnie dokonano jego interpretacji, zajmując stanowisko, że konstytucyjne pojęcie piękna jest nie tylko kategorią estetyczną, ale również i etyczną. W końcu, studium orzecznictwa oraz aktów normatywnych pozwoliło określić zakres operacjonalizacji piękna jako wartości konstytucyjnej. Krytycznie odniesiono się do stanu rzeczy, w którym piękno będące elementem konstytucyjnej aksjologii odgrywa ledwie zauważalną rolę w praktyce tworzenia i stosowania prawa polskiego.

EN

The subject of the article is a reference to beauty in the preamble to the Constitution of the Republic of Poland of 1997. First, the legislative history of the fragment of the introduction to the Constitution, which constitutes beauty as a universal value, has been presented. Then it has been interpreted, taking the position that the constitutional concept of beauty is not only an aesthetic category but also an ethical category. Finally, a study of jurisprudence and normative acts has allowed to define the scope of beauty operationalization as a constitutional value. Critical reference has been made to the state of affairs in which beauty, being an element of constitutional axiology, plays a barely noticeable role in the practice of creating and applying Polish law.

3

Normatywizacja pamięci zbiorowej w preambułach do konstytucji państw postkomunistycznych

84%

Młynarska-Sobaczewska A.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2014

|

issue 2 (18)

233-250

PL

Preambuły stanowią tę część prawa konstytucyjnego, która rzadko stanowi przedmiot refleksji konstytucjonalistów i teorii prawa. Definiowane są jako uroczysty wstęp do konstytucji, wskazujący suwerena, historyczny i polityczny kontekst powstania nowego ładu konstytucyjnego, główne celem i zasady państwa. Takie też elementy zawierają preambuły do konstytucji państw postkomunistycznych Europy. Ich charakter jest przedmiotem kontrowersji, zwłaszcza co do tego, czy stanowią one część normatywną, czy jedynie opisową. W artykule omawia się ich funkcję integracyjną, osiąganą dzięki używaniu klauzul budujących i umacniających poczucie tożsamości wspólnoty politycznej, w której są ustanawiane. Jako takie klauzule wskazano: stwierdzenia dotyczące narodowego i kulturowego dziedzictwa, podstawowych zasad rządzących wspólnotą.

EN

Preambles are parts of constitutions, which are visibly neglected in legal theory and constitutional law. They are defined as solemn introductions to constitutions, which indicate the sovereign, historical and political context of increasing the new constitutional order, main aims and principles – the foundation of constitution. Such elements are also commonly apparent in most of post-communist constitutions of European states. The article shows the integrative function of these preambles, achieved by using clauses creating and maintaining the identity of political community. The clauses with this function are identified as: statements regarding national and cultural heritage and fundamental principles of community. The article investigates these elements in preambles texts of post-communist constitutions and indicates their role as tending to create the national identity.

4

LE PRÉAMBULE DE LA CONSTITUTION COMME UN EXEMPLE D'UN TEXTE DE DROIT

83%

PIEPRZYCA P.

Comparative Legilinguistics

|

2017

|

vol. 30

51-66

EN

Preamble to the Constitution is a special type of legal text, which differs significantly from the other legislative texts, both in terms of vocabulary, syntax and semantics. This paper aims to make the characteristics of the legal language of the preamble to the Constitution – its content, form and function it plays in the legal system. The linguistic corpus is composed of over twenty preambles to constitutions of European countries. The results show that, despite some differences between the preambles of individual European countries, there are many features in common – almost all mention the values and principles, considered as fundamental to the nation, such as independence, freedom or democracy. Some preambles also refer to the history of the country or religion and to the person of God – both indirectly and directly. Despite the fact that the preamble in terms of language is not like other legal texts, it has the characteristics of a normative act.

PL

Preambuła konstytucji jest szczególnym rodzajem tekstu prawnego, różniącym się znacznie od pozostałych tekstów normatywnych, zarówno pod względem leksykalno-składniowym, jak i semantycznym. Niniejsza praca ma na celu dokonanie charakterystyki prawno-językowej preambuły konstytucji – jej treści, formy oraz funkcji, jaką odgrywa w systemie prawnym. Korpus badawczy stanowią teksty ponad dwudziestu preambuł konstytucji krajów europejskich. Wyniki badań wskazują, że pomimo pewnych różnic pomiędzy preambułami poszczególnych krajów europejskich, istnieje wiele cech wspólnych – niemal wszystkie wymieniają bowiem wartości i zasady, postrzegane jako fundamentalne dla narodu, takie jak niezależność, wolność czy demokracja. Niektóre preambuły odwołują się również do historii swojego kraju lub do religii i samej osoby Boga – zarówno w sposób pośredni, jak I bezpośredni. Pomimo faktu, iż preambuła pod względem językowym nie przypomina innych tekstów prawnych, można przypisać jej cechy tekstu normatywnego.

FR

Le préambule de la Constitution est un type spécial de texte juridique qui diffère significativement des autres textes législatifs, en ce qui concerne le lexique, la syntaxe et la sémantique. Cet article vise à désigner les caractéristiques de la langue juridique du préambule de la Constitution – son contenu, sa forme et la fonction qu'il joue dans le système juridique. Le corpus de la recherche se compose des plus de vingt préambules des constitutions des pays européens. Les résultats montrent qu’en dépit de quelques différences entre les préambules des pays européens, il existe de nombreuses caractéristiques communes – presque tous les préambules mentionnent des valeurs et des principes, considérés comme fondamentaux pour le pays et la nation, tels que l'indépendance, la liberté ou la démocratie. Certains préambules se réfèrent aussi à l'histoire de son pays, à la religion ou à la personne de Dieu – directement ou indirectement. Malgré le fait que le préambule – du point de vue linguistique – n’est pas comme les autres textes juridiques, il peut être considéré comme un texte normatif.

5

The Functions of the Preamble in the Act on Shaping of the Agricultural System

67%

Mikołajczyk J.

Studia Iuridica Lublinensia

|

2017

|

vol. 26

|

issue 1

EN

To summarize briefly, the preamble in itself has no legal effect on its addressees. It cannot be stated categorically though, that its wording is for them irrelevant. The essence of the preamble focuses on resolutions and the manner of its use. The preamble has the features of the complex, full preamble and is the preamble in a formal sense. However, according to Article 1, valid can be thesis of the occurrence of two types of preambles, both in formal and material terms. Many social functions related to the justification of legal regulation of trade in agricultural property can be attributed to the preamble. Undoubtedly, it functions as propaganda, persuasion, education and communication. It brings the law closer to the society. The most important, however, should be the juridical function of the preamble – the function of interpretation. In this context, the preamble would have a binding impact on the process of interpretation of the regulation, which would influence the specific meaning of the legal standards. There is hope that the intention of the Polish legislator was not legislative demagoguery and through the included in the preamble merits it crystallizes “the spirit of the law”.

PL

Sama w sobie preambuła ustawy o kształtowaniu ustroju rolnego nie rodzi skutków prawnych dla jej adresatów. Nie można jednak kategorycznie stwierdzić, iż jej brzmienie jest dla nich bez znaczenia. Preambuła u.k.u.r. nosi cechy preambuły złożonej, pełnej i co do zasady preambuły w znaczeniu formalnym. Z uwagi na wydźwięk art. 1 u.k.u.r. uprawniona jest teza o łącznym występowaniu w tej regulacji obu typów preambuł, tj. tak w ujęciu formalnym, jak i materialnym. Preambule u.k.u.r. można przypisać wiele funkcji społecznych związanych z uzasadnieniem regulacji prawnej obrotu nieruchomościami rolnymi. Niewątpliwie pełni ona funkcję propagandową, perswazyjną, wychowawczą i komunikacyjną. We wskazanych aspektach przybliża prawo do społeczeństwa. Punkt ciężkości powinien jednak spoczywać na funkcji jurydycznej preambuły, tj. na funkcji interpretacyjnej. W tym kontekście preambuła u.k.u.r. miałaby wiążący wpływ na proces wykładni tej regulacji. Równocześnie wypada wyrazić nadzieję, że w zamyśle ustawodawcy preambuła u.k.u.r. nie miała służyć demagogii legislacyjnej, a przez zawarte w niej wartości ustawodawca krystalizuje „ducha ustawy”.

6

Znaczenie preambuły do konkordatu z 1993 roku dla interpretatora

67%

Kroczek P.

Annales Canonici

|

2018

|

vol. 14

|

issue 2

EN

The Concordat between the Holy See and the Republic of Poland from 1993 has a preamble. The purpose of this paper is to answer the question whether in the specific case of the Polish concordat, the general principle, which states that the preamble to law helps to interpret it, is working. To consider the matter, some points are discussed which refer mainly to the subject matter of the preamble. The conclusion is ambivalent. The preamble in question may be helpful in explaining the meaning of the provisions of the fundamental part of the concordat. However, due to the editorial shortcomings or vague wording of the preamble, it may make the process of interpretation more difficult.

PL

Konkordat między Stolicą Apostolską a Rzecząpospolitą Polską z 1993 roku zawiera preambułę. Celem niniejszego artykułu jest odpowiedź na pytanie, czy w konkretnym przypadku polskiego konkordatu ogólna zasada, zgodnie z którą preambuła pomaga w interpretacji, się sprawdza. W celu omówienia tego zagadnienia przeanalizowano kilka kwestii, które odnoszą się głównie do treści preambuły. Wniosek jest niejednoznaczny. Preambuła, o której mowa, może być pomocna w wyjaśnieniu znaczenia postanowień podstawowej części konkordatu. Jednakże ze względu na braki redakcyjne lub niejasne sformułowania w preambule może ona utrudnić proces interpretacji.

Refine search results

2 Przegląd Prawa Konstytucyjnego

1 Annales Canonici

1 Comparative Legilinguistics

1 Studia Iuridica Lublinensia

1 Zeszyt Studencki Kół Naukowych Wydziału Prawa i Administracji UAM

1 Kroczek P.

1 Maroń G.

1 Mikołajczyk J.

1 Młynarska-Sobaczewska A.

1 PIEPRZYCA P.

1 Sosnowski B.

1 2023

1 2018

2 2017