Search results

1

Stanowiska teoretyczne w socjologii regionu

100%

Poniedziałek J.

Opuscula Sociologica

|

2017

|

issue 1(19)

15-32

PL

Celem niniejszego artykułu jest wykazanie, że socjologia regionu jako wyodrębniona subdyscyplina wypracowała wiele perspektyw teoretycznych. Ich mnogość i doniosłość heurystyczna, o czym świadczy liczba badań empirycznych realizowanych z ich użyciem, stanowią o relatywnej ich dojrzałości. W związku z powyższym dokonano w prezentowanym tekście krytycznej analizy najważniejszych stanowisk teoretycznych. Zaprezentowano sekcjonistyczną koncepcję regionu, humanistyczne ujęcie regionu jako ojczyzny prywatnej, perspektywę regional science, koncepcje postmodernistyczne i instytucjonalistyczne. Krytyczna analiza dominujących w ramach socjologii regionu koncepcji z jednej strony stanowi próbę podsumowania dotychczasowych dokonań teoretycznych badaczy zainteresowanych tą problematyką, z drugiej zaś może stanowić asumpt do dalszego namysłu nad teoriami funkcjonującymi w ramach socjologii regionu i w ten sposób przyczynić się do dalszego jej rozwoju.

EN

The goal of this article is to prove that regional sociology as a separate subfeld has established a range of theoretical perspectives. Their quantity and heuristic signifcance, attested by the number of empirical studies which employed these perspectives, prove their relative maturity. As such, the presented paper includes a critical analysis of the most relevant theoretical perspectives. It features the selectionist concept of region, the humanistic approach to region as the private homeland, the regional science perspective, as well as postmodernist and institutional concepts. The critical analysis of the prevalent concepts within the regional sociology on one hand constitutes an attempt at summarising the theoretical achievements of the researchers interested in this subject, while on the other hand it may be an opportunity for further consideration of the theories which function within regional sociology and thus a stimulation for further development of the feld.

2

Religion as an Element of Identity of the German Minority. in the Third Republic of Poland / Religia jako element tożsamości mniejszości niemieckiej w Rzeczpospolitej Polskiej

100%

Nitschke B.

Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia

|

2012

|

vol. 19

|

issue 2

89-104

EN

Poland is an example of a national and ethnic structure which is inextricably linked with religion. Religion ought to be perceived as a multi-faceted phenomenon for it permeates all structures of the society. It exerts a profound influence on the functioning of families, local communities, the system of education, as well as on professional and other types of associations. Poland and its history constitute an excellent point of reference in that matter, for it has undergone a long and complex process of transformation from the country of multiculturalism to that of homogeneity. National and religious homogeneity was a rather short -lived experience because it was the outcome of the change of the country borders and expulsions of World War II. In the People’s Republic of Poland any manifestation of identity or difference was received with hostility. Depending on the area of social life, various degrees of repressive policies were implemented, and national and religious minorities became one of the targets of such politics. It can be argued that it exerted a particularly strong influence on the German minority, no longer able to cultivate its cultural and ethnic identity. The situation did not change until the socio -political transformation of 1989. It was then that a service in the German language was celebrated for the first time since the end of war. The place of celebration was no less significant - it was the Annaberg, a place which both Poles and Germans hold sacred.

3

"There is no store in Tarda again..." Some remarks on the functioning of rural communities in south-western Mazury on the example of Bartężek, Tarda and Winiec

100%

Walczak K.

Zeszyty Wiejskie

|

2023

|

vol. 29

263-287

PL

Niniejszy artykuł opisuje ekonomiczne i społeczno-kulturowe przemiany, jakich doświadczyły w ostatnich dekadach społeczności trzech wsi: Bartężka, Tardy i Wińca, położonych w zachodniej części województwa warmińsko-mazurskiego. Bezpośrednią przyczynę owych przekształceń stanowiły transformacje polityczno-gospodarcze, jakie nastały w Polsce po 1989 r. Specyficzne, a często w przeważającym stopniu negatywne, skutki tych przemian są jednak pokłosiem współczesnej historii tego regionu i jego mieszkańców; w szczególności wyzwania, jakie stanowiło dla nowo formującego się państwa polskiego oswojenie, włączenie i zespolenie, zarówno w wymiarze administracyjno-gospodarczym, jak i (co najistotniejsze!) symboliczno-kulturowym, terenów tzw. Ziem Odzyskanych z resztą kraju. Wielki eksperyment, jakim była budowa nowego, w zamyśle nowoczesnego społeczeństwa Ziem Północnych i Zachodnich, nie wszędzie się powiódł. Miejscowości i ich mieszkańcy, które zostały przedstawione w pracy, stanowią tego przykład. Czynniki obiektywne, w decydującym stopniu bezrobocie i wykluczenie komunikacyjne, które od początku lat 90. XX w. trapiły i częściowo nadal trapią mieszkańców, nałożyły się na brak dostatecznie silnych więzi społecznych i kulturowych spajających grupę pomiędzy jej członkami oraz z zamieszkiwaną przestrzenią. Efektem tego procesu był gwałtowny odpływ (jeśli nie ucieczka) przede wszystkim młodych ludzi w poszukiwaniu zarobku i nowego miejsca w życiu. Odpływ ten zadecydował o dzisiejszej kondycji społecznej i kulturowej opisanych miejscowości, jak i zapewne wielu im podobnych w tym regionie. Artykuł, posiłkując się etnograficznym detalem, odsłania kulisy ekonomiczno-społecznej zapaści wymienionych wiosek i tworzących je społeczności oraz wskazuje na społeczno-kulturowe i symboliczne przyczyny tego procesu.

EN

This article describes the economic and socio-cultural transformations experienced in recent decades by the communities of three villages, Bartężek, Tarda and Winiec, located in the western part of the Warmia-Mazury province. The immediate cause of these changes was the political and economic transformations that took place in Poland after 1989. However, the aftermath of the specific, and often predominantly negative, effects of these transformations are seen in the contemporary history of the region and its inhabitants; in particular, the challenge faced by the newly forming Polish state to domesticate, incorporate and unite – both administratively and economically, as well as (most importantly!) symbolically and culturally – the areas of the so-called Recovered Territories with the rest of the country. The great experiment, which was the formation of a new and modern society (in intention) of the Northern and Western Territories, was not successful everywhere. The localities and their inhabitants featured in the work are examples of this. Objective factors, mostly unemployment and transportation exclusion, which afflicted and partly continue to afflict the residents since the early 1990s, overlapped with the lack of sufficiently strong social and cultural ties binding the group together and with the inhabited space. The result of this process was a rapid exodus (if not flight) of primarily young people in search of income and a new place to live. This exodus determined the social and cultural condition of the described villages today, and perhaps many similar ones in the region. The article, using ethnographic detail, reveals the backstage of the economic and social collapse of the villages mentioned and the communities that comprise them, and points to the socio-cultural and symbolic causes of this process.

Refine search results

1 Annales Universitatis Mariae Curie-Skłodowska, sectio K – Politologia

1 Opuscula Sociologica

1 Zeszyty Wiejskie

1 2023

1 2017

1 2012

1 Nitschke B.

1 Poniedziałek J.

1 Walczak K.

Stanowiska teoretyczne w socjologii regionu

Religion as an Element of Identity of the German Minority. in the Third Republic of Poland / Religia jako element tożsamości mniejszości niemieckiej w Rzeczpospolitej Polskiej

"There is no store in Tarda again..." Some remarks on the functioning of rural communities in south-western Mazury on the example of Bartężek, Tarda and Winiec