Search results

1

Internet: zły czy dobry wychowawca? Z perspektywy procesów poznawczych

100%

Czerniawska E.

Psychologia Wychowawcza

|

2019

|

vol. 58(16)

144-157

PL

W artykule zawarto rozważania dotyczące wpływu nowoczesnych technologii, a przede wszystkim internetu, na funkcjonowanie młodych ludzi. Postawiono tezę, że korzystanie z tych technologii przyczynia się zarówno w negatywny, jak i pozytywny sposób do rozwoju procesów poznawczych. Internet zaczyna przejmować funkcje wychowawcze, dotąd rezerwowane dla rodziny i szkoły. Stawia to poważne wyzwania społeczeństwu i refleksji naukowej. Aby wpływ wychowawczy internetu okazał się pozytywny, konieczne jest uwzględnienie w nauczaniu i wychowaniu rozwijania wiedzy i umiejętności metapoznawczych.

2

Rola przekonań w teoriach kryminologicznych i praktyce resocjalizacyjnej

89%

Opora R.

|

2017

|

vol. 7

|

issue 1

17-26

EN

The aim of the article is to draw attention to the role of beliefs in the concept of social learning and Hirschi’s social bonding theory and the ability to use them in the practice of social rehabilitation. There are descriptions of selected interactions between cognitive variables and environmental variables significant for estimating the effectiveness of the impact of the resocialization tools. Further parts of the article present elements characteristic for the corrective programs based on cognitive – behavioral theory. These elements promote the effectiveness of corrective actions.

PL

Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na rolę przekonań w koncepcji społecznego uczenia i teorii przywiązania społecznego Travisa Hirschiego oraz możliwości wykorzystania ich w praktyce resocjalizacyjnej. Opisane zostały wybrane interakcje zmiennych poznawczych ze zmiennymi środowiskowymi istotnymi dla szacowania skuteczności oddziaływań resocjalizacyjnych. W dalszej części artykułu przedstawione zostały elementy charakterystyczne dla programów resocjalizacyjnych bazujących na koncepcji poznawczo-behawioralnej, których obecność sprzyja skuteczności podejmowanych oddziaływań korekcyjnych.

3

SKUTECZNOŚĆ TRENINGÓW POZNAWCZYCH W GRUPIE OSÓB STARSZYCH – PRZEGLĄD BADAŃ

88%

Matysiak O. A., Brzezicka A.

Studia Psychologica

|

2017

|

vol. 2

|

issue 17

PL

Z wiekiem pogorszeniu ulega szereg procesów poznawczych, takich jak pamięć, uwaga, szybkość przetwarzania informacji czy kontrola poznawcza. Jednocześnie na świecie wzrasta stopniowo liczba osób, które dożywają sędziwego wieku. Z tego względu środowiska naukowe, polityczne czy nawet komercyjne firmy starają się stworzyć programy usprawniające zdolności intelektualne w tej grupie.Jednym z szeroko dyskutowanych podejść jest wspomaganie funkcjonowania osób starszych z użyciem treningów poznawczych. Powstałe reżimy treningowe są przez część badaczy uznawane za skuteczne, przez innych zaś systematycznie krytykowane. Spowodowane jest to różnorodnością podejść zarówno do samej konstrukcji treningu, sposobu jego aplikacji jak i metodologii badań. Natomiast, z punktu widzenia ich użyteczności kluczowe jest rozstrzygnięcie, jakiego rodzaju interwencji są najbardziej skuteczne, jak duży mają wpływ, i w jakim stopniu przekładają się na realne korzyści dla osób biorących w nich udział. Profitem powinna być przede wszystkim namacalna poprawa jakości codziennego życia. Z tego względu niniejszy artykuł ma na celu, nie tylko systematyzację doniesień z dziedziny usprawniania funkcjonowania poznawczego osób starszych, ale przede wszystkim zwrócenie uwagi na coraz bardziej odczuwalny problem weryfikacji efektów treningowych seniorów. Pragniemy także podkreślić potrzebę wprowadzenia silniejszej unifikacji metodologicznej badań treningów poznawczych w celu umożliwienia rzetelnej oceny ich wpływu na jakość życia badanych seniorów. Na podstawie dokonanego przeglądu formułujemy również wioski jakiego rodzaju elementy powinny w tego typu działaniach być uwzględnione.

4

Wpływ aktywności fizycznej na sprawność poznawczą osób starszych

75%

Pietsch J., Piskunowicz M.

Rozprawy Naukowe Akademii Wychowania Fizycznego we Wrocławiu

|

2018

|

vol. 62

51-61

PL

Coraz więcej prac sugeruje, że bycie aktywnym fizycznie wiąże się nie tylko ze zdrowiem fizycznym, ale również z wyższą sprawnością poznawczą w starzejącej się populacji. Aktywność fizyczna wydaje się wpływać na sprawność poznawczą osób starszych, zmniejszając ryzyko wystąpienia choroby Alzheimera i choroby Parkinsona, która może przebiegać z otępieniem. Spowalnia progresję zarówno łagodnych zaburzeń poznawczych, jak i choroby Alzheimera czy choroby Parkinsona. Pozwala na poprawę jakości życia osób starszych, które dzięki regularnym ćwiczeniom uzyskują w testach oceniających sprawność poznawczą wyższe wyniki. Aktywność fizyczna ma również wpływ na polepszenie nastroju osób starszych oraz zwiększenie poziomu samodzielności w realizacji zadań życia codziennego. Pozytywne efekty podejmowania działań ruchowych obserwuje się zarówno u osób dotkniętych chorobami neurodegeneracyjnymi, jak i u zdrowych czy też u osób starszych, u których obniżenie sprawności poznawczej zachodzi w przebiegu starzenia fizjologicznego. Celem niniejszej pracy jest przedstawienie koncepcji na temat wpływu aktywności fizycznej na sprawność poznawczą oraz przegląd aktualnych badań dotyczących związku między aktywnością fizyczną a sprawnością poznawczą wśród osób starszych, szczególnie tych dotkniętych otępieniem lub łagodnymi zaburzeniami poznawczymi.

EN

A growing body of research suggests that being physically active is related not only with physical health but also with higher cognitive performance in the aging population. Physical activity seems to affect cognitive efficiency in older adults, reducing the risk of Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease, which may be associated with dementia. It slows down the progression of mild cognitive impairment, but also of Alzheimer’s disease and Parkinson’s disease. Physical activity helps to improve the quality of life in older adults, who perform better on cognitive tests. It also evokes a better mood among the elderly and increases the level of self-reliance in the activities of daily living. Positive effects of physical activity are observed not only among subjects affected by neurodegenerative diseases but also in healthy older adults and in those with a cognitive decline as a result of physiological aging. The aim of the study is to present the concepts of the influence of physical activity on cognitive efficiency, as well as to discuss the present research on the association between physical activity and cognitive agility among the elderly, especially those with dementia or mild cognitive impairment.

5

Rozwój kreatywności dzieci w okresie średniego dzieciństwa i jego uwarunkowania

75%

Farnicka M., Miłkowska M.

Psychologiczne Zeszyty Naukowe

|

2018

|

issue 1

93-108

PL

Celem artykułu jest dyskusja nad możliwościami wspierania procesu kreatywności u dzieci w wieku przedszkolnym. W prezentowanej pracy zwrócono uwagę na różnice definicyjne i pojęciowe w rozumieniu zjawiska kreatywności. W pierwszej części pracy przedstawiono uwarunkowania tego procesu z różnych perspektyw. Zaprezentowano ujęcie integracyjne oraz klasyczne poszukujące uwarunkowań kreatywności w charakterystyce indywidualnej rozwijającej się jednostki. W drugiej części skupiono się na opisie i uwarunkowaniach tego procesu z perspektywy rozwojowej. W tym ujęciu przedstawiono normatywny rozwój procesów poznawczych, takich jak: sprawności percepcyjne, funkcje zarządzające, pamięć, myślenie i reprezentacje poznawcze oraz ich związki ze zjawiskiem kreatywności u dzieci w wieku przedszkolnym. W podsumowaniu podjęto kontekstualne uwarunkowania rozwoju kreatywności. Wskazano potencjał tkwiący w środowisku oraz wyzwania i możliwości stojące przed edukacją przedszkolną w XXI wieku.

EN

The article aims were to present an discussion on the concept of creativity and its developmental support among children in pre- school education institutions. Article is composed of three parts. In the first part, different conceptualizations of creativity were presented. The second part is addressed to the problem of determinants of this process from integrative and developmental perspectives. This issue is focused on cognitive processes such as perceptual skills, management functions, memory and thinking. And their’ impact and connection with the phenomenon of creativity were analyzed. In the last part, the importance of the environment for the development of creativity was taken into consideration. The relational and contextual conditionings of development of creativity among children aged 3-6 was pointed. This potential was considered to be a challenge in the XXI century pre- school education.

6

Skuteczność treningów poznawczych w grupie osób starszych – przegląd badań

71%

Matysiak O., Brzezicka A.

Studia Psychologica

|

2017

|

vol. 2

|

issue 17

5-21

EN

There is a gradual increase in the number of elderly people living in the world. Also, human aging is associated with a deterioration of cognitive processes, that touches multiple domains, including memory, attention, processing speed and cognitive control. For this reason, intervention programs that improve the intellectual functioning of older citizens became very popular. One of the broadly discussed approach aims to support the elderly’s functioning with the usage of cognitive trainings. Although, emerged training regimes are considered by some researchers to be effective, they are systematically criticized by others. Possible causes are due to a diversity of approaches to the training design itself, to the way it is applied, as well as to the training methodology. In terms of their utility, it is crucial to decide which interventions are effective, how strongly they affect behavior, and to what extent they actually transfer to everyday life of older participants. Especially the last attribute should be e ential, considering participants’ well-being. Therefore, this article aims not only to systematize reports on improving the cognitive functioning of the elderly, but above all to draw attention to the increasingly perceptible problem of verification of the training effects of seniors. We would like to emphasize the need for implementation a stronger methodological unification of cognitive trainings, that allows a fair assessment of their impact on the quality of life of the participating seniors.

PL

Na świecie stopniowo wzrasta liczba osób dożywających sędziwego wieku. Jednocześnie wraz z wiekiem ulega pogorszeniu szereg procesów poznawczych, takich jak: pamięć, uwaga, szybkość przetwarzania informacji czy kontrola poznawcza. Z tego względu bardzo popularne stały się programy usprawniające zdolności intelektualne tej grupy. Jednym z szeroko dyskutowanych podejść jest wspomaganie funkcjonowania osób starszych z wykorzystaniem treningów poznawczych. Powstałe reżimy treningowe są przez część badaczy uznawane za skuteczne, przez innych zaś systematycznie krytykowane. Obserwujemy heterogeniczność podejść zarówno do samego treningu, jak i do metodologii badań. Z punktu widzenia ich użyteczności kluczowe jest natomiast rozstrzygnięcie, jakiego rodzaju interwencje są najbardziej skuteczne, jak szeroki mają zasięg i w jakim stopniu przekładają się na realne korzyści dla trenujących. Profitem powinna być przede wszystkim poprawa jakości codziennego życia. Dlatego niniejszy artykuł ma na celu nie tylko systematyzac doniesień z dziedziny usprawniania funkcjonowania poznawczego osób starszych, lecz przede wszystkim zwrócenie uwagi na coraz bardziej odczuwalny problem weryfikacji efektywności treningów poznawczych seniorów. Pragniemy podkreślić potrzebę wprowadzenia silniejszej unifikacji metodologicznej interwencji poznawczych w celu umożliwienia rzetelnej oceny ich wpływu na jakość życia badanych seniorów. Na podstawie dokonanego przeglądu przedstawiamy sugestie dotyczące metodologii treningów.

7

Wczesnodziecięce style przywiązania do opiekuna a osiągnięcia szkolne i funkcjonowanie społeczne uczniów

63%

Nowotnik A.

Edukacja

|

2014

|

issue 2(127)

7–20

PL

W artykule przedstawiono potencjał teorii przywiązania w zakresie przewidywania i wyjaśniania zjawisk związanych z funkcjonowaniem społecznym i osiągnięciami szkolnymi uczniów. Omówione zostały dwie ścieżki wpływu wczesnodziecięcych relacji z opiekunami na późniejsze osiągnięcia szkolne: bezpośrednia, związana z wpływem przywiązania na rozwój procesów poznawczych, i pośrednia, związana z wpływem reprezentacji przywiązania na późniejsze relacje ucznia z nauczycielami i rówieśnikami, które ze swej strony oddziałują na poziom osiągnięć szkolnych.

EN

The paper presents attachment theory as applied to the psychology of education. It is aimed to show the potential of attachment theory to anticipate and explain phenomena associated with social functioning and achievement at school. The author puts forward a thesis for two paths by which attachment quality would impact on school achievement. The indirect path is in the relationship between quality of attachment and the development of cognitive processes, while the direct path follows the impact of attachment style on the quality of a child’s relationships with teachers and peers. This in turn influences level of educational attainment.

8

Od przypadkowości do bezradności. Aktywność poznawcza internautów w sprawach publicznych

63%

Wenzel M., Kryszczuk M.

Kultura i Społeczeństwo

|

2019

|

vol. 63

|

issue 3

203-224

EN

In the article, the authors propose a typology of political knowledge from online learning activities and test its validity in an empirical qualitative study. The essence of their proposal is that meaningful study of the process of acquiring knowledge (rational analysis of factors modifying attitudes) must take into account both the perspective of the citizen (the demand for information) and an analysis of the publicly available knowledge (the supply of information). The authors distinguish three main methods of acquiring information: heuristic, reflective, and by-product learning. They note the importance of generational factors in shaping the cognitive activity of Internet users. There has been a gradual increase in the importance of source management, with simultaneous alienation and skepticism towards information obtained on the Internet. While the authors’ analysis is restricted to the Internet, their approach is not reductionist in that they consider the internet to be a medium for traditional media and its influence on civic attitudes.

9

Historia trzech zdań. Przemiany wewnętrzne w prozie Antoniego Czechowa

63%

Sadecki A.

Acta Humana

|

2016

|

vol. 7

EN

In the article, the main focus is put on the notion of evolution, in other words, on the internal transformations in Anton Chekhov’s prose. By means of cognitive methodology, it is shown which processes of thinking perform a vital role in the formulation and development of the writer’s work. For this reason, three symbolic sentences were chosen along with the cognitive mechanisms connected to them. The first mechanism, which is the conceptual metaphor, illustrates variants of the development of the same thought in various Chekhov’s literary works. Narrative universals and stereotypes serve as the second and third mechanism. Resignation from these mechanisms lets the writer create an entirely original image of the world presented in the mature phase of his writing. As a result, the reader is provided with a specific task. When no traditional images and techniques are found in the stories composed late in the writer’s life, the readers are meant to determine on their own the whole cognitive-emotional attitude to phenomena around them.

PL

W artykule zwracamy uwagę na kwestię ewolucji, czyli wewnętrznych zmian w prozie Antoniego Czechowa. Prezentujemy, uwzględniając metodologię kognitywną, jakie procesy myślowe odgrywają ważną rolę w formułowaniu i rozwoju twórczości pisarza. W tym celu zostały wybrane trzy symboliczne zdania i związane z nimi mechanizmy kognitywne. Pierwszy mechanizm to metafora pojęciowa, dzięki której Czechow pokazuje warianty rozwoju takiej samej myśli w różnych utworach. Drugi oraz trzeci mechanizm to uniwersalia narracyjne i stereotypy. Rezygnacja z nich pozwoliła pisarzowi na stworzenie w dojrzałym etapie twórczości całkowicie oryginalnego obrazu świata przedstawionego, a w konsekwencji – na postawienie przed czytelnikiem określonego zadania. Odbiorca, czytając późne opowiadania Czechowa i nie napotykając w nich tradycyjnych obrazów i chwytów, powinien samodzielnie określić własny poznawczo-emocjonalny stosunek do zachodzących zjawisk.

RU

В настоящей статье мы обращаем внимание на проблему эволюции, т.е. внутренних изменений в прозе Антона Чехова. Учитывая когнитивную методологию, мы показываем, какие процессы мышления играют важную роль в формировании и развитии творчества писателя. Для этой цели мы выбрали три символические предложения и связанные с ними когнитивные механизмы. Первый механизм – это концептуальная метафора, благодаря которой Чехов в разных произведениях показывает варианты развития одной и той же мысли. Второй и третий – это универсальный нарратив и стереотипы, отказ от которых позволил писателю создать вполне оригинальный образ художественного мира в зрелом периоде творчества, и, следовательно, поставить перед читателем определенную задачу. Ее суть в том, что читатель, читая поздние рассказы Чехова и не встретив в них традиционных образов и приемов, должен самостоятельно определить свое познавательно-эмоциональное отношение к происходящему.

10

Aspekt poznawczy wczesnego wychowania językowego w kontekście autorskiej metody dialogu i narracji w terapii logopedycznej małego dziecka

63%

Szubstarska D., Bednarska B.

Logopedia

|

2020

|

vol. 49

|

issue 2

73-83

PL

Wczesne wychowanie językowe jest naśladowaniem naturalnych dróg rozwoju mowy i musi być oparte na oczywistym związku z procesami poznawczymi. Dlatego istotą wczesnej terapii logopedycznej powinna być dbałość o treści przekazywane dzieciom. Narracja jest doskonałą i pełną formą poznania świata (również w sferze wartości) i pozwala na zanurzenie w strukturze żywej mowy opowieściowej. Jest także znakomitym punktem wyjścia do dialogu z dzieckiem. Artykuł przedstawia genezę oraz podstawowe założenia metody dialogu i narracji, która od ponad 20 lat stosowana jest jako autorski sposób postępowania terapeutycznego w Specjalistycznym Ośrodku Diagnozy i Rehabilitacji Dzieci i Młodzieży z Wadą Słuchu PZG w Gdańsku. Metoda opiera się na spójnym i bogatym treściowo materiale wydanym przez wydawnictwo Harmonia i sygnowanym znakiem Świata Opowiadanego.

EN

The early linguistic education follows the natural order of speech development. It is crucial to base this education on its obvious connection with the cognitive processes. Thus, the core of the early speech therapy should be focused on the content presented to children. The narrative is the perfect and complete form of cognition, including the realm of values, as it allows for the immersion in the lively structures of storytelling language and speech. The narrative is also a great starting point of conversation and dialogue. The article presents the origins and objectives of the narrative and dialogue method. This original method has been implemented and successfully used in therapy for over 20years by the therapists in the Deaf Children Diagnosis and Therapy Center in Gdańsk, Poland. The method is accompanied by comprehensive resource packs entitled ”Świat opowiadany” (roughly translated to English as „The World as We Tell it”) published and printed by Harmonia Publishing House.

11

Umysł zakorzeniony czy rozszerzony? Napięcie w koncepcji poznania usytuowanego

63%

Trybulec B.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2014

|

vol. 2

185-197

PL

Poznanie usytuowane jest często postrzegane jako idea prowadząca do zmiany paradygmatu w kognitywistyce. Jej zwolennicy pracują nad stworzeniem spójnego i owocnego międzydyscyplinarnego projektu mającego na celu analizę problemu poznania z nowej perspektywy. Zadanie to, jeśli możliwe, nie jest łatwe. W ramach koncepcji poznania usytuowanego można wyróżnić co najmniej trzy tezy dotyczące umysłu, o których trudno powiedzieć, aby razem prezentowały spójny jego obraz. Tezy te to: umysł ucieleśniony, umysł rozszerzony oraz umysł zakorzeniony. Zawarte w nich opisy umysłu ujawniają napięcie w ramach projektu poznania usytuowanego, które osłabia jego integralność. W artykule zbadam jak silne jest to napięcie. Innymi słowy, postaram się odpowiedzieć na pytanie, czy różne tezy w ramach koncepcji poznania usytuowanego są faktycznie ze sobą niezgodne, czy też istnieje nadzieja na zespolenie ich na gruncie spójnego stanowiska wobec umysłu. Będę argumentować, iż taki obraz umysłu nie może powstać z połączenia powyższych trzech idei i że jedna z nich prezentuje najbardziej użyteczne narzędzie opisu umysłu.

EN

The situated mind is a new stream in the philosophy of mind. By some, it is perceived as a revolution in the field, or even as a paradigm change. Philosophers working on this new perspective try to create a unified and fruitful interdisciplinary project, aimed to shed a new light on problems of cognition. This task, if possible, is not easy. The Situated Mind is composed of at least three notions that could hardly be thought to present a unified picture of the mind: Embodied Mind, Extended Mind and Embedded Mind. These notions indicate a tension within the project that weakens its integrity. In the paper, I will investigate how strong this tension is, and, specifically, whether the various approaches to Situated Mind are really competitive, or maybe there is a hope for a unified new picture of the mind. I will argue that such a picture cannot be created by combining this three ideas, and will show that one of them is the most useful and fruitful description of the mind.

12

LEGAL TRANSLATION – A MULTIDIMENSIONAL ENDEAVOUR

54%

SCOTT J.

Comparative Legilinguistics

|

2017

|

vol. 32

37-66

PL

Tłumaczenie prawne jest zadaniem wymagającym wysokich kwalifikacji. Zostało nawet opisane jako „największe wyzwanie językowe” (Harvey 2002: 177). Jednak firmy prawnicze lub korporacje, które zamawiają tłumaczenia od samozatrudnionych tłumaczy często nie zauważają zawiłości tego zadania. Po przeprowadzeniu szeroko zakrojonych badań terenowych, analizując, w jaki sposób zlecane jest tłumaczenie prawne i przeprowadzane w kontekście „pozainstytucjonalnym”, opracowałam wielowymiarowy model, który ilustruje złożoności wykonania tłumaczenia. Może również służyć kształceniu początkujących tłumaczy prawniczych i zwiększaniu świadomości tłumaczy na temat ich zadania.

EN

Legal translation is a highly skilled task. It has even been described as the “ultimate linguistic challenge” (Harvey 2002: 177). However, law firms or corporations that procure translations from self- employed translation practitioners often find the intricacies of the task difficult to perceive. Following extensive fieldwork examining how legal translation is commissioned and performed in ‘outstitutional’ contexts, I have developed a multidimensional model which illustrates the legal translator’s textual agency, aimed at conveying the complexities of translation performance to clients and other stakeholders. It may also serve to train fledgling legal translators, and to heighten practising translators’ awareness of their overall task. The impetus for the model sprang primarily from findings of serious information asymmetry and goal divergence in the market, and evidence that actors involved do not grasp (a) the need for legal translators to be fully briefed, or (b) the layers of skills involved.

13

Communication between a chemistry teacher and elementary school students with the use of a subject-dedicated website

51%

Michałek-Piernik B.

Konteksty Pedagogiczne

|

2018

|

vol. 2

|

issue 11

135-149

PL

Autorka tekstu poszukuje optymalnego sposobu komunikacji z uczniami, który miałby zmobilizować uczniów do zgłębiania zagadnień che-micznych i przełamać ich niechęć do przedmiotu. Jako narzędzie wspierające naukę chemii chce wykorzystać Internet. Badania miały charakter poznawczy, a do ich przeprowadzenia wybrano technikę ankiety. Celem przedmiotowego artykułu jest przybliżenie:1) optymalnego sposobu komunikacji nauczyciela chemii z uczniami szkoły podstawowej wpływającego na usprawnienie wyższych procesów poznawczych ucznia, 2) postulatów uczniów co do merytorycznej zawartości przedmiotowej strony www oraz oczekiwań uczniów dotyczących udogodnień technicznych,3) możliwości budowania wiedzy poprzez media interaktywne, które są na-turalne i atrakcyjne dla ucznia w jego cyfrowym świecie.

EN

Author of the text is looking for the optimum way of communication with the students which motivates them to explore chemical issues and break the reluctance to the subject. As a tool that supports chemistry teaching wants to use the Internet. The research was of a cognitive nature and the method was a survey.The purpose of the article is to show:1) optimum way of communication chemistry teacher with the students of primary school which affecting the improvement of the student’s cognitive processes,2) students expectation about substantive content of the subject website and other technical facilities,3) opportunities to build knowledge through interactive media which are natural and attractive for the student in his digital world.

14

Communication between a chemistry teacher and elementary school students with the use of a subject-dedicated website

51%

Michałek-Piernik B.

Konteksty Pedagogiczne

|

2018

|

vol. 2

|

issue 11

135-149

PL

Autorka tekstu poszukuje optymalnego sposobu komunikacji z uczniami, który miałby zmobilizować uczniów do zgłębiania zagadnień che-micznych i przełamać ich niechęć do przedmiotu. Jako narzędzie wspierające naukę chemii chce wykorzystać Internet. Badania miały charakter poznawczy, a do ich przeprowadzenia wybrano technikę ankiety. Celem przedmiotowego artykułu jest przybliżenie:1) optymalnego sposobu komunikacji nauczyciela chemii z uczniami szkoły podstawowej wpływającego na usprawnienie wyższych procesów poznawczych ucznia, 2) postulatów uczniów co do merytorycznej zawartości przedmiotowej strony www oraz oczekiwań uczniów dotyczących udogodnień technicznych,3) możliwości budowania wiedzy poprzez media interaktywne, które są na-turalne i atrakcyjne dla ucznia w jego cyfrowym świecie.

EN

Author of the text is looking for the optimum way of communication with the students which motivates them to explore chemical issues and break the reluctance to the subject. As a tool that supports chemistry teaching wants to use the Internet. The research was of a cognitive nature and the method was a survey.The purpose of the article is to show:1) optimum way of communication chemistry teacher with the students of primary school which affecting the improvement of the student’s cognitive processes,2) students expectation about substantive content of the subject website and other technical facilities,3) opportunities to build knowledge through interactive media which are natural and attractive for the student in his digital world.

15

Wpływ autorytetu literackiego na emocje odbiorcy podczas czytania poezji – omówienie wyników eksperymentu

51%

Macheta K.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2015

|

issue 5

159-164

PL

Celem artykułu jest przedstawienie oraz omówienie wyników eksperymentu związanego z percepcją emocjonalną poezji. W badaniu podjęto próbę weryfikacji hipotezy, według której pojawienie się znanego nazwiska kojarzonego jako wielki poetycki talent wpłynie na silniejsze deklaratywne natężenie przeżywanych emocji. Przebadano 110 osób (52 mężczyzn; 58 kobiet) podzielonych na cztery losowo dobrane grupy. Arkusze poszczególnych grup różniły się między sobą nazwiskiem rzekomego autora lub jego brakiem (grupa kontrolna). Wyniki udowodniły, że autorytet wpływa nie tylko na siłę deklarowanych emocji, ale też istotnie determinuje rodzaj przeżywanej emocji. Doprowadza to do wniosku, iż utworowi poetyckiemu częściej przypisujemy cechy i emocje kojarzone z jego autorem niż z samą treścią utworu.

EN

The purpose of this article is a presentation and discussion of the results of an experiment connected with the emotional perception of poetry. This research sought to verify the hypothesis which states that revealing a famous name, associated with huge poetic talent, influences the intensity of emotions experienced. 110 people were tested (52 men, 58 women) in four randomly selected groups. Each group had a sheet of paper with the same text but with different authors' names or without any name (control group). The poem was written specially for this experiment. The next step was to measure of type and stremgth of emotions experienced on a scale of 1 to 7. The results proved that author's status not only influences the strength of emotion, but also determines the type of emotion. This suggests that more often we attribute the character and emotion of a poetic work to the author, rather than the content of the work.

16

Psychologia poznawcza w testach wiedzy - co można zrobić, aby zwiększyć prawdopodobieństwo celnego strzału?

51%

Starkowska A.

Ogrody Nauk i Sztuk

|

2015

|

issue 5

221-227

PL

Praca opisuje poznawcze prawidłowości, którymi kierują się osoby układające pytania do testów wiedzy, a znajomość których zwiększa prawdopodobieństwo odgadnięcia poprawnej odpowiedzi. Analiza nagrań teleturniejów wiedzy oraz testów na prawo jazdy ukazała, że w pytaniach typu „prawda czy fałsz” częściej prawidłowa jest odpowiedź twierdząca (p<0,001, N=235). W pytaniach typu „A czy B” częściej poprawna jest odpowiedź A (p<0,01, N=274). W pytaniach o jedną z trzech wartości liczbowych najczęściej poprawna jest wartość środkowa (p<0,01, N=106). Wyniki uzasadniane są przez prawo człowieka jako skąpca poznawczego, efekt pierwszeństwa i heurystykę zakotwiczenia.

EN

This study describes the cognitive laws which guide people in compiling questions in knowledge tests, and the factors which increase the probability of guessing the correct answer. An analysis of recorded TV quizzes and driving tests showed that: in "true or false" questions the correct answer is often "true" (p <0.001, N = 235). In "A or B" questions the correct answer is often A (p <0.01, N = 274). In questions of a choice of three numbers, the median value is most commonly correct (p <0.01, N = 106). These results are justified by the right of human as a cognitive miser, primacy effects and heuristic anchoring.

17

Wpływ deprywacji snu na procesy poznawcze studentów medycyny w czasie sesji egzaminacyjnej

51%

Janocha A., Molęda A., Sebzda T.

Medycyna Pracy

|

2023

|

vol. 74

|

issue 1

27-40

EN

Background Along with socio-economic pression increase in developed countries, the progressive shortening of night sleep has been observed. Sleep plays a vital role in human organism regeneration, and its deprivation leads to a series of adverse psychosomatic effects, including intellectual performance limitation or reducing body immunity, which increases susceptibility to diseases. Chronic sleep deprivation, quite often affecting medical students, significantly contributes to hypersomnia and leads to chronic fatigue. Material and Methods The results of 60 students were analysed; students were divided into 2 subgroups, depending on the average sleep duration during previous 2–3 nights: IA (2.3±0.8 h on average) and IB (4.9±0.5 h on average). The control group consisted of 50 students, whose night sleep duration in that period was 7.5±0.62 h. In all subjects under analysis visual and auditory evoked potentials were registered, which is a non-invasive method of cognitive performance tests. Results The obtained results showed that people with average night sleep duration 2.3±0.8 h (subgroup IA) had worse rate and precision of stimulus response, and thereby significantly worse (p < 0.001) sensorimotor performance, then those from subgroup IB. The study of evoked potentials showed significant (from p < 0.04 to p < 0.001) elongation of all latency p-waves connected with the stimulus perception (N75) and attention span (P100, N135). Moreover, significant elongation of visual latency wave P100 and auditory wave V was related to psychophysical fatigue occurring in sleep deprivation. Conclusions The analysis of this study results, obtained in medical students showed that sleep deprivation occurring during exam session is closely related to cognitive abilities, which in turn adversely affects the academic achievement. These results indicate that night sleep duration is a differentiating factor for cognitive abilities quality. Also, psychosomatic fatigue adversely affects cognitive processes. Med Pr. 2023;74(1):27–40

PL

Wstęp W krajach wysokorozwiniętych wraz ze wzrostem presji socjoekonomicznej zaobserwowano postępujące skrócenie snu nocnego. Sen pełni ważną funkcję w regeneracji organizmu człowieka, a jego deprywacja powoduje wiele negatywnych efektów psychosomatycznych, takich jak ograniczenie sprawności intelektualnej lub obniżenie odporności organizmu, co zwiększa podatność na choroby. Występujący dość powszechnie u studentów medycyny chroniczny deficyt snu istotnie wpływa na zwiększoną senność w ciągu dnia i prowadzi do przewlekłego zmęczenia. Materiał i metody Analizie poddano wyniki uzyskane u 60 studentów, których w zależności od średniego czasu trwania snu nocnego przez poprzednie 2–3 noce zakwalifikowano do 2 podgrup – IA (średnio 2,3±0,8 godz.) i IB (średnio 4,9±0,5 godz.). Grupę odniesienia stanowiło 50 studentów, których średni czas trwania snu nocnego w analizowanym okresie wynosił 7,5±0,62 godz. U wszystkich badanych wykonano rejestrację wzrokowych i słuchowych potencjałów wywołanych oraz ocenę sprawności sensomotorycznej, które są nieinwazyjnymi metodami badania czynności poznawczych. Wyniki Wykazano, że osoby ze średnim czasem trwania snu nocnego 2,3±0,8 godz. (podgrupa IA) charakteryzowały się gorszą szybkością i dokładnością reakcji na bodźce, a w efekcie istotnie gorszą (p < 0,001) sprawnością sensomotoryczną, niż osoby z podgrupy IB. W badaniu potencjałów wywołanych wykazano istotne (od p < 0,04 do p < 0,001) wydłużenie latencji wszystkich załamków związanych z postrzeganiem bodźców (N75) i koncentracją uwagi (P100, N135). Ponadto istotne wydłużenie wzrokowego załamka P100 i słuchowego załamka V było związane ze zmęczeniem psychofizycznym występującym w deprywacji snu. Wnioski Analiza wyników uzyskanych u studentów medycyny wykazała, że występujący w czasie sesji egzaminacyjnej deficyt snu jest ściśle związany z ubytkiem zdolności kognitywnych, co negatywnie wpływa na osiągnięcia akademickie. Uzyskane wyniki wskazują, że czas trwania snu nocnego jest czynnikiem różnicującym jakość zdolności poznawczych. Negatywny wpływ na przebieg procesów umysłowych ma również zmęczenie psychofizyczne. Med. Pr. 2023;74(1):27–40

Refine search results

Internet: zły czy dobry wychowawca? Z perspektywy procesów poznawczych

Rola przekonań w teoriach kryminologicznych i praktyce resocjalizacyjnej

SKUTECZNOŚĆ TRENINGÓW POZNAWCZYCH W GRUPIE OSÓB STARSZYCH – PRZEGLĄD BADAŃ

Wpływ aktywności fizycznej na sprawność poznawczą osób starszych

Rozwój kreatywności dzieci w okresie średniego dzieciństwa i jego uwarunkowania

Skuteczność treningów poznawczych w grupie osób starszych – przegląd badań

Wczesnodziecięce style przywiązania do opiekuna a osiągnięcia szkolne i funkcjonowanie społeczne uczniów

Od przypadkowości do bezradności. Aktywność poznawcza internautów w sprawach publicznych

Historia trzech zdań. Przemiany wewnętrzne w prozie Antoniego Czechowa

Aspekt poznawczy wczesnego wychowania językowego w kontekście autorskiej metody dialogu i narracji w terapii logopedycznej małego dziecka

Umysł zakorzeniony czy rozszerzony? Napięcie w koncepcji poznania usytuowanego

LEGAL TRANSLATION – A MULTIDIMENSIONAL ENDEAVOUR

Communication between a chemistry teacher and elementary school students with the use of a subject-dedicated website

Communication between a chemistry teacher and elementary school students with the use of a subject-dedicated website

Wpływ autorytetu literackiego na emocje odbiorcy podczas czytania poezji – omówienie wyników eksperymentu

Psychologia poznawcza w testach wiedzy - co można zrobić, aby zwiększyć prawdopodobieństwo celnego strzału?

Wpływ deprywacji snu na procesy poznawcze studentów medycyny w czasie sesji egzaminacyjnej