Search results

1

Konstytucja RP a ewolucja systemu wyborczego do Sejmu

100%

Sieklucki D.

|

2018

|

vol. 9

|

issue 26

77-91

PL

CEL NAUKOWY: Celem artykułu jest wskazanie znaczenia Konstytucji RP dla procesu ewolucji systemu wyborczego do Sejmu. PROBLEM I METODY BADAWCZE: Autor weryfikuje trzy hipotezy badawcze. Pierwsza – uchwalenie Konstytucji nie miało wpływu na proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu. Druga – uchwalenie Konstytucji miało istotny jakościowo wpływ na proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu. Trzecia – wpływ Konstytucji na proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu miał charakter wyłącznie formalny i proceduralny. Dla przeprowadzenia analizy autor zastosował trzy metody badawcze: ilościową, jakościową i systemową. PROCES WYWODU: Analiza jest podzielona na trzy części. W pierwszej autor przedstawia proces ewolucji regulacji konstytucyjnych dotyczących systemu wyborczego do Sejmu od początku lat 90. do uchwalenia Konstytucji w 1997 r. W drugiej analizuje proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu na tle procesu kształtowania regulacji konstytucyjnych. W trzeciej przedstawia znaczenie i wpływ zasady proporcjonalności zawartej w Konstytucji na kształt systemu wyborczego do Sejmu RP po 1997 r. WYNIKI ANALIZY NAUKOWEJ: W rezultacie prowadzonej analizy autor stwierdza, że uchwalenie Konstytucji miało wpływ na proces ewolucji systemu wyborczego do Sejmu, określony częściowo w drugiej i całkowicie w trzeciej hipotezie badawczej. WNIOSKI, INNOWACJE, REKOMENDACJE: Zasada proporcjonalności ogranicza możliwość zasadniczej zmiany systemu wyborczego do Sejmu, choć nie można jej wykluczyć w przyszłości. Regulacje konstytucyjne, szczególnie na początku lat 90., określiły i wyznaczyły demokratyczne standardy wyborów.

2

Zasada proporcjonalności w orzecznictwie TK i ETPC – analiza prawno-porównawcza

88%

Michalska M.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2022

|

vol. 13

|

issue 2

80-98

PL

Celem artykułu jest analiza prawno-porównawcza sposobu rozumienia zasady proporcjonalnego ograniczania praw i wolności jednostki przez Trybunał Konstytucyjny oraz przez Europejski Trybunał Praw Człowieka. Autorka dokonała komparatystycznego zestawienia wybranych wypowiedzi wskazanych organów sądowych odnoszących się do istoty, teoretycznych podstaw, struktury oraz praktycznego zastosowania koncepcji proporcjonalności, co pozwoliło wyróżnić podstawowe podobieństwa i różnice w jej postrzeganiu przez TK i ETPC. Główna teza pracy zakłada, że najistotniejsze i najdalej idące różnice dotyczą prezentowanej przez oba organy struktury testu proporcjonalności oraz pewnych praktycznych aspektów jego stosowania w okolicznościach konkretnych stanów faktycznych, jednakże sama istota oraz podbudowanie aksjologiczne pozostają w obu przypadkach zbliżone.

3

Rekompensata publiczna a inne środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów

88%

Sieradzka M.

internetowy Kwartalnik Antymonopolowy i Regulacyjny

|

2018

|

vol. 7

|

issue 6

77-87

PL

Analiza decyzji wydawanych w sprawach praktyk naruszających zbiorowe interesy konsumentów pozwala stwierdzić, że Prezes UOKiK coraz częściej „używa” środków, które w rozumieniu publicznego prawa konkurencji nie są typowymi instrumentami o charakterze represyjnym. Rekompensata publiczna pozwala organowi antymonopolowemu nakazać bądź zobowiązać przedsiębiorcę do podjęcia konkretnych (oznaczonych) działań wobec konsumentów. Może ona przybrać postać świadczenia materialnego lub o charakterze niematerialnym. Rekompensata publiczna ma na celu usunięcie trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów. Środek ten nie tylko musi być konieczny do usunięcia skutków praktyki, lecz także proporcjonalny do wagi i rodzaju naruszenia.

4

Medialna sfera publiczna we współczesnej Polsce – ocena z perspektywy modelu liberalno-przedstawicielskiego

63%

Piechocka A., Królicka B., Sojak R.

Studia Socjologiczne

|

2018

|

issue 3(230)

127-152

PL

Pluralistyczny dostęp poszczególnych partii i środowisk politycznych do mediów uznawany jest za jeden z fundamentów demokracji. Odwołując się do danych dotyczących obecności polityków w najważniejszych telewizyjnych i radiowych programach publicystycznych oraz danych dotyczących rynkowego zasięgu poszczególnych nadawców, artykuł analizuje wpływ, jaki poszczególne środowiska polityczne miały na polską medialną sferę publiczną w okresie od listopada 2015 do grudnia 2017 roku. Artykuł zmierza w stronę opisu normatywnego, dostarczającego odpowiedzi na pytanie, czy i w jakim stopniu poszczególne partie polityczne są nad- lub niedoreprezentowane w medialnej sferze publicznej. Odpowiedź umożliwia zestawienie uzyskanych danych z liberalno-przedstawicielskim modelem sfery publicznej we współczesnych demokracjach (Ferree, Gamson, Gerhards i Rucht 2002). Autorzy wnioskują, że polska sfera publiczna mieści się w demokratycznych standardach wyznaczonych przez przyjęte do analizy modele, choć zarówno nadawcy publiczni jak i prywatni mają problemy z zachowaniem odpowiedniego poziomu reprezentatywności różnych partii w swoich stacjach.

EN

Pluralistic access to media is widely recognized as one of the foundations of democracy. Drawing upon the data on the presence of politicians in the most inﬂuential television and radio political programmes as well as the data on viewership and listenership (from November 2015 to December 2017), the article examines the inﬂuence the parties have upon media public sphere in contemporary Poland. The article aims at the assessment of whether parties are over-or under-represented in the Polish media public sphere. The evaluation is achieved by setting the empirical data against the liberal-representative model of democratic public sphere described by Ferree, Gamson, Gerhards and Rucht (2002). upon media public sphere in contemporary Poland. The article aims at the assessment of whether parties are over-or under-represented in the Polish media public sphere. The evaluation is achieved by setting the empirical data against the liberal-representative model of democratic public sphere described by Ferree, Gamson, Gerhards and Rucht (2002). The authors argue that the Polish public sphere meets the democratic standards laid down in the theoretical models discussed in the article, despite the fact both public and private media experience certain problems with the adequate representation of various parties.

5

The Repressive Function of Migration Law and the Fairness and Effectiveness of the European Union’s Return Policy

63%

Markiewicz-Stanny J.

Krytyka Prawa. Niezależne studia nad prawem

|

2020

|

vol. 12

|

issue 4

121-141

PL

Celem badawczym niniejszej pracy jest określenie wpływu, jaki prawdopodobnie będzie miał represyjny charakter zmian wprowadzonych przez Komisję Europejską do dyrektywy 2008/115 na dwie podstawowe wartości polityki dotyczącej powrotów, tj. na sprawiedliwość i skuteczność tejże polityki. Podstawową tezą niniejszego studium jest to, że kierunek, w którym zmierza zmieniona wersja dyrektywy – przy założeniu, między innymi, rozszerzenia listy okoliczności pozwalających na zastosowanie zakazu wjazdu i na detencję – jest sprzeczny z deklarowaną sprawiedliwością polityki migracyjnej wobec obywateli państw trzecich. Jednocześnie skuteczność planowanych zmian wzbudza wątpliwości już na etapie projektu aktu. Rozważania te oparte są na zestawieniu proponowanych zmian z obecnie obowiązującymi przepisami prawa wiążącego, aktami prawa miękkiego Komisji oraz orzecznictwem TSUE. Efektem końcowym tych analiz jest odkrycie, że rozwiązania proponowane przez Komisję doprowadzą do nieuniknionego zwiększenia stosowania środków przymusu wobec nieregularnych migrantów w sposób, który zasadniczo przeczy deklarowanej sprawiedliwości i proporcjonalności działań UE. W tym kontekście skuteczność polityki w zakresie powrotów powinna być utożsamiana nie z odsetkiem powrotów, ale raczej z uznaną koniecznością ogólnej i doskonałej kontroli nieregularnych migrantów. Jednocześnie zmieniona wersja dyrektywy powrotowej przyczyni się do rozwoju już istniejącej tendencji do traktowania prawa migracyjnego jak narzędzia bezpieczeństwa i porządku publicznego oraz do stosowania środków prawa administracyjnego w taki sposób, by działały tak samo jak sankcja karna.

EN

The research objective of this paper is to determine the impact that the repressive nature of the European Commission’s amendments to Directive 2008/115 will likely have on the two basic values of the return policy, that is, its fairness and effectiveness. The basic thesis of this study is that the direction of the directive’s recast, assuming – inter alia – an extension of the list of circumstances for applying the entry ban and detention, is contrary to the declared fairness of the migration policy towards third-country nationals. At the same time, the effectiveness of the planned changes is already questionable at the stage of draft legislation. These considerations are based on a juxtaposition of the proposed changes with currently binding legislation, the Commission’s soft law and the case law of the CJEU. The final effect of these analyses is the finding that the solutions proposed by the Commission will lead to an inevitable increase in the use of coercive measures against irregular immigrants in a way that stands in fundamental contradiction to the declared fairness and proportionality of EU actions. In this context, the effectiveness of the return policy should not be identified with a percentage of returns, but rather with the recognised necessity of overall and perfect control over irregular migrants. At the same time, the Recast Return Directive will contribute to the development of an already existing tendency to treat migration law as an instrument of security and public order, and to use administrative law measures so that they function in a manner equivalent to that of a criminal sanction.

6

Zasada proporcjonalności w samorządowym prawie wyborczym

63%

Urbaniak K.

Przegląd Prawa Konstytucyjnego

|

2018

|

issue 4 (44)

37-56

PL

Korzystając ze swobody określenia systemu wyborczego do organów samorządu w prze- ważającej mierze postanowiono oprzeć go o zasadę proporcjonalności. Proporcjonalność wyborów obowiązuje bowiem w wyborach do rad gmin liczących ponad 20 tys. miesz- kańców, rad powiatów oraz sejmików województw. W efekcie powoduje to dominującą pozycję zasady proporcjonalności w kształtowaniu systemów wyborczych w wyborach samorządowych. W artykule poddano analizie zakres i kształt zasady proporcjonalno- ści wyborów stosowanej w praktyce w wyborach do organów samorządu terytorialnego, a także dokonano oceny adekwatność reprezentacji politycznej z punktu widzenia od- zwierciedlenia rozkładu głosów oddanych przez wyborców w głosowaniu oraz odchyle- nia tego rozkładu od reprezentacji proporcjonalnej.

EN

Taking advantage of the freedom to determine the electoral system for self-government bodies, it was largely decided to base it on the principle of proportionality. The propor- tionality of elections applies in the elections to municipal councils of communes with over 20,000 inhabitants, poviat councils and regional assemblies. As a result, this results in the dominant position of the principle of proportionality in shaping electoral systems in local government elections. The article analyzes the scope and form of the principle of proportionality of elections used in practice in elections to local self-government bod- ies, and also assessed the adequacy of political representation from the point of view of reflecting the distribution of votes cast by voters in the election and the deviation of this distribution from proportional representation.

7

The Legal Nature of Remuneration for Periods of Release From the Obligation to Perform Work for Trade Union Activists

63%

Mędrala M.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Iuridica

|

2021

|

vol. 95

101-113

PL

W ramach artykułu Autorka analizuje kwestię charakteru prawnego wynagrodzeń dla działaczy związkowych zwolnionych z obowiązku świadczenia pracy, których koszty pokrywane są przez pracodawców. Autorka zwraca uwagę na ostatnie rozszerzenie przez polskiego ustawodawcę uprawnień podmiotowych w tym zakresie także na inne niż pracownicy osoby wykonujące pracę zarobkową. Jej zdaniem wypłacane przez pracodawców wynagrodzenia z tych tytułów można kwalifikować jako świadczenia związane z pracą o charakterze społecznym (a nawet publicznym). Aktualne rozwiązania w tym zakresie pozostają zdaniem Autorki wątpliwe w kontekście zasady niezależności związków zawodowych oraz zasady proporcjonalności.

EN

In this article the Author analizes the issue of legal character of trade union activists released from work, covered by employers. The Author underlines the latest extension of subjective rights in this matter by Polish legislator to other than an employee persons who perform gainful work. In her opinion the remuneration for work, paid by employers at abovementioned basis may be qualified as work-related benefits of a social (even public) nature. In her opinion the current regulations in this matter are questionable in the light of the principle of the independence of trade unions and the principle of proportionality.

8

Proporcjonalność wartości dóbr a zasada współmierności obrony koniecznej w polskim prawie karnym

54%

Sosik R.

Ius Novum

|

2020

|

vol. 14

|

issue 4

66-79

EN

This paper presents the issue of the proportionality of interests in the context of the condition of commensurability of self-defence with the danger arising from an unlawful and direct attack on a specific interest protected by law. The aim of the study is to analyse this condition of commensurability by construing the notion of the necessary defence and by determining whether this condition implies an obligation to retain the proportion of the value of interests in conflict the case of specific defences to criminal liability. In order to achieve this goal, the author primarily employs the formal and dogmatic method as well as the method of analysing judicial decisions. While the condition of proportionality of interests is not expressly contained in the regulations governing the institution of self-defence in Polish criminal law, such an analysis seems justified, in particular, because of the view commonly held in the doctrine and case law whereby a glaring disproportion of interests is inadmissible in self-defence. In his analysis, the author presents a critical assessment of the aforementioned view.

PL

Niniejszy artykuł przedstawia problematykę proporcjonalności wartości dóbr w kontekście warunku współmierności obrony koniecznej do niebezpieczeństwa wynikającego z bezprawnego i bezpośredniego zamachu na określone dobro chronione prawem. Celem opracowania jest przeprowadzenie analizy owego warunku współmierności poprzez dokonanie wykładni pojęcia konieczności obrony oraz ustalenie czy z tego warunku wynika obowiązek zachowania proporcji wartości dóbr pozostających w kolizji w danej kontratypowej sytuacji. Aby osiągnąć zarysowany cel, autor artykułu posługuje się przede wszystkim metodą formalno-dogmatyczną oraz metodą analizy judykatury. Choć warunek proporcjonalności dóbr nie jest wyrażony expressis verbis w treści przepisów regulujących instytucję obrony koniecznej w polskim prawie karnym, taka analiza wydaje się być zasadna w szczególności z uwagi na powszechnie funkcjonujący w doktrynie oraz orzecznictwie pogląd jakoby rażąca dysproporcja dóbr była w obronie koniecznej niedopuszczalna. Autor w swojej analizie dokonuje krytycznej oceny wskazanego wyżej poglądu.

9

Zakaz ekscesywnego formalizmu a praktyka sądowa – uwagi na tle orzeczeń polskich sądów w sprawach cywilnych w świetle art. 6 EKPC

54%

Łazarska A.

Ius Novum

|

2020

|

vol. 14

|

issue 4

EN

The guarantee of the right to a fair trial (Article 6 ECHR) in the light of the Strasbourg case law implies the need for the court to fulfil all disclosure obligations that have a guarantee significance in terms of the right to a court and the prohibition of excessive formalism. The Strasbourg Court in the ECtHR judgments of 11 October 2018 in the case of Parol v. Poland, and of 28 March 2019 in the case of Adamkowski v. Poland, on the background of concurrent facts, stated that the rejection by civil courts of appeals of the applicants, persons deprived of liberty, was a manifestation of excessive formalism inadmissible under Article 6 ECHR. This decision was influenced by the fact that the applicants were not duly instructed by the court about the formal requirements related to lodging an appeal. These judgments are a clear signal to the courts that, when applying procedural law, one must make its interpretation friendly in terms of substance and in line with Convention on Human Rights so as not to violate the fair trial guarantee. Perhaps these judgments will become an important contribution to a wider discussion on the interpretation of procedural law and effective judicial protection. The problem lies not only in the law itself, but also in the lack of sufficient guarantees of its pro-Convention interpretation by the courts. Despite the upgrading of court buildings and their adaptation to the needs of clients, a meticulous attachment to the mechanical and routine application of procedural rules often prevails in courts.

PL

Z gwarancji prawa do rzetelnego procesu (art. 6 EKPC) na tle orzecznictwa strasburskiego wynika konieczność dopełnienia przez sąd wszelkich obowiązków informacyjnych, które mają gwarancyjne znaczenie w aspekcie prawa do sądu, oraz zakaz ekscesywnego formalizmu. Trybunał strasburski w wyrokach ETPCz z 11 października 2018 r. w sprawie Parol przeciwko Polsce, z 28 marca 2019 r. w sprawie Adamkowski przeciwko Polsce na tle zbieżnego stanu faktycznego stwierdził, że odrzucenie przez sądy cywilne apelacji skarżących, osób pozbawionych wolności, stanowiło przejaw niedopuszczalnego na gruncie art. 6 EKPC nadmiernego formalizmu. Na takim rozstrzygnięciu zaważył fakt, że skarżący nie zostali należycie pouczeni przez sąd o wymogach formalnych związanych z wnoszeniem apelacji. Wyroki te stanowią wyraźny sygnał dla sądów, że stosując prawo procesowe, trzeba dokonywać jego materialnoprzyjaznej, prokonwencyjnej wykładni, aby nie naruszyć gwarancji fair trial. Być może orzeczenia te staną się ważnym przyczynkiem do szerszej dyskusji na temat wykładni prawa procesowego oraz efektywnej ochrony sądowej. Problem leży bowiem nie tylko w samym prawie, lecz także w braku dostatecznych gwarancji jego prokonwencyjnej wykładni przez sądy. Mimo unowocześnienia budynków sądowych i przystosowania ich dla potrzeb interesantów, w sądach nierzadko dominuje skrupulatne przywiązanie do mechanicznego i rutynowego stosowania przepisów proceduralnych.

10

Analogia w służbie realizmu metafizyki i antropologii

51%

Krzanowski J.

Tarnowskie Studia Teologiczne

|

2013

|

vol. 32

|

issue 2

EN

1. In this article we presented a metaphysical analysis of the analogy, presenting it as an essential condition for ontological and cognitive realism.2. We use analogy every day, both in philosophy and in ordinary life, expressing ourselves, description of reality, etc.3. The analogy is briefly saying “similarity of dissimilar”.4. The analogy occurs in the ontological, cognitive and language aspect (predication), providing them with realism. The main aspect is the aspect of the ontic.5. Apart from realistic analogy, there is also the analogy in poetry and language of mysticism, called a metaphor or parable. However, it is connected with subjective and experiential human world.6. The analogy exists primarily as a way of cognition, which reveals ontological pluralism of the world. This cognition is a reflection of analogical being in terms of its constituent compositions and both intra-being (integrating parts, essence and existence, substance and accidents, matter and form, act and potency, etc.) and inter-beings relations.7. The analogy of cognition is realized as: metaphorical analogy, analogy of attribution and the analogy of general and transcendental proportionality.8. In the predication we have to deal with analogy of predicates and the analogy of the predicate rule.9. The analogical inference is an extension of analogy of predication.

PL

1. W niniejszym artykule przedstawiliśmy analizę metafizyczną analogii, ukazując ją jako nieodzowny warunek realizmu bytowego i poznawczego.2. Analogią posługujemy się na co dzień i to zarówno w filozofii, jak i w zwykłym życiu, wyrażaniu się, opisie rzeczywistości itd.3. Analogia to najkrócej mówiąc „podobieństwo w niepodobieństwie”.4. Analogia występuje w aspekcie bytowym, poznawczym i językowym (orzekanie), zapewniając im realizm. Podstawowym aspektem jest aspekt bytowy.5. Analogia metaforyczna (metafora, parabola etc.) może też występować w funkcji pozarealistycznej, w poezji lub w języku mistyki. Wówczas bardziej jest związana ze sferą subiektywną i przeżywaniową człowieka.6. Analogia występuje przede wszystkim jako sposób poznania, który ujawnia nam pluralizm bytowy świata. To poznanie jest odzwierciedleniem analogicznego bytu i to w aspekcie jego konstytutywnych złożeń i relacji tak wewnątrzbytowych (części integrujące, istota i istnienie, substancja i przypadłość, materia i forma, akt i możność etc.), jak i międzybytowych.7. Analogia poznania realizuje się jako: analogia metaforyczna, atrybucji, proporcjonalności ogólnej i transcendentalnej.8. W orzekaniu mamy do czynienia z analogią orzeczników i samego orzekania.9. Rozwinięciem analogii orzekania jest analogia wnioskowania.

11

PARADOKS SPRAWIEDLIWOŚCI SPOŁECZNEJ: RÓWNOŚĆ ZASAD NIERÓWNOŚCI

51%

Sztompka P.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2012

|

vol. 74

|

issue 4

239-255

EN

The idea of justice has been present in social and political thought since Antiquity. It is also often to be found in common sense discourse, particularly in the context of protest, contestation and revolutionary movements inspired by the perception of injustice. But the meaning of the concept is neither obvious nor simple. The purpose of the paper is the analysis and explication of the concept of justice informed by the Aristotelian intuition of proportionality. The author distinguishes five varieties of justice and respective normative principles: distributive, communicative, retributive, transactional and attributive. In each case the demand for equality, often associated with the idea of justice, is shown to be untenable. Equality is relevant only as a meta-principle that rules the application of all five principles of justice. The proposed definition treats justice as the equality of principles generating multidimensional inequality, unavoidable and indispensable in social life.

PL

Pojęcie sprawiedliwości występuje w myśli społecznej i politycznej od czasów starożytnych. Bardzo często odnajdujemy je także w myśleniu potocznym, zwłaszcza w kontekście protestów, kontestacji czy ruchów rewolucyjnych skierowanych przeciwko odczuwanej niesprawiedliwości. Jego znaczenie nie jest jednak ani jasne, ani proste. Celem artykułu jest analiza i eksplikacja sensu pojęcia sprawiedliwości obierająca za punkt wyjścia arystotelesowską ideę właściwej proporcji. Rozróżnione zostaje pięć rodzajów sprawiedliwości i pięć odpowiednich zasad normatywnych: sprawiedliwość dystrybutywna, komunitatywna, retrybutywna, transakcyjna i atrybutywna. W wypadku każdego rodzaju odrzucona zostaje intuicja często wiązana ze sprawiedliwością: postulat równości. Równość ma sens jedynie jako metazasada odnosząca się do stosowania wszystkich zasad sprawiedliwości. Sprawiedliwość to w myśl proponowanej definicji równość zasad generujących wieloraką i konieczną w życiu społecznym nierówność.

12

Threshold of Justification of Emergency Regulations: On Coherentism Requirement for the Justification of Measures Adopted in the Czech Republic during the COVID-19 Pandemic

51%

Ondřejek P.

Archiwum Filozofii Prawa i Filozofii Społecznej

|

2021

|

issue 2(27)

41-53

PL

Artykuł dotyczy uzasadniania powszechnie obowiązujących aktów prawnych w państwie prawa. „Stan wyjątkowy” spowodowany pandemią COVID-19 nadaje nowy wymiar kwestii uzasadnienia. Praktyka przyjęta w Republice Czeskiej w 2020 r. nie odzwierciedlała nawet minimalnych wymogów dotyczących uzasadnienia środków nadzwyczajnych, co spowodowało problemy zarówno w praktyce stosowania przyjętych środków, jak i w późniejszej kontroli sądowej. W artykule podjęto próbę wskazania odpowiedniego poziomu uzasadnienia, określanego mianem progu uzasadnienia i opartego na koherencyjnej teorii uzasadnienia epistemicznego. U podstaw takiego uzasadnienia leży założenie, że poszczególne przesłanki uzasadnienia można znaleźć z jednej strony w uzasadnieniach aktów prawnych, a z drugiej zaś w różnych relewantnych informacjach dostępnych dla adresatów. Wszystkie te przesłanki powinny tworzyć spójną całość i to one powinny ostatecznie legitymizować ograniczenia wolności jednostek. W końcowej części artykułu omówiono znaczenie progu uzasadnienia dla kontroli proporcjonalności, a nawet racjonalności prawa.

EN

The article deals with justification of generally binding legal acts as part of a state governed by the rule of law. The “state of exception” caused by the COVID-19 pandemic adds a new dimension to the issue of justification. The practice prevailing in the Czech Republic in 2020 did not reflect even the minimum requirements for justifying emergency measures, which brought on problems both in the practical application of the adopted measures and in their subsequent judicial review. The article attempts to find an appropriate level of justification, referred to as the threshold of justification and based on the coherentist theory of epistemic justification. The basis of such justification lies in the idea that individual grounds for justification can be found in the explanatory reports of the legislation, on the one hand, and in various pieces of relevant information available to the addressees, on the other hand. All these reasons should form a coherent whole and they should ultimately legitimize restrictions on the freedom of individuals. The final part of the article describes the importance of the threshold of justification for the review of proportionality and even reasonableness of the law.

13

Pozbawienie życia napastnika w obronie koniecznej a katalog dóbr prawnych podlegających ochronie

51%

Grudecki M., Kleszcz M.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2020

|

vol. 3

|

issue XX

135-152

PL

Artykuł jest poświęcony problematyce pozbawienia życia napastnika w obronie koniecznej. Rozważania prowadzone są w oparciu o wykładnię art. 25 § 2 Kodeksu karnego, z którego wynika, że sposób obrony musi być współmierny do niebezpieczeństwa zamachu. Autorzy poszukują katalogu dóbr, których można bronić godząc w życie napastnika. Analizują ponadto art. 2 ust. 2 lit. a Europejskiej Konwencji Praw Człowieka, zgodnie z którym pozbawienie życia nie będzie uznane za sprzeczne z tym artykułem, jeżeli nastąpi w wyniku bezwzględnego koniecznego użycia siły w obronie jakiejkolwiek osoby przed bezprawną przemocą. Autorzy zwracają uwagę na rolę tego przepisu w interpretacji znamion obrony koniecznej, zwłaszcza znamienia współmierności sposobu obrony do niebezpieczeństwa zamachu. W artykule definiują ponadto pojęcie kontratypu oraz scharakteryzowali krótko pozostałe znamiona obrony koniecznej.

EN

The article is devoted to the issue of killing an attacker in self-defense. The considerations are based on the interpretation of Article 25 § 2 of the Penal Code, from which it follows that the method of defense must be commensurate with the danger of attack. The authors are looking for a catalog of legal interests that can be defended by harming the attacker’s life. They also analyze Article 2 (2a) European Convention of Human Rights, according to which deprivation of life shall not be regarded as inflicted in contravention of this Article when it results from the use of force which is no more than absolutely necessary in defence of any person from unlawful violence. The authors draw attention to the role of this provision in the interpretation of the signs of necessary defense, especially the sign of proportionality of the means of defense to the danger of assassination. In the article, they also defined the concept of a countertype (justification) and briefly characterized the remaining features of necessary defense

14

Ograniczenia praw i wolności obywatelskich w dobie pandemii Covid-19 w świetle charakterystyki prawa jako systemu

51%

Wentkowska A., Tkacz S.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. 1

|

issue XXI

117-133

EN

The time of COVID- 19 pandemia presents a number of challenges for policymakers and enforcement of law. On the one hand, they are related to the need to quickly respond to threats concerning the spread of the epidemic, on the other hand, the need to maintain standards related to the obligation to implement the values of law. The measures taken to protect the life and health of citizens, in particular the restrictions introduced by executive acts, undoubtedly undermine the assumption that the law creates a system. The first part of the article present philosophical and legal reference to the issues of law-making in the time of pandemia. The second part contains a study of cases of the Ombudsman. The text ends with short reflections presented as a summary.

PL

W niniejszym opracowaniu zajmiemy się rozwiązaniami przyjętymi przez prawodawcę w Polsce w dobie pandemii w celu udzielenia odpowiedzi na pytanie, czy sprostał on wyzwaniom związanym z realizacją w tych czasach zasady państwa prawnego. W pierwszej części artykułu przedstawione zostanie filozoficzno-prawne i konstytucyjno-prawne odniesienie do problematyki stanowienia prawa w dobie pandemii COVID-19. Druga zawiera studium przypadków, które stanowiły przedmiot wystąpień Rzecznika Praw Obywatelskich. Tekst zamykają krótkie przemyślenia przedstawione tytułem podsumowania.

15

PROBLEM ANALOGATU GŁÓWNEGO W ANALOGII PROPORCJONALNOŚCI WŁAŚCIWEJ TRANSCENDENTALNEJ A DOWODZENIE ISTNIENIA BOGA

51%

Czajczyk A.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2016

|

vol. 59

|

issue 1

83-97

EN

The main thesis of this article can be expressed by way of the statement that this work is not a study of the structure of transcendental analogy of proper proportionality (the relationship of analogate – analogon), but that of a similar structure built upon the notion of “being” (the ratio of the essence – the existence). This is the basis for establishing the existence of the main analogate. The study draws attention to the plane of ontological realism, a notion on which M.A. Krąpiec authored the concept of transcendental analogy of proper proportionality. Therein, one can find the three descriptions of the primary analogate. The first tier of this is an analysis of how to implement the same transcendental relationship amongst all, above all, the relationship of being – being. The second tier is an analysis of radiated domestic perfection [ustopniowania]. The third tier is met by way of the analysis of existence as an act – this constituting “being”. In the first case, the emphasis is on the similarity overlap transcendental relationships, based on a common analogonie. The second is built upon the impossible analogates. These being sourced in the nonidentity analogate and analogon. The third is constructed upon the fact that the existence of the act cannot be explained by the elements inducing internal governance [wewnątrzbytowe]. Due to the last, in the first case, the analogate main reasoning appears to be sufficient to realize the same transcendental relationship in living entities. With regard to the second, maximal domestic perfection serves as the reason justifying the ontological diversity within the third as being of sufficient reason to update. These roads of investigation towards determining the primary analogate should not be considered separately, since in no case can one of the notions be ignored in ascertaining whether such is an analogate or an analogon. Yet such a study can be understood only in terms of serving as justification for the claim that “being” derives both from the “essence” (analogate) and from the “existence” (analogon), and also from the same path, that the transcendental is related to the determination of the primary analogate.

PL

Główna teza artykułu wyraża się w stwierdzeniu, że to nie struktura analogii proporcjonalności właściwej transcendentalnej (relacja analogat – analogon), ale analogiczna struktura bytu (relacja istota – istnienie) jest podstawą dla stwierdzenia istnienia analogatu głównego. W pracy zwraca się uwagę na te płaszczyzny bytowego realizmu, w oparciu o które M.A. Krąpiec, autor koncepcji analogii proporcjonalności właściwej transcendentalnej, dochodzi do stwierdzenia istnienia analogatu głównego. Pierwsza to analiza analogicznego sposobu realizacji relacji transcendentalnych, przede wszystkim relacji istota – istnienie. Druga to analiza ustopniowania doskonałości bytowych. Trzecia to analiza istnienia jako aktu konstytuującego byt. W pierwszym wypadku akcent kładziony jest na podobieństwo zachodzenia relacji transcendentalnych, oparte na wspólnym analogonie, w drugim na niepodobieństwo analogatów mające swe źródło w nietożsamości analogatu i analogonu, w trzecim na sam fakt, że istnienia jako aktu nie da się wytłumaczyć przez elementy wewnątrzbytowe. W związku z czym w pierwszym wypadku analogat główny jawi się jako racja dostateczna analogicznego realizowania się relacji transcendentalnych w bytach, w drugim zaś jako maximum doskonałości bytowych, jako racja uzasadniająca różnorodność bytową, w trzecim jako racja dostateczna aktualizowania bytu. Tych dróg dochodzenia do stwierdzenia analogatu głównego nie należy jednak traktować oddzielnie, gdyż w żadnym wypadku nie pomija się któregoś z elementów: analogatu czy analogonu, a jedynie chodzi o uzasadnienie tezy, że zarówno od strony istoty (analogat), jak i od strony istnienia (analogon), a także od strony samej relacji transcendentalnej można dojść do stwierdzenia istnienia analogatu głównego.

16

Zasada proporcjonalności przy wymierzaniu kar pieniężnych za naruszenie przepisów prawa konkurencji. Analiza metody obliczania wysokości kar pieniężnych nakładanych na przedsiębiorstwa na przykładzie Unii Europejskiej, Turcji oraz Polski

51%

Kłoczko A.

|

2016

|

vol. 5

|

issue 1

124-133

PL

Artykuł przedstawia problematykę związku zasady proporcjonalności i indywidualizacji kary z metodą obliczania wysokości nakładanych na przedsiębiorców kar pieniężnych za naruszenie przepisów prawa konkurencji, na podstawie artykułu 106 ustawy o ochronie konkurencji i konsumentów. Zgodnie z przyjętym ugruntowanym orzecznictwem TSUE, przy określaniu kwoty bazowej do obliczenia wysokości nałożonej kary, możliwe jest przyjęcie rozwiązania, które uwzględnia zarówno całkowity obrót osiągany przez przedsiębiorstwo wskazujący na jego siłę rynkową, jak i część danego obrotu, pochodzącą ze sprzedaży produktów objętych naruszeniem, która wskazuje na zakres naruszenia. Zgodnie z orzecznictwem TSUE, chociaż art. 23 ust. 2 rozporządzenia nr 1/2003 pozostawia Komisji szeroki zakres uznania, to jednak ogranicza on możliwość korzystania z niego, określając obiektywne kryteria, które Komisja jest zobowiązana stosować. Prezes Urzędu Ochrony Konkurencji i Konsumentów w swojej dotychczasowej praktyce decyzyjnej przy obliczaniu wartości nakładanej na przedsiębiorstwo kary brał pod uwagę cały obrót osiągnięty przez przedsiębiorcę w roku poprzedzającym rok nałożenia kary, niemiej jednak metoda ta wiązała się w wielu przypadkach z niezasadną wielkością nałożonej kary, która w postępowaniu odwoławczym przed sądem powszechnym była wielokrotnie zmniejszana. W tym zakresie Sądy niejednokrotnie wskazywały na potrzebę respektowania zasady proporcjonalności i indywidualizacji kary poprzez odniesienie kwoty bazowej nakładanej na przedsiębiorstwo kary do wielkości przychodu przedsiębiorcy uzyskanego ze sprzedaży dóbr lub usług z segmentu rynku objętego zakazaną praktyką.

EN

This paper analyses the compatibility with the principle of proportionality and the principle of fine individualisation of the fine calculation methodology used under Article 106 of the Polish Competition and Consumer Protection Act. According to established CJEU jurisprudence, when calculating a fine it is possible to refer to either the company’s entire turnover, which indicates the company’s market power, or to the amount gained from sales of products covered by the infringement. It is apparent from CJEU jurisprudence that although Article 23(2) of Regulation No. 1/2003 leaves the Commission discretion as to setting the amount of fines, it nevertheless also limits the exercise of that discretion by establishing objective criteria to which the Commission must adhere. Hence, the amount of a competition law fine is subject to a quantifiable and absolute ceiling in the EU, with the result being that the its maximum amount can be determined in advance. The exercise of that discretion is also limited by the rules of conduct which the Commission imposed upon itself, in particular in the 2006 Guidelines. Point 13 of the 2006 Guidelines states, ‘[i]n determining the basic amount of the fine to be imposed, the Commission will take the value of the undertaking’s sales of goods or services to which the infringement directly or indirectly… relates in the relevant geographic area within the EEA’. By contrast, the UOKiK President in his/her decision-making practice calculates the fine by taking into account a company’s entire turnover from the preceding financial year. This methodology often results in unreasonably high fines that are challenged and later reduced by the courts. Judges frequently state that in light of the principle of proportionality and individualization of fines, there is a need when setting individual fines to refer solely to that undertaking’s revenue from the sale of the goods or services from the relevant market covered by the anticompetitive practice.

17

The “living together” argument in the European Court of Human Rights case-law

38%

Pagotto T.

Studia z Prawa Wyznaniowego

|

2017

|

vol. 20

9-34

EN

This article analyses the three cases where the argument of “living together” was engaged by the ECtHR and accepted as a legal justification for the prohibition of the full-face veils (burqa and niqab): SAS v. France (2014), Belcacemi and Oussar v. Belgium (2017), and Dakir v. Belgium (2017). It analyses the proposed concept of “living together” itself, explaining its content and its development in the French and Belgian contexts. The paper argues that there is a lack of a robust legal analysis sufficient to legitimize this new argument. Finally, it makes the case for more fact-oriented decisions and the need for the Court to engage in evaluating all the knowledge it obtains, including empirical material brought by the third parties’ interventions. This could be beneficial for two reasons: facilitating the application of the proportionality test and protecting the Court itself from dangerous challenges to its authority.

PL

Artykuł analizuje trzy sprawy, w których Europejski Trybunał Praw Człowieka użył argumentu odwołującego się do życia razem (living together), akceptując go jako uzasadnienie dla zakazu zasłaniania twarzy (burqa i niqab): SAS v. France (2014), Belcacemi and Oussar v. Belgium (2017) oraz Dakir v. Belgium (2017). Analizie poddane jest samo pojęcie „życia razem” w celu wyjaśnienia jego znaczenia i rozwoju we francuskim i belgijskim kontekście. Zdaniem Autorki brakuje pogłębionych analiz prawnych, które wystarczająco uzasadniałyby stosowanie tego nowego argumentu. Artykuł zamyka postulat bardziej skrupulatnego uwzględniania okoliczności faktycznych przy podejmowaniu decyzji. Podkreśla się przy tym, że Trybunał powinien w pełniejszym zakresie brać pod uwagę całokształt posiadanych informacji, włączając w to materiał empiryczny dostarczany przez podmioty interweniujące na zasadzie strony trzeciej. Byłoby to korzystne z dwóch powodów: ułatwiałoby zastosowanie testu proporcjonalności oraz chroniłoby Trybunał przed niebezpiecznym podważaniem jego autorytetu.

18

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w przypadku braku możliwości korekty deklaracji z uwagi na przedawnienie zobowiązania podatkowego

38%

Modzelewski W., Rogalska B.

Doradztwo Podatkowe Biuletyn Instytutu Studiów Podatkowych

|

2020

|

vol. 5(285)

4-8

EN

The taxpayer must not legally apply a view, ensuing from interpretation of the national laws, which would oppose the essence of the value-added tax under the EU laws and would not be correspondent with its basic characteristics. The argument that, in an intent to have the output tax reduced by the input tax, the taxpayer would have to disclose the output tax once again, would be tantamount to application of a tax rate different to the one applied by other taxpayers who perform analogous supplies. Application of diverse rates to the same actions–supplies of electricity and natural gas–would moreover result in distorted competition, taking into account that the other entrepreneurs use the rate of 23% in respect of the same actions. A possibility to selectively apply a lower rate, in the context of those used by the other entities and given the assumption that the taxpayer ought to tax the actions performed, de facto, at the rate 46%, would conflict with the rules of competition between economic entities under the same rules.

PL

Podatnik nie może legalnie stosować poglądu wynikającego z interpretacji prawa krajowego, który zaprzeczałby istocie podatku od wartości dodanej wynikającej z prawa UE i nie odpowiadałby zasadniczym jego cechom. Teza, jakoby podatnik, mając zamiar pomniejszyć podatek należny o podatek naliczony, musiałby ponownie (po raz drugi) wykazać podatek należny, byłaby równoznaczna z zastosowaniem odmiennej stawki podatku niż ta, którą stosują inni podatnicy dokonujący analogicznych dostaw. Stosowanie zróżnicowanych stawek w stosunku do tych samych czynności – dostaw energii elektrycznej i gazu ziemnego spowodowałoby ponadto zakłócenie konkurencji, biorąc pod uwagę fakt, że inni przedsiębiorcy z tytułu tych samych czynności stosują stawkę 23%. Możliwości selektywnego zastosowania stawki niższej w stosunku do innych podmiotów przy założeniu, że podatnik powinien opodatkować dokonane czynności de facto według stawki 46%, kłóciłaby się z regułami konkurowania podmiotów gospodarczych na tych samych zasadach.

19

Subiektywne komponenty czynu a bezprawność i okoliczności ją wyłączające. Kilka uwag o przyjmowanych w piśmiennictwie karnistycznym płaszczyznach i metodach analizy subiektywnych elementów bezprawności

26%

Kardas P.

Acta Iuris Stetinensis

|

2018

|

issue 21

7-43

PL

W opracowaniu przedstawiono aktualny stan analiz dogmatycznych w odniesieniu do zagadnienia tzw. subiektywnych komponentów: czynu, bezprawności oraz okoliczności wyłączających bezprawność. W pierwszej kolejności przedstawiono rekonstrukcyjne uwagi dotyczące obecnego stanu badań nad problematyką komponentów subiektywnych w strukturze czynu, bezprawności oraz okoliczności wyłączających bezprawność. Na bazie zarysowanej dychotomii prezentowanych w polskiej teorii prawa karnego ujęć – obiektywnego oraz subiektywnego – zarysowano część płaszczyzn, na których dokonywać należy analizy oraz weryfikacji koncepcji odnoszących się do funkcji i znaczenia komponentów subiektywnych w ramach karnoprawnych ujęć: czynu, bezprawności oraz okoliczności wyłączających bezprawność. Odwołując się do płaszczyzny teoretycznej, normatywnej, dogmatycznej oraz strukturalnej, przedstawiono wady i zalety konkurencyjnych koncepcji. W podsumowaniu zamieszczono propozycję zobiektywizowanego ujęcia świadomości, jako jednej z właściwości opisywanego w ustawie zachowania, stanowiącego możliwy kierunek rozwiązania paradoksów łączących się immanentnie z prezentowanymi dotychczas w polskim piśmiennictwie konkurencyjnymi ujęciami analizowanego zagadnienia.

EN

The paper presents the current state of dogmatic analysis in relation to the issue of the so-called subjective components: act, unlawfulness and circumstances excluding unlawfulness. First of all reconstructive remarks concerning the current state of research on the subject matter of subjective components in the structure of the act, unlawfulness and circumstances excluding unlawfulness were presented. On the basis of the outlined dichotomy of the conceptual and objective perspectives presented in the Polish criminal law theory, some areas have been outlined for analysis and verification of concepts relating to the function and meaning of subjective components within the framework of criminal legal actions, unlawfulness and circumstances excluding unlawfulness. Referring to the theoretical, normative, dogmatic and structural levels, the advantages and disadvantages of competing concepts are presented. The summary contains an offer of objectivized recognition of consciousness as one of the properties described in the Behavior Act, constituting a possible direction of solving the paradoxes immanently combining with the previously presented in the Polish literature competing perspectives of the analyzed issue.

Refine search results

Konstytucja RP a ewolucja systemu wyborczego do Sejmu

Zasada proporcjonalności w orzecznictwie TK i ETPC – analiza prawno-porównawcza

Rekompensata publiczna a inne środki usunięcia trwających skutków naruszenia zbiorowych interesów konsumentów

Medialna sfera publiczna we współczesnej Polsce – ocena z perspektywy modelu liberalno-przedstawicielskiego

The Repressive Function of Migration Law and the Fairness and Effectiveness of the European Union’s Return Policy

Zasada proporcjonalności w samorządowym prawie wyborczym

The Legal Nature of Remuneration for Periods of Release From the Obligation to Perform Work for Trade Union Activists

Proporcjonalność wartości dóbr a zasada współmierności obrony koniecznej w polskim prawie karnym

Zakaz ekscesywnego formalizmu a praktyka sądowa – uwagi na tle orzeczeń polskich sądów w sprawach cywilnych w świetle art. 6 EKPC

Analogia w służbie realizmu metafizyki i antropologii

PARADOKS SPRAWIEDLIWOŚCI SPOŁECZNEJ: RÓWNOŚĆ ZASAD NIERÓWNOŚCI

Threshold of Justification of Emergency Regulations: On Coherentism Requirement for the Justification of Measures Adopted in the Czech Republic during the COVID-19 Pandemic

Pozbawienie życia napastnika w obronie koniecznej a katalog dóbr prawnych podlegających ochronie

Ograniczenia praw i wolności obywatelskich w dobie pandemii Covid-19 w świetle charakterystyki prawa jako systemu

PROBLEM ANALOGATU GŁÓWNEGO W ANALOGII PROPORCJONALNOŚCI WŁAŚCIWEJ TRANSCENDENTALNEJ A DOWODZENIE ISTNIENIA BOGA

Zasada proporcjonalności przy wymierzaniu kar pieniężnych za naruszenie przepisów prawa konkurencji. Analiza metody obliczania wysokości kar pieniężnych nakładanych na przedsiębiorstwa na przykładzie Unii Europejskiej, Turcji oraz Polski

The “living together” argument in the European Court of Human Rights case-law

Prawo do odliczenia podatku naliczonego w przypadku braku możliwości korekty deklaracji z uwagi na przedawnienie zobowiązania podatkowego

Subiektywne komponenty czynu a bezprawność i okoliczności ją wyłączające. Kilka uwag o przyjmowanych w piśmiennictwie karnistycznym płaszczyznach i metodach analizy subiektywnych elementów bezprawności