Results found: 2

Search results

Search:
in the keywords: przemiany języka

Sort By:

Limit search:

Językowy wymiar mediatyzacji rzeczywistości

100%

Smoleń-Wawrzusiszyn M.

Roczniki Humanistyczne

2014

vol. 62

issue 6: Językoznawstwo

059-073

Intensywny rozwój mediów masowych nie pozostaje bez wpływu zarówno na współczesną komunikację językową Polaków, jak i na system polszczyzny. Wpływ ten jest rozpatrywany przez lingwistów na wielu płaszczyznach i w różnych ujęciach, ale szczególnie dużo miejsca wciąż poświęca się znamionom komunikacji w Internecie. W prezentowanym artykule problematyka zależności przemian językowych uwarunkowanych mediatyzacją życia społeczno-kulturalnego dotyczy modyfikacji semantycznych oraz słowotwórczych. Rozważana jest m.in. kwestia zmiany statusu normatywnego połączeń uznawanych dotychczas za pleonazmy: rzeczywistość realna i fakt autentyczny, które w realiach mediatyzacji stają się jednostkami opozycyjnymi wobec nowych pojęć, takich jak rzeczywistość wirtualna czy fakt medialny. Przedmiotem omówienia jest również niemal reprezentatywny dla ery mediatyzacji neologizm prawdoid, który wyrażą specyfikę przekazów typowych dla dziennikarstwa tabloidowego.

The intensive mass media development, typical of the 21st century, has a significant influence both on contemporary language communication and the Polish language system. This influence is discussed by linguists at many levels and from different perspectives. Yet, the attributes of the Internet communication are subject to the most extensive debate. This article focuses mainly on the issue of language change as conditioned by the mediatisation of the socio-cultural life. Language change as discussed hereby concerns transformations in the field of semantics and word-formation. Problems addressed in the article include, among others the issue of changes in the normative status of the connections hitherto considered as pleonasms, e.g. real reality and authentic fact. In the context of mediatisation, such pleonastic expressions function in oppositional to such new concepts as virtual reality or media fact. Furthermore, the article discusses a neologism which is virtually an icon of the mediatisation era, namely “prawdoid” [truthoid] that expresses the specificity of messages typical of tabloid journalism.

Elend und Gelobtes Land – Bedeutungswandel oder Lesartenprofilierung?

80%

Ulrich W.

Wortfolge. Szyk Słów

2021

issue 5

1-28

Opierając się na występującym w Fauście J.W. Goethego leksemie Fräulein oraz wielu innych wyrażeniach pochodzących z XVI-wiecznego języka wczesno-nowo-wysoko-niemieckiego, takich jak: Elend oraz Gelobtes Land, autor artykułu wykazuje, iż tradycyjna teoria historycznego dryfu semantycznego, kontrastująca ze sobą dawne, nieużywane już dzisiaj znaczenie słowa z jego nowym, aktualnym znaczeniem, okazuje się zbyt prosta. Przyjmując przeciwne stanowisko dotyczące leksykalnych przemian zachodzących w języku, autor artykułu stawia tezę o diachronicznej polisemii, zgodnie z którą w miarę upływu czasu semantyczne cechy leksemów zostają często uporządkowane na nowo, w efekcie czego wiele znaczeń zanika, a w ich miejsce pojawiają się nowe. Częstotliwość użycia może się zmienić, znaczenia główne stają się pobocznymi i na odwrót. Poszczególne cechy mogą przy tym ulec zatarciu lub całkowicie zaniknąć, mogą także pojawić się nowe. Czytając teksty, w których występują słowa odsyłające do rzadko występujących znaczeń, pomocne mogą być zatem: wrażliwość semantyczna oraz świadomość językowa – w jej trzech wariantach: polisemicznym, morfologicznym oraz kolokacyjnym. Rozwijanie świadomości językowej winno odbywać się na lekcjach z zakresu języka w ramach edukacji szkolnej.

The word Fräulein in Goethes Faust and many other early modern high German words of the 16th century such as Elend and Gelobtes Land bring to view, that the traditional theory of semantic shift is far too simple with the opposition of an old meaning, that is no longer used today, and a new meaning, that is usual nowadays. Instead of this theory of lexical language change the thesis of a „diachronic polysemy“ is set up and verified: the semantic features contained by lexical items often are arranged into new structures throughout history, backgrounding and foregrounding complete meanings. The frequency of use can switch: main meanings can become secondary meanings and the other way around. In the process separate features can fade or disappear and other ones can be added. If reading texts containing words the meanings of which have become rare it is helpful for the reader to have semantic sensibility and language awareness in the three variants: polysemous awareness, morphological awareness and collocative awareness. Teaching language at school the development of these abilities should be supported and energetically advanced.

An Beispielen wie Fräulein in Goethes Faust und vielen Ausdrücken aus dem Frühneuhochdeutschen des 16. Jahrhunderts wie Elend und Gelobtes Land wird gezeigt, dass die traditionelle Theorie des historischen „Bedeutungswandels“ mit der Gegenüberstellung von alter, heute nicht mehr gebräuchlicher Bedeutung eines Wortes und neuer, gegenwärtig verwendeter Bedeutung zu einfach ist. Dieser Beurteilung des lexikalischen Sprachwandels wird die These von einer „diachronen Polysemie“ gegenübergestellt, nach der die semantischen Merkmale von Lexemen im Laufe der Geschichte häufig neu geordnet werden, mit Zurücktreten und Vordringen ganzer Bedeutungen. Die Gebrauchsfrequenz kann wechseln, Hauptbedeutungen können zu Nebenbedeutungen werden und umgekehrt. Dabei können einzelne Merkmale verblassen oder ganz verschwinden und andere neu hinzukommen. Beim Lesen von Texten mit selten gewordenen Wortbedeutungen sind deshalb semantische Sensibilität und Sprachbewusstheit in den drei Varianten polysemische, morphologische und kollokative Sprachbewusstheit hilfreich. Ihre Entwicklung sollte im Sprachunterricht der Schulen gefördert werden.

Refine search results

1 Roczniki Humanistyczne

1 Wortfolge. Szyk Słów

1 Smoleń-Wawrzusiszyn M.

1 Ulrich W.

1 2021

1 2014

Search results

Językowy wymiar mediatyzacji rzeczywistości

Elend und Gelobtes Land – Bedeutungswandel oder Lesartenprofilierung?