Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Authors help
Years help

Results found: 230

first rewind previous Page / 12 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  przestrzeń
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 12 next fast forward last
PL
Na wstępie warto zastanowić się, czym jest globalizacja w aspekcie przedsiębiorstwa? Najogólniej można powiedzieć, że globalizacja firm oznacza zaawansowane umiędzynarodowienie ich działalności, które polega na funkcjonalnej integracji rozproszonych poświecie jednostek organizacyjnych. Założenie to najpełniej realizowane jest przez największe przedsiębiorstwa, które sukcesywnie i konsekwentnie rozszerzają zasięg swego działania m.in. poprzez łączenie się przedsiębiorstw w coraz większe organizmy gospodarcze, które dysponując coraz większą siłą mogą dyktować warunki innym uczestnikom rynku. Integracja ekonomiczna przedsiębiorstw może mieć różny przebieg, skalę i zasięg. O integracji poziomej mówi się, gdy w skład organizacji integracyjnej wchodzą przedsiębiorstwa wytwarzające takie same lub podobne produkty, natomiast o pionowej, gdy łączą się przedsiębiorstwa różnych gałęzi i branż, uczestniczące w kolejnych fazach procesu produkcji dobra finalnego...
EN
The analysis of occurrences on the level of lines, branches and divisions of the economy or the industry with respect to territorial units – which is referred to as the spatial structure – does not fully picture the complexity of present dependences occurring in the space. The object of my interest is the research of enterprises – organizations leading economic activity. The research stream of geography of enterprises (corporate geography), whose universally acknowledged precursor is Robert McNee, began to treat the enterprise as the active subject working in the space. The size and structure of an enterprise causes this space to be shaped, and not only limited to the used territory. Connections and interrelations of firms with the external environment: economic, technological, legal, political, cultural and natural, bear on the measurements and the spatial range of the enterprise. Determining the measures of an enterprise (the space shaped by it) and methods of their investigation are problems I have faced. In global economy, enterprises are surrounded by a wide circle of efficiently working firms, specialized, and realizing particular fragments of the created chain of value. Besides, value is not produced in a one-way chain, but within a number of multi-directional transactions between enterprises. Among them are basic activities (productive and commercial) connected with the physical creation of products (products and services), with their delivery, sale, and service, supporting the functioning of the enterprise infrastructure, supply, human resources and research and development works. Enterprises, in order to realize their own activities more efficiently, to a greater and greater degree are organized on the pattern of network organizations. Industrial networks are created both by large enterprises and small and middle-sized firms. The idea of networking was developed in spatial-economic research by Tadeusz Stryjakowski, in his works in industrial geography. For the present paper, the author defines the notion of a network enterprise, characterizes its features, presents the types and makes an attempt at determining the measurements of such enterprises and suggests methods of measurement.
PL
W najnowszych studiach nad przestrzenią polskich miast coraz częściej podnosi się problem narastającego chaosu w miejskiej ikonosferze. Reklama zewnętrzna stała się nie tylko „niezbędnym dla codziennego funkcjonowania miasta środkiem porozumienia” (Wallis), ale coraz częściej utrudnia funkcjonowanie mieszkańców, wywołując chaos informacyjny, a także prowadząc do wizualnego skażenia przestrzeni publicznej. Autor podjął badania nad wpływem reklamy zewnętrznej na stan wizualnego skażenia przestrzeni trzech śląskich miast: Rybnika, Katowic i Bielska-Białej, oraz przeprowadził wywiady nt. stosunku mieszkańców Rybnika do reklamy zewnętrznej w ich mieście. Wyniki badań wskazują, że reklama zewnętrzna w istotny sposób przyczynia się do wizualnego skażenia miasta. Zaprezentowane zostały też formy wizualnego skażenia w centrum miasta i poza nim oraz opinie mieszkańców Rybnika o funkcjonowaniu reklamy zewnętrznej w mieście.
EN
By interpreting the landscape, we try to feel the places, to become aware of the space, to feel its openness and infinity. Each new perspective shot opens up a new view. The senses play an important role in defining the spatial situation. As one gets to know a given space, the landscape becomes more 'familiar'. Each pause of the gaze gives time to create one's own image of the place. A well known area becomes a place. Public spaces are places of social contact. They give the opportunity to actively experience space and to meet other people. There is an ethic in the very way we participate in social life.  Mutual respect and understanding result from the ability to "read values".  Ethical thinking is sensitive to the affairs of others, it is the thinking of man about man. Public spaces inscribed in the structure of the city engage the viewer to make him aware of his own role in experiencing the surrounding reality.  The aim of this article is to show the multidimensionality of space, which carries a range of sensations and experiences. A space that is comfortable and looks inviting changes the meaning of city architecture.    The abyss of the sea evokes feelings of anxiety and alienation. The airspace is an immensity of height and an unreachable shell. Places supported by patriotic feelings are an element of identification with a given space. Public spaces provide an appropriate setting for the monotonous fabric of the city.
PL
Interpretując krajobraz, staramy się odczuć miejsca, uświadomić sobie zastaną przestrzeń, poczuć jej otwartość i nieskończoność. Każde nowe ujęcie perspektywiczne otwiera nowe spojrzenie. W określeniu sytuacji przestrzennej ważną funkcję pełnią zmysły. W miarę poznawania danej przestrzeni pejzaż staje się bardziej „oswojony”. Każde zatrzymanie wzroku, zaistniała pauza dają czas, aby stworzyć własne wyobrażenie miejsca. Obszar dobrze znany staje się miejscem. Przestrzenie publiczne wyznaczają miejsca społecznych kontaktów. Dają sposobność do aktywnego doświadczenia przestrzeni oraz spotkania z drugim człowiekiem. W samym sposobie naszego uczestnictwa w życiu społecznym kryje się etyka. Wzajemne poszanowanie i zrozumienie wynikają z umiejętności „czytania wartości”. Myślenie etyczne uwrażliwione jest na sprawy drugiego człowieka, jest myśleniem człowieka o człowieku. Przestrzenie publiczne wpisane w strukturę miasta angażują widza, by uświadomić mu jego własną rolę w doznawaniu otaczającej rzeczywistości. Celem artykułu jest ukazanie wielowymiarowości przestrzeni, która niesie szereg doznań i doświadczeń. Przestrzeń, która jest wygodna i wygląda zachęcająco, zmienia wymowę architektury miasta. Otchłań morska wzbudza uczucie niepokoju i wyobcowania. Przestrzeń powietrzna jest bezmiarem wysokości i nieosiągalną powłoką. Miejsca poparte uczuciami patriotycznymi są elementem identyfikacji z daną przestrzenią. Przestrzenie publiczne stanowią właściwą oprawę dla monotonnej tkanki miasta.
5
80%
PL
Artykuł prezentuje koncepcję edukacyjną Reggio Emilia. Propozycja tej szkoły pojawiła się w północnych Włoszech w latach sześćdziesiątych ubiegłego wieku. Tekst uwypukla zwłaszcza rolę przestrzeni i znaczenie komunikacji w omawianej koncepcji edukacyjnej. W ujęciu tej propozycji dydaktycznej szczególne miejsce odgrywa środowisko, określane mianem „trzeciego nauczyciela”. Środowisko, któremu ta propozycja edukacyjna przypisuje szczególną rolę, zapewnia wszystkim zainteresowanym stronom możliwości wielu interakcji i rozmaite sposoby wzajemnej komunikacji. Koncepcja Reggio Emila umożliwia ponadto realizację dydaktycznej zasady pedagogiki słuchania. Idea udziału tej zasady w procesie wychowania przedszkolnego, z uwagi na istotne procesy autonomizacji i indywidualizacji, odgrywa w koncepcji Reggio Emilia kluczową rolę.
PL
Pedagogika miejsca wspólnego stanowi rodzaj aktualizacji wieloletnich studiów i badań autorki nad relacją podmiot–miejsce. Proponowane przez Marię Mendel podejście wyrasta z koncepcji miejsca, rozumianego w sensie zarówno fizycznym, jak i symbolicznym oraz emocjonalnym. Pedagogiczne znaczenie miejsca wynika z zawartej w jego istocie wzajemności; z dwustronnej relacji, w której ludzki podmiot kształtuje miejsce, ale i ono formuje jego, na przykład umożliwiając lub uniemożliwiając sprawczość, czy ją ograniczając. Przestrzeń jest polem nieustannej wymiany doświadczeń i informacji, pomiędzy jednostkami, grupami i instytucjami. Mendel postrzega współtwórców miejsc wspólnych jako przeciwników ścierających się w konflikcie, a nie wrogów walczących do wzajemnego unicestwienia.
PL
Celem eseju jest przedstawienie i omówienie pracy Magdaleny Łukasiuk i Michała Jewdo- kimowa Niedom. Socjologiczna monografia mieszkań migracyjnych. Dostrzegając interdyscy- plinarność książki, analizuję ją przede wszystkim jako wkład w polskie studia nad migracjami. Przedstawiam cele i strukturę pracy, inspiracje teoretyczne oraz najważniejsze wyniki badań autorów. Rekonstruuję stworzoną przez badaczy kategorię niedomu i pokazuję, jak została ona wykorzystana w analizie mieszkań migracyjnych. Podkreślam jej rolę w adekwatnym opisie współczesnego doświadczenia migracyjnego (tzw. nowej, płynnej migracji). Pokazuję zna- czenie przypisywane miejscu zamieszkiwania przez migrantów oraz związane z nim praktyki przestrzenne. Omawiam zastosowaną w pracy metodologię – płynące z niej korzyści i zagro- żenia. Sytuuję książkę na tle dotychczasowego dorobku studiów migracyjnych oraz pokazuję jej wkład we współczesne dyskusje na temat związków człowieka z przestrzenią w warunkach mobilności.
EN
This paper focuses on experiencing space as an active, extreme off-line situation of the author/author in spe. It undertakes the problem of mnemology as a crucial, particular, and especially private/individual way of actualizing spaces once explored („past-spaces” actualization). It discusses the practice of space, „signification”/signing of private trajectories, the rhetoric of walking, and wandering/travel as inspiration for literature, writing, and the creative process. The main point of this article is that the figures of speech are the same for both language and space (according to Jean-François Augoyard’s, Michel de Certeau’s and Joanna Ślósarska’s research). In addition, the human body as a rhetorical device, via the act of walking down a street or jumping, can bring attention to important literary issues, such as genology of the text inspired in such a way. It seems interesting whether it is possible to analyze this kind of writing as an incarnation of the ancient hodoeporicon in a contemporary entourage.
PL
Celem artykułu jest zwrócenie uwagi na problem zrównoważonego rozwoju w przekształcaniu gruntów oraz konsumpcji kolejnych porcji terenów rolniczych. Dotychczasowe badania skupiały się głównie na wdrażaniu zasad zrównoważonego rozwoju w budowlanych przedsięwzięciach inwestycyjnych. Natomiast problem adaptowania gruntów pod przedsięwzięcia deweloperskie wydaje się znacznie bardziej złożony i mający rozległe konsekwencje na jakość środowiska zurbanizowanego. Obserwacja sposobów zagospodarowywania przestrzeni w Polsce pozwala stwierdzić, że zrównoważony rozwój w gospodarowaniu przestrzenią jest bardzo niedoceniony. Intencją autorki jest zwrócenie uwagi na odpowiedzialność deweloperów jako głównych uczestników i sprawców zmian w zagospodarowywaniu przestrzeni.
PL
Gospodarkę XXI wieku charakteryzuje dynamizm, zmienność, jak również niepewność i ryzyko. Szybko zmieniające się warunki konkurencji w środowisku lokalnym i globalnym spowodowały potrzebę aktywnej, prokreatywnej i proinnowacyjnej postawy działania podmiotów gospodarczych. Proces twórczy rzadko dzieje się w izolacji; zwykle jest wynikiem interakcji zachodzących pomiędzy ludźmi określonej społeczności. Jednak niektóre osoby są w stanie lepiej łączyć elementy z różnych dziedzin wiedzy, tak by powstawała z nich wartość dodana. Aby skutecznie generować twórczość, społeczności powinny być ukierunkowane na zwiększanie efektywności poprzez jej różnorodność. Także różnorodność przestrzenna nie jest obojętna dla wzmocnienia efektu twórczości. Celem artykułu są rozważania poznawcze, teoretyczno-metodologiczne na temat uwarunkowań rozwoju różnorodności społecznej i przestrzennej oraz jej wpływu na sektor kreatywny.
11
80%
PL
Miasto europejskie zmienia się dziś zasadniczo. Obecne zmiany jakościowe poprzedziła w nim ewolucja form i metod gospodarowania przestrzenią . Dla miast polskich charakterystyczny jest stan permanentnej rewolucji. Zasadniczym niedostatkiem jest brak świadomości tego, jaka wartość kryje się w przestrzeni miasta. W Polsce brakuje nowoczesnego poczucia wartości przestrzeni, w takiej postaci, jaka jest właściwa europejskim krajom rozwiniętym. Inne, nie mniej istotne różnice to powierzchowność i doraźność charakteryzująca system planowania i gospodarki przestrzennej. Jakość przestrzeni miasta jest kwestią w dużej mierze zależną od sposobu gospodarowania miastem. Niestety, świadomość roli i zadańw tym zakresie nie jest w polskich samorządach powszechna. Nie ma np. tradycji przedsięwzięć publiczno-prywatnych. Globalizacja w polskich miastach nie rysuje się więc jako proces bezpieczny. Oznacza ona dziś głównie wzmożony napływ nie najlepszych wzorów „urządzania miasta”. Nasze miasta mogą stać się obszarem intensywnej ekspansji kapitału o charakterze spekulacyjnym, usiłującego, przy minimalnych nakładach, osiągnąć szybkie zyski, m.in. kosztem potencjalnej degradacji miast. Stawką jest tożsamość miast polskich jako miast europejskich.
PL
Rola miast w kształtowaniu rozwoju społeczno-gospodarczego w nowej gospodarce jest szczególna. Jako siły napędowe regionów i mikroregionów uwidaczniają zarówno pozytywne jak i negatywne tempo zachodzących zamian. Sprawia to m.in., że inaczej impulsy rozwojowe we współczesnej gospodarce są przyjmowane i przekazywane przez duże miasta (z większą siłą), a inaczej przez małe, które w większości mogą liczyć tylko na możliwość przyjmowania tych impulsów od dużych ośrodków, np. aglomeracji czy metropolii. Z oczywistych względów bowiem siła ich własnego oddziaływania gospodarczego jest za mała. Nie pozostaje to bez wpływu na zróżnicowanie poszczególnych przestrzeni społeczno-ekonomicznych. Ma to także istotne znaczenie dla kształtowania przestępczości w jej różnych postaciach.
EN
The article attempts to determine the impact of geographic and natural conditions on the development of small towns. Research, thanks to which it will be possible to determine the magnitude of this impact, was carried out on the example of selected small towns of the Warmian-MasurianVoivodeship.
PL
W artykule podjęto się określenia wpływu uwarunkowań geograficzno-przyrodniczych na rozwój małych miast. Badania zostały przeprowadzone na przykładzie wybranych małych miast województwa warmińsko-mazurskiego.
PL
Tekst poświęcony jest opisaniu zjawiska łódzkiej moralnej mowy nienawiści, szczególnie jej aspektu antysemickiego i homofobicznego. Łódź zdaje się być podzielona na sektory należące do dwóch klubów i ich zwolenników. Malują oni komunikaty nawołujące do nienawiści na niemal wszystkich ulicach i budynkach miasta, będące wyrazem walki o podbicie nowych lub utrzymanie wczesnej podbitych terytoriów. Większość tych napisów i malunków posługuje się wizerunkiem uniwersalnego i odwiecznego wroga - zwolennika przeciwnego klubu. Jest on zazwyczaj portretowany jako Żyd, gej lub kurwa czy transwestyta . W tekście tym staram się - miedzy innymi na podstawie analizy fotografii - sklasyfikować owe postacie wroga oraz poddać analizie źródła tego zjawiska. Antysemityzm i homofobia młodych łódzkich kibiców przypominają niepokojąco dyskurs rasistowski, faszystowski i rasistowski.
PL
Twórczość Michaela Crummeya, jednego z czołowych współczesnych pisarzy kanadyjskich, jest silnie osadzona w krajobrazie jego rodzinnych stron – Nowej Fundlandii. Wszystkie cztery jego powieści usytuowane są na wspomnianej wyspie i wspólnie kreślą szeroką panoramę historyczną tego regionu od czasów kolonialnych do współczesności. W swojej debiutanckiej książce z 2001 roku, zatytułowanej Rzeka złodziei, Crummey traktuje przestrzeń przede wszystkim jako nieantropologiczną determinantę ludzkich losów i procesów historycznych oraz świadka zagłady plemienia Czerwonych Indian. Celem niniejszego artykułu jest ukazanie przestrzeni jako jednej z naczelnych kategorii powieści, a co za tym idzie, jej wpływu na recepcję dzieła przez czytelnika.
16
Publication available in full text mode
Content available

Poetyka, etyka i globalizacja

71%
EN
Tekst poświęcony twórczości prozatorskiej Piotra Pazińskiego w centrum rozważań umiejscawia performatywną działalność bohaterów, którzy zyskują zdolność wytwarzania przestrzennych sensów, sytuujących się na przecięciu historycznych zaszłości i indywidualnego doświadczenia. Sprawczość postaci zostaje sprzęgnięta z praktykami codzienności w ujęciu Michela de Certeau. Współdziałania bohaterów i przestrzeni rozszerzają kategorię zwrotu performatywnego na sprawczość nie tylko ludzi, lecz także przestrzeni geometrycznej, która – upodmiotowiona – staje się aktywnym uczestnikiem kreowania znaczeń.
PL
Prezentowany artykuł Mary Gallagher to fragment z książki o „pisaniu światowym” (World Writing. Poetics, Ethics and Globalization, ed. Mary Gallagher, University of Toronto Press, Toronto-Buffalo-London, 2008), w której pojawia się diagnoza dotycząca usytuowania poetyki w polu problemowym, tworzonym przez zagadnienia etyczne i polityczne widziane w kontekście procesów globalizacyjnych. W pierwszym dziesięcioleciu XXI wieku etyka, poetyka oraz a fortiori ich koniugacja z pewnością mogą się wydawać nieodwracalnie zdewaluowane. Oba dyskursy można uważać za nieco nie z tego świata, a ich transcendentny moralizm i estetyzm odpowiednio sprawiają nierozsądne, niemal szalone wrażenie w czasach, kiedy skonfliktowane bliźniacze skrajności relatywizmu i fundamentalizmu prowadzą do utraty cierpliwości i tak już dręczącej polityczny dyskurs. Można jednak postrzegać poetykę i etykę – zarówno zwrot etyczny, jak i lingwistyczny – jako świadków lub sumienie, a nie alibi polityki XXI wieku.
PL
Przedmiot refleksji stanowi wiersz Tadeusza Różewicza Pomniki. Intertekstualna lektura utworu polega na odczytaniu go w kontekście poezji Leopolda Staffa i Paula Celana. Obecną w wierszu – wspólną dla wymienionych autorów – metaforykę przestrzenną interpretuje się jako formę diagnozy sytuacji duchowej po doświadczeniach ostatniej wojny.
PL
The myth of lovely Italy and handsome Italian men in the contemporary Polish romance novels Abstract The article aims at explaining the phenomenon of mass interest in Italy as a setting forcontemporary Polish romance novels. In order to understand said phenomenon, the authoranalyzes three romance novels published within the last decade. The article is divided intothree parts corresponding to aspects of the analyzed phenomenon: representation of thespace of Italy, representations of the Italian men and descriptions of changes occurring infemale characters due to their stay in Italy. The analysis, conducted with the use of Barthes’concept of myth, results in detailed description of elements of Italian myth and conceptsrelated to it. Keywords: Italy, stereotype, myth, space, romance
PL
Artykuł pokazuje, jak naukowiec, wieloletni pracownik socjalny i streetworker w jednej osobie spostrzega przestrzeń osób (bez)domnych. Początkujący badacz i zaawansowany praktyk pracy socjalnej odtwarza rzeczywistość osób (bez)domnych, opisuje widziany świat. Tekst pokazuje, jak osoby (bez)domne tworzą własny dom, nie postrzegają siebie jako osoby (bez)domne, ponieważ mają taki dom, jaki potrafią sobie zorganizować w danym momencie. Tekst przedstawia świat osób (bez)domnych jako świat ludzi „domnych”. Autorka próbuje zrekonstruować fragmenty codziennego życia, rytuały, które osoby (bez)domne stworzą w przestrzeni umieszczonej w ich „(bez)domności”. Czytelnik może doświadczyć życia (bez)domności z innej perspektywy; widzi, że każda osoba (bez)domna ma własne miejsca, zdefiniowane granice. Artykuł pokazuje dwie różne perspektywy (bez)domności, doświadczonej przez osobę (bez)domną i widzianą przez społeczeństwo.
PL
Wprowadzenie. Punktem wyjścia dla podjętych w artykule rozważań stały się negatywne doświadczenia przestrzeni miasta odczuwane przez kobiety będące matkami poruszającymi się w mieście z wózkami dziecięcymi. W pierwszej części opracowania autorka prezentuje ramy definicyjne pojęć istotnych dla dalszych rozważań – ujęcia przestrzeni i jej oddziaływania na człowieka, a także teoretyczne uwarunkowania analizy nagrań wideo w kontekście badań nad wizualnością. Cel. Celem artykułu jest zaprezentowanie wyników analizy i interpretacji etiudy filmowej „W labiryncie macierzyństwa” powstałej w ramach projektu „Macierzyństwo kobiet doświadczonych przemocą w perspektywie badań inspirowanych sztuką”, prowadzonego w Instytucie Pedagogiki Uniwersytetu Wrocławskiego. Etiuda ukazuje doświadczenia macierzyństwa kobiety poruszającej się w przestrzeni miasta z wózkiem oraz jej refleksję dotycząca oddziaływania na nią przestrzeni dużego miasta. Materiały i metody. Badanie polegało na jakościowej analizie etiudy filmowej „W labiryncie macierzyństwa” przy wykorzystaniu etapu analizy formalnej i abstrakcyjnej. Umożliwiła ona przyjrzenie się doświadczeniom macierzyństwa rozumianym jako działanie poparte refleksją, co stanowi o edukacyjnym potencjalne etiudy. Wyniki. Wyniki ukazały różne wymiary macierzyństwa doświadczanego w przestrzeni miejskiej, nie tylko w nawiązaniu do fizycznych barier, ale także w odniesieniu do aspektów społecznych, a mianowicie: subiektywne odczucia macierzyństwa w przestrzeni społecznej; relacyjność opisywanych doświadczeń w kontekście poczucia ograniczenia wolności: „Ja versus Ja” oraz „Ja versus Inni”; kategorię zmiany towarzyszącą opisywanym doświadczeniom.
first rewind previous Page / 12 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.