Search results - CEJSH

1

Bariery wykorzystania PPP w Polsce w rozwoju w przestrzeni miejskiej

100%

Załęczna M., Uniwersytet Łódzki; Wydział Ekonomiczno-Socjologiczny; Instytut Gospodarki Przestrzennej

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2010

|

vol. 243

EN

Studies conducted in 11 Polish cities in the first half of 2009 with the financial support of Ernst & Young Better Government Programme, grant title: The EU single market regulations and legislation of public-private partnership (PPP) in urban development projects in Poland have produced several conclusions concerning both the perception of the idea of public-private partnership in Poland and real preparation for its implementation. The aim of the paper is to verify barriers, known from literature, that hinder joint operations within the public-private partnerships.

2

Wokół sporów o przestrzeń miejską

80%

Drozdowski R.

Ruch Prawniczy, Ekonomiczny i Socjologiczny

|

2013

|

vol. 75

|

issue 3

185-186

EN

The five sociological papers in this volume have one common feature – they all concern urban issues. Each of them is an attempt to assess the condition of a post-socialist and a post-industrial town. This condition is associated with the current status and the transformations of urban space. Hence, on the one hand, urban space appears to be extremely resident-friendly and supportive of civic activities and initiatives, but on the other hand, it shows to be affected by controversial consequences caused by the growing number of revitalising projects (including, in particular, gentrification of the revitalised urban areas). Many of the programmes aimed to activate urban residents fail, and even access to ‘tourist attractions’ (e.g. cultural institutions) proves unfair in practice. All the five papers aim to identify the main reasons (social, cultural, economic) that have rendered the attempts to democratise and improve the quality of urban space ineffective. They also seek to provide an answer to the question what needs to be done to avoid similar failures in the future.

PL

.

3

Percepcja przestrzeni miejskiej – uczestnicy procesu i ich rola w przestrzeni

80%

Bernaciak A.

Studia Periegetica

|

2014

|

vol. 12(2)

13-24

PL

W artykule przedstawiono najważniejsze zagadnienia związane z postrzeganiem i waloryzacją przestrzeni miejskiej przez różne grupy użytkowników. W pierwszej części ukazano teoretyczne ujęcie kwestii percepcji przestrzeni miasta w postaci koncepcji Kevina Lyncha oraz Yi Fu Tuana. Następnie wyróżniono główne grupy uczestników procesu percepcji oraz opisano ich rolę w przestrzeni. W ostatniej części zaproponowano i opisano teoretyczne implikacje łańcucha przyczynowo-skutkowego procesu waloryzacji przestrzeni w postaci oceny i przemian przestrzeni. Głównym celem artykułu jest wskazanie teoretycznych podstaw procesów postrzegania przestrzeni miast, w tym prezentacja modelu „nowej percepcji” w sytuacji zmian w przestrzeni miejskiej.

4

Atrakcyjny multisensorycznie krajobraz miasta jako potencjalna przestrzeń turystyczno-rekreacyjna

80%

Szczepańska M., Wilkaniec A.

Studia Periegetica

|

2015

|

vol. 13(1)

13-25

PL

Turystyka i rekreacja są w szczególny sposób powiązane z percepcją krajobrazu. Efekt pełnego wypoczynku uzyskuje się w atrakcyjnym krajobrazie multisensorycznym, czyli rejestrowanym również poprzez inne zmysły niż wzrok. Celem badań była identyfikacja krajobrazów mutlisensorycznych oraz próba wykazania ich znaczenia w procesie pozawzrokowej percepcji przestrzeni miejskiej, co może mieć szczególne znaczenie w kształtowaniu przestrzeni atrakcyjnej turystycznie i rekreacyjnie, zwłaszcza dla osób niepełnosprawnych. W badaniach zastosowano metodę ankietową, którą objęto różne grupy odbiorców. W świetle przeprowadzonych badań wydaje się, że w projektowaniu ogólnodostępnych przestrzeni miejskich, w tym terenów o funkcji wypoczynkowo-rekreacyjnej, wskazane jest wykorzystywanie i utrwalanie naturalnych walorów środowiska, gdyż mają one pozytywny wpływ na percepcję.

5

Architektura i japoński kolonializm – filmowy obraz przestrzeni miejskiej w okupowanym Seulu

80%

Loska K.

Kwartalnik Filmowy

|

2020

|

issue 109 Przestrzeń architektoniczna w filmie

106-120

PL

Wychodząc z założenia, że związki architektury i kina powinny być rozpatrywane nie tylko w wymiarze estetycznym, lecz także w szerszym kontekście politycznym, Loska analizuje sposób, w jaki wielkomiejska sceneria współuczestniczy w kreowaniu narodowej mitologii oraz nostalgicznych wyobrażeń. Przedmiotem badań są dla autora współczesne filmy koreańskie rozgrywające się w okresie kolonizacji japońskiej (do 1945 r.), m.in. Utracona pamięć (reż. Lee Si-myung, 2002), Modern Boy (reż. Jung Ji-woo, 2008) i Prywatny detektyw (reż. Park Dae-min, 2009). Loska zwraca uwagę na fakt, że moda na kino retro wpisuje się w rewizjonistyczną strategię historyczną i jest próbą przepisania na nowo przeszłości. Odtwarzanie śladów obecności japońskich okupantów – przez cyfrowe rekonstrukcje przedwojennego Seulu – nie prowadzi do krytycznego namysłu nad kolonializmem, lecz służy wytwarzaniu określonej narracji, zgodnie z którą bohaterami filmów są członkowie ruchu oporu.

EN

Assuming that the relations between architecture and cinema should be considered not only in terms of aesthetics, but also in a broader political context, Loska analyzes the way in which urban scenery contributes to the creation of national mythology and nostalgic images. The subject of his analysis are contemporary Korean films set during the period of Japanese colonization, including 2009: Lost Memories (dir. Lee Si-myung, 2002), Modern Boy (dir. Jung Ji-woo, 2008) and Private Eye (dir. Park Dae-min, 2009). Loska emphasizes that the fashion for retro films is a part of a revisionist historical strategy and constitutes an attempt at rewriting the past. Recreating traces of the presence of the Japanese occupiers – through digital reconstructions of pre-war Seoul – does not lead to a critical reflection on colonialism but serves to create a specific narrative, with members of the resistance movement as the main protagonists of these films.

6

Przestrzeń miejska Zbaraża w świetle akt podatkowych z lat 80. XVIII wieku

80%

Ślusarek K.

Galicja. Studia i materiały

|

2018

|

issue 4: "Codzienność w Galicji"

229-248

PL

W artykule przedstawiono kilka uwag na temat przestrzeni miejskiej Zbaraża w końcu XVIII w. Na podstawie zachowanych akt podatkowych, tj. metryki józefińskiej i opisań urbarialnych starano się odpowiedzieć na pytanie, jak wyglądał układ przestrzenny miasta (podział na śródmieście i przedmieścia oraz występowanie zwartych obszarów o jednolitym charakterze gospodarczym). Ponadto scharakteryzowano typ i rodzaje zabudowy mieszkalnej, występowanie obiektów gospodarczych i obiektów zaliczanych do infrastruktury technicznej. Osobne miejsce zajmuje omówienie przestrzeni publiczno-politycznej (ośrodki władzy, obiekty użyteczności publicznej) oraz przestrzeni społecznej (struktura ludności).

EN

The article presents a couple of remarks concerning the city space of Zbaraż at the end of the 18th century. Based on the preserved tax files, i.e. the Joseph’s cadastre and urban descriptions, the author attempts to determine the spatial arrangement of the city (division into the downtown and suburbs; the existence of dense areas of uniform economic character). Moreover, the article categorizes the types of residential housing, the occurrence of industrial facilities and technological infrastructure. A separate section is dedicated to the description of the sociopolitical space (centres of power, public utility facilities) and the public space (the structure of the population).

7

Nowe metody promocji czytelnictwa w przestrzeni miejskiej

71%

Wójcik M.

|

2016

|

vol. 1

|

issue 22-23

13-28

EN

The subject of the article are new methods of reading promotion that are carried outside of the library, in the urban space, but often by librarians or in cooperation with them. The aim is to make a systematic review of the new forms of promotion, such as: street art, flash mob, performance, field games and more. Special attention is paid to the concept of ambient advertising, citing examples of its use in the promotion of films and video games, and presenting the potential for its promotion of reading. The method of analysis and criticism of literature, as well as analysis of web pages, was made. Papers published in top librarian journals, in Polish and English, between 2010–2015, were taken into account. Supplementary analysis of the network resources was made considering the largest Polish and foreign public libraries websites and librarians blogs. As a result, new methods of reading promotion in public space were discussed and typology was created according to established criteria.

PL

Przedmiot artykułu stanowią nowe metody promocji czytelnictwa realizowane poza biblioteką, w przestrzeni miejskiej, często z inicjatywy bibliotekarzy lub we współpracy z nimi. Celem jest dokonanie systematycznego przeglądu nowych form promocji, takich jak: street art, flash mob, performance, gry terenowe i inne. Zwrócono szczególną uwagę na koncepcję reklamy ambientowej, przywołując przykłady jej stosowania w promocji filmów i gier video oraz prezentując potencjał dla promocji czytelnictwa. Zastosowano metodę analizy i krytyki piśmiennictwa oraz analizę stron WWW. Pod uwagę wzięto prace opublikowane w języku polskim i angielskim w latach 2010–2015 w kluczowych czasopismach bibliotekarskich. Uzupełniająco przeszukano również zasoby sieciowe - strony największych polskich i zagranicznych bibliotek publicznych oraz blogi bibliotekarzy. W rezultacie zaprezentowano nowe metody promocji czytelnictwa wykorzystujące potencjał przestrzeni publicznej oraz dokonano ich typologii według przyjętych kryteriów.

8

Gentryfikacja miast – przegląd literatury polskiej i zagranicznej

70%

Główczyński M.

Rozwój Regionalny i Polityka Regionalna

|

2017

|

issue 39

PL

Zasadniczym celem artykułu jest podsumowanie aktualnego stanu wiedzy na temat procesu gentryfikacji w polskiej i zagranicznej literaturze, a także podjęcie dyskusji nad barierami podejmowania badań w tym zakresie. W artykule przedstawiono kluczowe sposoby definiowania gentryfikacji, koncepcje wyjaśniające oraz zarysowano istotę procesu. Niewątpliwie gentryfikacja staje się istotnym nurtem badań miejskich i nie tylko. Badacze zauważają w niej kluczowy czynnik restrukturyzacji miast postindustrialnych. W polskich badaniach nadal zauważany jest niedobór ekonomicznego podejścia do analizowania procesu, a także wypracowanych podstaw metodologicznych i teoretycznych. Bariery stanowią przede wszystkim: chaos terminologiczny, problem z ustaleniem aktorów gentryfikacji i wartościowaniem procesu oraz mnogość podejść badawczych i trudny dostęp do niektórych danych.

9

Sfera sacrum w przestrzeni miejskiej - kapliczki warszawskiej Pragi

70%

Wołk A.

Uniwersyteckie Czasopismo Socjologiczne

|

2015

|

issue 13

57-71

PL

Praga jest bardzo modną ostatnio centralną częścią prawobrzeżnej Warszawy, często marginalizowaną, ale uznawaną też za "prawdziwą" część stolicy, gromadzącą tradycję i kulturę warszawiaków. Częścią tej kultury i tradycji jest religia. Praga zawsze była bardziej religijna od innych dzielnic Warszawy. W przestrzeni miejskiej uwidacznia się to przede wszystkim poprzez obecność obiektów religijnych. Są to nie tylko kościoły, najbardziej widoczne w mieście, ale również kapliczki i krzyże, często znajdujące się w podwórkach starych praskich kamienic czy na rogach ulic. Są one mniej widoczne dla turysty zwiedzającego modną dziś Pragę, ale bliskie mieszkańcom. Fenomenem jest już sam fakt, że wciąż istnieją i wciąż trwają w przestrzeni miejskiej, że ktoś o nie dba. To by wskazywało, że stanowią dla mieszkańców wartość symboliczną, wiążąc się z tradycją, historią, kulturą i religią. To wskazywałoby także, że sfera sacrum jest stale obecna w miejskiej przestrzeni, co pozostaje jednocześnie zaprzeczeniem radykalnych tez teorii występujących w obszarze socjologii religii, wiążących urbanizację z sekularyzacją.

10

O związkach turystyki z przestrzenią miejską – „stare miasto” jako symulacja

61%

Liniany J.

Turystyka Kulturowa

|

2015

|

issue 10

58-71

PL

Celem autora pracy jest wskazanie związków między przestrzenią miejską a masowym ruchem turystycznym. Autor prezentuje koncepcje francuskich naukowców – Marka Auge i Jeana Budrillarda i konfrontuje je z kształtem współczesnych stolic - Paryża, Warszawy i Tallina. Wskazuje również kluczowe momenty w historii miast, które zadecydowały o atrakcyjności turystycznej miejsc. Podsumowanie pracy stanowią dywagacje związane z możliwościami zachowania autentycznego charakteru przestrzeni miejskiej oraz próba wpisania wspomnianych stolic w koncepcję miast idealnych Mikołaja Madurowicza.

11

Jesień życia w przestrzeni miasta.

61%

Mazur M.

Kultura i Polityka

|

2008

|

issue 4

63-71

PL

Funkcjonowanie miasta to nieustanny dialog miejskiej przestrzeni i uczestników miejskiego życia. Rezultatem tej rozmowy są pozostawione w przestrzeni znaczenia, nawiązane relacje, stworzone miejsca. Tak rodzi się kultura przestrzeni, świadomość miejskiej polis. Głos w dialogu należy również do ludzi starych. Pytanie o miejsca osób starych w mieście, na ile jest ono dla nich przestrzenią nadziei, na ile tylko „kryjówką” wyznaczają treść niniejszego artykułu. Materiał źródłowy artykułu stanowi, obok literatury przedmiotu, kilka wywiadów swobodnych przeprowadzonych w Lublinie z samymi seniorami, jak również z animatorem Forum Kultury Przestrzeni oraz pomysłodawcą projektu wspólnego fotografowania miasta przez osoby starsze i młodzież.

EN

The functioning of the city is a constant dialogue between urban space and the participants of urban life. The results of this conversation are manifested through meanings that appear in the space, relations that are established, and places that are made. That is how the culture of space is born, how people become aware of urban polis. Older people also participate in this dialogue. The purpose of this article is to focus on the position of the elders in the city; we will try to determine whether the urban space is a place of hope or merely a hiding place for them. Source materials for the article are, besides specialist literature, interviews conducted among the elders of Lublin and an interview with the organizer of Forum Kultury Przestrzeni and with the originator of the project of joint taking pictures of Lublin by elders and teenagers.

12

RADZIECKIE OZNACZANIE PRZESTRZENI MIEJSKIEJ LWOWA W LATACH 1944–1953

61%

Genega R.

Rocznik Przemyski

|

2017

|

vol. 53

|

issue 1(20): Historia

181-202

XX

During 1944-1953 the Soviet authorities tried to fill Lviv’s urban space with new ideological and emotional content, which was radically different from the Austrian and Polish ones. The Soviet and party leaders saw the city as an industrial center with the standard Soviet type of social relationsand spatial layout. The general plan of the urban development conformed to that purpose. The Soviet marking of Lviv’s urban space took place in several ways: by renaming streets (with an emphasis on the Russian-Soviet traditions including only a few Ukrainian geographic, cultural and historical names), by demolishing the old and constructing new monuments (indicative in this regard was the pantheon of Soviet soldiers, “The Hill of Glory” and the monument of Vladimir Lenin), by withdrawing sacred buildings from public space, interweaving Soviet and Communist symbols into the architecture of the city (especially in the interiors of new buildings), creating new recreational spaces aimed to perform ideological and political tasks. Despite the exorbitant ideologization of the socio-cultural sphere and a noticeable lack of creative people (arising from, among other things, the mistrust of the new government towards local artists) and funds, a significant part of the urbanspace of the postwar Lviv was filled by low-grade plaster statues of workers, farmers, sportsmen and pioneers. The superiority of the Soviet power in Ukraine was also to be visually emphasized by the red color, which dominated in numerous posters, panels and banners.

13

Dezintegracja przestrzeni Łodzi w świetle badań społecznych

61%

Pielesiak I.

Studia Miejskie

|

2016

|

vol. 21

53-65

PL

Współczesne duże miasta podlegają postępującej dezintegracji w wymiarze przestrzennym. W artykule podjęto próbę analizy percepcji jej skali, zakresu rzeczowego oraz terytorialnego w oparciu o wy- wiad kwestionariuszowy z użytkownikami przestrzeni Łodzi. Respondenci wskazali miejsca trudno dostępne oraz bariery zniechęcające do poruszania się w pewnych obszarach miasta, wyjaśniając przyczyny swojego postrzegania. Przeprowadzone analizy miały również dać odpowiedź na pytanie, czy w Łodzi istnieją miejsca o ograniczonej dostępności, które w opinii publicznej powinny zostać włączone do publicznego użytkowania. Uzyskane wyniki wskazują na kluczową rolę transportu i jego infrastruktury w procesie integracji, ale także i fragmentaryzacji przestrzeni miejskiej. Sugerują one również, iż percepcja spójności terytorium ośrodka zurbanizowanego wiąże się z subiektywnym poczuciem bezpieczeństwa w jego obrębie.

EN

Contemporary big cities are affected by progressing disintegration of their space. In this paper an attempt was made to analyse the perception of the scale and scope of this process on the basis of a survey with urban space users in Łódź. The interviewees indicated hardly accessible places, as well as barriers that discouraged them from moving around certain areas of the city, adding justifications to their opinions. The analyses were also supposed to reveal whether, according to public opinion, in Łódź there are places of limited accessibility which ought to be allowed for public use. The results indicate a key role of transportation and adjoining infrastructure for both processes – integration and fragmentation of urban space. Furthermore, they suggest that the perception of urban space cohesion relies visibly on the subjective sense of security within the city.

14

KULTURA GOSPODAROWANIA PRZESTRZENIĄ W MIEŚCIE

61%

KACZMAREK S.

Studia Miejskie

|

2012

|

vol. 5

9-17

EN

Currently in big cities throughout the world one can observe phenomena which change traditional form of the organisation of urban space. Individual needs of inhabitants and newcomers urge the processes of transformation which could be named fragmentation and specialization of the public space. This reflects social segregation and qualitative zoning of the urban space. The key questions which form the background of the study are as follows: What values define the urban today space? How should we design the space for the purpose of creation the harmonize city? Culture understand as knowledge and spiritual achievements of society and the system of its moral values being the pattern of people’s behavior should create the background for the process of shaping and managing the urban space.

PL

Współcześnie w dużych miastach na świecie obserwujemy szereg zjawisk, które zmieniają tradycyjna formę organizacji przestrzeni miejskiej. Zindywidualizowane potrzeby mieszkańców i przybyszów wywołują procesy przekształceń, które można nazwać fragmentacją i „tematyzacją” przestrzeni publicznej. Ich konsekwencją jest postępująca segregacja społeczna oraz strefowania jakościowe przestrzeni w miastach. Punktem wyjścia prowadzonych rozważań są dwa pytania: Jakie wartości definiują współcześnie przestrzeń miejskąa? W jaki sposób należy ją projektować, aby realizować skutecznie i spójnie dążenie do harmonijnego kształtowania miasta? Kultura, pojmowana jako dorobek duchowy społeczeństwa oraz jako jego wiedza i system wartości, które są podstawą określania wzorów zachowań, w odniesieniu do miasta jest istotnym elementem projektowania jego przestrzeni oraz formułowania zasad gospodarowania nią.

15

Współczesne problemy w zagospodarowaniu Łodzi w opinii użytkowników przestrzeni miejskiej

61%

Pielesiak I.

Studia Miejskie

|

2017

|

vol. 25

77-91

PL

W artykule podjęto temat postrzegania problemów w zagospodarowaniu Łodzi przez osoby z niego korzystające. Analizie poddano 160 szczegółowych wypowiedzi pisemnych młodych użytkowników przestrzeni miejskiej, uzupełnionych przez autorkę danymi o charakterze obiektywnym. W opracowaniu założono zbadanie struktury rodzajowej problemów i ich przyczyn, rozmieszczenia i struktury własnościowej nieruchomości dotkniętych nieprawidłowościami, a także ukazanie propozycji rozwiązań przedstawionych problemów. Badane osoby najsilniej krytykowały zaniedbanie i dewastacje tkanki miejskiej w centralnej części miasta, a także zakłócenia ładu przestrzennego w sferze wizualnej. W subiektywnej opinii „winę” za te problemy ponoszą przede wszystkim prywatni inwestorzy, ale także władze – odpowiadające za projekty inwestycji, uchwalanie prawa lokalnego i jego egzekucję. Wśród najwazniejszych działań na rzecz rozwiązania sytuacji problemowych znalazły się inwestycje infrastrukturalne oraz optymalizacja prawa lokalnego i procedur administracyjnych

EN

In this article urban users’ perception of problems in the development of Lódz is analyzed. It concerns 160 essays prepared by young people who move around the city regularly. The opinions were supplemented by the author with objective data. The paper examines the range of problems and reasons for their appearance, spatial pattern and ownership of estates affected by improprieties, and presents solutions suggested in this field. People participating in the research heavily criticized negligence and devastation of the urban tissue in the central part of the city, as well as disruptions of spatial order in its visual dimension. According to subjective opinions, the main actors responsible for those problems are private investors and the authorities who carry out investment projects, pass law and execute it. Among crucial actions suggested for solving problems in the built environment there are infrastructural investments as well as optimization of local law and administrative procedures.

16

City as an Arena of Protests

61%

Kowalewski M.

Konteksty Społeczne

|

2013

|

vol. 1

|

issue 1

EN

Cities form an ideal space for the protest, not only for obvious demographic reasons, but also because of the factors such as civic traditions and rituals of protest, and the urban organization of space. The author discusses the importance of cities, the tension between tradition and innovation of urban protest, recalling selected examples from the history of urban protest. According to the author, a number of factors, ranging from the technical issues, such as openness, accessibility, and visibility, to the symbolism of the spaces selected as a place for protest, determine the political significance of the urban spaces.

PL

Miasta stanowią idealną przestrzeń (dla) protestu nie tylko z powodu oczywistych uwarunkowań demograficznych, ale ze względu na takie czynniki jak tradycje obywatelskości i rytuałów protestu czy sposób zorganizowania przestrzeni miejskiej. Na podstawie wybranych przykładów z historii miejskiego protestu autor omawia kwestie politycznego znaczenia miast, napięcia pomiędzy tradycją i innowacją stosowanych środków protestu. Zdaniem autora, o politycznym znaczeniu przestrzeni miejskich decyduje szereg warunków, począwszy od takich kwestii technicznych jak otwartość, dostępność, widzialność, a skończywszy na symbolice miejsc wybranych jako miejsca protestu.

17

Budżet obywatelski a społeczne wytwarzanie przestrzeni miejskiej – przykład Łodzi

61%

Brzeziński K., Michalska-Żyła A.

Prace Naukowe Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu

|

2018

|

issue 534

57-69

PL

W 2014 r. władze Łodzi zdecydowały o wprowadzeniu budżetu obywatelskiego. Celem artykułu jest przedstawienie rezultatów ilościowej i jakościowej analizy propozycji zadań zgłoszonych przez mieszkańców Łodzi w ramach I edycji budżetu obywatelskiego. Efektem analizy jest ukazanie potrzeb oraz oczekiwań mieszkańców w odniesieniu do funkcjonowania miasta. Ich przegląd wskazuje na kierunek pożądanych zmian w mieście, które w zdecydowanej większości dotyczą przestrzennego aspektu funkcjonowania miasta. Wyłaniające się z projektów propozycje zmiany i poprawy już istniejących bądź kształtowania nowych przestrzeni i miejsc w mieście postrzegane są jako możliwości społecznego wytwarzania przestrzeni miejskiej i kształtowania podstawowych form ładu przestrzennego.

18

A vital city and revitalization processes

61%

Hajduga P.

Biblioteka Regionalisty

|

2020

|

issue 20

38-48

EN

Polish urban centres have been going to great lengths to reactivate the vitality of space, community, economy, and the environment in recent years. The term ‘revitalization’ is used in a broad sense that is adapted to the roots of the problems considered most acute in a given territorial unit. At the same time, it could seem that, in many cases, the measures taken focus on rather superficial issues related to image or on remedying the noticeable symptoms of the problems. What becomes a central challenge is the redefinition of the operating mechanism of a city, i.e. the mechanism where various processes are in harmony with each other, the actions taken by local entities are characterized by synergy, competition for resources is rationalized, and the operation of the entire system is determined by original and creative development directions which integrate local entities and include the city into the network of ties with the surroundings. The detailed discussions described in this paper concern the vital city and urban space revitalization processes.

PL

Polskie ośrodki miejskie czynią w ostatnich latach intensywne starania na rzecz reaktywowania witalności przestrzeni, społeczności, gospodarki czy też środowiska. Pojęcia rewitalizacji używa się w sposób bardzo szeroki, dostosowany do podłoża problemów, które w danej jednostce terytorialnej są uznawane za najbardziej odczuwalne. Jednocześnie można odnieść wrażenie, że w wielu przypadkach podejmowane działania koncentrują się na dość powierzchownych kwestiach wizerunkowych bądź na usuwaniu zauważalnych symptomów problemów. Do rangi pierwszoplanowego wyzwania urasta ponowne zdefiniowanie mechanizmu funkcjonowania miasta, tj. mechanizmu, w którym współgrają ze sobą rozmaite procesy, działania podejmowane przez podmioty lokalne cechuje synergia, zracjonalizowana zostaje konkurencja o zasoby, a funkcjonowanie całego systemu wyznaczone jest przez oryginalne i kreatywne kierunki rozwoju integrujące podmioty lokalne oraz włączające miasto w sieci powiązań z otoczeniem. Zawarte w artykule szczegółowe rozważania dotyczą miasta witalnego i procesów rewitalizacji przestrzeni miejskich.

19

Pogranicze sztuki i architektury. Przestrzeń miejska jako ważny czynnik kształtowania tożsamości

61%

Rathman A.

MAZOWSZE Studia Regionalne

|

2017

|

issue 21

53-60

PL

Francuscy Encyklopedyści zdefiniowali muzeum jako sumę ludzkiej wiedzy i sztuki, miejsce które może stać się zarazem teatrem i audytorium. Profesor Andrzej Kiciński pisał w swojej książce o muzeach, że zarówno biblioteki jak i muzea stanowią niezbędny i nieodłączny element budowania tożsamości, ale także krajobrazu miasta. Odbiorcy przestrzeni związanych z muzeami stanowią grupę społeczną, która tworzy nową jakość poprzez rodzaj wtajemniczenia i wrażliwość na współczesne problemy społeczne i artystyczne. XX wiek był wiekiem kształtowania się sztuki abstrakcyjnej. Pojawiały się nie tylko artefakty, ale artyści postanowili wykorzystać potencjał widza i wciągnąć odbiorcę w interakcję poprzez nowy rodzaj aktu artystycznego jakim stały się performans i instalacja. Nastąpiło przekroczenie granicy jaką była ściana muzeum – umownej ramy oraz ramy obrazu. Sztuka stała się rodzajem zdarzeń w przestrzeni miejskiej. Tak rozumieją ją twórcy – Leon Tarasewicz czy Krzysztof Wodiczko. Bardzo istotny stał się przekaz społeczny, czasem zaangażowany w aktualne istotne wydarzenia polityczne, ale również jako łączenie ludzi, niezależnie od kultury ich pochodzenia. Architektura także staje się zdarzeniem, gdyż konkretyzuje się przez jej użytkowników – widza – a muzeum jako obiekt jest znakiem w przestrzeni na kulturalnej mapie miasta, kojarzonej przez ludzi, którym bliskie są problemy związane z kulturą. Zarówno forma jak i funkcja muzeum budują tożsamość, stają się one miejscami poza czasem, wyjętymi jakby z rzeczywistości. Michel Foucault nazywa je heterotropiami, miejscami, w których obowiązuje zupełnie inny „czas”. Łączą one tradycje estetyczne i kulturowe.

EN

French Encyclopedists had defined museum as a sum of human knowledge and art. A place which could become a theatre or an auditory. Professor Andrzej Kiciński wrote in his book about problems of designing museums that on one hand libraries and museums are the main elements that define identity and on the other the city landscape is shaped by their forms. The receivers of such spaces are kind of community which creates a new intellectual value because of sensitiveness for contemporary artistic and also for social problems. XX century was the age when new abstractive art appeared. The works of art were not the only artefacts. At that time a new way of communication with receivers of art was used by artists. Performances and installations were engaging spectators by mutual interactions. Art came out of the frame of the building of the museum or beyond the frame of the picture and became a kind of event in the city space. Polish artists like Leon Tarasewicz and Krzysztof Wodiczko created just the same way. The message of work of art became the more important the more the art was engaged in a common and political problems or in relation between people from the different cultural circles. The architecture which also became an event in the urban space needs people to make it more real. Museums are landmarks on the mental map of the city, recognized by people who are close to the cultural subjects. The form and the function of museums are building the self-identity associated with ideas. These are places out of time and out of the everyday reality, named by Michel Foucault as heterotrophy. Museums connect different esthetical and cultural traditions.

20

Włączeni jako konsumenci – wyłączeni jako obywatele. Nastolatki w przestrzeni miasta

61%

Smagacz-Poziemska M., Zakład Socjologii Stosowanej i Pracy Socjalnej I. S., marta.smagacz-poziemska@uj.edu.pl

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Sociologica

|

2014

|

vol. 49

PL

W artykule podjęto temat wykluczenia społecznego nastolatków w przestrzeni miejskiej, w tym możliwości korzystania z tej przestrzeni i wpływania na nią. Dane z badań empirycznych na temat postaw młodych mieszkańców wobec trzech rodzajów przestrzeni miasta (miejsca zamieszkania, centrum miasta i galerii handlowej) zostały przeanalizowane w kontekście koncepcji obywatelskości, konsumpcjonizmu oraz konstruktywistycznych teorii przestrzeni. Próbę badawczą stanowiło 838 uczniów gimnazjów z Krakowa i Katowic ‒ miast porównywalnych pod względem wielkości i funkcji metropolitarnych, ale odmiennych pod względem struktury urbanistycznej i symboliki przestrzeni. Analiza danych umożliwia sformułowanie wniosku, że specyfika przestrzeni miast ma związek z postrzeganiem i waloryzowaniem poszczególnych miejsc oraz sposobem ich „używania”, ale nie ma ona związku z poczuciem sprawstwa u nastolatków. Miasto jest mechanizmem generującym postawy konsumpcyjne, ale nie stymuluje postaw aktywnych i zorientowanych na sprawy publiczne.

Refine search results