Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Refine search results

Journals help
Years help
Authors help

Results found: 130

first rewind previous Page / 7 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  przestrzeń publiczna
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 7 next fast forward last
PL
Co odróżnia duże miasto od małego? Czy jest to jedynie kryterium liczby miesz-kańców? Czy może obecność odpowiedniej rangi funkcje wg teorii ośrodków centralnych Christallera? Poza wymienionymi wskaźnikami należy zwrócić uwagę na samą przestrzeń miejską, a w szczególności na przestrzeń publiczną. O jej istotności w postrzeganiu miasta świadczy częstotliwość pojawiania się w opisach określeń typu „wielkomiejski”, „małomiasteczkowy”, „prowincjonalny”. Współczesne teorie opisujące procesy rozwojowe miast (koncepcja miasta ponowoczesnego) mówią o postępującej mobilności mieszkańców, która prowadzi do rozluźniania się więzi lokalnych i alienacji. Z założenia cechy te przypisuje się dużym miastom (postmetropolis), podczas gdy małe traktowane są jako „ostoje swojskości”. W tym wypadku chodzi tu o tradycyjne układy społeczne, których przejawem jest wspólnota lokalna. Okazuje się jednak, że wspólnoty lokalne zachowały się w dużych miastach, podczas gdy w małych widoczne są postę-pujące procesy alienacji. Zarówno w dużych, jak i małych miastach pojawiają się osiedla grodzone, monitoring, przestrzeń publiczna zastępowana jest przez półpubliczną. Równocześnie w wielu miejscach zachowały się tradycyjne struktury społeczne, przestrzeń publiczna jest traktowana niemal jako własność wspólnoty, zamiast moni-toringu dominuje kontrola społeczna. Co ciekawe, poza małymi miastami zjawiska takie można zaobserwować również w większych, gdzie obszarem identyfikacji są nie całe miasta, a konkretne dzielnice. Oba zjawiska wiążą się ze specyficznymi formami przestrzeni publicznej i zjawiskami w niej zachodzącymi. W artykule autor zajął się obecnością tych procesów w przestrzeni publicznej. Rozważania teoretyczne zostały poparte wynikami badań i obserwacji przeprowadzonych w ostatnich latach w mało-polskich miastach – zarówno tych dużych, jak i małych.
EN
What distinguishes a small city from a big one? Is it merely the number of inhabitants? Or is it the presence of a particular range of functions according to Christaller’s Central Place Theory? Apart from these factors, urban space, and especially public space, plays a significant role in how a cit y is perceived, as evidenced by the frequent usage in descriptions of cities of adjectives such as: “metropolitan”, “small - - town”, and “provincial”. Contemporary theories aimed at describing the developmental processes taking place within cities (e.g. the concept of the postmodern city) point to the increasing mobility of city dwellers, which results in alienation and a loosening of local bonds. This is generally the way big cities (or postmetropolises) are described, whereas small cities are generally per ceived as “havens of the familiar”, mainly due to their traditional social structures, epitomized by the local community. It turns out, however , that local communities have survived in big cities, while small cities are undergoing a process of alienation. Both small and big cities are witnessing a rise in gated housing developments, surveillance cameras, and replacement of the public sphere with a quasi - - public sphere. At the same time, in many places, traditional social structures have been preserved; in them, the public sphere is treated as if it belonged to the community, and social control, rather than surveillance cameras, plays a dominant role. Interestingly, processes very similar to those found in small cities can also be observed in bigger cities, where the community with which citizens identify is not the city as a whole, but rather a particular district. These phenomena are related to specific types of public space and processes that are characteristic of them. In this study, I will discuss these processes in the context of public space. Theoretical reflections will be supported by research and observations conducted in recent years in both big and small cities in the Małopolska region
2
Publication available in full text mode
Content available

Siła miejskiej pustki

87%
PL
„W czasie zarazy” życie miasta toczy się dalej, zmieniając swój rytm i dostosowując się do trudnych okoliczności i ograniczeń. Wycofuje się do strefy prywatnej, do wnętrz ukrytych za grubymi murami. Balkony, niczym łączniki między wnętrzem i zewnętrzem, stają się przestrzeniami o nieocenionej wartości. Tak jak rozedrgania fasad, schody, nisze, podcienie i arkady, rozwarstwienia w warstwie architektonicznej, które pozwalają uznać przestrzeń miasta za przyjazną, bo dającą się dotknąć, poczuć, pozwalają przysiąść i odpocząć, pobyć. Nawet wtedy, gdy nie oferuje atrakcji, nie migocze światłami kawiarni, nie zaprasza do galerii sztuki ani na wieczorne spektakle teatralne. Miasto dotknięte pandemią zamyka miejsca spotkań – restauracje, galerie sztuki, kina. Jednocześnie kryzys obnaża siłę miejskiej pustki – przestrzeni ulic, placów, formowanych fasadami budynków oraz odsłania potencjał otwartych miejsc spotkań, przestrzeni spacerów i miejskich włóczęg. Jeśli nie są inspirujące, nie poruszają, miasto cichnie i obumiera, mieszkańcy nie mają dokąd pójść, nie mogą spotkać się i poczuć „w mieście”. Są jednak takie, które nie oferując nic poza swoją formą, wciąż są odwiedzane, nie tracą życia, przyciągają mieszkańców. W czym tkwi sekret ich niezwykłej jakości? Jak warstwa architektoniczna przestrzeni publicznych wpływa na zachowania mieszkańców? Czy pozbawiona „eventów” i komercyjnych atrakcji przestrzeń może zachęcać do bycia w niej?Artykuł podejmuje temat przestrzeni jako miejsca spotkań i zawiera analizę oraz interpretację obserwacji kilku wybranych przestrzeni miejskich pod kątem ich potencjału bycia przestrzeniami spotkań.
PL
Artykuł prezentuje działania, mające na celu ożywienie przestrzeni publicznych Starego Miasta w Bydgoszczy i dostosowanie ich do współczesnych potrzeb i oczekiwań mieszkańców. Głównym motywem regeneracji staromiejskiej przestrzeni publicznej i zwiększenia atrakcyjności obszaru może stać się kultura, twórczość artystyczna i tradycje historyczne. Powodzenie procesu przekształceń zależy jednak od uwzględnienia dwóch jego aspektów: przedmiotowego i podmiotowego. Aspekt przedmiotowy to działania w sferze materialnej (poprawa jakości i stanu technicznego przestrzeni publicznej, zmiana funkcji budynków, wprowadzenie małej architektury, zieleni itd.). Aspekt podmiotowy to zaangażowanie do procesu przekształceń jak najszerszego grona uczestników. Artykuł pokazuje próby włączenia do współpracy właścicieli nieruchomości, najemców, środowisk twórczych, organizacji i stowarzyszeń. Skuteczność zaproponowanego kierunku przekształceń zależna jest bowiem od spójności i jednoczesności działań prowadzących do osiągnięcia wspólnego celu – ożywienia przestrzeni publicznych i nadania im charakteru przestrzeni kreatywnych, wypełnionych sztuką i współtworzonych przez artystów i mieszkańców
EN
The oldest part of Bydgoszcz was historically formed as a consequence of many social and economic processes. The streets that used to accommodate trade and social interaction have now lost their significance and so the historic city centre is not attractive to the city inhabitants anymore. Therefore, there is a need to bring vitality back through accommodating current public needs and expectations. Looking for new attractive functions to boost the area, we established that culture, art and tradition can play an important role in functional transformation, consequently leading the regeneration process of public spaces in the old city centre. Firstly, the quality of public spaces is to be improved through renovations of old apartment-houses, as well as resurfacing streets and public spaces. At the same time, a series of initiatives are being undertaken in order to change the functions of commercial premises and to introduce more attractive green spaces and small architecture. Our initiatives are put into action through collaboration with property owners, cultural associations, and many others. These actions are coordinated by the City Council. It is important for our initiatives to be approved by all concerned organizations and to be undertaken in parallel with cohesion aiming to bring vitality to public spaces in the form of areas thriving with art created jointly by artists and city inhabitants.
PL
Tychy to miasto wyjątkowe. Decyduje o tym historia jego powstawania, rozwoju i rozbudowy. Jako miasto rodzące się w duchu socjalistycznym stanowić miało unaocznienie obowiązującej ideologii – przestrzennego zastosowania z góry opracowanego planu. Założenia te nie przetrwały jednak próby czasu. W okresie kilkudziesięciu lat budowy zachodziły ciągłe zmiany programowe, lokalizacyjne, terytorialne oraz systemowe. Miało to decydujący wpływ na kształt przestrzenny miasta, determinując jego zróżnicowany charakter, ale i zróżnicowany odbiór. Przez jednych Tychy postrzegane są jako przykład eklektycznej i niespójnej realizacji różnych wizji, dla drugich stanowią niepowtarzalną prezentację historii architektury i urbanistyki ostatnich sześćdziesięciu lat. Niniejszy artykuł poświęcony jest próbie obłaskawienia i praktycznego wykorzystania zróżnicowanej przestrzeni miejskiej przez stworzenie Szlaku miejskiego – inicjatywy podjętej przez Urząd Miasta Tychy i Muzeum Miejskiej, polegającej na opracowaniu systemu oznakowania obszarów i obiektów atrakcyjnych kulturowo.
EN
Tychy is a unique city. It is because of how it was created and developed. As a city built in socialist realism, it was supposed to constitute the ideology – applying the earlier prepared plan. However, its assumptions did not stand the test of time. When the city was being built, many changes connected with the programme, location and system were made. It has had agreat impact on what the town looks like, determining its diverse character but also its diverse reception. Some people perceive Tychy as an example of eclectic and inconsistent realization of different visions. For the other ones, it a unique presentation of the history of architecture and urbanism in the last sixty years. This article attempts to tame and to use the diverse urban space by creating the urban trail – the initiative of Municipal Council in Tychy and Museum in Tychy. Its major assumption was to create a system of marking places, which are culturally interesting.
PL
Obecnie obserwować możemy w Polsce narodziny ruchów miejskich, rośnie też świadomość znaczenia jakości przestrzeni miejskiej dla dobrostanu obywateli, a także potrzeba współdecydowania o przyszłości miast¹. Ważnym elementem są debaty dotyczące estetyki, przede wszystkim lokalizacji reklam, pojawiają się również głosy dotyczące nieskuteczności polskiego prawa² i propozycje wprowadzenia bardziej restrykcyjnych regulacji. Warto się jednak wcześniej zastanowić, czy proponowane nowe regulacje będą stosowane przez samych użytkowników przestrzeni, czy też staną się kolejnym martwym przepisem. Kwestie związane z poprawą estetyki miejskiej wykroczyły już poza dyskurs naukowy³, obecnie w debacie tej biorą udział także dziennikarze⁴, firmy zajmujące się reklamą zewnętrzną⁵, organizacje pozarządowe⁶, swoje propozycje przedstawia Prezydent Rzeczpospolitej Polskiej. Jednak czy ta bużliwa debata znajduje swojeodzwierciedlenie w działaniach przeciętnego mieszkańca polskiego miasta? Artykuł ten jest próbą autorskiej odpowiedzi na pytanie o przyczyny nieskuteczności regulacji z zakresu estetyki przestrzeni, przedstawieniem hipotez wyjaśniających zjawisko ich nieprzestrzegania (przedmiotem analiz nie jest treść tych regulacji)⁸. Punktem wyjścia jest diagnoza postaw wobec takich regulacji. Podstawą przedstawionych hipotez są obserwacje przestrzeni miejskiej w Gdańsku oraz badania społeczne: własne, prowadzone w Gdańsku w latach 2012–2014⁹, oraz raporty z badań CBOS¹⁰ i Millward Brown SMG/KRC¹¹.
EN
Nowadays, we can observe the rise of urban movements in Poland, the growing awareness of high quality public space and its influence on citizens’ wellbeing, the need to participate in public decisions. An important part of this public debate is the aesthetics of city space, mainly the problem of uncontrolled growth in number of advertisements, the inefficiency of Polish law and some proposals to tighten the regulations. However, it is worth to start with posing the question, whether the new regulations will be obeyed, or will only be a clause of no importance to the citizens. This paper is an attempt to identify the citizens’ opinions, especially in Gdańsk, on regulations of the aesthetics of city space.
PL
Artykuł jest analizą zagadnień estetyzacji przestrzeni w kontekście kulturowym. Istnieje potrzeba analizy, czy przynajmniej szkicu przybliżającego kulturowe uwarunkowania kształtowania przestrzeni, które doprowadziły do obecnej sytuacji w polskich miastach. Szkic ten może być jednym z głosów w obecnie prowadzonej dyskusji na temat tak zwanej estetyzacji przestrzeni oraz podejmowanych przez zainteresowanych decyzji.
EN
In the author’s opinion, the introduction of the new concept of aesthetisation, aside spatial order, leads to unnecessary confusion. There are no separate spatial order and aesthetic issues. These issues are already denoted in the definition of spatial order. It is not only a lexical matter. This mechanism is a proof of insensitivity to the effects of the disastrous state of the spatial order, namely new smaller scale phenomena, such as: littering the landscape with commercials, incoherent colours of buildings or unusable urban furniture. The basic problem, which unfortunately is impossible to be solved by short-term actions, is the nonexistence of the city culture in Poland. The spatial expression of this culture in a European city is the continuous street frontage, of which there is very little in our cities nowadays. The space of Polish cities is discontinuous, underinvested, filled with huge amounts of non-places, not suitable for any use and just empty. In recent decades, the vacuum in our cities was filled with the entrepreneurial energy of Poles, who simply want to benefit from its existence. Their level of aesthetic education will not change that fact, while the artificial blocking of this phenomenon does not remove the causes - namely the disappearance of an active use of public space in the city. Countering the commonly present in Polish cities suburbanization and focusing investment efforts on creating dense urban perimeter blocks inside the city should be the most important postulate concerning issues of aesthetisation.
PL
W życiu człowieka pojawiają się zachowania patologiczne, czynniki patogenne (uwarunkowania społeczno-kulturowe) lub procesy przyczyniające się do takiego stanu rzeczy. Można więc powiedzieć o znacznej różnorodności oraz złożoności tych zjawisk. Zawarte w artykule zagadnienia patologii społecznych dotyczą zaledwie wybranych zjawisk, a mimo to uświadamiają odbiorcom skalę poruszanego problemu.
8
Content available remote

Zagrożenia bezpieczeństwa w publicznej przestrzeni

80%
EN
The main task to improve all citizens life is currently creating an open society and life enviroment, open and useful for everyone. Minor criminality shows important social problem, which is taking more drastic forms. The article puts a spotlight on effects of criminality, not only for entity, but also as a threat for a public spa
EN
The quality of public spaces has an impact on the ąuality of life of city dwellers. The way the value of the specific components of certain spaces is perceived depends on the use of individual land. We pay attention to its aesthetics, functionality, selection and arrangement of the appropriate elements of which it is composed. However, wanting to create and receive a better and new ąuality of public spaces, we should get to know what their role in the historical development of cities was, who the recipients are and what they evaluate, who and what shapes the space, what elementsit consists of, how to create it, and whether there are any restrictions as far as its development is concerned. This article discussesthe above issues and introduces the reader to an image of contemporary public space.
PL
Jakość przestrzeni publicznych ma wpływ na jakość życia mieszkańców miasta. Postrzeganie i odczuwanie wartości elementów tworzących określoną przestrzeń zależy od sposobu użytkowania poszczególnych terenów. Zwracamy uwagę na jej estetykę, funkcjonalność, odpowiedni dobór i uporządkowanie elementów, z jakich się składa. Jednakże chcąc tworzyć i odbierać lepszą, nową jakość przestrzeni publicznych, powinniśmy poznać, jakie było ich znaczenie w historycznym rozwoju miast, jacy są ich odbiorcy i co oceniają, kto i co kształtuje przestrzeń, z jakich elementów się ona składa, w jaki sposób należy ją tworzyć i czy są jakieś ograniczenia w jej rozwoju. Artykuł, prezentując powyższe zagadnienia, przybliża czytelnikowi obraz współczesnej przestrzeni publicznej.
PL
W wyniku przemian zachodzących w strukturach miejskich frontów wodnych, jakie nastąpiły w epoce poprzemysłowej, morskie porty jachtowe zaczęły pojawiać się w centralnych rejonach miast nadmorskich. Bardzo często są one wykorzystywane jako istotny element nowej koncepcji zagospodarowania nadwodnych terenów poportowych lub postoczniowych. Ich potencjał centrotwórczy, wpływający na rozwój funkcji miejskich i kreowania interesujących przestrzeni publicznych, jest coraz częściej dostrzegany. Porty jachtowe wykorzystywane są także jako narzędzie budowania nowej tożsamości rewitalizowanych obszarów. W przestrzeni miejskiej możliwe do zlokalizowania są porty jachtowe o zróżnicowanej podstawowej ofercie. W artykule opisano cztery porty jachtowe (francuski, hiszpański i dwa polskie), zlokalizowane w centrach miast nadmorskich. Na tych przykładach przedstawiono różnorodne rozwiązania przestrzenne, umożliwiające włączenie obszaru portu jachtowego do sąsiadującej z nim przestrzeni miejskiej oraz jego wpływ na otoczenie. W przykładach portów polskich wskazano także na błędy, utracone szanse oraz dostępne jeszcze możliwości, dotyczące pełnego wykorzystania potencjału portu jachtowego. W podsumowaniu zwrócono uwagę na fakt, że projektowanie w obszarach nadwodnych wymaga specjalistycznej wiedzy i szczególnej wrażliwości. Związane jest to z ich unikalną lokalizacją na granicy lądu i wody. Omówiono także bardziej szczegółowo możliwości wykorzystania portu jachtowego dla rozwoju miasta. W Polsce niestety zauważalny jest brak zrozumienia dla opisywanych procesów, co ma bezpośrednie przełożenie na realizację obiektów niepełnowartościowych.
PL
W Polsce miejscowości uzdrowiskowe to w większości miasta małe i średniej wielkości. Przestrzeń miejscowości posiadających na swym terenie tradycyjną bazę leczniczą ukształtowana jest odmiennie od innych miejscowości, charakteryzuje się przede wszystkim większą ilością i różnorodnością usług podstawowych oraz większą ilością przestrzeni służącej rekreacji, większą ilością obiektów sportowych i kulturalnych służącą nie tylko mieszkańcom, ale kuracjuszom i turystom. W większości przypadków usługi te zlokalizowane są w przestrzeniach leczniczych, jakkolwiek standard tych obiektów jest zróżnicowany. Dodatkowymi usługami w wielu uzdrowiskach są usługi sportu, istotne nie tylko z uwagi na walory rekreacyjne, ale także ważne dla uzupełnienia terapii.
EN
Health resorts in Poland are usually located in small and medium - sized cities. The spatial architecture of cities with a significant health resort infrastructure differs from that of other cities. Such cities possess a larger number and more diverse range of basic services, more recreational sites, and more sports facilities and cultural centres, which serve not only the local inhabitants, but tourists and visitors to health resorts, as well. In most cases, such services are offered in areas housing curative facilities, which tend to vary in terms of their standards. Additional services are available at many health resorts, such as sport - related offers. These are important not only due to their recreational value, but also as a supplement to the thera pies offered
PL
Autorka proponuje w referacie szeroką definicję pojęcia przestrzeń publiczna, rozumiejąc ją jako przestrzeń publicznie dostępną bez względu na formę jej (przestrzeni) własności. Pojęcie przestrzeni religijnej odnosi się głównie do przestrzeni realnej stworzonej przez katolików. Celem jest ustalenie, w jakim zakresie to co publiczne przenika się z tym co religijne. Przykładem jest wielkopolski Turek.
EN
Author chose the very wide definition of public space. It is space, regardless to its formal status (ownership), open and available to everyone. The notion of religious space is defined as a real space created by Roman Catholics. The aim of the paper is to assess the range of mutual merge of religious and public elements, sacrum and profanum . Turek, small town in Greater Poland, is the example
EN
In this article I will present some theoretical and empirical reflections regarding future habilitation thesis which will be on contemporary discourse on Poland in German political public sphere. It is an attempt to capture, analyze and present opinions about Poland and its society, which are transferred and propagated in contemporary German political public sphere. The discourse seems to be the proper method to present the issue. I define the concept of “discourse” in the context of political instrumentalization and purpose according to theory of Michael Foucault. Political public sphere is a commonly accepted category of sociopolitical research, which in works of Juergen Habermas has its reasonable substantiation, description and restrictions. Selected, representative and the most influential titles of contemporary German mainstream journalism will be analyzed, in which are discussed and presented sociopolitical opinions on Poland, its politics and social issues. Major part of German media discourse about Poland (in a text form) functions in that sphere. Analysis of the content of these materials will allow to emphasize its forms and functions, as well as to point out economic, political and social factors, which determine them. I assume that the discourse about Poland is led in an indirect (hidden), “inside” way, in other words — against a background of other significant debates, e.g. the EastWest discourse or the discourse on Eastern Europe, it is hardly ever led in a direct (opened), “outside” way, meaning — seldom directly referring to Poland. This problem gives rise to aquestion for relevance of the discourse on Poland within the discourse on Eastern Europe.
EN
The aim of this paper is to present festivals, serving as operations activating public spaces and increasing the periodic influx of tourists to Uniejów. Due to the dynamic development of geothermal investments and increase investment in tourism, Uniejów region becomes an attractive place to leisure and recreation. A large number, of events (over 77 festivals) in the city (including 5 national festivals) requires not only the physical shape of public spaces (such as squares, parks, castle and others), but also must socialize physical public space for cultural purposes. It's more dynamic festivals in Uniejów periodic tourist traffic for such a large number of tourists it is necessary to meet the conditions for the use of public space. Seasonal festivals (POW WOW Spring Festival of Song and Dance Company of North America, National Water Festival, the Grand Knight of the Castle Tournament in Uniejów, Indian Summer - Day Avenue of them. Tue-Okha), enliven the newly created city space. Designed around recreational areas, must be not only friendly but clear to read. The public space around the term is diverging from the historical center of novelty, which integrate with the rest of the city is extremely difficult.
15
71%
EN
Public spaces understood as areas which can be accessed freely and which offer freedom of behaviour and speech have always been an important element of any city or town. Shopping malls enter urban landscape often becoming city landmarks, thus, competing with traditional public spaces. In terms of qualitative criteria, they function well as public spaces but at the same time those areas include numerous limitations which prevent them from being real public spaces. Within the public-private dimension, they constitute transitional hybrid spaces with the features of a proper public space. Shopping malls focus important social functions, thus, replacing or “relieving” traditional public spaces in city centres. One must remember, though, that their public character is severely limited (time, offer, staff, behaviour, social, or political limitations) which is why it is difficult to consider shopping malls as classic public spaces.Because of the role of those modern shopping and service spaces it is necessary to try and place shopping malls in relation to urban public spaces. The goal should be to define certain relations between traditional public spaces and hybrid spaces (including the areas of shopping malls) in order for them to benefit the inhabitants and to help improve the functioning of cities or towns. The fact that shopping malls have, to a large extent, substituted public spaces, that they are visited often, that they are the place where people spend a considerable amount of their free time and that they are considered by the population as important locations in people's lives seem particularly important.
PL
Ważnym elementem każdego miasta zawsze były, są i będą przestrzenie publiczne rozumiane jako obszary, do których jest nieograniczony dostęp dla każdego i w których jest wolność zachowań i wypowiedzi. Centra handlowe wpisują się w przestrzeń miast, nieraz stając się ich wizytówkami rywalizując z tradycyjnymi przestrzeniami publicznymi. Pod względem kryteriów jakościowych są dobrymi przestrzeniami publicznymi, ale jednocześnie są to tereny, w których występuje wiele ograniczeń dyskryminujących je jako takie przestrzenie. W układzie kontinuum publiczno-prywatnym stanowią przestrzenie pośrednie ‒ hybrydowe o cechach dobrej przestrzeni publicznej. Centra handlowe są więc miejscami o koncentracji ważnych funkcji społecznych, zastępując, „wyręczając” w ten sposób tradycyjne przestrzenie publiczne, w tym centra miast. Publiczność tych nowoczesnych kompleksów jest pod wieloma względami ograniczona (ograniczenia czasowe, ofertowe, personalne, w zachowaniach, m.in. społecznych, politycznych), dlatego trudno centra handlowe traktować jako przestrzenie publiczne w czystej postaci. W związku z rolą tych nowoczesnych przestrzeni handlowo-usługowych należy podjąć trud w umiejscowieniu centrów handlowych w relacji do przestrzeni publicznych miast. Powinno się dążyć do wypracowania pewnych relacji między tradycyjnymi przestrzeniami publicznymi a przestrzeniami hybrydowymi (w tym terenami centrów handlowych), aby przynosiły korzyści mieszkańcom oraz sprzyjały lepszemu funkcjonowaniu miast. W literaturze nie ma jednoznacznego stanowiska, jak traktować kompleksy handlowe: czy jako przestrzeń prywatną, publiczną (z wolnym dostępem) lub jako przestrzeń pośrednią zwaną „hybrydową”. Celem artykułu jest zaprezentowanie różnych podejść do roli centrów handlowych jako powierzchni umiejscowionych między przestrzenią publiczną (w czystej postaci) a typową przestrzenią prywatną. Podejmowanie dyskusji na temat roli tych nowoczesnych „świątyń konsumpcji” w kontekście zawłaszczania przestrzeni publicznych wydaje się istotnym zagadnieniem. Należy szczególnie zastanowić się, jak odpowiednio chronić typowe przestrzenie publiczne przed naciskami komercyjnymi oraz jak powinny koegzystować one z przestrzeniami hybrydowymi.
EN
The article presents choosen author’s and co’authors results of researches of public spaces conducted in polish cities. The attention is focused on these city spaces which acquire the status of a place. Results of the researches show that this process concern especially central and historical city’s spaces and some recreational areas. The theoretical basis of the article are theories of public space as well as classical (Tuan, Libura) and contemporary (Massey, Castello) concepts of place. Contemporary concepts of place focus on the dynamics, negotiative and sometimes conflictuality of the processes of place creation. The consumer character of place is also included in such point of view. Such an interpretation means that typical non-places (Auge), eg shopping centers, can become places for some residents of contemporary cities.
PL
W artykule zaprezentowane są wybrane wyniki autorskich i współautorskich badań nad przestrzeniami publicznymi polskich miast. Uwaga skoncentrowana zostanie na tych przestrzeniach miejskich, które nabywają status miejsca. Taka sytuacja, jak wskazują wyniki badań, dotyczy szczególnie centralnych i historycznych przestrzeni miejskich oraz atrakcyjnych terenów rekreacyjnych. W warstwie teoretycznej w artykule znajdą się odwołania zarówno do teorii miejskiej przestrzeni publicznej, jak i klasycznych (Tuan, Libura) oraz współczesnych (Massey, Castello) ujęć teorii miejsca. W tych ostatnich zwraca się uwagę na dynamikę, negocjacyjność, a czasem konfliktowość procesów tworzących miejsce. Nie pomija się także komercyjnego i konsumpcyjnego charakteru miejsca. Taka interpretacja powoduje, że typowe nie-miejsca (Augé), np. centra handlowe, mogą dla niektórych mieszkańców współczesnych miast stawać się miejscami.
17
Publication available in full text mode
Content available

Dołem do góry, górą do dołu

70%
PL
Temat dostępności do przestrzeni publicznych staje się coraz ważniejszym elementem dyskusji na temat jakości otoczenia miejskiego. Pandemia, nietypowe w skali stulecia wydarzenie, szczególnie mocno zaznaczyła potrzebę ulepszenia miejsc społecznie współdzielonych, przynależących do kategorii przestrzeni publicznych lub miejsc trzecich. W różnych częściach świata podejmowane są próby diagnozowania lokalnych problemów oraz poszukiwania możliwych rozwiązań naprawczych. Również w jednym z odległych miast na antypodach, w Sydney, rozgorzała debata nad jakością środowiska miejskiego. Ogłoszony w maju 2020 roku otwarty konkurs ideowy dla przestrzeni publicznych stał się platformą wymiany myśli, kierunkowania przyszłych działań, ale przede wszystkim manifestacją potrzeb mieszkańców. Rozpoczęte zaraz po pierwszych tygodniach pandemicznych blokad badania i ankiety pozwoliły zdefiniować najbardziej widoczne problemy i kilka ze źródeł rosnącej frustracji. Dokonywanie zmian i korekt w skali założeń urbanistycznych wymaga jednak czasu i znacznych nakładów. Kontekst miejski to również obszar naznaczony potencjałem konfliktu. Musi zaspokajać kontrastowe potrzeby, z jednej strony umożliwiać kontakt z naturą, z drugiej zapewniać dostęp do udogodnień życia miejskiego. Powinien gwarantować bezpieczny pobyt w otwartej przestrzeni, przy równoczesnym wspieraniu aktywności w zamkniętym środowisku architektonicznym. W pożądanych warunkach daje szansę na łatwe odizolowanie się od świata, a jednocześnie nie blokuje kontaktu z drugim człowiekiem. Poszukiwanie balansu w tych opozycyjnych stanach jest niekończącym się procesem kształtowania i modyfikowania miejskich morfologii.
PL
Idea dostosowywania przestrzeni publicznych do potrzeb wszystkich użytkowników jest coraz bardziej popularna w polskich miastach. Aby poprawnie kształtować te przestrzenie, należy skupić szczególną uwagę na diagnozie występujących w nich problemów. Jest to szczególnie ważne, jeśli wziąć pod uwagę postępujący proces starzenia się społeczeństwa oraz fakt, że koło 12% naszego społeczeństwa to osoby z niepełnosprawnościami.Inwentaryzacja to jeden ze sposobów pozwalających na identyfikację barier występujących w przestrzeniach publicznych. Przykładem działań wykorzystujących tę metodę jest prowadzony od 2014 r. przez Akademickie Koło Naukowe Gospodarki Przestrzennej przy współpracy ze Stowarzyszeniem Inwestycje dla Poznania projekt naukowo-badawczy Poznańska Mapa Barier. Jego głównym założeniem jest określenie poziomu dostępności poznańskich przestrzeni publicznych i jednoczesne wskazanie obszarów dysfunkcyjnych. Prowadzone badania uwzględniają szczególne potrzeby grup o ograniczonej mobilności, np. osób z niepełnosprawnościami czy osób starszych. Efekty prac nad projektem przyczyniły się do zwrócenia uwagi na problem dostępności przestrzennej wśród ich użytkowników.Celem pracy jest przedstawienie Poznańskiej Mapy Barier jako dobrej praktyki w planowaniu przestrzennym miast mającej na celu poprawę dostępności oraz jakości przestrzeni publicznych.
PL
Społeczne funkcje obiektów architektury ujawniają się w różnych wymiarach: zwiększaniu atrakcyjności i podnoszeniu prestiżu miejsca, organizacji przestrzeni miasta oraz zapewnianiu mieszkańcom poczucia bezpieczeństwa. Realizacja ostatniej z funkcji zależy od wielu czynników, m.in. od: formy obiektu i jego przeznaczenia, wykorzystanych materiałów budowalnych czy zastosowanych systemów bezpieczeństwa. Jako budynki zapewniające największe poczucia bezpieczeństwa użytkownikom przestrzeni miejskiej Poznania uważane są obiekty administracji publicznej, kościoły, uczelnie wyższe i muzea.
EN
The issues addressed in this paper concern the perception of the urban space of Płock among senior citizens who are 60 years old and older. An analysis of selected, characteristic urban spaces were conducted with respect of their urban perception and meaning in senior citizens’ social life. The term of space quality has to be perceived from the angle of opinions of all social groups. As a result, the most important lacks and needs of Płock urban spaces in the context of their usefulness for the old have been presented.
PL
Problematyka podjęta w pracy dotyczy percepcji przestrzeni miejskiej Płocka wśród osób starszych, powyżej 60-tego roku życia. Dokonano analizy wybranych, charakterystycznych przestrzeni publicznych pod kątem ich odbioru urbanistycznego oraz ich znaczenia w życiu społecznym seniorów. Zagadnienie jakości przestrzeni postrzegane musi być przez pryzmat opinii wszystkich grup społecznych. W związku z tym ukazano również najważniejsze braki i potrzeby przestrzeni publicznych Płocka w kontekście ich przydatności dla osób starszych.
first rewind previous Page / 7 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.