Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 12

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  przystosowanie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Spostrzeganie siebie jest szczególnie ważnym determinantem szeroko pojętej ludzkiej egzystencji. Wieloaspektowy wizerunek własnej osoby, jego pozytywna percepcja i akceptacja mają znaczący wpływ na osobisty komfort psychospołeczny, optymalny rozwój, poprawę funkcjonowania oraz jakości życia. W prezentowanym opracowaniu szczególne znaczenie nadano potrzebie przyswajania przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim szeroko pojętych umiejętności społecznych wpływających na jakość życia, determinowanych pozytywnie spostrzeganym obrazem własnej osoby oraz poziomem przystosowania społecznego. Przytoczone cząstkowe wyniki badań własnych wskazują na wiele sfer osobowości badanych oraz zachowań przystosowawczych stanowiących istotny potencjał rozwojowy osób z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim. Spostrzeganie siebie i przystosowanie społeczne tych osób jest traktowane w artykule jako specyficzny cel obiektywnych dociekań naukowych. Problematykę ujętą w takim aspekcie można uznać za aktualną, uzasadnioną i zmierzającą do optymalizacji jakości życia osób z niepełnosprawnością intelektualną. Praca składa się z rozważań teoretycznych i analiz empirycznych. W części teoretycznej wyszczególniono istotę niepełnosprawności intelektualnej, przystosowania społecznego oraz spostrzegania siebie przez osoby z niepełnosprawnością intelektualną. Część empiryczna zawiera metodologię badań własnych, ich wyniki oraz analizę. Całość stanowi podstawę do wysunięcia wniosków i wskazań o charakterze pragmatycznym.
PL
Artykuł porusza zagadnienia dotyczące stale rozwijanych w nowoczesnym społeczeństwie ofert edukacyjnych dla seniorów, uwzględniających proces edukacyjny jako ustawiczny. Realizacja działań edukacyjnych, których beneficjentami są osoby starsze, jest tu wyrazem zarówno opiekuńczej funkcji państwa, uwzględniającego postępujące starzenie społeczeństwa, ale także naturalnym dążeniem samych seniorów do aktywnej partycypacji w stale zmieniającym się społeczeństwie.
EN
A preliminary analysis of the conducted research indicates that the psychosocial situation of a family who has a member with a disability is very difficult and complex. Answers to important and interesting questions asked in the course of empirical research where given by parents and people with disabilities. They presented the image of a family seeking to understand their situation and trying to cope with all kinds of problems. These include such things as finance or professional activity, striving to adapt to the new situation and being strongly committed to looking after a disabled person. Unfortunately, as the research results indicate, caring taking activity is the domain of one person in the family, meaning the mother.
PL
Wstępne analizy przeprowadzonych badań wskazują, iż sytuacja psychospołeczna rodziny, w skład której wchodzi osoba z niepełnosprawnością, jest bardzo trudna i złożona. Odpowiedzi na ważne i ciekawe pytania, które w toku badań empirycznych postawiono rodzicom i osobom niepełnosprawnym, prezentują obraz rodziny poszukującej zrozumienia sytuacji, próbującej poradzić sobie z różnego rodzaju problemami, jak finanse czy aktywność zawodowa, dążącej do przystosowania się do nowej sytuacji i mocno zaangażowanej w opiekę nad osobą niepełnosprawną. Niestety, jak wskazują wyniki badań, aktywność opiekuńcza jest domeną jednej osoby w rodzinie, a jest nią matka.
PL
Artykuł prezentuje wyniki badania, którego celem było zweryfikowanie hipotez dotyczących związków między wybranymi czynnikami podmiotowymi i kontekstowymi a strategią adaptacji dziecka trzyletniego do przedszkola. W badaniu wzięło udział 40 dzieci, które we wrześniu 2010 r. rozpoczęły naukę w przedszkolu. Zostały one zbadane Orientacyjnym testem rozwoju psychoruchowego (test Denver) oraz Kwestionariuszem strategii adaptacji (KSA) stworzonym na potrzeby tego badania. Wyniki wskazują na występowanie trzech strategii, które są jednocześnie kryteriami poziomu przystosowania dziecka do środowiska przedszkolnego: pozytywnej (twórczej adaptacji) oraz negatywnych (lękowej i indyferentnej). Zaobserwowano istotne statystycznie związki pomiędzy wiekiem, rozwojem psychoruchowym dziecka i wykształceniem matki a strategią adaptacji dziecka. Dzieci matek z wykształceniem wyższym, starsze, o wyższym poziomie rozwoju psychoruchowego częściej prezentowały pozytywną strategię adaptacji. Stwierdzono jednak, iż jedynie 15 spośród 40 badanych dzieci stosowało strategię twórczej adaptacji. Jest to wynik niepokojący, wymagający prowadzenia dalszych badań w celu rozpoznania czynników determinujących taki stan rzeczy.
EN
The article presents the results of research aimed at verifying the hypothesis relating to the links between selected subjective and contextual factors and adaptation strategies of a three-year-old child to preschool environment. The research was conducted on a group of 40 children, who began preschool education in 2012. Children were tested with The Denver Developmental Screening Test (the Denver test) and with the Adaptation Strategy Questionnaire (ASQ) developed for the purposes of the research. The results indicate that there exists three strategies which simultaneously constitute the criteria for the level of adaptation of a child to preschool environment: positive (creative adaptation) and negative (anxiety and indifference). Significant statistical correlations between age, psycho-motor development, level of mother’s education and the child’s adaptation strategy have been established. Children of mothers who attained tertiary education, older children, children who achieved a higher level of psycho-motor development more often manifested a positive adaptation strategy. It was, however, revealed that only 15 out of 40 children subject to the examination applied the strategy of creative adaptation. The result is alarming and requires further research in order to identify the factors determining it.
PL
Celem prezentowanych badań było ustalenie związku pomiędzy poziomem rozwoju umysłowego, wynikami w nauce i aktywnością społeczną w szkole dzieci z zaburzeniami mowy. Badania przeprowadzono w roku szkolnym 2017/2018. Zbadano 1043 dzieci w wieku 11 lat, uczniów klas IV szkół podstawowych pochodzących ze środowiska miejskiego (636; 61,0%) i wiejskiego (407; 39,0%). W badanej grupie było 931 (89,3%) dzieci bez zaburzeń mowy i 112 (10,7%) z zaburzeniami mowy. Materiał opracowano statystycznie. Stwierdzono, że w świetle wyników Testu Matryc Progresywnych Ravena rozwój umysłowy przebiega u uczniów z zaburzeniami mowy podobnie jak u uczniów bez zaburzeń. Ustalono, że uczniowie z zaburzeniami mowy, mając kłopoty z porozumiewaniem się, osiągają niższe od swoich rówieśników wyniki w nauce. Znacznie większe różnice pomiędzy uczniami z zaburzeniami i bez zaburzeń zaobserwowano w ocenach z języka polskiego niż z matematyki. Stwierdzono różnice w przystosowaniu szkolnym uczniów bez zaburzeń i z zaburzeniami mowy. Wyniki badań uzyskane na podstawie Arkusza Zachowania się Ucznia Barbary Markowskiej pozwalają stwierdzić, że dzieci z zaburzeniami mowy to uczniowie lękliwi, izolujący się od grupy klasowej, przygnębieni, brak im zaufania do siebie, pod wpływem napotykanych trudności łatwo rezygnują z aktywności. W związku z tym badani wykazują mniejszą motywację do nauki, niższy poziom uspołecznienia i ogromne przyhamowanie w kontaktach społecznych.
EN
Speech disorders influence not only the child’s psychological and social adaptation but also their school learning maladjustment. The goal of the presented research was to establish the connection between the mental development level, school results and social activity at school of children with speech disorders. The study was carried out in the school year 2017/2018 and scrutinised 1043 11-year-old children, 4th year elementary school students both in the urban (636; 61.0%) and rural environments (407; 39.0%). In the analysed group 931 (89.3%) children did not have speech disorders and 112 (10.7%) did. The material was processed statistically. It was determined based on the results of Raven’s Progressive Matrices Test that mental development proceeds similarly in schoolchildren with speech disorders and schoolchildren without such disorders. It was confirmed that students with speech disorders, having trouble with communication, achieve lower results in learning than their peers. Far greater differences between students with disorders and without disorders were observed in grades in Polish rather than Mathematics. Schoolchildren with disorders and without disorders also differed in terms of school adaptation. Results obtained on the basis of A Student’s Behaviour Sheet by Barbara Markowska allow one to propose a conclusion that schoolchildren with speech disorders are timid, depressed, isolate themselves from their peers, lack self-confidence and easily give up an activity when faced with difficulties. Thus, they exhibit lower motivation to study, a lower socialisation level and considerable inhibition in social contacts.
PL
Nabycie urazu rdzenia kręgowego zaliczane jest do najbardziej traumatycznych, wstrząsowych zdarzeń radykalnie przeobrażających dotychczasowe życie jednostki. Proces przystosowywania się do życia z trwałymi ograniczeniami jest ściśle powiązany z wartościowaniem własnego życia i odczuwanym z niego zadowoleniem. Wśród czynników (zasobów) oddziałujących na psychospołeczne przystosowanie osób z urazem rdzenia znajduje się nadzieja, której przypisywane są wielopłaszczyznowe funkcje adaptacyjne. Celem pracy jest przeanalizowanie nasilenia reakcji przystosowawczych i satysfakcji z życia u osób z długotrwałym urazem rdzenia kręgowego zróżnicowanych ze względu na poziom nadziei podstawowej. Uzyskane rezultaty wskazują, że badanych różniących się poziomem nadziei podstawowej charakteryzuje zróżnicowane nasilenie ujawnianych reakcji przystosowawczych i satysfakcji z życia. Osoby z wysokim poziomem nadziei podstawowej cechuje przede wszystkim wyższe natężenie akceptacji posiadanej niepełnosprawności, któremu towarzyszy silniejsze zaprzeczanie wynikającym z niej ograniczeniom.
EN
Sustaining a spinal cord injury is ranked among the most traumatic, shock events that radically change an individual’s current life. The process of adaptation to living with permanent limitations is closely linked with evaluating one’s life and with the satisfaction felt from one’s life. Among the factors (resources) that have an impact on the psychosocial adaptation of people with spinal cord injuries is included hope, to which multidimensional adaptation functions are attributed. The paper aims to analyze the strength of adaptation responses and life satisfaction in people with persistent spinal cord injuries who differ in terms of the basic hope level. The findings show that the participants who differ as to the basic hope level are marked by a different strength of adaptation responses and life satisfaction. The participants with a high level of basic hope are characterized above all by greater acceptance of their disability which is accompanied by a stronger denial of the limitations resulting from their disability.
PL
Skutkom niepełnosprawności można się przeciwstawić, rozwijając aktywność życiową osób dotkniętych takim stanem. Odbywa się to poprzez działania o charakterze rehabilitacyjnym, uwzględniającym aspekty fizyczne, psychiczne, zawodowe i społeczne konkretnego człowieka. Idea współczesnej rehabilitacji zaczęła rozwijać się w pierwszych latach XX wieku. Rozwojowi rehabilitacji sprzyjał postęp w naukach medycznych, humanistycznych, biologicznych, technicznych, ekonomicznych i szeroko rozumianych społecznych. Dzisiejsze ujęcie rehabilitacji nie ogranicza się tylko do zajęcia się chorobą czy dysfunkcją, ale uwzględnia także wszystkie powstałe skutki. Współczesna rehabilitacja musi być kompleksowa, inaczej zespolona, obejmująca, obok fizycznego uszkodzenia ciała, także reakcje psychiczne jednostki, stanowiące często barierę dla postępu rehabilitacji, oraz skutki rodzinne, społeczne i zawodowe, a także – w stosunku do dzieci i młodzieży – konsekwencje pedagogiczne oraz ukierunkowanie zawodowe. Kompleksowość od zawsze stanowiła o sile rehabilitacji, ale traktowana była na równi z powszechnością, gdzie każdy ma prawo do rehabilitacji, niezależnie od rozpoznania, wieku i rokowania, wczesnością zapoczątkowania i ciągłością, czyli kontynuowaniem rozpoczętego procesu rehabilitacji do jego zakończenia.
EN
The effects of disability can be counteracted by developing the life activities of people affected. It is done through rehabilitation activities, taking into account the physical, mental, professional, and social aspects of the individual. The idea of modern rehabilitation began to develop in the first years of the 20th century. The development of rehabilitation was facilitated by progress in medical, humanistic, biologcal, technical, economic, and broadly understood social sciences. Today’s approach to rehabilitation is not only limited to dealing with a disease or dysfunction but also takes into account all the effects. Contemporary rehabilitation must be comprehensive, combined, and covering, apart from physical injury, even mental reactions of an individual, often constituting a barrier to the progress of rehabilitation, and family, social and professional consequences, as well as pedagogical consequences and professional orientation concerning children and youth. Comprehensiveness has always determined the strength of rehabilitation. Still, it has been treated on an equal footing with universality, where everyone has the right to rehabilitation, regardless of recognition, age and prognosis, early initiation and continuity, i.e., a continuation of the started rehabilitation process until its completion.
EN
This article focuses on the issue of functionality in architecture and gradually analyses it, from the nearest to ourselves, most minor, to the most capacious scale. Our living space, our home, our local public spaces, our cities, but have they always been ours? Did they not belong to past generations, hold other contexts, and occupy another time? What saved these spaces from becoming forgotten, lost and ultimately destroyed? Intermediate Forms are architectural reflections on times in between the past and the future, the moments that occupy the present. They are a specific links between what was and what is yet to come. In their provenance, they were created as a precise response to the needs of the past. Needs that have changed or even vanished as time progressed. They are the relics of the past; their affordance reaffirms their quality. This is not only functional architecture. These interiors are not just static. These are evolving forms. It is all that has grown beyond need.
PL
Artykuł skupia się na zagadnieniu funkcjonalności w architekturze, analizuje je gradialnie, od najbliższej, najmniejszej do najbardziej pojemnej skali. Nasz pokój, nasz dom, nasze przestrzenie publiczne, nasze miasto, ale czy od zawsze były nasze, czy wcześniej nie należały do innych pokoleń, innych kontekstów, innego czasu? Co uchroniło te przestrzenie przed odejściem, przed zapomnieniem i ostatecznym zniszczeniem? Formy pośrednie to architektoniczne rozważania na temat czasów pomiędzy, czasów, które okupują teraźniejszość, to swoiste łączniki pomiędzy tym, co było, a tym, co dopiero nastąpi. W swojej proweniencji stworzone jako precyzyjna odpowiedź na potrzeby przeszłości. Potrzeby, które wraz z upływem czasu zostały zachwiane lub rozbudowane. To relikty przeszłości, o których jakości świadczy ich umiejętność afordancji. To architektura nie tylko funkcjonalna. To wnętrza nie tylko statyczne. To formy ewoluujące. To wszystko to, co wyrosło ponad potrzebę.
EN
The purpose of the research presented in this article was to diagnose the intensification of the burnout syndrome and its particular dimensions and humour styles presented by the teachers of juvenile rehabilitation centres, as well as establishing mutual relations between those variables. Our own research, carried out in the group of 109 counsellors and teachers employed in troubled teens group homes and juvenile centres revealed a low job burnout level and a high intensification of adaptive humour styles of the examined pedagogues. The conducted research, filling in the gap in scientific studies, confirmed also the existence of essential links between humour and a burnout in the professional functioning of pedagogues, confirming the conclusion that the positive adaptive humour can be an important element of the prevention against the risk of burning out.
PL
Prezentowane w tym artykule badania miały na celu zdiagnozowanie nasilenia syndromu wypalenia zawodowego i poszczególnych jego wymiarów oraz stylów humoru prezentowanych przez kadrę pedagogiczną placówek resocjalizacyjnych dla nieletnich, a także ustalenie wzajemnych relacji pomiędzy tymi zmiennymi. Badania własne, przeprowadzone w grupie 109 wychowawców i nauczycieli zatrudnionych w Zakładach Poprawczych i Schroniskach dla Nieletnich, ujawniły niski poziom wypalenia zawodowego oraz wysokie nasilenie adaptacyjnych stylów humoru badanych pedagogów. Przeprowadzone badania, wypełniające istniejącą w opracowaniach naukowych lukę, potwierdziły również występowanie istotnych związków pomiędzy humorem a wypaleniem w funkcjonowaniu zawodowym pedagogów, potwierdzając wniosek, że pozytywny, adaptacyjny humor może być istotnym elementem profilaktyki zmniejszającym ryzyko wypalenia zawodowego.
EN
The text is devoted to the problem of social inequalities created by the fact of unequal participation in language resources. "Gutenberg Galaxy" created social inequalities by setting a caesura between the reader and the author. Scientism limits the ability of lay people to understand specialized scientific knowledge. The participation in the language of actors and spectator of social life also has a different character. Assuming that the human anthropological challenge is the striving for optimal adaptation (D. Hoffman), social communication and adaptation take place in the space of language. As components of language, metaphors enable such an individual meeting. Mid-range metaphors play a special role here.
PL
Tekst poświęcony jest problematyce nierówności społecznych wykreowanych przez fakt nierównego uczestnictwa w zasobach języka. Słowo pisane kreowało nierówności społeczne stawiając cezurę miedzy czytelnikiem i autorem. Scientyzm ogranicza możliwość rozumienia przez laików wyspecjalizowanej wiedzy naukowej. Odmienny charakter ma też udział w języku aktorów i obserwatorów życia społecznego. Przyjmując, że antropologicznym wyzwaniem człowieka jest dążność do optymalnego przystosowania (D. Hoffman) społeczne porozumienie i przystosowanie dokonują się w przestrzeni języka. Metafory, jako składowe języka umożliwiają takie indywidualne spotkanie. Szczególną rolę pełnia tu metafory średniego zasięgu.
PL
Niniejszy tekst ma na celu przedstawienie obrazu nowego społeczeństwa Ziemi Lubuskiej ukształtowanego po 1945 r. i jego funkcjonowania w kilkunastu powojennych latach, w zasadzie do 1956 r. Mieszkańcy Ziemi Lubuskiej osiedlali się na poniemieckich ziemiach w różnych okolicznościach i z różnych pobudek: jedni byli do tego zmuszeni zmianą granic państwa, inni mieli nadzieję na lepsze niż dotychczas warunki życia i awans ekonomiczny. Pierwsze lata życia na Ziemi Lubuskiej dla osadników nie były łatwe, bez względu na to skąd tu przybyli, gdzie osiedli się i czym zajęli się w nowym miejscu zamieszkania. Warunki życia w nowym miejscu chociaż były najczęściej lepsze niż na ojcowiźnie były jednak obce kulturowo, krajobrazowo i mentalnie. Nie zawsze można było także liczyć na wsparcie państwa, które w tym czasie nie było jeszcze zorganizowane, było poranione wojną i zmianą granic, z dnia na dzień ewoluowało w kierunku coraz większej ideologizacji. Pomimo tego osadnicy przystosowywali się do nowych warunków, organizowali lokalne życie i zajmowali się pracą, w większości na roli. Ogromną wagę przywiązywali do życia religijnego, stąd też wspierali duchownych, dbali o lokalny kościół i byli zainteresowani lekcjami religii dla swoich dzieci. Z upływem czasu ludzie byli coraz bardziej kontrolowani przez państwo, zmuszani do udziału w absurdalnych i ideologicznych projektach narzucanych im w życiu prywatnym i rodzinnym, w pracy i miejscu zamieszkania. Państwo osaczało ludzi i zmuszało do uczestnictwa w różnych zdarzeniach wbrew ich woli, oczekiwaniom i przekonaniom. Nowe społeczeństwo Ziemi Lubuskiej dobrze radziło sobie z organizacją od podstaw codziennego życia w nowym miejscu zamieszkania. Nie zawsze jednak radzono sobie z ekspansją państwa w życie indywidualne, rodzinne, zawodowe oraz lokalne, nie zawsze udawało się ludziom obronić ważne dla wszystkich wartości. W tym kontekście kluczowe staje się pytanie o granice i obszary uległości ludzi wobec autorytarnego, a w latach 1949-1956 totalitarnego, państwa. Form oporu społeczeństwa wobec polityki stalinowskiego państwa było wiele, przybierały one różny zasięg i miały zarówno indywidualny, jak też grupowy i zbiorowy charakter.
EN
The purpose of this text is to provide the picture of the community formed after 1945 in the Lubusz Land and the community’s functioning in the post-war years, i.e., till 1956. Inhabitants in the Lubusz Land settled in the former German territories in diverse circumstances and for various reasons: due to changes in the state boarders, in hope for better living conditions and economic advancement. The fist years in the Lubusz Land were not easy for the settlers, regardless of where they came from, where they settled, or what they did for living in the new place. Even though frequently better, their living conditions were different in terms of culture, landscapes, and mentality from those in the patrimony lands. The settlers could not always count on the state’s support, which at that time was still not organized, recovering from the war and changes in the state boarders, and increasingly ideologized. Despite this, the settlers were adapting to new conditions, organizing local life, and working, mostly in agriculture. They were religious, so they supported the clergy, cared for the local church, and were interested in religion classes for their children. With time, people were increasingly controlled by the state, forced to participate in absurd and ideological projects imposed on their private and family life, at work and in the place of living. The state was besetting people, forcing them to participate in various events against their will, expectations, and convictions. The new community in the Lubusz Land coped well with the organization of everyday life in the new territory. However, people did not always cope with the state’s expansion into their individual, family, professional, and local life. Not everybody was able to defend important to them values. In this context, the key question arises about the limits and areas of people’s acquiescence in view of the authoritarian, and between 1949 and 1956 totalitarian, state. There were many forms of resistance against the politics of the Stalinist state. They had various reach and were of individual as well as group and collective nature.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.