Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 25

first rewind previous Page / 2 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  przywiązanie
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
PL
Artykuł jest głosem w dyskusji nad stanem więzi terytorialnych łączących jednostki w ramach zbiorowości miejskich. Przedmiotem analizy uczyniono psychospołeczne więzi z miastem łączące mieszkańców dwóch ośrodków postsocjalistycznych z Polski i Rosji. Podstawą prezentowanych rozważań są wyniki badań empirycznych zrealizowanych na reprezentatywnej próbie mieszkańców Łodzi i Iwanowa. Dociekania autorki koncentrują się wokół podobieństw i różnic w poziomie, typach i korelatach przywiązania do miasta. W opracowaniu przyjęto założenie o jednokierunkowym wpływie okresu centralizacji na stan i rodzaj więzi terytorialnych, czego wyniki badań nie potwierdziły.
PL
Style przywiązania od dziesięcioleci analizowane są w kontekście rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży. Interesująca wydaje się analiza znaczenia stylów przywiązania także w życiu dorosłym, m.in. w kontekście zdrowia psychicznego. W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań własnych dotyczących związku między stylami przywiązania a zdrowiem psychicznym u młodych dorosłych. Przeprowadzono badania z udziałem 96 osób, w tym 60 kobiet i 36 mężczyzn. Użyto Kwestionariusza Stylów Przywiązania (KSP), Kwestionariusza Ogólnego Stanu Zdrowia GHQ-28 oraz ankiety własnej. Analizy statystyczne wykazały dodatni związek stylu lękowo-ambiwalentnego z symptomami somatycznymi, niepokojem, symptomami depresji oraz stylu unikowego z niepokojem i symptomami depresji. Bezpieczny styl przywiązania okazał się ujemnie skorelowany z symptomami depresji.
EN
Social intelligence (SI) is a construct distinguished for the first time by E. Thorndike in 1920; however, it was only its popularization by D. Goleman that directed attention to its possibilities to apply theoretical assumptions in practice. SI is the ability to understand the behaviors and feelings of other people and also a skill to perceive subtle signs indicating the sense and importance of a given social situation. This skill is developed very early in the relationships between the child and his/her parents/guardians and constitutes a component of an emotional-social attachment. These first experiences are of decisive importance for correct social development whereas the experiences of the adolescent age and of mature age can, to some extent, modify it. The paradox of resocialization is that the suggested influences have a lowering effect on SI. On the other hand, positive changes can be observed as a result of the creation of healing ties through small, family juvenile custody centers, interpersonal trainings, individual care after leaving the facility, strengthening the social ties of local communities, and restorative justice. The aim of the article is to draw attention to the possibility of utilizing the concept of SI in explaining the phenomenon of social maladjustment and in planning the process of resocialization (social rehabilitation).
PL
Inteligencja społeczna (IS) jest konstruktem stworzonym przez Edwarda Thorndike’a w 1920 roku, jednak dopiero popularyzacja tego pojęcia przez Daniela Golemana zwróciła uwagę na możliwości zastosowania założeń teoretycznych w praktyce. IS jest zdolnością rozumienia zachowań i uczuć innych ludzi, a także umiejętnością dostrzegania subtelnych wskazówek informujących o sensie i znaczeniu danej sytuacji społecznej. Umiejętność ta rozwija się bardzo wcześnie w relacjach dziecka z rodzicami/opiekunami i stanowi składową przywiązania emocjonalno-społecznego. Te pierwsze doświadczenia mają decydujące znaczenie dla prawidłowego rozwoju społecznego, natomiast doświadczenia w wieku adolescencji i wieku dojrzałym mogą go w pewnym stopniu modyfikować. Paradoksem resocjalizacji jest to, że proponowane w jej ramach oddziaływania wpływają na obniżenie IS. Korzystne zmiany są natomiast obserwowalne w efekcie tworzenia uzdrawiających więzi przez: małe rodzinne domy poprawcze dla nieletnich, treningi interpersonalne, opiekę indywidualną po opuszczeniu placówki, wzmacnianie więzi społeczności lokalnych i sprawiedliwość naprawczą. Niniejsze opracowanie ma na celu zwrócenie uwagi na możliwości wykorzystania koncepcji IS w wyjaśnianiu zjawiska nieprzystosowania społecznego oraz planowaniu procesu resocjalizacji.
PL
Artykuł zawiera przegląd badań dotyczących roli ojca w kształtowaniu się przywiązania dziecka oraz uwarunkowań przywiązania dającego poczucie bezpieczeństwa w odniesieniu do roli każdego z rodziców. Wnioski płynące z badań w obszarze przywiązania wskazują na komplementarne role matki i ojca w rozwoju dziecka. Z jednej strony potwierdzają znaczenie zaangażowania każdego z nich w opiekę i wychowanie począwszy od narodzin, z drugiej dostarczają dowodów na różnice ról i wagę każdej z nich w prawidłowym rozwoju dziecka. Wyniki badań wskazują również na znaczenie współrodzicielstwa w kształtowaniu się poczucia bezpieczeństwa i podstaw zdrowej adaptacji. Porozumienie i wspólne wychowywanie dziecka odgrywają istotną, bezpośrednią i pośrednią, rolę w podnoszeniu jakości opieki nad dzieckiem.
EN
The article contains a review of research findings on the role of the father in shaping of the child’s attachment model and conditions of attachment which give the sense of safety in relations of the role of each of the parents. Conclusions drawn from the research on attachment point to the complementarity of roles of mothers and fathers in children’s development. On one hand, they stress the importance of involvement of both parents in the care and upbringing of the child starting from its birth, and on the other – they bring evidence on the differences between those roles and importance of each of them for an adequate development of the child. The research findings draw also attention to the significance of co-parenting in shaping of the child’s sense of safety and basis for healthy adaptation. Agreement and shared upbringing of the child plays an important role in increasing the quality of child care, both directly and indirectly.
EN
Threat of important resources of any individual may be accompanied by thinking based on the laws of magic (Keinan, 1994; Rozin, Millman and Nemeroff, 1986). The aim of three studies was to examine how different sorts of distress occurring in a romantic context such as insecure attachment style and situationally manipulated bonds deprivation versus connection are associated with a tendency to magical thinking (MT) about the loved one. As expected, attachment anxiety was a positive predictor of MT especially among people who were not in a romantic relationship or those experiencing deprivation of romantic bonds. Individuals with high attachment anxiety were characterized by greater levels of magical thinking at the beginning of the relationship than in the later stages. Avoidant attachment allowed the negative prediction of magical thinking but only among those who presently were in romantic relationships or those experiencing increased situational closeness to the partner. The regulatory function of MT is being discussed.
PL
Artykuł dotyczy uwarunkowań podejmowania roli sprawcy w kontaktach interpersonalnych w okresie wczesnej adolescencji. Badania osadzono w koncepcji społecznego uczenia się, dlatego też sposób funkcjonowania w relacjach społecznych traktowano jako efekt interakcji czynników biopsychospołecznych. Uwarunkowań wzbudzania roli sprawcy poszukiwano we wzajemnych relacjach czynników, takich jak: przywiązanie, agresywność, odporność psychiczna i przeżywane emocje. Grupę badaną stanowiło 399 nastolatków w wieku między 12. a 15. rokiem życia. Badania miały charakter podłużny. Przeprowadzono dwa pomiary. Pierwszy na początku roku szkolnego (wrzesień 2015), a drugi na jego końcu (czerwiec 2016). W postępowaniu badawczym wykorzystano następujące kwestionariusze: BPAQ (Buss, Perry, 1992), CD – RISC (Connor, Davidson, 2003), IPPA (Armsden, Greenberg, 1987), SUPSO (Mikšik, 2004) oraz Mini-DIA (Österman, Björkqvist, 2008). Uzyskane rezultaty wskazują na znaczenie wcześniejszych doświadczeń, agresywności oraz przeżywanych stanów emocjonalnych dla aktywacji zachowań agresywnych. Wśród dziewcząt istotnym czynnikiem ochronnym okazała się odporność psychiczna. Natomiast w grupie chłopców wykazano znaczenie przywiązania. Wyniki badań skłaniają do refleksji nad budowaną ofertą programów profilaktycznych i korekcyjnych dla nastolatków przejawiających zachowania agresywne.
PL
Celem artykułu jest przedstawienie wyników badania, wskazujących na istnienie związków pomiędzy stylami przywiązania a wymiarami rozwoju tożsamości. Ramę teoretyczną dla tej pracy stanowi z jednej strony teoria przywiązania w ujęciu zarówno Johna Bowlby’ego (2007), jak i kontynuatorów jego pracy (Bartholomew, Horowitz, 1991) oraz koncepcja rozwoju tożsamości w paradygmacie statusów tożsamości (Brzezińska, Piotrowski, 2010) wywodząca się z teorii rozwoju psychospołecznego Erika Eriksona (1997). Przebadano 109 studentów, studiujących na różnych uczelniach i kierunkach. Badanie miało charakter kwestionariuszowy – badani wypełniali Skalę Wymiarów Rozwoju Tożsamości (DIDS) oraz Skale Związków (RQ). Wyniki badań wykazały istnienie związków pomiędzy stylami przywiązania lękowo-unikającym i zaabsorbowanym a specyficznymi wymiarami rozwoju tożsamości.
EN
Over the past 40 years, scientists have made significant progress in understanding the role of experience of a sense of subjectivity, absolute acceptance as a person in early childhood, and the quality of social functioning in adulthood. The aim of the article is to emphasize the thesis that everyone from the cradle needs to experience parental love in order to establish mature relationships in close relationships in adulthood. As many studies in thefield of neuropsychology indicate, the need for attachment is an innate need, as are a number of biological needs. This fact should be considerably taken into account by the structures responsible for shaping, in particular, educational policy.
PL
W ciągu ostatnich 40 lat naukowcy poczynili znaczne postępy w rozumieniu roli doświadczenia poczucia podmiotowości, bezwzględnej akceptacji jako osoby we wczesnym dzieciństwie a jakością społecznego funkcjonowania w dorosłości. Celem artykułu jest zaakcentowanie tezy, że wszyscy już „od kołyski” potrzebują doświadczania miłości rodzicielskiej, aby w dorosłym życiu nawiązywać dojrzałe relacje w bliskich związkach. Jak wskazuje wiele badań z zakresu neuropsychologii potrzeba przywiązania jest potrzebą wrodzoną, podobnie jak szereg potrzeb biologicznych. Fakt ten powinien w istotnym stopniu być brany pod uwagę przez struktury odpowiedzialne za kształtowanie w szczególności polityki edukacyjnej.
PL
W artykule przedstawiono potencjał teorii przywiązania w zakresie przewidywania i wyjaśniania zjawisk związanych z funkcjonowaniem społecznym i osiągnięciami szkolnymi uczniów. Omówione zostały dwie ścieżki wpływu wczesnodziecięcych relacji z opiekunami na późniejsze osiągnięcia szkolne: bezpośrednia, związana z wpływem przywiązania na rozwój procesów poznawczych, i pośrednia, związana z wpływem reprezentacji przywiązania na późniejsze relacje ucznia z nauczycielami i rówieśnikami, które ze swej strony oddziałują na poziom osiągnięć szkolnych.
EN
The paper presents attachment theory as applied to the psychology of education. It is aimed to show the potential of attachment theory to anticipate and explain phenomena associated with social functioning and achievement at school. The author puts forward a thesis for two paths by which attachment quality would impact on school achievement. The indirect path is in the relationship between quality of attachment and the development of cognitive processes, while the direct path follows the impact of attachment style on the quality of a child’s relationships with teachers and peers. This in turn influences level of educational attainment.
PL
Badanie miało na celu sprawdzenie zależności pomiędzy stylem przywiązania a zaangażowaniem w naukę u młodzieży licealnej. Streszczona została teoria przywiązania, zjawisko uzależnienia od zajęcia oraz związki poszczególnych stylów przywiązania z uzależnieniem od pracy i nauki, opisywane w literaturze przedmiotu. W badaniach własnych przebadano 239 uczniów liceum ogólnokształcącego. Spodziewano się, że najsilniejszym zaangażowaniem w naukę będą charakteryzować się osoby przywiązane unikająco oraz osoby przywiązane lękowo-ambiwalentnie. Potwierdzono, że osoby przywiązane unikająco najsilniej angażowały się w naukę. Nie stwierdzono jednak różnic między osobami przywiązanymi bezpiecznie oraz lękowo-ambiwalentnie.
EN
The main purpose of the study was to verify the relationship between attachment style and engagement in learning among high-schoolers. The attachment theory was presented, as well as workaholism, and possible relationships between attachment and work engagement described in the literature. Two hundred thirty nine high school students took part in the presented study. It was expected that the strongest engagement in learning would occur among persons who were avoidant and resistant attached. The strongest engagement in learning was noted among avoidant attached persons. There were, however, no significant differences between securely attached and resistant attached subjects.
PL
Głównym celem artykułu jest analiza poziomu więzi mieszkańców z wybranymi miastami postprzemysłowymi, typów tych więzi oraz potencjalnych czynników wpływających na poziom przywiązania. Przedmiotem analizy jest psychospołeczna więź mieszkańców Poniewieża (Litwa), Łodzi (Polska) i Iwanowa (Rosja), czyli miast, które w przeszłości pełniły istotną rolę ośrodków przemysłowych. Podstawę empiryczną stanowią wyniki badań przeprowadzone na reprezentatywnych próbach mieszkańców w ramach projektu badawczego „Odrodzenie postprzemysłowych miast peryferyjnych” finansowanego ze środków Narodowego Centrum Nauki
EN
The main goal of the article is to analyze the level of psychosocial ties of inhabitants with the selected postindustrial cities, types of these ties and potential factors affecting the level of attachment. The analysis will be focused on ties of inhabitants of Panevezys (Lithuania), Lodz (Poland) and Ivanovo (Russia) – the cities that used to play an important role of industrial centres. The empirical basis for the analyses is research conducted within Resurgence of peripheral postindustrial cities research project, funded by The Polish National Science Centre. The research was conducted on a representative sample of inhabitants of Panevezys, Lodz and Ivanovo.
PL
Statystyki światowe wskazują, że około 10-20% populacji dzieci i młodzieży doświadcza różnorodnych problemów ze zdrowiem psychicznym. Potrzeby dzieci z zaburzeniami psychicznymi są złożone. W celu zapewnienia im dobrej opieki i skutecznej terapii ważne jest zrozumienie kontekstualnych wpływów środowiskowych (zwłaszcza rodzinnych) leżących u podłoża zaburzeń zdrowia psychicznego. Rodzinne czynniki decydujące o problemach ze zdrowiem psychicznym dzieci i młodzieży to przede wszystkim jakość przywiązania, charakter wewnątrzrodzinnych relacji interpersonalnych i struktura rodziny.
EN
The prevalence rate of children and adolescents affected by anxiety, attention deficit, depression, addictions and other disorders is conservatively estimated at 10-20% young people at any given time. The needs of children with psychological dysfunction are complex. In order to provide children with quality care and appropriate management of mental health problems, it is important to understand some of the contextual issues (means family factors) that underlie a child’s etiology of a mental disorder. Family factors influencing mental health of children and adolescents are characterized by constant interaction of experience starting with early attachment, interpersonal family relations and structure of family.
PL
Artykuł porusza zagadnienia zaangażowania i przywiązania organizacyjnego, a także psychologicznych kosztów pracy w postaci wypalenia zawodowego wśród pracujących w elastycznych formach zatrudnienia w Polsce. Przedstawiono wyniki badań empirycznych obejmujących 2118 respondentów dziewięciu elastycznych form pracy: na czas określony, w niepełnym wymiarze pracy, na umowę-zlecenie, samozatrudnionych, telepracowników, pracujących na zastępstwo, pracowników tymczasowych, sezonowych oraz zatrudnionych w ramach ekonomii społecznej. Badania miały charakter eksploracyjny ze względu na deficyt danych na temat tychże zmiennych w polskich, nietradycyjnych formach pracy.
EN
The article examines the issue of organizational engagement and attachment as well as the psychological costs of work in the form of occupational burnout among employees encompassed by flexible forms of employment in Poland. The presented results of empirical studies cover 2,118 respondents employed under nine types of flexible work: contracts for a defied period of time, part–time employment, commission work, self–employment, remote workers, substitutes, temporary workers, and seasonal workers as well as people employed in the social economy. The research was exploratory in nature because of the dearth of data on these variables in Polish non–traditional forms of employment.
EN
The aim of the study was to investigate the relationship between insecure attachment patterns, love stories, and relationship satisfaction. The study involved 96 people (48 heterosexual couples) who have been in a relationship for about 1 year up to 50 years. We measured insecure attachment patterns using K.A. Brennan, C.L. Clark and P.R. Shaver’s Experiences in Close Relationships Scale; love stories – using Sternberg’s Triangular Love Scale; relationship satisfaction – with Hendrick’s Relationship Assessment Scale. Correlation analysis showed that in most cases the anxious attachment pattern co-occurred with the story about sacrifice, therapy (from the patient’s perspective) and addiction, while the avoidant attachment pattern – with the mystery and game stories. The avoidant attachment pattern proved to be a negative relationship satisfaction predictor, independent of gender, while the story about addiction turned out to be a positive predictor. Moderation analysis indicated that among women a negative correlation between anxious attachment and relationship satisfaction intensified in the situation when the fairy tale was favored and weakened when the story about a teacher (from the teacher’s perspective), both amusing and mysterious, was preferred. The key results suggest that cultural narratives about love can buffer the negative impact of previously developed attachment scripts on the quality of a relationship.
PL
Celem badania było sprawdzenie zależności między mało bezpiecznymi wzorcami więzi, opowieściami o miłości a satysfakcją ze związku. W badaniu wzięło udział 96 osób (48 par heteroseksualnych) o stażu związku od około 1 roku do 50 lat. Pomiar mało bezpiecznych wzorców więzi wykonano kwestionariuszem Doświadczenia w Bliskich Związkach K.A. Brennan, C.L. Clark i P.R. Shavera, opowieści o miłości – kwestionariuszem Opowieści o Miłości R. Sternberga, satysfakcji ze związku – Skalą Satysfakcji ze Związku S.S. Hendricka. Analizy korelacyjne pokazały, że wzorzec więzi lękowej najczęściej współwystępował z opowieścią o poświęceniu, terapii (z pozycji pacjenta) oraz uzależnieniu, natomiast unikowy – z opowieścią tajemniczą oraz o grze. Niezależnym od płci negatywnym predyktorem satysfakcji ze związku okazał się wzorzec więzi unikowej, natomiast pozytywnym – opowieść o uzależnieniu. Analizy moderacji wskazały, iż u kobiet negatywna zależność między więzią lękową a satysfakcją ze związku nasilała się w warunkach preferowania opowieści baśniowej, słabła zaś wraz z preferowaniem opowieści o nauczycielu (z pozycji nauczyciela), humorystycznej i tajemniczej. Kluczowe wyniki sugerują, iż narracje kulturowe o miłości mogą buforować negatywny wpływ wcześniej rozwiniętych skryptów więzi na jakość związku.
EN
Aim: The aim of the paper is thereview of family risk factors which are complex and dynamic, therefore they should be analysed in the ecological (systematic) approach. Methods: The paper is a theoretical review on thebasis of Polish and internationalliterature. Results: In the family microsystem there are several risk factors such asdisturbance in forming attachment, incorrect parental attitudes and methods of upbringing, an unstable family structure and pathological phenomena such as: alcoholism, delinquency, low socioeconomic status. In the mesosystem risk factors include weak family relationswith persons and institutions which could support the family in a crisis, whereas in the exosystem the key factors are: local environment, place of work, social assistance. In the macrosystem law, the economic level of society, social politicsand changesin morals have considerable importance in maladjustment. Conclusions: The analysis of the family’s risk factors should be interactive and based on correlation and regression models including the modifying role of personal predispositions of children and youth.
PL
Cel: Celem artykułu jest dokonanie przeglądu rodzinnych czynników ryzyka nieprzystosowania społecznego, które mają charakter złożony i dynamiczny i dlatego powinny być analizowane w ujęciu ekologicznym (systemowym). Metody: Artykuł ma charakter przeglądu teoretycznego w oparciu o literaturę polską i światową. Wyniki: W mikrosystemie rodzinnym do czynników tych należą zaburzenia w kształtowaniu przywiązania, nieprawidłowe postawy i metody wychowawcze, niestabilna struktura rodziny oraz zjawiska patologiczne, takie jak: alkoholizm, przestępczość, niski status socjoekonomiczny. W mezosystemie czynnikami zagrożenia są słabe relacje rodziny z osobami i instytucjami mogącymi wspierać ja w kryzysie, natomiast w egzosystemie ważną rolę odgrywa środowisko lokalne, miejsce pracy, pomoc socjalna. W makrosystemie duże znaczenie w genezie nieprzystosowania mają rozwiązania prawne, poziom gospodarczy społeczeństwa, polityka społeczna i zmiany obyczajowe. Wnioski: Analiza rodzinnych czynników ryzyka powinna być zatem interakcyjna i oparta na modelach korelacyjno-regresyjnych, uwzględniających modyfikującą rolę predyspozycji osobowych dzieci i młodzieży.
PL
Cel: Celem badania było ustalenie, czy i w jaki sposób styl przywiązania i postawy rodzicielskie mają znaczenie w powstawaniu przestępczości seksualnej. Zakładano występowanie: 1) związków między dominującym stylem przywiązania i typem popełnionego przestępstwa, 2) różnic między gwałcicielami i sprawcami wykorzystania seksualnego dziecka w nasileniu postaw rodzicielskich (ojców i matek sprawców), 3) różnic w nasileniu postaw rodzicielskich (matek i ojców) sprawców wykorzystania seksualnego dziecka w zależności od posiadanego przez nich stylu przywiązania, 4) różnic w nasileniu postaw rodzicielskich (matek i ojców) gwałcicieli w zależności od ich stylu przywiązania. Metody: Przebadano dwie grupy sprawców płci męskiej: gwałcicieli i osoby dopuszczające się czynności seksualnej z małoletnim poniżej 15 r.ż. osadzonych w zakładach karnych w Polsce. Grupy liczyły odpowiednio 48 i 69 osób. Pomiaru zmiennej styl przywiązania dokonano za pomocą narzędzia Experiences in Close Relationship Inventory opracowanego przez Brennan, Clark i Shavera. Zmienną postawy rodzicielskie zmierzono wykorzystując Kwestionariusz retrospektywnej oceny postaw rodziców autorstwa Plopy. Wyniki: Obie grupy różniły się w zakresie postawy akceptacji-odrzucenia i niekonsekwencji matki. Sprawcy wykorzystania seksualnego dziecka różnili się między sobą istotnie w zakresie postaw rodzicielskich w zależności od ich dominującego stylu przywiązania. Ogólna tendencja pokazywała różnice między sprawcami o bezpiecznym i pozabezpieczanymi stylami przywiązania w zakresie postaw: niekonsekwentnej ojca i matki oraz wymagającej matki. Wnioski: Przyjęte założenia o tym, że rodzice odgrywają pewną rolę w etiologii przestępczości seksualnej zostały potwierdzone częściowo. Styl przywiązania do opiekuna oraz postawy rodzicielskie matek i ojców sprawców mają znaczenie w etiologii przestępczości seksualnej. Charakter tego zjawiska jest złożony i nie da się go wyjaśniać włączając w plan badawczy pojedyncze czynniki.
EN
Attachment styles have been analysed in the context of development and functioning of children for decades. It seems interesting to analyse the attachment styles also in the context of adult life and psychological well-being. The article presents own research concerning the relationship between the attachment styles and mental health among young adults. There were 96 participants, 60 females and 36 males. The Attachment Styles Questionnaire, the General Health Questionnaire (GHO-28), and an authorial survey were used. A statistical analysis showed a positive correlation between anxiousambivalent attachment style and somatic symptoms, unrest, depression symptoms, and avoidant behaviours. A secure attachment style correlated negatively with depression symptoms.
PL
Style przywiązania od dziesięcioleci analizowane są w kontekście rozwoju i funkcjonowania dzieci i młodzieży. Interesująca wydaje się analiza znaczenia stylów przywiązania także w życiu dorosłym, m.in. w kontekście zdrowia psychicznego. W artykule przedstawiono wybrane wyniki badań własnych dotyczących związku między stylami przywiązania a zdrowiem psychicznym u młodych dorosłych. Przeprowadzono badania z udziałem 96 osób, w tym 60 kobiet i 36 mężczyzn. Użyto Kwestionariusza Stylów Przywiązania (KSP), Kwestionariusza Ogólnego Stanu Zdrowia GHQ-28 oraz ankiety własnej. Analizy statystyczne wykazały dodatni związek stylu lękowo-ambiwalentnego z symptomami somatycznymi, niepokojem, symptomami depresji oraz stylu unikowego z niepokojem i symptomami depresji. Bezpieczny styl przywiązania okazał się ujemnie skorelowany z symptomami depresji.
PL
Artykuł omawia znaczenie prawidłowego przywiązania dziecka do opiekuna oraz przyczyny i objawy zaburzeń więzi. W pedagogice specjalnej tworzenie prawidłowej więzi dziecka z rodzicami zostaje na drugim planie, natomiast głównym celem terapii i rehabilitacji staje się korygowanie uszkodzeń. Badania pokazują jednak, że przywiązanie stanowi podstawę wszechstronnego rozwoju dziecka (również niepełnosprawnego). Tymczasem dziecko niepełnosprawne wielokrotnie w swoim życiu narażane jest na zerwanie więzi lub wytworzenie pozabezpiecznego stylu przywiązania ze względu na swoje odmienne zachowanie, proces rehabilitacji czy przeżycia rodziców.
EN
The article discusses the importance of a child’s proper attachment to the caregiver, and the causes and symptoms of attachment disorders. In special education, the process of forming appropriate relationships between children and parents is underestimated, while the main aim of therapy and rehabilitation is to correct defects. Studies show, however, that attachment is the basis for the comprehensive development of children (also children with disabilities). Meanwhile, children with disabilities are repeatedly exposed to the risk of broken family ties and insecure attachment styles due to their different behavior, the process of rehabilitation and their parents’ experiences.
PL
Celem artykułu jest prezentacja zjawiska osamotnienia pojawiającego się w związkach małżeńskich osób o różnym stażu małżeńskim. Odwołano się do tego rodzaju osamotnienia, które nie jest przeżyciem egzystencjalnym, lecz zjawiskiem subiektywnym i emocjonalnym, powstającym w kontekście relacji społecznych – nieadekwatnych do potrzeb i oczekiwań osoby osamotnionej. Badając zjawisko osamotnienia, wzięto pod uwagę następujące zmienne: styl przywiązania, poziom szczęścia małżeńskiego oraz jakość relacji w rodzinie pochodzenia badanych osób. Zastosowano następujące kwestionariusze: Kwestionariusz Stylów Przywiązaniowych KSP M. Plopy, Kwestionariusz Szczęścia Małżeńskiego KSM K. Pospiszyla, Skalę do Pomiaru Poczucia Samotności DJGLS J. De Jong Gierveld i F. Kamphuisa oraz ankietę własną, badającą relacje w rodzinie pochodzenia. Przebadano 250 par małżeńskich o różnym stażu trwania związku. W wyniku przeprowadzonych analiz badawczych stwierdzono występowanie pozytywnych związków poczucia osamotnienia z pozabezpiecznymi stylami przywiązania u wszystkich badanych osób oraz pozytywnych związków poczucia osamotnienia z wiekiem i stażem małżeńskim badanych mężczyzn, a także negatywnych związków osamotnienia z szczęściem małżeńskim, bezpiecznym stylem przywiązania i wysoką jakością relacji w rodzinie pochodzenia badanych osób. Na jakość relacji w rodzinie pochodzenia wskazywały następujące zmienne: satysfakcjonujące relacje z matką i ojcem, poczucie bycia kochanym, wysoka ocena relacji rodziców w dzieciństwie, wysoka ocena własnego dzieciństwa, zainteresowanie rodziców nauką dzieci, pomoc rodziców w dzieciństwie, karanie przez rodziców w dzieciństwie (rozumiane jako objaw prawidłowego wychowania).
EN
The aim of the article is to describe the phenomenon of loneliness appearing in married couples of different length of marriage. The author refer not to this kind of loneliness that is an existential experience, but to a subjective and emotional phenomenon arising in the context of social relations that are inadequate to the needs and expectations of the lonely people. The following variables were taken into account when studying the phenomenon of loneliness: attachment style, the level of marital happiness and quality of relationships in the respondents’ family of origin. The following questionnaires were used: The Attachment Styles Questionnaire (ASQ) by M. Plopa, The Marital Happiness Questionnaire (MHQ) by K. Pospiszyl, The Scale for Measuring Subjective Loneliness (DJGLS) by J. De Jong Gierveld and F. Kamphuis and the author’s own survey examining the relationships in the family of origin. 250 couples of different length of marriage were examined. As a result of the research studies positive relationships were found between loneliness and insecure attachment styles in all subjects and between loneliness and age and length of marriage of surveyed men. It was also the presence of negative relationships between loneliness and marital happiness, secure attachment style and high quality of relationships in the respondents’ family of origin. The quality of relationships in the family of origin consisted of: rewarding relationship with a respondent’s mother and father, a sense of being loved, high assessment of the relationship of parents in childhood, high assessment of respondents’ childhood, parents interest in children learning, parents help in childhood, parents punishment in childhood (understood as a symptom of proper upbringing).
EN
The article focuses on conditions of undertaking an active role in interpersonal contacts in early adolescence. The experiment was situated in a context of social learning, which is why a way of functioning in social relationships was treated as an effect of an interaction of biopsychosocial factors. The conditions in which a role of a perpetrator was evoked were looked for in a mutual relation of factors such as: attachment, aggressiveness, psychological defense, and experienced emotions. An experimental group consisted of 399 adolescents aged between 12 and 15 years old. The experiment was longitudinal and two measurements were taken. The first one was taken at the beginning of a school year (September, 2015) and the second one was taken at the end of it (June, 2016). In the experiment, the following scales were used: BPAQ (Buss, Perry, 1992), CD – RISC (Connor, Davidson, 2003), IPPA (Armsden, Greenberg, 1987), SUPSO (Mikšik, 2004) and Mini-DIA (Österman, Björkqvist, 2008). Results obtained suggest an importance of earlier experiences of aggressiveness and experienced emotional states for an activation of aggressive behaviors. Among girls, an important protective factor was psychological defense. Among boys, attachment was crucial. The experiment’s results should make us reflect on an offer of prevention and correction programs for adolescents revealing aggressive behaviors.
PL
Artykuł dotyczy uwarunkowań podejmowania roli sprawcy w kontaktach interpersonalnych w okresie wczesnej adolescencji. Badania osadzono w koncepcji społecznego uczenia się, dlatego też sposób funkcjonowania w relacjach społecznych traktowano jako efekt interakcji czynników biopsychospołecznych. Uwarunkowań wzbudzania roli sprawcy poszukiwano we wzajemnych relacjach czynników, takich jak: przywiązanie, agresywność, odporność psychiczna i przeżywane emocje. Grupę badaną stanowiło 399 nastolatków w wieku między 12. a 15. rokiem życia. Badania miały charakter podłużny. Przeprowadzono dwa pomiary. Pierwszy na początku roku szkolnego (wrzesień 2015), a drugi na jego końcu (czerwiec 2016). W postępowaniu badawczym wykorzystano następujące kwestionariusze: BPAQ (Buss, Perry, 1992), CD – RISC (Connor, Davidson, 2003), IPPA (Armsden, Greenberg, 1987), SUPSO (Mikšik, 2004) oraz Mini-DIA (Österman, Björkqvist, 2008). Uzyskane rezultaty wskazują na znaczenie wcześniejszych doświadczeń, agresywności oraz przeżywanych stanów emocjonalnych dla aktywacji zachowań agresywnych. Wśród dziewcząt istotnym czynnikiem ochronnym okazała się odporność psychiczna. Natomiast w grupie chłopców wykazano znaczenie przywiązania. Wyniki badań skłaniają do refleksji nad budowaną ofertą programów profilaktycznych i korekcyjnych dla nastolatków przejawiających zachowania agresywne.
first rewind previous Page / 2 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.