Search results

1

Eugenia Żmijewska’s trilogy as an example of a psychological novel

100%

Banot A.

Świat i Słowo

|

2020

|

vol. 34(1)

286-286

EN

The trilogy of Eugenia Żmijewska (Little Flame, Fate, Sweetheart), published in the years 1907–1911, is a part of the popular novel at the beginning of the twentieth century about women growing to maturity. According to Grażyna Borkowska, the writer also emphasizes the topics of psychosexual maturation. The visibility of this aspect of maturation determines the originality of Żmijewska and her sense of modernist conventions, although the writer does not use such terms as intimate, corporal, or sexual. It is these problems that I look at in my article. I am interested in a much broader context of psychological (e.g. emotional, social) development during adolescence and early adulthood. I want to pay attention not only to the normative aspect of the process, but also to difficulties and disorders. Perhaps Żmijewska was an average writer, but she had good knowledge of the psychology of maturing girls and young women, especially at a time when psychology was a fairly new discipline of science.

2

Zwolennik Bourgeta. Stefan Żeromski i psychologia powieści

76%

Jauksz M.

Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

|

2016

|

issue 27

103-116

EN

The article presents young Żeromski’s fascination with the writings of Paul Bourget. Basing on the Polish writer’s journal entries concerned with Une crime d’amour and Mensonges one can trace an ambivalent attitude towards those psychological novels developed in the late 1880s. By young Żeromski’s standards Bourget falls behind other masters of prose he admires at the time, namely Turgenev and Dostoyevsky. Still, despite Bourget’s didacticism, the aspiring youth cannot refrain from fascination for the descriptions of characters, whose emotions so often so clearly mirror his own. There are at least a few plots (an aspiring writer’s ambitions in the great world, the memory of a love lost etc.) which could have caught Żeromski’s attention as valid attempts to capture experiences known to him as well. It is therefore the identification process that stands in the way of condemning the moralistic ambitions of Bourget and allows the French writer’s works to remain an important point of reference for the Polish witer’s upcoming writing endeavors.

3

When the Mind Becomes a Place: The Modernist Psychological Novel

75%

Terentowicz-Fotyga U.

Zagadnienia Rodzajów Literackich

|

2018

|

vol. 61

|

issue 1(125)

9-23

EN

The paper focuses on the modernist psychological novel as a genre that dramatizes the radical transformations of spatial and temporal categories of the time. The genre is often identified with the narrative experiments of stream of consciousness, which represent the mind in and through time. Yet an equally important inheritance of the generic experiments is the spatialization of the mind — understood in the context of the spatial conception of human subjectivity and in terms of the spatial character of inner reality. The paper argues that the most vivid spatialization of the mind is evident in the portrayal of schizophrenic experience and demonstrates the thesis in the analyses of two novels — Virginia Woolf’s The Waves and Samuel Beckett’s Murphy.

4

Verba movent, exempla trahunt

63%

Sobol W.

Studia Polsko-Ukraińskie

|

2017

|

vol. 4

XX

Valentyna Sobol’s review entitled Verba wovent, exempla trahunt analyses the latest work of professor Mykola Zhulinsky My Second World War – a documentary „novel-chronicle in voices” (Жулинський Микола. Моя друга світова. Роман-хроніка в голосах, Видавництво «Ярославів Вал», Київ 2016, 416 сс.). The reviewer pays special attention to book’s complex structure, however it consists of just two, albeit extensive chapters „A war on us against all” (Війна з нами проти всіх) and „A war for ourselves with everybody” (Війна за себе з усіма). These chapters and their titles are keys that unlock unknown charters of Ukrainian history of 1939-1945, but they do not give definitive answers to difficult questions. V. Sobol analyses tragic experiences of main personages of the novel-chronicle and its multiple (real-life) secondary heroes – all set against the backdrop of the history of East-European totalitarian societies of the 20th century. Of special significance for the novel are the rules the narrator applies to portray its people and his skillful ability to reveal their idiosyncratic and universal features. Zhulinsky’s book overwhelms the reader and gives it a powerful stimulus to its own thoughts and judgements.

5

„Malwina” po włosku, czyli o domyślności tłumacza. Rec.: Maria Wirtemberska, Malvina. L’intuito del cuore. A cura di Luigi Marinelli. Venezia 2021. „Letteratura universale Marsilio”

63%

Rudkowska M.

Pamiętnik Literacki

|

2021

|

vol. 112

|

issue 4

249-252

PL

Recenzja stanowi omówienie włoskiego przekładu powieści „Malwina, czyli Domyślność serca” (1816) Marii Wirtemberskiej. Autor przekładu i wstępu, wybitny polonista i slawista, Luigi Marinelli przedstawia włoskiemu czytelnikowi „Malwinę” jako nowoczesną powieść psychologiczną. Starannie wydana książka wraz z błyskotliwym wstępem jest udaną próbą przywrócenia miejsca tej polskiej powieści sentymentalnej w kanonie literatury europejskiej, z którego autorka czerpała inspiracje u progu XIX wieku, tworząc swoje dzieło w ścisłej relacji z literacką tradycją świata zachodniego i wschodniego.

EN

The review is a discussion on the Italian translation of Maria Wirtemberska’s book entitled „Malvina, or the Heart’s Intuition” (1816). The author of the translation and of the introduction, an outstanding Polish and Slavic philologist, Luigi Marinelli, introduced Malvina to Italian readers as a modern psychological novel. The carefully published book with a brilliant foreword is a successful attempt to bring the Polish sentimental novel back to the canon of European literature, from which Wirtemberska drew her inspiration at the beginning of the 19th century, creating her work in close connection with the literary tradition of the Western and Eastern world.

6

Modernistyczne przejawy dezintegracji psychicznej… Wokół Marzyciela Władysława Stanisława Reymonta

63%

Borowski D.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2016

|

issue 5

161-171

EN

The purpose of the article is to analyse and interpret Władysław Stanisław Reymont’s novelistic sketch entitled The Dreamer. The article opens with background information on the socio-cultural context of the modernist period of Young Poland (Młoda Polska), the transformations of its novels and its psychological interests. In the next part, the author offers a short presentation of Reymont’s literary output, which is followed by a detailed analysis of the main protagonist’s behaviour with regard to the symptoms of his mental disintegration (dereism, dysphoria, depersonalisation).

PL

Celem artykułu jest analiza i interpretacja szkicu powieściowego Marzyciel Władysława Stanisława Reymonta. Na początku scharakteryzowany został kontekst społeczno-kulturowy Młodej Polski z uwzględnieniem przemian powieści młodopolskiej i jej zainteresowań psychologicznych. Następnie krótko omówiona została twórczość Reymonta. W dalszej części następuje dokładna analiza zachowania tytułowego bohatera pod kątem obecności w nim przejawów dezintegracji psychicznej (dereizm, dysforia, depersonalizacja).

7

Edytorskie niepokoje. „Namiętny pielgrzym” Anatola Sterna w perspektywie materiałów archiwalnych

51%

Własiuk Ł.

Pamiętnik Literacki

|

2023

|

vol. 114

|

issue 3

213-222

PL

Artykuł dotyczy powieści „Namiętny pielgrzym” Anatola Sterna. Ze względu na sytuację pisarza i zmiany polityczne zachodzące po drugiej wojnie światowej jest ona przykładem materiału trudnego do opracowania w ramach tradycyjnej, papierowej edycji. Opierając się na materiałach archiwalnych, badacz przedstawia położenie Sterna, który przez długi czas pozostawał w niełasce polityków, a później miał problemy z cenzurą. W analizie egzemplarza autorskiego uwidacznia się rozwój warsztatu, dzięki czemu w wielu aspektach tekst staje się bardziej dopracowany. Na koniec przedstawiono główne problemy tradycyjnych edycji w przypadku takich tekstów oraz ukazano przewagę edycji wykorzystujących standard DTD i możliwości hipertekstowe.

EN

The paper refers to Anatol Stern’s novel “Namiętny pielgrzym” (“A Passionate Pilgrim”). Owing to the writer’s situation and the political changes that took place after the World War II, it serves as an example of a text that proves challenging to prepare for publication within the framework of traditional paper edition. Based on archive materials, the researcher describes Stern’s situation who for a long time was in political disgrace and later faced censorship problems. An analysis of the author’s copy reveals the development of Stern’s workshop, due to which the text in many places gains finishing touch. Ultimately, the article presents the main assumptions of traditional editions for such texts and depicts the advantage of editions that employ DTD standard and hypertext potential.

8

Paul Bourget avant et après Le Disciple. Figures du professeur et de l’élève dans Mensonges et L’Étape

51%

Ancelet-Netter D.

Quêtes littéraires

|

2019

|

issue 9

67-76

EN

Le Disciple (The Disciple) is Paul Bourget’s main work. The book, which was published in 1889, was preceded by a psychological novel, Mensonges (A Living Lie), published in 1887, and followed by a thesis novel, L’Étape, published in 1902, in which this member of the French Academy prefigured and reconfigured the character of the teacher and that of the student. His model teaching figures are the edifying character of the priest-teacher or of the Christian teacher, who support the values of traditional Catholic education, which differ from those of secular teachers. The fictional outline of the characters as well as the author’s diaries shed light on the evolution of the author’s theories about teaching, which were linked to the Catholic faith, showing how his fictional and personal writings developed in parallel.

FR

Le Disciple est l’œuvre centrale de Paul Bourget. Cet ouvrage de 1889 est précédé par un roman psychologique Mensonges (1887) et suivi par un roman à thèse L’Étape (1902), dans lesquels l’académicien préfigure et reconfigure les personnages du professeur et de l’élève. Son modèle de maître se dessine dans des figures de prêtre-enseignant ou de professeur chrétien dans la défense des valeurs de l’éducation catholique traditionnaliste contrastant avec celles de professeurs laïcs. Les schémas fictionnels des personnages comme les écrits diaristes de l’auteur permettent d’éclairer l’élaboration des thèses de l’auteur sur l’enseignement lié à la foi catholique, dans un cheminement parallèle d’écriture romanesque et intime.

9

"Id", "ego" i deficyt superego w obrazie psychologicznym bohaterów powieści "Zazdrość i medycyna" Michała Choromańskiego

51%

Setlak W.

Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

|

2018

|

issue 10(2)

133-148

PL

Opublikowana w roku 1933 powieść Zazdrość i medycyna Michała Choromańskiego wyłamuje się zdecydowanie z dominującej w prozie dwudziestolecia międzywojennego konwencji realizmu psychologicznego wykorzystującego zdobycze psychologii behawioralnej. Dzieło Choromańskiego to nowatorski eksperyment kompozycyjny i myślowy; świat przedstawiony w Zazdrości i medycynie przypomina psychotyczną malignę czy oniryczną wizję. Całość powieści skłania do badań interdyscyplinarnych z wykorzystaniem np. psychoanalizy Sigmunda Freuda, metody psychokrytycznej Charles’a Maurona, współczesnej psychologii procesu twórczego i tych metodologii badań psychologicznych, które akceptuje i niekiedy wykorzystuje współczesne literaturoznawstwo. Powieść Choromańskiego uchodzi za najbardziej wnikliwe, merytoryczne studium zazdrości w literaturze międzywojnia.

EN

Id, ego and superego deficit in a psychological image of the protagonists of ″Jealousy and Medicine″ by Michał Choromański Jealousy and Medicine – a novel by Michał Choromański, published in 1933, evidently breaks out of the convention of psychological realism thriving on the achievements of behavioural psychology, dominant in the interwar period. Choromański’s work is an innovatory experiment on composition and thought; the world shown in the novel resembles a psychotic maligna or oneiric vision. The whole novel prompts interdisciplinary research using psychoanalysis of Sigismund Freud, Charles Mauron’s psychocritical method, being a transformation of classical Freudian psychoanalysis (with Otto Rank’s modifications), contemporary psychology of a creative process and the methodologies of psychological research which are accepted and occasionally used by contemporary literary studies. Choromański’s novel is deemed the most discerning studium of jealousy in interwar literature.

Refine search results

2 Pamiętnik Literacki

1 Annales Universitatis Paedagogicae Cracoviensis. Studia de Cultura

1 Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

1 Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Literacka

1 Quêtes littéraires

1 Studia Polsko-Ukraińskie

1 Zagadnienia Rodzajów Literackich

1 Świat i Słowo

1 2023

2 2021

1 2020

1 2019

2 2018

2 2016

1 Ancelet-Netter D.

1 Banot A.

1 Borowski D.

1 Jauksz M.

1 Rudkowska M.

1 Setlak W.

1 Sobol W.

1 Terentowicz-Fotyga U.

1 Własiuk Ł.