Search results

1

Prawo w umyśle. Kilka uwag o teorii Leona Petrażyckiego w kontekście neurolaw

100%

Próchnicki M. M.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2019

|

vol. 62

|

issue 2

29-44

EN

Pioneering theories of Leon Petrażycki regarding law and emotions have not been popularized in the Western scientific literature. Yet, some authors writing on neurolaw, a new field of interdisciplinary studies, integrating neuroscientific research and legal studies, have proposed strikingly similar ideas regarding the essence of law. In particular, this concerns the idea of law as a mental state, which should be studied scientifically. The main objection to such a theory may be its reductionism. However, this theory could have been enhanced with a social, multi-layered context. Moreover, Petrażyckian idea of emotion as mixed cognitive-conative states, which serve as a main factor of ethical motivation, is nowadays an important point in philosophical-psychological discussions.

PL

Pionierskie teorie Leona Petrażyckiego dotyczące prawa i emocji nie doczekały się szerokiej recepcji na Zachodzie, jednak okazuje się, że autorzy z nurtu neurolaw, czyli interdyscyplinarnych studiów nad prawem, wykorzystujących metody neuronaukowe proponują podobne pomysły dotyczące istoty prawa. W szczególności dotyczy to ujęcia prawa przede wszystkim jako przeżycia psychicznego, które podlega badaniu za pomocą metod naukowych. Taka teoria naraża się na zarzut redukcjonizmu, który jednak przezwyciężyć można, nadając jej uspołeczniony, wielopoziomowy kontekst. Co więcej, przedstawiona przez Petrażyckiego idea, iż emocje pełnią szczególnie istotną rolę w motywacji etycznej i mają dwustronny, kognitywno-konatywny charakter, jest dziś szczególnie istotna w dyskusjach filozoficzno-psychologicznych.

2

Czy Leon Petrażycki był socjologiem?

100%

Kojder A.

Zeszyty Naukowe KUL

|

2019

|

vol. 62

|

issue 2

99-116

EN

The question posed in the title of the article is a rhetorical question, especially for people who know the creativity and life of Leon Petrażycki. It cannot be denied that Petrazycki’s place in the science of sociology is more than insignificant. One of the reasons is probably that Petrażycki strongly rejected the traditional concept of sociology as „social science”, which aims to describe and explain all „social phenomena”. He thought that „sociology represents something like a museum of scientific pathology”. Nevertheless, Petrażycki, dealing with intersubjective, social forms of law, treated these problems sociologically, with the ingenuity of a first-rate sociologist, he analyzed the social conditions of law, and on the other hand - the impact of law on social life. Attempt to change the attitude of sociology and to rebuild its methodological made by Petrażycki did not meet with wider interest. The main reason for this was that the work on sociology intended already in 1907 could not be completed and published in the following years. His vision of sociology, therefore, remained virtually unknown. In this article, are presented main scientific interests of Petrażycki, as well as the approach to various scientific issues which he undertook. The presented description of his scientific activity and analysis of some of the preserved works that were not destroyed during World War II allow us to reconstruct the main theses of the sociology he created and practiced. The main conclusion of the study is that based on the information available, Petrazycki’s concept belongs to the evolutionary sociological trend. Darwinism should be regarded as its main source of inspiration, because the author of “Theory of Law and State” was mainly interested in the processes of adapting the human psyche to the conditions of collective life and co-creating these conditions in the process of emotional and intellectual contagion.

PL

Postawione w tytule artykułu pytanie jest pytaniem retorycznym szczególnie dla osób, które znają twórczość i koleje życia Leona Petrażyckiego. Jednak nie można zaprzeczyć twierdzeniu, ze miejsce Petrażyckiego w nauce socjologii jest więcej niż skromne. Jedną z przyczyn jest prawdopodobnie to, że Petrażycki zdecydowanie odrzucał tradycyjną koncepcję socjologii jako „nauki o społeczeństwie”, która zmierza do opisania i wyjaśnienia wszelkich „zjawisk społecznych”, Sądził, że „socjologia przedstawia coś w rodzaju muzeum patologii naukowej”. Niemniej jednak Petrażycki zajmując się intersubiektywnymi, społecznymi formami prawa problemy te traktował socjologicznie, z pomysłowością pierwszorzędnego socjologa, analizował społeczne uwarunkowania prawa, a z drugiej strony – oddziaływanie prawa na życie społeczne. Dążenie Petrażyckiego do zmiany nastawienia socjologii oraz do przebudowy jej metodologicznych pod¬staw nie spotkało się z szerszym zainteresowaniem. Głównym tego powodem było to, że zamierzonego już w 1907 roku dzieła poświęconego socjolo-gii nie zdołał w następnych latach doprowadzić do końca i opublikować. Jego wizja socjologii pozostała więc w zasadzie nieznana. W niniejszym artykule przedstawiono więc główne zainteresowania naukowe Petrażyckiego i ich rozwój, oraz podejście do różnorodnych zagadnień naukowych, które podejmował. Przedstawiony opis jego aktywności naukowej oraz analiza części zachowanych prac , które nie uległy zniszczeniu podczas II wojny światowej pozwalają w ogólnym zarysie odtworzyć główne tezy wykreowanej i praktykowanej przez Niego wizji socjologii. Główną konkluzją opracowania jest, to, że na podstawie posiadanych informacji, koncepcję Petrażyckiego zaliczyć należy do nurtu socjo¬logii ewolucjonistycznej, a za jej główne źródło inspiracji - uznać darwinizm, gdyż autora Teorii prawa i państwa interesowały głównie procesy przy¬stosowania się psychiki ludzkiej do warunków życia zbiorowego i współtworzenie tych warunków w procesie zarażania się emocjonalno-intelektualnego.

3

Prawnoteleologiczne aspekty funkcji ochronnej norm proceduralnych ubezpieczeń społecznych

71%

Szlachta-Kisiel K.

Roczniki Administracji i Prawa

|

2021

|

vol. specjalny I

|

issue XXI

729-740

EN

Determining the protective function of the norms of the pre-trial procedure in cases of pension and retirement benefits based on the aim and scope of the norms is not only possible but also necessary for a wider understanding of social insurance. The legal and teleological context plays the role of a determinant of the aim of a legal norm desired by the legislator and allows for the indication of exemplary institutions which, established by the legislator, perform a protective function. When norms are being examined through the prism of the psychological theory of law they show that social security law is a psychological phenomenon and should be subjected to a multidimensional study that will reveal the intended aim of the legislator. The protective function is also performed by a specific procedure model with the precisely defined boundaries of the function. From the sociological perspective, an undesirable goal is also important, unintended by the legislator, which is caused by the norms fulfilling the protective function, and which is visible from the conducted analysis

PL

Wyznaczenie funkcji ochronnej norm procedury przedsądowej w sprawach o świadczenia emerytalno-rentowe w oparciu o cel i zakres norm jest nie tylko możliwe, ale i konieczne dla szerszego rozumienia ubezpieczeń społecznych. Kontekst prawnoteleologiczny odgrywa tu rolę wyznacznika pożądanego przez ustawodawcę celu normy prawnej i pozwala na wskazanie przykładowych instytucji, które, powołane przez ustawodawcę, realizują funkcję ochronną. Dokonując badania norm przez pryzmat psychologicznej teorii prawa, wyraźnie widać, że prawo ubezpieczeń społecznych jest zjawiskiem psychicznym i należy je poddać wielopłaszczyznowemu badaniu, które uwidoczni zamierzony cel ustawodawcy. Funkcja ochronna realizowana jest także przez określony model procedury z precyzyjnie wyznaczonymi granicami funkcji. Z socjologicznej perspektywy istotny jest także cel niepożądany, niezamierzony przez ustawodawcę, jaki wywołują normy realizujące funkcję ochronną, a jaki uwidacznia się z przeprowadzonej analizy.

4

Dziedzictwo prawne Leona Petrażyckiego w nowoczesnej doktrynie prawnej Ukrainy

51%

Kostytsky W. W.

Studia Iuridica

|

2018

|

vol. 74

163-184

PL

The paper aims to study the work of Leon Petrazycki and analyze modern Ukrainian scholars’ opinions on Petrazycki’s scientific achievements. This study focuses on Petrazycki’s work, his psychological theory, in particular, in view of our own perspective on the law and within the framework of our theological and sociological theory, which considers the law as a social life phenomenon and regards moral imperative of the Almighty God as the basis of law. Every civilization communicates moral imperative through sacred writings (the Ten Commandments in Christian Bible, six hundred and seven rules in Jewish Torah, seventy-two rules in Muslim Quran). It is within the framework of this moral imperative that the society and the state develop the law. The paper addresses the modern absurdity and at the same time antinomy of law, lying in the fact that there is more and more law in the society but less and less law in life of an individual due to the fact that states rapidly upscale rulemaking, but laws are becoming less accessible to an individual. This study draws on conceptual issues of Petrazycki’s theoretical heritage, fundamental principles of his psychological theory, as well as connection between law and morality, described by Petrazycki, which are the spiritual heritage of society. The most important issues of Petrazycki’s work, in our opinion, are studying the nature of law, balance of emotion and intellect, official and intuitive, desirable and actual components in law, as well as subjective and objective law, law policy and power. The paper reveals that assessment of Petrazycki’s work in modern Ukrainian legal studies is ambivalent: from sharply critical (Prof. P. Rabinovich), compliant with Russian (O. Timoshina (St. Petersburg)) approach and critical yet positive perception of Petrazycki’s psychological theory (S. Maksymov, O. Merezhko, M. Kuz, O. Stovba) to admiration for Petrazycki’s genius, whose work was ahead of his time (I. Bezklubyi, N. Huralenko, V. Dudchenko, O. Rohach, M. Savchyn, V. Tymoshenko). Thus, the research findings suggest that Petrazycki’s work belongs not only to the past, but also to the present and future of jurisprudence, sociology, psychology, economics. Further in-depth analysis of Petrazycki’s heritage will contribute to more accurate diagnosis of urgent legal issues in social development of modern Ukraine, real assertion of personocentrism as a postulate of contemporary theoretical jurisprudence and guidelines for public authorities, as well as practical solution to many controversial scientific and legal issues.

Refine search results

2 Zeszyty Naukowe KUL

1 Roczniki Administracji i Prawa

1 Studia Iuridica

1 2021

2 2019

1 2018

1 Kojder A.

1 Kostytsky W. W.

1 Próchnicki M. M.

1 Szlachta-Kisiel K.

Prawo w umyśle. Kilka uwag o teorii Leona Petrażyckiego w kontekście neurolaw

Czy Leon Petrażycki był socjologiem?

Prawnoteleologiczne aspekty funkcji ochronnej norm proceduralnych ubezpieczeń społecznych

Dziedzictwo prawne Leona Petrażyckiego w nowoczesnej doktrynie prawnej Ukrainy