Search results

1

Kategoria pustki w światopoglądzie powieści "Mały palec Buddy" Wiktora Pielewina

100%

Pańkowska E.

Studia Wschodniosłowiańskie

|

2014

|

vol. 14

65-88

PL

Victor Pelevin’s novel Buddha’s Little Finger (known in Russia as Chapayev and Void), first published in 1996, is the subject of an analysis in this article. The book is set in two different times: after the October Revolution and in modern Russia (Moscow in the nineties of the 20th century). The novel is written as a first-person narrative of Pyotr Void. In the post-revolutionary period Pyotr unexpectedly finds himself in the midst of the 1918–1919 civil war in Russia, serving as a commissar to the legendary Bolshevik commander Vasily Ivanovich Chapayev. In Moscow in the 1990s Pyotr is a patient of a psychiatric hospital. Pelevin is creating alternative personalities of true people. In Pelevin’s version the legendary Red Army commander Vasily Chapayev is the philosopher, the expert of Buddhism, after all he appears as Buddha’s reincarnation. Legendary Pet’ka, a batman of the red commander, an infantile enthusiast of the revolution, is transforming into Pyotr Void, a poet-modernist. The main purpose of the paper is to present some philosophical truth (“Pelevin’s philosophical theory”) based on assumptions of solipsism, sending to Immanuel Kant’s views, but also referring to Buddhism (in particular to Zen Buddhism), above of all to the Buddhist concept of emptiness – “sunyata” which refers to the absence of inherent existence in all phenomena.

2

Pojęcie świadomości uwarunkowanej w filozofii tybetańskiej

75%

Przybysławski A.

Przegląd Filozoficzny. Nowa Seria

|

2012

|

issue 3

3

Artur PRZYBYSŁAWSKI, Buddyjska filozofia pustki

75%

Przybysławski A., Jakubczak K.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2011

|

vol. 1

|

issue 1

150-161

4

„Orte, die die Erinnerung verloren haben“: Die Landschaften des Postgedächtnisses in die Pfefferfälscher. Geschichte einer Familie von Monika Sznajderman

71%

Pastuszka A.

Roczniki Humanistyczne

|

2020

|

vol. 68

|

issue 5

115-129

EN

Monika Sznajderman reconstructs the experiences of her Jewish family from her father’s side in her commemorative prose. From the postmemory perspective of the future generations, she deals with the traumatic effects of past experiences, pre-war life and extermination during the war. This article analyses the way of experiencing the landscape, and its literary depiction, after the Holocaust, stressing the transgenerational transmission of experiences and the double perception of places. The landscapes of post-memory are contaminated by a dominant feeling of emptiness, the absence of their former residents and the memories (or silence) of the survivors. The specific places of family history visited by the author are suspended between the past and the present. The simultaneous presence and lack of any traces of former Jewish life marks them with an aura of incredibleness. In this article, the role of the family’s photographs that survived the Holocaust is also highlighted, testifying to the existence and everyday life of their Jewish ancestors and showing the “places that have lost their memory”.

PL

„Miejsca, które straciły pamięć”: Krajobrazy postpamięci w Fałszerzach pieprzu. Historii rodzinnej Moniki SznajdermanMonika Sznajderman rekonstruuje w swojej prozie wspomnieniowej losy żydowskiej rodziny ze strony ojca, mierząc się z perspektywy postpamięci z traumatycznym doświadczaniem przeszłości – życia przed wojną i zagłady wojennej – przez kolejne pokolenia. Artykuł analizuje sposób postrzegania i literackiego przedstawiania krajobrazu po Zagładzie, podkreślając transgeneracyjny przekaz doświadczeń i podwójne postrzeganie miejsc. Krajobrazy postpamięci są dla spadkobierców traumy skażone przez dominujące odczucie pustki, nieobecności ich byłych mieszkańców i wspomnienia (bądź milczenie) ocalonych. Odwiedzone przez autorkę konkretne miejsca jej historii rodzinnej są zawieszone pomiędzy przeszłością a teraźniejszością. Równoczesna obecność i brak śladów niegdysiejszego żydowskiego życia naznacza je aurą niesamowitości. W artykule podkreślona zostaje również rola ocalonych z Zagłady rodzinnych fotografii, poświadczających istnienie i normalne życie żydowskich przodków i pokazujących „miejsca, które straciły pamięć”. „Orte, die die Erinnerung verloren haben“: Die Landschaften des Postgedächtnisses in die Pfefferfälscher. Geschichte einer Familie von Monika SznajdermanMonika Sznajderman rekonstruiert in ihrer Erinnerungsprosa das Schicksal der jüdischen Familie väterlicherseits, indem sie sich aus der Perspektive des Postgedächtnisses mit der traumatischen Erfahrung der Vergangenheit – des Vorkriegslebens und der Vernichtung – auseinandersetzt. Im Artikel werden die Betrachtungsweise und die literarische Darstellung der Landschaft nach der Shoah untersucht, wobei die transgenerationelle Überlieferung und die Doppelwahrnehmung der Orte betont werden. Die Landschaften des Postgedächtnisses sind für die Erben des Traumas durch das vorherrschende Gefühl der Leere, der Abwesenheit ihrer ehemaligen Bewohner und die Erinnerungen (oder das Schweigen) der Überlebenden kontaminiert. Die von der Autorin besuchten konkreten Orte ihrer Familiengeschichte befinden sich in der Schwebe zwischen Vergangenheit und Gegenwart. Das gleichzeitige Vorhandensein und Fehlen der Spuren des einstigen jüdischen Lebens verleiht ihnen eine unheimliche Aura. Im Artikel wird ebenfalls die Rolle der geretteten Familienfotos hervorgehoben, die die Existenz und das normale Leben der jüdischen Ahnen bestätigen und “Orte, die die Erinnerung verloren haben“ zeigen.

5

Niedokończony rękopis czy celowe działanie? Na marginesie książki Eliny Gertsman „The Absent Image: Lacunae in Medieval Books”

63%

Figaszewska K.

Rozprawy z Dziejów Oświaty

|

2021

|

vol. 58

249-257

EN

The article discusses the content of the newest book by Elina Gertsman, ‘The Absent Image: Lacunae in Medieval Books’ (2021), dealing with the subject of lacunae and emptiness in medieval manuscripts. It illustrates the way in which this topic can be inscribed into the modern tendencies in manuscript studies.

6

Miejski turysta – przyglądając się pustce

63%

Głyda B.

Turystyka Kulturowa

|

2013

|

issue 11

48-60

EN

Tourism has been the best developing branch of economy for years. Cities with their cultural potential are becoming special destinations of tourist trips. A multitude of opportunities and accumulation of impressions connected with city sightseeing are paradoxically related to the concept of emptiness that often appears in city researchers' analysis. The article was divided into the following parts: emptiness as an interpretative category where I introduce the concept and its legitimacy for a city space interpretation trial; emptiness in the heart of a city where I touch on a problem of decentralization and emptying of traditionally understood city centers; the last part: „no-place”, „no-identity” evokes the category of „no-place” created by Marc Auge and its reference to a modern city analysis.

PL

Turystyka od lat jest najlepiej rozwijającą się gałęzią gospodarki. Szczególnym celem turystycznych wyjazdów stają się miasta, wraz z ich kulturowym potencjałem. Wielość możliwości, a także natłok wrażeń związanych z poznawaniem miasta paradoksalnie wiąże się z pojęciem pustki, która to jest często pojawiającą się kategorią w podejmowanych przez badaczy miasta analizach. Artykuł podzieliłam na części: pustka jako kategoria interpretacyjna, gdzie wprowadzam pojęcie i jego zasadność w próbie interpretacji przestrzeni miejskiej; pustka w sercu miasta – dotykam tu problemu decentralizacji i pustoszenia tradycyjnie pojętych centrów miast; ostatnia część „nie-miejsce, nie-tożsamość” to przywołanie kategorii stworzonej przez Marca Augè „nie-miejsca” i odniesienie jej do analizy współczesnego miasta.

7

Tomistyczna filozofia bytu i buddyjska filozofia pustki

63%

Mandrela A.

Rocznik Tomistyczny

|

2015

|

vol. 4

215-238

EN

The aim of this article is to compare the basic metaphysical principals of Christian philosophy represented by the works of St. Thomas Aquinas with the Buddhism philosophy of emptiness. Despite of the popular approach to interreligious dialogue, which focuses mainly on the similarities, the author describes the enormous discrepancies between these two conceptions. First of all, Buddhism brings positive value to the concept of „nothingness”, which in Christianity can only be neutral or negative. Secondly, St. Thomas Aquinas respects the law of non – contradiction which is strongly denied by the Buddhist concept of „the middle way”. Furthermore, Buddhism rejects the fundamental categories of western metaphysics such as: existence, essence and substance. Thomism metaphysic is realistic, while Buddhists claim that our world is illusory. Finally, the concept of transcendental God and Trinity opposes the Buddhism idea of impersonal nirvana. Overall, Thomism metaphysics is radically different from Buddhist thought represented by Nagardżuna, Shunruy Suzuku and others. However, these differences are often ignored by the contemporary theologians.

8

Krótki przegląd najważniejszych kontekstów, w jakich stosuje się kategorię pustki i nieistnienia w klasycznej filozofii konfucjańskiej i daoistycznej

51%

Wójcik A. I.

ARGUMENT: Biannual Philosophical Journal

|

2012

|

vol. 2

|

issue 2

293-308

PL

W tekście prezentowana jest propozycja usystematyzowania najważniejszych kontekstów, w jakich rozważa się kategorie niebytu, pustki w dwu najbardziej wpływowych szkołach filozoficznych w starożytnych Chinach, czyli w konfucjanizmie i daoizmie

9

Stuck in loop: Kazimierz Tetmajer’s attempts to cope with transcendental absence (lack)

51%

Pilch U., Pilch U.

Ruch Literacki

|

2021

|

issue 2

10

Okamgnienie i ślad

45%

Graf P.

Czytanie Literatury. Łódzkie Studia Literaturoznawcze

|

2017

|

issue 6

99-114

EN

The article contains an analysis of two philosophical concepts of trace and the blink of an eye. Referring to philosophy (by Derrida, Husserl, Harman, Heidegger, Ricoeur and Tylor), the author interprets the theme terms, confronting them against the thought within the theory of literature. The purpose is not, however, the indicated values as such, but their interpretative force, aimed at literary works. Texts by Calvin, Jasieński, Macsovszky, Schulz and Tabucchi are read with certain phenomena in mind (the blink of an eye, trace, epiphany and void), and the conclusion emphasises the value of paradoxical thinking.

PL

Artykuł dokonuje analizy dwóch kategorii filozoficznych: śladu i okamgnienia. Odwołując się do filozofii (J. Derridy, E. Husserla, G. Harmana, M. Heideggera, P. Ricouera i Ch. Tylora) autor interpretuje tytułowe pojęcia, zderzając je z myślą teoretycznoliteracką. Celem nie są jednak wskazane jakości same w sobie, lecz ich moc interpretacyjna skierowana na utwory literackie. Lekturze (związanej z okamgnieniością i śladem, epifanią oraz pustką) zostały poddane teksty I. Calvina, B. Jasieńskiego, P. Macsovszky’ego, B. Schulza i A. Tabucchiego. W konkluzji zostaje podkreślona wartość myślenia paradoksalnego.

11

ILUZJA BUDDYJSKIEGO WYZWOLENIA W MYŚLI EMILA CIORANA

45%

Piechaczek S.

Roczniki Filozoficzne

|

2013

|

vol. 61

|

issue 4

53-72

EN

Wishing to defeat or silence a fear of death and not being able to find support from religion, neighbours, culture and ideas, turns Emil Cioran towards the philosophy of the East. Buddhism, which is not an institutionalized religion, refers to reflection and a cognitive effort, and aims at the purification of the consciousness from illusions of the external world. Those illusions create a number of attachments and desires and in this way, they arouse in a man constant anxiety and suffering at the thought of disappointment, failure and loss. In striving for purification from illusions, desires and sufferings, Cioran reaches for Buddhist contemplation techniques over what is left from a man after death, and for the Buddhist notion of emptiness, which helps in removing the content from the world, and thanks to all of this, the fear of death disappears, the impression of undisturbed completeness and happiness is attained, moreover, the state of blissful indifference is achieved. Ultimately, the author of Drawn and Quartered cannot consent to such an existential limbo and imputes to Buddhism, that by renouncing desires, attachments and sufferings, in fact, it renounces life due to pointless indifference, it creates only an illusion of liberation, in the essence, it is strange for a man from the West and therefore, it quickly arouses a desire for a re-involvement in the agitated course of illusions, objects, issues, passions and a common pursuits.

PL

Pragnąc pokonać lub uciszyć strach przed śmiercią i nie mogąc znaleźć oparcia w religii, bliźnich, kulturze i ideach, Emil Cioran zwraca się w kierunku filozofii Wschodu. Buddyzm, nie będąc zinstytucjonalizowaną religią, odwołuje się do refleksji i wysiłku poznawczego, i zmierza do oczyszczenia świadomości z iluzji świata zewnętrznego. Iluzje te stwarzają cały szereg przywiązań i pragnień, i w ten sposób wzbudzają w człowieku ciągły niepokój i cierpienie na myśl o rozczarowaniu, niepowodzeniu lub stracie. W dążeniu do oczyszczenia się ze złudzeń, pragnień i cierpienia Cioran sięga do buddyjskich praktyk kontemplacji tego, co zostaje z człowieka po śmierci oraz do buddyjskiego pojęcia pustki, które pomaga opróżnić świat z treści, i dzięki któremu znika strach przed śmiercią, dostępuje się odczucia niczym niezmąconej pełni i radości, a także osiąga stan błogiej obojętności. Ostatecznie jednak autor Ćwiartowania nie jest w stanie przystać na takie zawieszenie istnienia i zarzuca buddyzmowi, że wyrzekając się pragnień, przywiązań i cierpienia, w rzeczywistości wyrzeka się życia na rzecz jałowej obojętności, stwarza jedynie iluzję wyzwolenia, jest istotowo obcy człowiekowi Zachodu i w związku z tym szybko rodzi pragnienie ponownego włączenia się we wzburzony nurt iluzji, rzeczy, spraw, namiętności i powszechnej gonitwy.

12

Przestrzeń w czasach zarazy

32%

Błażewicz B.

inAW Journal – Multidisciplinary Academic magazine

|

2021

|

vol. 2

|

issue 1

50-64

PL

Artykuł w sposób przeglądowy porusza temat zależności pomiędzy człowiekiem a przestrzenią w kontekście wprowadzonej w ubiegłym roku przymusowej izolacji. Odwołuje się do sposobów odczuwania przestrzeni scharakteryzowanych przez E.T. Halla oraz do rodzajów dystansu opisanych przez proksemikę. Opowiada o zaobserwowanych reakcjach ludzi na wymuszone zachowanie dystansu społecznego i próby wprowadzania zmian w sposobie użytkowania miejsc wspólnych. Zwraca uwagę na całkowitą zmianę funkcji przestrzeni, jaką było łączenie ludzi, na funkcję dzielącą współużytkowników. Co pewien czas nastaje dzień, kiedy pielęgnowana przez nas pewność stałości istniejącego świata okazuje się całkowitą ułudą. W jednej chwili musimy zmienić sposób funkcjonowania i wszystkie nasze przyzwyczajenia, dostosowując się do nowej, niechcianej rzeczywistości. Za każdym razem zdziwieni niepomyślnym obrotem spraw wierzymy, że „następnym razem” będziemy mądrzejsi dzięki przetrwaniu kolejnej porażki. „Na świecie było tyle dżum co wojen. Mimo to dżumy i wojny zastają ludzi zawsze tak samo zaskoczonych”.

13

Pustka

26%

Cieliczko M.

Forum Poetyki

|

2015

|

issue 1

98-109

EN

This text constitutes an attempt to describe the category of the void, understood as a specific artistic tactic used in European and particularly Polish cultural texts of the 20th and 21st centuries. In the first part (The Void in science and art – philosophical prolegomenon) the author completes a short survey of earlier ways of understanding the void in various areas of thought and scholarship. The second part (the Void as an artistic procedure) presents the author’s proposal for a conceptualization of contemporary manifestations of the category in question, based on an analysis of various works from the realms of the literary and visual arts. The tactic is divided into: concept, intervention and element, allowing for the creation of a new definition of the void. The final part (the Void and related conceptualizations) is devoted to selected theoretical and philosophical contexts relating to the void, but not identical with it, e.g. places of indefinition, negative poetics (keeping) silence, and non-existing texts.

PL

Tekst stanowi próbę opisania kategorii pustki rozumianej jako swoisty chwyt artystyczny obecny w europejskich, ze szczególnym uwzględnieniem polskich, tekstach kultury XX i XXI wieku. W części pierwszej (Pustka w nauce i sztuce – prolegomena filozoficzne) autorka dokonuje krótkiego przeglądu wcześniejszych sposobów ujmowania pustki w różnych dziedzinach myśli i nauki. Druga część (Pustka jako zabieg artystyczny) to autorska propozycja konceptualizacji współczesnych realizacji omawianej kategorii, dokonana na podstawie analizy różnorodnych dzieł z przestrzeni sztuki wizualnej i literatury. Podział tego chwytu na: koncept, ingerencję oraz element pozwolił na stworzenie oryginalnej definicji pustki. Ostatnia część (Pustka a pokrewne konceptualizacje) poświęcona jest wybranym kontekstom teoretycznym i filozoficznym bliskim pustce, lecz nietożsamym z nią, mowa między innymi o miejscach niedookreślenia, poetyce negatywnej, (prze)milczeniu czy tekstach nieistniejących.

Refine search results

Kategoria pustki w światopoglądzie powieści "Mały palec Buddy" Wiktora Pielewina

Pojęcie świadomości uwarunkowanej w filozofii tybetańskiej

Artur PRZYBYSŁAWSKI, Buddyjska filozofia pustki

„Orte, die die Erinnerung verloren haben“: Die Landschaften des Postgedächtnisses in die Pfefferfälscher. Geschichte einer Familie von Monika Sznajderman

Niedokończony rękopis czy celowe działanie? Na marginesie książki Eliny Gertsman „The Absent Image: Lacunae in Medieval Books”

Miejski turysta – przyglądając się pustce

Tomistyczna filozofia bytu i buddyjska filozofia pustki

Krótki przegląd najważniejszych kontekstów, w jakich stosuje się kategorię pustki i nieistnienia w klasycznej filozofii konfucjańskiej i daoistycznej

Stuck in loop: Kazimierz Tetmajer’s attempts to cope with transcendental absence (lack)

Okamgnienie i ślad

ILUZJA BUDDYJSKIEGO WYZWOLENIA W MYŚLI EMILA CIORANA

Przestrzeń w czasach zarazy

Pustka