Search results

1

Jan Chrzciciel Władysław Śniadecki (1756–1830) – First Polish Probabilist

100%

Domański C.

Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

|

2017

|

vol. 3

|

issue 329

PL

-

2

Filozofia przypadku w ujęciu Mariana Smoluchowskiego

83%

Grzanka J.

Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

|

2023

|

vol. 11

93-112

PL

W artykule omówiono ewolucję rozumowania Mariana Smoluchowskiego w kontekście prowadzonych przez niego badań nad przyczynowością i rozumieniem istoty przypadku. Początkowo Smoluchowski skupiał się na epistemicznym badaniu przyczynowości, szukając dowodów potwierdzających teorię kinetyczno-molekularną. Dowodząc przyczyny ruchów Browna, wykorzystał koncepcję kauzalnej przyczynowości. Zasadniczą zmianą w postrzeganiu przez niego przyczynowości było zrozumienie roli przypadku występującego na linii przyczyna ‒ skutek. Wprowadzając do rozważań relacje matematyczne, skupił się na aspekcie zaistnienia skutku. Zdaniem Smoluchowskiego przypadek nadający się do obliczenia prawdopodobieństwa różni się od przypadku w szerszym znaczeniu istotną prawidłowością częstego powtarzania się zjawiska. Zasługą polskiego uczonego było rozróżnienie filozoficznego i fizykalnego pojmowania przyczynowości, przypadku i rachunku prawdopodobieństwa. Przesunięcie rozważań nad naturą przypadku na płaszczyznę ontologiczną przeniosło jego badanie w obszar działania nauki, doprowadzając tym samym do praktycznego zastosowania rachunku prawdopodobieństwa w fizyce.

3

Wykorzystanie metod statystycznych w kryminalistyce

60%

Cichocki S.

Problemy Kryminalistyki

|

2015

|

issue 288

3-14, 59-70

PL

Artykuł podejmuje problematykę wykorzystania metod statystycznych w kryminalistyce. W tym celu przedstawiono rys historyczny opisujący rozwój wykorzystania tych metod. Omówiono również istotę tych metod, wskazując na ich główne zalety i wady. Do tych pierwszych zaliczyć można skwantyfikowanie niepewności związanej z danym dowodem, możliwość oceny prawdopodobieństwa zajścia którejś z wersji wydarzeń czy możliwość testowanie różnego rodzaju hipotez. Do wad towarzyszących wykorzystaniu metod statystycznych w kryminalistyce zaliczyć można konieczność posiadania odpowiedniej wiedzy z zakresu matematyki, rachunku prawdopodobieństwa czy statystyki, brak której utrudni bądź uniemożliwi zastosowanie właściwych narzędzi matematycznych, zwłaszcza przez osoby, które dokonują oceny dowodów, oraz problemy z przekazaniem i interpretacją uzyskanych wyników przez biegłych wykorzystujących metody statystyczne w kryminalistyce, tak aby były one zrozumiałe dla laików. Brak odpowiedniego zrozumienia może prowadzić do wystąpienia mających poważne konsekwencje błędów. Dodatkowo przedstawiono kilka przykładów zastosowania metod statystycznych w kryminalistyce takich jak analiza linii papilarnych, analiza fragmentów szkła i analiza profilu DNA.

EN

The article undertakes the issues related to the use of statistical methods in forensics. To this end, a historical background on the development of such methods was presented. The essence of the methods was discussed with particular emphasis on their advantages and drawbacks. The former include the possibilities of quantifying uncertainty related to new evidence, assessing the probability of occurrence of one of versions of events or testing various hypotheses. The drawbacks related to applying statistical methods to forensics include the need for relevant expertise in mathematics, probability, and statistics. The lack of such expertise may impede or prevent the application of proper mathematical tools, especially by persons who evaluate evidence, or cause problems for the court experts who use statistical methods in forensics, in terms of conveying and interpreting the obtained results in a manner that they are understandable to non-professionals. The lack of sufficient understanding may lead to errors of serious consequences. In addition, several examples of the use of statistical methods in forensics are shown, such as fingerprint, glass particie and DNA analyses.

4

Nieredukowalna sprzeczność

48%

Perakh M.

Filozoficzne Aspekty Genezy

|

2004

|

vol. 1

71-113

PL

Niniejszy artykuł jest rozdziałem książki Marka Perakha, Unintelligent Design. W rozdziale tym krytykuje on Michaela Behe’ego koncepcję nieredukowalnej złożoności. Perakh argumentuje, że nieredukowalna złożoność jakiegoś układu – przeciwnie do tego, co twierdzi Behe – wcale nie wskazuje na inteligentny projekt, lecz oznacza, że powstał on w sposób przypadkowy. Według Perakha systemy inteligentnie zaprojektowane to takie, które charakteryzują się względną prostotą, i które mają wbudowane mechanizmy kompensujące stratę lub uszkodzenie jakiegoś składnika. Utrzymuje on, że prawdopodobieństwo spontanicznego powstania złożonego systemu, który pełni pewną funkcję, jest dużo większe niż prawdopodobieństwo spontanicznego powstania układu, pełniącego tę samą funkcję w prostszy sposób.

EN

The article is a chapter excerpted from Mark Perakh’s book Unintelligent Design. In this chapter he criticizes Michael Behe’s concept of irreducible complexity. Author argues that irreducible complexity of a system – contrary to Behe’s opinion – does not bespeak intelligent design at all, but means it originated by chance. Intelligently designed systems, according to the author, are those which are characterized by relative simplicity and have embedded mechanisms compensating loss or damage of one of the components. In his opinion, the probability of spontaneous generation of a complex system which performs some function is much higher than the probability of spontaneous generation of a system performing the same function in a simpler way.

Refine search results

1 Acta Universitatis Lodziensis. Folia Oeconomica

1 Filozofia i nauka. Studia filozoficzne i interdyscyplinarne

1 Filozoficzne Aspekty Genezy

1 Problemy Kryminalistyki

1 2023

1 2017

1 2015

1 2004

1 Cichocki S.

1 Domański C.

1 Grzanka J.

1 Perakh M.

Jan Chrzciciel Władysław Śniadecki (1756–1830) – First Polish Probabilist

Filozofia przypadku w ujęciu Mariana Smoluchowskiego

Wykorzystanie metod statystycznych w kryminalistyce

Nieredukowalna sprzeczność