Full-text resources of CEJSH and other databases are now available in the new Library of Science.
Visit https://bibliotekanauki.pl

Results found: 5

first rewind previous Page / 1 next fast forward last

Search results

Search:
in the keywords:  racjonalny wybór
help Sort By:

help Limit search:
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
PL
Przedmiotem niniejszej pracy są niektóre problemy powstające na gruncie teorii wyboru konsumenta. W ramach ekonomii neoklasycznej teoria ta oparta jest na założeniu pojedynczej użyteczności, tj. przypisywaniu koszykom dóbr jednej charakterystyki. W opozycji do niej sformułowane zostały koncepcje użyteczności wielokrotnej, czyli takie koncepcje wyboru, w ramach których koszykom dóbr przypisywana jest więcej niż jedna charakterystyka. Celem artykułu jest analiza argumentów za koncepcją pojedynczej użyteczności i użyteczności wielokrotnej i przeciw niej oraz udowodnienie tezy, że standardowa teoria wyboru w ramach ekonomii głównego nurtu nie musi stać w sprzeczności z koncepcjami użyteczności wielokrotnej. Praca opiera się na krytycznej analizie literatury przedmiotu i ma charakter wyłącznie teoretyczny. W końcowej części artykułu wskazano również na konsekwencje metodologiczne związane z koncepcjami użyteczności wielokrotnej.
EN
The paper aims to analyse individual choices within the framework of multiple utility concepts. These concepts are based on the assumption that people, while making their choices, strive for more than one value, and respectively make more than one ordering of bundles of goods or states of affairs. The paper presents, first of all, the relations between the notion of utility and the notion of the ordering of bundles of goods (states of affairs). Secondly, it discusses the mechanisms governing the individual choices suggested on the grounds of the multiple utility theory. In particular, an important issue of these theories is identified, namely, the matter of choice when one faces incommensurable values. Thirdly, G. Kavka’s idea is taken into consideration, enabling its solution. Its crucial features are described, enabling, as it seems, to build a formal model of individual choice in the case of incommensurable values. The paper is based on the analysis of the subject-related literature and its content is of a theoretical nature only.
PL
Przedmiotem niniejszej pracy jest analiza wyborów podmiotu w ramach koncepcji użyteczności wielokrotnej. Koncepcje te oparte są na założeniu, że ludzie w swoich wyborach kierują się więcej niż jedną wartością, względnie dysponują więcej niż jednym uporządkowaniem koszyków dóbr czy też stanów rzeczy. Praca przedstawia w pierwszej kolejności relacje pomiędzy pojęciem użyteczności a pojęciem uporządkowania koszyków dóbr (stanów rzeczy). Po drugie, omówione zostają mechanizmy wyborów podmiotu proponowane na gruncie teorii użyteczności wielokrotnej. Przede wszystkim zidentyfikowano zasadniczy problem tych teorii, a mianowicie wybór w sytuacji niewspółmiernych wartości. Po trzecie, rozpatrzona została idea G. Kavki, pozwalająca na rozwiązanie tego problemu. Opisane są jej zasadnicze cechy pozwalające – jak się wydaje – na konstrukcję formalnego modelu wyboru podmiotu w sytuacji niewspółmiernych wartości. Praca bazuje na analizie literatury przedmiotu, a jej zawartość ma charakter jedynie teoretyczny.
Forum Oświatowe
|
2022
|
vol. 34
|
issue 1(67)
95-104
PL
Niniejszy artykuł dotyczy zjawiska nierówności edukacyjnych, które próbuję wyjaśnić poprzez zastosowanie perspektywy teoretycznej konfliktu. Najpierw omówię podejście racjonalnego wyboru, które jest często stosowane w ilościowych badaniach edukacyjnych dotyczących nierówności edukacyjnych. Następnie nakreślę, w jaki sposób nierówności edukacyjne mogą być objaśniane z perspektywy koncepcji Bourdieu. Skoncentruję się na zjawisku dopasowania kulturowego i podzielę się spostrzeżeniami z mojego badania empirycznego „Drobne różnice w kulturze”. W podsumowaniu będę opowiadać się za perspektywą rozwoju szkoły odzwierciedlającą nierówności, która w swoim centrum stawia świadomość, że zjawisk nierówności edukacyjnych nie da się wyjaśnić wyłącznie za pomocą racjonalnych wyborów.
EN
This article is about the phenomenon of educational inequality and how to explain it from a conflict theoretical perspective. In a first step, I will discuss the rational-choice approach which is used in quantitative educational research and then I will explore the question of how educational inequality can be explained from the perspective of Bourdieu's sociology. In this context, I will discuss the phenomenon of cultural fit, followed by insights into the study "The fine differences in school careers". In conclusion, an inequality-reflective school development perspective is argued, which places at its centre the awareness that phenomena of educational inequality cannot be explained exclusively by rational choices.
EN
The book under review contains the essence of the thought of a respected researcher. It refers to economic, sociological, anthropological and philosophical issues. The review points in particular to those theoretical questions which are of interest to sociologists, economists and students oflaw. These are the origins and motives of collective action, the sustainability of the institutional framework of choice, and the relative meaning of justice.
PL
Recenzowana książka to kwintesencja dorobku znanej uczonej, który obejmuje zagadnienia ekonomii, socjologii, antropologii i filozofii. Artykuł recenzyjny zwraca uwagę szczególnie na te teoretyczne zagadnienia, które interesują socjologów, ekonomistów i prawników. To zagadnienia przyczyn zbiorowego działania, trwałości instytucjonalnych ram wyboru oraz względności pojęcia sprawiedliwości.
EN
The examination of public policy in Poland should refer to the terms, analytical categories as well as theories, which have already been postulated in this research field. The article aims to present an overview of the development of public policy theories in the long run. To begin with, the typological and stages approaches were presented. The theories of public policy were presented as two broader classes based on the differentiation into rational and interpretative paradigms. The application of the first one was examined in greater detail in the area of defining the choices of the ways to address public issues. The interpretative paradigm was presented mainly in connection with the argumentative approach as well as an attempt to combine the rational and interpretative approaches in the context of a rational discussion. The overview ends with the presentation of a few ways of organising the public policy research field through the research questions, the research areas, the theoretical-methodological framework as well as the archetypes of the public policy analysts’ activity.
PL
Prowadząc badania polityki publicznej w Polsce, powinno się nawiązywać do pojęć, kategorii analitycznych oraz teorii, które zaproponowano już w tym obszarze badawczym. Artykuł ma na celu przedstawienie przeglądu rozwoju teorii polityki publicznej w dłuższym okresie. Jako pierwsze zostały przedstawione podejścia typologiczne i stadialne. Teorie polityki publicznej zostały omówione jako dwa szersze zbiory przy uwzględnieniu podziału na paradygmaty – racjonalny oraz interpretatywny. Szczegółowo przedstawiono zastosowanie pierwszego z nich do zagadnienia definiowania wyboru rozwiązań problemów publicznych. Paradygmat interpretatywny opisano głównie w powiązaniu z argumentatywnym zwrotem oraz próbą połączenia podejścia racjonalistycznego i interpretatywnego w perspektywie racjonalnej dyskusji. Przegląd kończy przedstawienie kilku prób uporządkowania pola badawczego nauki o polityce publicznej za pomocą określenia listy pytań badawczych, obszarów badań, ram teoretyczno-metodologicznych oraz archetypów działalności analityków polityki publicznej.
first rewind previous Page / 1 next fast forward last
JavaScript is turned off in your web browser. Turn it on to take full advantage of this site, then refresh the page.